ពីនេះ ពីនោះ
×![]()
ដោយ: ថ្មីៗ
ស្ទឹងត្រែង៖ ក្រុមការងាររបស់វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍ជលផលទឹកសាប នៃរដ្ឋបាលជលផល រួមដំណើរដោយបណ្ឌិត ហ្សេប ហូហ្គេន និងសហការីនៃគម្រោងអច្ឆរិយភាពនៃទន្លេមេគង្គ (Wonders of the Mekong) project បានធ្វើការសិក្សាស្ទង់មតិមួយ ស្តីអំពីការយល់ដឹងរបស់ប្រជានេសាទ ចំពោះបរិស្ថានអេកូឡូស៊ីនៃប្រភេទត្រីធំៗ ដែលមានរស់នៅក្នុងទន្លេមគង្គ និងកំពុងរងគ្រោះជិតផុតពូជ ដូចជា៖ ត្រីរាជ (Pangasianodon gigas); ត្រីគល់រាំង (Catlocarpio siamensis); ត្រីពោព្រុយ (Pangasius sanitwongsei); ត្រីបង់ឡាវ (Pangasius krempfi); ត្រីត្រសក់ (Probarbus jullieni); ត្រីបបែលយក្ស (Himantura polylepis); ត្រីស្ទក់ (Wallago lerii); ត្រីប៉ាសាណាក (Aaptosyax grypus); ត្រីក្អែក (Labeo chrysophekadion); និង ត្រីស្រោមដាវ (Luciocyprinus striolatus) ។ ការសិក្សាស្ទង់មតិនេះ បានប្រព្រឹត្តធ្វើឡើងនៅតាមដងទន្លេមេគង្គ និងដៃទន្លេទាំងបីរបស់វា មានដូចជា ទន្លេសេកុង ទន្លេសេសាន និងទន្លេស្រែពក។
លោកបណ្ឌិត ហ្សេប ហូហ្គេន ប្រធានគម្រោងអច្ឆរិយភាពនៃទន្លេមេគង្គ បានឲ្យដឹងថា គោលបំណងនៃការស្ទង់មតិនេះ គឺដើម្បីប្រមូលព័ត៌មានអំពីជីវចម្រុះដែលកំពុងរងគ្រោះនៃទន្លេមេគង្គ ជាពិសេស ប្រភេទត្រីរងគ្រោះ។ លោកមានប្រសាសន៍ថា៖«ព័ត៌មានដែលយើងប្រមូលបាន អាចប្រើប្រាស់ដើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណសំខាន់ៗនៃទីជម្រករបស់ពពួកត្រីទាំងនោះ បួករួមទាំងទីកន្លែងពង-កូន និងលាក់ខ្លួនក្នុងរដូវប្រាំងរបស់ពួកវាផងដែរ។ ការការពារពពួកត្រីងាយរងគ្រោះទាំងនេះ វាក៏អាចជួយការពារប្រភេទត្រីធ្វើចរាចរផ្លាស់ទីដទៃទៀត និងប្រភេទប្រភេទត្រីដែលមានសារៈសំខាន់ចំពោះការនេសាទផងដែរ»។ លោកបណ្ឌិត ហ្សេប ហូហ្គេន បានបន្តទៀតថា៖«ក្នុងចំណោមនោះ ក៏មានប្រភេទត្រីកម្រក្នុងពិភពលោក មានដូចជា ត្រីប៉ាសាណាក (Aaptosyax grypus) និង ត្រីពោព្រុយ (Pangasius sanitwongsei) ផងដែរ។ អ្នកនេសាទជំនាញនឹងជួយយើងដើម្បីប្រមូលព័ត៌មានទាំងអស់នេះ។ ពួកគេដើរតួនាទីប្រៀបដូចជាបណ្តាញអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីឃ្លាំមើលសុខភាពទន្លេមេគង្គ។
