អន្តរជាតិ
ចិនប្រឹងចែចូវបណ្តាកោះប៉ាស៊ីហ្វិក ឯនូវែលសេឡង់ព្រមានថា ចិនអាចដណ្តើមឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួន
ប្រធានាធិបតីចិនលោក ស៊ី ជិនភីង ជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីប៉ាពូ អាស៊ីនូវែលហ្គីណេលោក Peter O'Neil
×![]()
មុនកិច្ចប្រជុំកំពូលកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីប៉ាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក (APEC) នៅប្រទេសប៉ាពូអាស៊ីនូវែលហ្គីណេ (Papua New Guinea) ក្នុងខែវិច្ឆិកាខាងមុខ មហាយក្សចិនមានគម្រោងរៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូលមួយជាមួយបណ្តាមេដឹកនាំប្រទេសតូចៗជាកោះនៅប៉ាស៊ីហ្វិកដែរ។ នូវែលសេឡង់ដែលជាមហាអំណាចគីឡូមធ្យមនោះបានព្រមានថា ចិនអាចនឹងដណ្តើមឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួន និងអាចគ្រប់គ្រងតំបន់ជុំវិញផងនាថ្ងៃអនាគត។
គម្រោងរៀបចំកិច្ចប្រជុំជាមួយមេដឹកនាំប្រទេសកោះប៉ាស៊ីហ្វិកនេះត្រូវបានទម្លាយដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រីប៉ាពូ អាស៊ីនូវែលហ្គីណេលោក Peter O'Neill ពេលលោកផ្តល់សុន្ទរកថាទៅកាន់សមាជិកសភាហ្វីជីនៅថ្ងៃចន្ទទី ៩ខែកក្កដា។
នារដ្ឋធានីស៊ូវ៉ា នៃប្រទេសហ្វីជី លោក O’Neil បាននិយាយបែបនេះ៖«ខ្ញុំសូមអញ្ជើញអ្នកទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំមេដឹកនាំប៉ាស៊ីហ្វិកជាមួយប្រធានាធិបតីចិនលោក ស៊ី ជិនភីង ក្នុងពេលលោកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប៉ាពូ អាស៊ីនូវែលហ្គីណេ ប៉ុន្មានថ្ងៃមុនកិច្ចប្រជុំកំពូលកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីប៉ាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក (APEC)»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ មេដឹកនាំរដ្ឋ ប៉ាពូ អាស៊ីនូវែលហ្គីណេ រូបនេះមិនបានបង្ហើបឲ្យដឹងច្បាស់ឡើយពីរបៀបវារៈនៃកិច្ចប្រជុំនេះ។ ប៉ុន្តែបំណងអង្គុយប្រជុំជាមួយមេដឹកនាំប៉ាស៊ីហ្វិកដែលមិនធ្លាប់មានពីមុននោះជារឿងគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលក្រុងកង់បេរ៉ា និងក្រុងវែលីងតោន ក៏ដូចជាមហាអំណាចផ្សេងទៀតដែរ។
រដ្ឋាភិបាលនូវែលសេឡង់បានកត់សម្គាល់ថា ភូមិសាស្ត្រនយោបាយតានតឹងខ្លាំងនៅតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក ហើយរដ្ឋាភិបាលនេះទទួលស្គាល់ថា ការពង្រើយកន្តើយរបស់ខ្លួន ក៏ដូចជាអូស្ត្រាលីអាចផ្តល់ឱកាសឲ្យអ្នកផ្សេងពង្រីកឥទ្ធិពលដល់របងផ្ទះខ្លួនទៅវិញ។ ទោះមិននិយាយចំថាជា ចិនក៏ដោយ គេអាចយល់បានច្បាស់ដែរ។
«ជប៉ុនទទួលស្គាល់ បារាំងក៏ទទួលស្គាល់ សហភាពអឺរ៉ុប អូស្ត្រាលី និងប្រទេសនៅអាស៊ីសុទ្ធតែទទួលស្គាល់ពីភាពតានតឹងនៅក្នុងតំបន់។ វាកាន់តែច្បាស់ថែមទៀតនៅពេលអ្នកបានឃើញថា យើងរស់នៅក្នុងស្ថានភាពគួរឲ្យបារម្ភដែលមានការប្រកួតប្រជែងភូមិសាស្ត្រនយោបាយព្រោះតែយើងបាត់បង់ឥទ្ធិពលរហូតដល់ទុកឱកាសឲ្យអ្នកផ្សេងបំពេញជំនួសយើងទៅវិញ»។ នេះជាសម្តីរបស់លោក នាយករដ្ឋមន្ត្រីនូវែលសេឡង់ស្តីទី Winston Peters។
តាំងពីដើមមកអូស្ត្រាលី និងនូវែលសេឡង់ចាត់ទុកកោះតូចប៉ាស៊ីហ្វិកស្ថិតនៅផ្នែកមួយដែលស្ថិតក្រោមឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួន។ ប៉ុន្តែរយៈពេលយូរឆ្នាំមកនេះ ប្រទេសទាំងពីរហាក់ព្រងើយកន្តើយនឹងប្រទេសតូចៗទាំងនោះទៅវិញ។ ចំណែកចិនដែលខ្លួនកាន់តែរះត្រដែតឡើងទាំងយោធា និងសេដ្ឋកិច្ចនោះ ប្រឹងពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់នេះដែរដើម្បីប្រជែងមហាអំណាចគីឡូមធ្យមទាំងពីរខាងលើផង។
