ភ្នំពេញ៖ លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសុខាភិបាល ប្រាប់ពលរដ្ឋឱ្យបង្កើនអនាម័យប្រចាំថ្ងៃ ដើម្បីបង្ការជំងឺឆ្លង«អុតស្វា» ខណៈនៅអង់គ្លេស អូស្រា្តលី និងបណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់ប៉ាស៊ីភិចខាងលិច កំពុងឆ្លង។
អង់គ្លេសបានផ្ទុះជំងឺឆ្លង«អុតស្វា» ជាបន្តបន្ទាប់ ក្រោយរកឃើញលើអ្នកដំណើរអង់គ្លេសម្នាក់ នៅថ្ងៃទី៦ឧសភាឆ្នាំ២០២២ បន្ទាប់ពីរួបគេត្រលប់មកពីប្រទេសនីហ្សេរីយ៉ាវិញ បានរយៈពេល២ថ្ងៃ។ អ្នកជំនាញមិនដឹងប្រភពច្បាស់លាស់នៃករណីខ្លះនៃជំងឺនេះឡើយ ខណៈពុំទាន់មានករណីស្លាប់ដោយសារជំងឺនេះទេ គិតត្រឹមថ្ងៃទី២១ឧសភា។
មកទល់បច្ចុប្បន្ន កម្ពុជាមិនទាន់មានករណីសង្ស័យ ឬ ករណីវិជ្ជមាននៃជំងឺនេះឡើយ។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន។ ថ្វីកម្ពុជាមិនទាន់មានករណីឆ្លងជំងឺនេះក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសុខាភិបាលរូបនេះប្រាប់ពលរដ្ឋគ្រប់រូប ត្រូវតែប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ជានិច្ច ដោយបុគ្គល គ្រួសារ និងសហគមន៍ ត្រូវបន្តអនុវត្តវិធានការបង្ការជំងឺផ្ទាល់ខ្លួន និងរក្សាអនាម័យជាប្រចាំថ្ងៃ ខណៈជំងឺនេះត្រូវបានរកឃើញបណ្តាប្រទេសចំនួនទៀតក្រៅអង់គ្លេស។
លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន ប្រាប់គ្រប់មន្ទីរពេទ្យ និងមណ្ឌលសុខភាពត្រូវតាមដាន និងរាយការណ៍ បើសិនសង្ស័យលើករណីណាមួយ ដើម្បីបន្តការស៊ើបអង្កេត។ ជាពិសេសត្រូវពង្រឹងប្រព័ន្ធតាមដានជំងឺនៅតាមមន្ទីរពេទ្យនានា។
ជាមួយគ្នានេះ រដ្ឋលេខាធិការនិងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងសុខាភិបាល ក៏ប្រាប់ដល់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចទាំងអស់ត្រូវតាមដាន និងពិនិត្យឱ្យមានហ្មត់ចត់ចំពោះអ្នកដំណើរចូលមកកម្ពុជា ដែលមានកន្ទួលរមាស់លើខ្លួន គ្រុនក្តៅ និងមានប្រវត្តិធ្វើដំណើរមកពីបណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់អាហ្រ្វិក (ប្រមាណ១០ប្រទេស) ដែលមានកើតឡើងជំងឺអុតស្វា (Monkeypox)បែបអង់ដេមី ហើយត្រូវរាយការណ៍ទៅអាជ្ញាធរសុខាភិបាលភ្លាមៗ ( ឬទៅលេខ១១៥)។
បើតាមអត្ថបទរបស់លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន អុតស្វានេះ ជាជំងឺឆ្លងដោយវីរុស(ចម្លងពីសត្វទៅមនុស្ស) នៅតំបន់ត្រូពិតដែលមានភ្លៀងនៃអាហ្រ្វិកកណ្តាល និងខាងលិច។ ជូនកាល មានបញ្ជូនការចម្លងជំងឺនេះ ទៅកាន់តំបន់ផ្សេងៗទៀត ផងដែរ។ លោកស្រីបានបញ្ជាក់ថា៖ «ស្ថានភាពឆ្លងនៃជំងឺបច្ចុប្បន្ន មានការចាប់អារម្មណ៍ ព្រោះវាខុសពីសភាដែលយើងបានមើលឃើញពីមុនមក ដោយមានការផ្ទុះឡើងនាពេលថ្មីៗនេះ កំពុងកើតមាននៅក្នុងប្រទេសដែលមិនមានអង់ដេមី»។