កញ្ញា តេរ៉េសា ខាំបែល អ្នកជីវសាស្ត្រត្រី មកពីសាកលវិទ្យាល័យ ណេវ៉ាដា រ៉េណូ សហរដ្ឋអាមេរិក ជាសហការីម្នាក់របស់គម្រោងអច្ឆរិយភាពនៃទន្លេមេគង្គ បានឲ្យដឹងថា គោលបំណងនៃការស្ទង់មតិនេះ គឺដើម្បីស្វែងរកព័ត៌មានអំពីត្រីធំៗ ដែលរស់នៅក្នុងទន្លេមេគង្គ។ កញ្ញាមានប្រសាសន៍ថា៖ «ត្រីធំៗទាំងនេះ វាមាសារៈសំខាន់ចំពោះប្រជាជនកម្ពុជា សម្រាប់ជាអាហារ ជាប្រាក់ចំណូល និងជាវប្បធម៌ប្រពៃណីផងដែរ។ យើងចង់ដឹងពីកន្លែងរស់នៅ និងការបន្តពូជរបស់ពួកវាផងដែរ ដើម្បីឲ្យយើងអាចថែរក្សាការពារវាបានល្អ»។ កញ្ញា តេរ៉េសា បានបន្តទៀតថា៖«យើងក៏ចង់ដឹងផងដែរថា តើពួកវានៅសល់ប៉ុន្មាន ដូច្នេះ យើងនឹងអាចដឹងពីសារៈសំខាន់នៃលក្ខខ័ណ្ឌជីវិតរបស់ពួកវា និងអាចជួយការពារពួកវាបាន។ យើងសង្ឃឹមថា ថ្ងៃណាមួយ ត្រីប្រភេទនេះនឹងមានច្រើនសម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា»។
លោក មុត លីត អាយុ ៥៧ឆ្នាំ ជាប្រធានភូមិព្រះរំកិល ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង ដែលជាទូទៅ អ្នកភូមិនិយាយភាសាឡាវ ដើម្បីទំនាក់ទំនងក្នុងជីវិតរស់ប្រចាំថ្ងៃនេះ បានបញ្ចេញអារម្មណ៍រីករាយស្វាគមន៍ និងព្រមចូលរួមជាបណ្តាញអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីឃ្លាំមើលសុខភាពទន្លេមេគង្គ។ «ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ទន្លេមេគង្គមានការផ្លាស់ប្តូរច្រើន ត្រីមួយចំនួនធំ ពុំមានវត្តមានដូចដែលអ្នកស្រុកធ្លាប់ចាប់បានដូចមុនទៀតទេ ឧទាហរណ៍ត្រីក្អែក (Labeo chrysophekadion); ជាដើម។» លោក មុត លីត បានបន្តទៀតថា៖ «កាលដើមឡើយ បើមានភ្ញៀវមកលេងផ្ទះ អ្នកស្រុកគ្រាន់តែកាន់មង កាន់សំណាញ់ចុះទៅទន្លេមួយភ្លែត នោះនឹងចាប់ត្រីបានហូបមិនអស់។ ប៉ុន្តែ បច្ចុប្បន្ននេះ មិនអាចទេ។ ដូច្នេះ ខ្ញុំរីករាយចូលរួមជាបណ្តាញអ្នកឃ្លាមើលសុខភាពទន្លេមេគង្គ»។
មិនខុសពីលោកមេភូមិឡើយ លោក ខាំ ឃឿង អាយុ ៣៧ឆ្នាំ ជាបុរសដែលសកម្មក្នុងការងារអភិរក្ស ដោយលោកធ្លាប់បានចូលរួមជាមួយអង្គការផ្សេងៗ ដែលចុះទៅធ្វើការងារអភិរក្សសត្វស្លាប និងសត្វចតុប្បាទផ្សេងៗក្នុងតំបន់នោះ បានបញ្ចេញអារម្មណ៍រីករាយស្វាគមន៍ និងព្រមចូលរួមជាបណ្តាញអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីឃ្លាំមើលសុខភាពទន្លេមេគង្គ ដូចដែលលោកធ្លាប់បានធ្វើកន្លងមកដែរ។ «ខ្ញុំរីករាយនឹងចូលរួមជាបណ្តាញដើម្បីផ្តល់ព័ត៌មាន ព្រោះខ្ញុំចង់ឲ្យត្រីសម្បូរដូចកាលពីមុនវិញ»។
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា ការងារស្ទង់មតិរបស់ប្រជានេសាទនៅតាមដងទន្លេមេគង្គ និងដៃទន្លេទាំងបីរបស់វា មានដូចជា ទន្លេសេកុង ទន្លេសេសាន និងទន្លេស្រែពកនេះ បានចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃទី២៤ ខែមិនា និងរហូតដល់ថ្ងៃទៅ ៤ខែមេសា។
ត្រីរាជ (Pangasianodon gigas)
ត្រីគល់រាំង (Catlocarpio siamensis)
ត្រីពោព្រុយ (Pangasius sanitwongsei)
ត្រីបង់ឡាវ (Pangasius krempfi)
ត្រីត្រសក់ (Probarbus jullieni)
ត្រីបបែលយក្ស (Himantura polylepis)
ត្រីស្ទក់ (Wallago lerii)
ត្រីប៉ាសាណាក (Aaptosyax grypus)
ត្រីក្អែក (Labeo chrysophekadion)
ត្រីស្រោមដាវ (Luciocyprinus striolatus)
(ដោយៈ Chhut Chheana / USAID Wonders of the Mekong)
លោកបណ្ឌិត ហ្សេប ហូហ្គេន ប្រធានគម្រោងអច្ឆរិយភាពនៃទន្លេមេគង្គ បានឲ្យដឹងថា គោលបំណងនៃការស្ទង់មតិនេះ គឺដើម្បីប្រមូលព័ត៌មានអំពីជីវចម្រុះដែលកំពុងរងគ្រោះនៃទន្លេមេគង្គ ជាពិសេស ប្រភេទត្រីរងគ្រោះ។ លោកមានប្រសាសន៍ថា៖«ព័ត៌មានដែលយើងប្រមូលបាន អាចប្រើប្រាស់ដើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណសំខាន់ៗនៃទីជម្រករបស់ពពួកត្រីទាំងនោះ បួករួមទាំងទីកន្លែងពង-កូន និងលាក់ខ្លួនក្នុងរដូវប្រាំងរបស់ពួកវាផងដែរ។ ការការពារពពួកត្រីងាយរងគ្រោះទាំងនេះ វាក៏អាចជួយការពារប្រភេទត្រីធ្វើចរាចរផ្លាស់ទីដទៃទៀត និងប្រភេទប្រភេទត្រីដែលមានសារៈសំខាន់ចំពោះការនេសាទផងដែរ»។ លោកបណ្ឌិត ហ្សេប ហូហ្គេន បានបន្តទៀតថា៖«ក្នុងចំណោមនោះ ក៏មានប្រភេទត្រីកម្រក្នុងពិភពលោក មានដូចជា ត្រីប៉ាសាណាក (Aaptosyax grypus) និង ត្រីពោព្រុយ (Pangasius sanitwongsei) ផងដែរ។ អ្នកនេសាទជំនាញនឹងជួយយើងដើម្បីប្រមូលព័ត៌មានទាំងអស់នេះ។ ពួកគេដើរតួនាទីប្រៀបដូចជាបណ្តាញអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីឃ្លាំមើលសុខភាពទន្លេមេគង្គ។
កញ្ញា តេរ៉េសា ខាំបែល អ្នកជីវសាស្ត្រត្រី មកពីសាកលវិទ្យាល័យ ណេវ៉ាដា រ៉េណូ សហរដ្ឋអាមេរិក ជាសហការីម្នាក់របស់គម្រោងអច្ឆរិយភាពនៃទន្លេមេគង្គ បានឲ្យដឹងថា គោលបំណងនៃការស្ទង់មតិនេះ គឺដើម្បីស្វែងរកព័ត៌មានអំពីត្រីធំៗ ដែលរស់នៅក្នុងទន្លេមេគង្គ។ កញ្ញាមានប្រសាសន៍ថា៖ «ត្រីធំៗទាំងនេះ វាមាសារៈសំខាន់ចំពោះប្រជាជនកម្ពុជា សម្រាប់ជាអាហារ ជាប្រាក់ចំណូល និងជាវប្បធម៌ប្រពៃណីផងដែរ។ យើងចង់ដឹងពីកន្លែងរស់នៅ និងការបន្តពូជរបស់ពួកវាផងដែរ ដើម្បីឲ្យយើងអាចថែរក្សាការពារវាបានល្អ»។ កញ្ញា តេរ៉េសា បានបន្តទៀតថា៖«យើងក៏ចង់ដឹងផងដែរថា តើពួកវានៅសល់ប៉ុន្មាន ដូច្នេះ យើងនឹងអាចដឹងពីសារៈសំខាន់នៃលក្ខខ័ណ្ឌជីវិតរបស់ពួកវា និងអាចជួយការពារពួកវាបាន។ យើងសង្ឃឹមថា ថ្ងៃណាមួយ ត្រីប្រភេទនេះនឹងមានច្រើនសម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា»។