លោកស្រី បន្តរៀបរាប់ដូច្នេះ៖ «ជំងឺនេះមានស្ថានភាពវិវត្តយ៉ាងលឿន ហើយករណីជាច្រើនទៀតទំនងជាត្រូវបានរាយការណ៍ថា មានការកើនឡើង។ មកទល់នឹងពេលនេះ មាន២ករណី ត្រូវបានរកឃើញនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសប៉ាស៊ីភិចខាងលិច និងប្រទេសអូស្រា្តលី។ នៅលើសាកលលោក មិនទាន់មានការរាយការណ៍អំពីករណីស្លាប់នៅឡើយទេ»។
ការឆ្លងជំងឺនេះតាមរយៈការប៉ះពាល់ផ្ទាល់ ឬ ជិតសិ្នទជាមួយអ្នកមានរោគសញ្ញា។ ការប្រើប្រាស់សម្ភាររួមគ្នា ដែលរួមទាំងសម្ភារបរិភោគអាហារ ផងដែរ។ វីរុសនៃជំងឺអុតស្វានេះ អាចឆ្លងតាមរយៈទឹកមាត់, អាចឆ្លងពីអ្នកមានផ្ទៃពោះទៅទារក ឬឆ្លងពីឪពុកម្តាយដែលមានវីរុសឆ្លងទៅកូន នាអំឡុងពេល ឬក្រោយពេលឆ្លងទន្លេតាមរយៈការប៉ះនឹងស្បែក ផងដែរ។
រោគសញ្ញានៃជំងឺអុតស្វា គឺមានអាការៈក្តៅខ្លួន ឈឺក្បាលខ្លាំង ហើមកូនកណ្តុរ ឈឺសាច់ដុំ និងចេញកន្លួលដែលមានពងបែក។ កន្លួលមានទំនោរប្រមូលផ្តុំលើនៅលើមុខ បាតដៃ និងបាតដៃ។ មាត់ ប្រដាប់ភេទ និងភ្នែក ក៏អាចរងផលប៉ះពាល់ ផងដែរ។ រោគសញ្ញា និងកន្លួលលើស្បែក ជាទូទៅមានរយៈពេលច្រើនសប្តាហ៍។
ដើម្បីបង្ការពីជំងឺឆ្លងនេះ លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន ក៏ដូចអ្នកជំនាញអង្គការសុខភាពពិភពលោក ប្រាប់ដលពលរដ្ឋគ្រប់រូប ត្រូវអនាម័យខ្លួនប្រាណជាប្រចាំ ដោយត្រូវលាងដៃជាមួយសាប៊ូ ឬជែលអាល់កុល និងអនុវត្តការការពារការចម្លងតាមផ្លូវដង្ហើម ហើយចៀសវាងប៉ះពាល់ដោយផ្ទាល់ជាមួយអ្នកជំងឺអុតស្វា។ ត្រូវបរិភោគអាហារដែលឆ្អិនល្អ និងរក្សាអនាម័យ និងការចម្អិនអាហារឱ្យបានល្អ។ ជាមួយគ្នានេះ ក៏ត្រូវចៀសវាងប៉ះពាល់ជាមួយសត្វរស់ឬស្លាប់ ផងដែរ។
សម្រាប់វ៉ាក់សាំងថ្មីប្រឆាំងជំងឺអុតស្វាយ (Smallpox) និងជំងឺអុតស្វា (Monkeypox) ត្រូវបានអនុម័តឱ្យពលរដ្ឋប្រើប្រាស់ផងដែរ។ ប៉ុន្តែមិនទាន់មានការប្រើប្រាស់ទូលំទូលាយ នៅតាមបណ្តាប្រទេសនៅឡើយទេ។
ជុំវិញនៃជំងឺអុតស្វានេះ អង្គការសុខាភាពពិភពលោក(WHO)ចាត់ទុកថា ជាការចម្លងវីរុសនៅអង់គ្លេស មានកម្រិតហានិភ័យទាប។ ត្បិតមានហានិភ័យទាប ប៉ុន្តែWHO លើកឡើងថា៖« ជំងឺនេះអាចបង្កជាការគំរាមកំហែងសុខភាពសកល»។ តែយ៉ាងនេះក្តី អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រមិនរំពឹងថា ការផ្ទុះឡើងនៃជំងឺនេះ នឹងវិវត្តទៅជាជំងឺរាតត្បាតដូចជាជំងឺកូវីដ-១៩ទេ ព្រោះវីរុសនេះ មិនឆ្លងងាយៗដូចវីរុសកូវីដ-១៩ (SARS-COV-2)៕