លោក មុត លីត អាយុ ៥៧ឆ្នាំ ជាប្រធានភូមិព្រះរំកិល ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង ដែលជាទូទៅ អ្នកភូមិនិយាយភាសាឡាវ ដើម្បីទំនាក់ទំនងក្នុងជីវិតរស់ប្រចាំថ្ងៃនេះ បានបញ្ចេញអារម្មណ៍រីករាយស្វាគមន៍ និងព្រមចូលរួមជាបណ្តាញអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីឃ្លាំមើលសុខភាពទន្លេមេគង្គ។ «ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ទន្លេមេគង្គមានការផ្លាស់ប្តូរច្រើន ត្រីមួយចំនួនធំ ពុំមានវត្តមានដូចដែលអ្នកស្រុកធ្លាប់ចាប់បានដូចមុនទៀតទេ ឧទាហរណ៍ត្រីក្អែក (Labeo chrysophekadion); ជាដើម។» លោក មុត លីត បានបន្តទៀតថា៖ «កាលដើមឡើយ បើមានភ្ញៀវមកលេងផ្ទះ អ្នកស្រុកគ្រាន់តែកាន់មង កាន់សំណាញ់ចុះទៅទន្លេមួយភ្លែត នោះនឹងចាប់ត្រីបានហូបមិនអស់។ ប៉ុន្តែ បច្ចុប្បន្ននេះ មិនអាចទេ។ ដូច្នេះ ខ្ញុំរីករាយចូលរួមជាបណ្តាញអ្នកឃ្លាមើលសុខភាពទន្លេមេគង្គ»។
មិនខុសពីលោកមេភូមិឡើយ លោក ខាំ ឃឿង អាយុ ៣៧ឆ្នាំ ជាបុរសដែលសកម្មក្នុងការងារអភិរក្ស ដោយលោកធ្លាប់បានចូលរួមជាមួយអង្គការផ្សេងៗ ដែលចុះទៅធ្វើការងារអភិរក្សសត្វស្លាប និងសត្វចតុប្បាទផ្សេងៗក្នុងតំបន់នោះ បានបញ្ចេញអារម្មណ៍រីករាយស្វាគមន៍ និងព្រមចូលរួមជាបណ្តាញអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីឃ្លាំមើលសុខភាពទន្លេមេគង្គ ដូចដែលលោកធ្លាប់បានធ្វើកន្លងមកដែរ។ «ខ្ញុំរីករាយនឹងចូលរួមជាបណ្តាញដើម្បីផ្តល់ព័ត៌មាន ព្រោះខ្ញុំចង់ឲ្យត្រីសម្បូរដូចកាលពីមុនវិញ»។
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា ការងារស្ទង់មតិរបស់ប្រជានេសាទនៅតាមដងទន្លេមេគង្គ និងដៃទន្លេទាំងបីរបស់វា មានដូចជា ទន្លេសេកុង ទន្លេសេសាន និងទន្លេស្រែពកនេះ បានចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃទី២៤ ខែមិនា និងរហូតដល់ថ្ងៃទៅ ៤ខែមេសា។
ត្រីរាជ (Pangasianodon gigas)
ត្រីគល់រាំង (Catlocarpio siamensis)
ត្រីពោព្រុយ (Pangasius sanitwongsei)
ត្រីបង់ឡាវ (Pangasius krempfi)
ត្រីត្រសក់ (Probarbus jullieni)
ត្រីបបែលយក្ស (Himantura polylepis)
ត្រីស្ទក់ (Wallago lerii)
ត្រីប៉ាសាណាក (Aaptosyax grypus)
ត្រីក្អែក (Labeo chrysophekadion)
ត្រីស្រោមដាវ (Luciocyprinus striolatus)
(ដោយៈ Chhut Chheana / USAID Wonders of the Mekong)
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