គេដឹងច្បាស់ថា ក្រៅពីពង្រឹងឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួន ចិនក៏ព្យាយាមអូសទាញប្រទេសកោះប៉ាស៊ីហ្វិកមួយចំនួននៅបន្តរក្សាចំណងការទូតជាមួយកោះតៃវ៉ាន់។ កន្លងមក ចិនប្រើប្រាស់លុយច្រើនសន្ធឹករបស់ខ្លួនដើម្បីចែចូវប្រទេសទាំងនោះឲ្យកាត់ផ្តាច់ចំណងការទូតជាមួយតៃវ៉ាន់ ហើយត្រឡប់មកចាប់ដៃខ្លួនវិញដូចគ្នា។ បើតាមរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវរបស់វិទ្យាស្ថានអូស្ត្រាលី Lowy ចិនបានផ្តល់ជំនួយ និងកម្ចីប្រមាណ ១,៧៨ ពាន់លានដុល្លារដល់ប្រទេសប៉ាស៊ីហ្វិកចន្លោះពីឆ្នាំ ២០០៦ ដល់ ២០១៦។
យ៉ាងណាមិញ អូស្ត្រាលី និងនូវែលសេឡង់បានប្រឹងប្រែងខ្លាំងដែរដើម្បីបង្កើនការផ្តល់ជំនួយដល់បណ្តារដ្ឋប៉ាស៊ីហ្វិកក្នុងគោលបំណងធ្វើយ៉ាងណាប្រជែងឥទ្ធិពលជាមួយចិន និងអាចឈ្នះចិត្ត ឈ្នះបេះដូងមេដឹកនាំប្រទេសទាំងនោះផង។
ក្រៅពីប្រជែងឥទ្ធិពលការទូតជាមួយចិន ប្រទេសទាំងពីរអូស្ត្រាលី និងនូវែលសេឡង់ក៏ចាប់ផ្តើមពន្លឿនគម្រោងវិនិយោគវិស័យយោធាដែលមានគោលដៅកសាងសមត្ថភាពទ័ពរបស់ខ្លួនដែរ។គម្រោងនេះផ្តោតសំខាន់លើការពង្រឹងសមត្ថភាពចារកម្ម និងរក្សាសន្តិសុខដែនសមុទ្រផង។ ថ្មីៗនេះអូស្ត្រាលី និងនូវែលសេឡង់បានចំណាយលុយរាប់ពាន់លានដុល្លារវិនិយោគលើការទិញយន្តហោះដ្រូនជាច្រើនគ្រឿងពីអាមេរិក៕
គម្រោងរៀបចំកិច្ចប្រជុំជាមួយមេដឹកនាំប្រទេសកោះប៉ាស៊ីហ្វិកនេះត្រូវបានទម្លាយដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រីប៉ាពូ អាស៊ីនូវែលហ្គីណេលោក Peter O'Neill ពេលលោកផ្តល់សុន្ទរកថាទៅកាន់សមាជិកសភាហ្វីជីនៅថ្ងៃចន្ទទី ៩ខែកក្កដា។
នារដ្ឋធានីស៊ូវ៉ា នៃប្រទេសហ្វីជី លោក O’Neil បាននិយាយបែបនេះ៖«ខ្ញុំសូមអញ្ជើញអ្នកទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំមេដឹកនាំប៉ាស៊ីហ្វិកជាមួយប្រធានាធិបតីចិនលោក ស៊ី ជិនភីង ក្នុងពេលលោកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប៉ាពូ អាស៊ីនូវែលហ្គីណេ ប៉ុន្មានថ្ងៃមុនកិច្ចប្រជុំកំពូលកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីប៉ាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក (APEC)»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ មេដឹកនាំរដ្ឋ ប៉ាពូ អាស៊ីនូវែលហ្គីណេ រូបនេះមិនបានបង្ហើបឲ្យដឹងច្បាស់ឡើយពីរបៀបវារៈនៃកិច្ចប្រជុំនេះ។ ប៉ុន្តែបំណងអង្គុយប្រជុំជាមួយមេដឹកនាំប៉ាស៊ីហ្វិកដែលមិនធ្លាប់មានពីមុននោះជារឿងគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលក្រុងកង់បេរ៉ា និងក្រុងវែលីងតោន ក៏ដូចជាមហាអំណាចផ្សេងទៀតដែរ។
រដ្ឋាភិបាលនូវែលសេឡង់បានកត់សម្គាល់ថា ភូមិសាស្ត្រនយោបាយតានតឹងខ្លាំងនៅតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក ហើយរដ្ឋាភិបាលនេះទទួលស្គាល់ថា ការពង្រើយកន្តើយរបស់ខ្លួន ក៏ដូចជាអូស្ត្រាលីអាចផ្តល់ឱកាសឲ្យអ្នកផ្សេងពង្រីកឥទ្ធិពលដល់របងផ្ទះខ្លួនទៅវិញ។ ទោះមិននិយាយចំថាជា ចិនក៏ដោយ គេអាចយល់បានច្បាស់ដែរ។
«ជប៉ុនទទួលស្គាល់ បារាំងក៏ទទួលស្គាល់ សហភាពអឺរ៉ុប អូស្ត្រាលី និងប្រទេសនៅអាស៊ីសុទ្ធតែទទួលស្គាល់ពីភាពតានតឹងនៅក្នុងតំបន់។ វាកាន់តែច្បាស់ថែមទៀតនៅពេលអ្នកបានឃើញថា យើងរស់នៅក្នុងស្ថានភាពគួរឲ្យបារម្ភដែលមានការប្រកួតប្រជែងភូមិសាស្ត្រនយោបាយព្រោះតែយើងបាត់បង់ឥទ្ធិពលរហូតដល់ទុកឱកាសឲ្យអ្នកផ្សេងបំពេញជំនួសយើងទៅវិញ»។ នេះជាសម្តីរបស់លោក នាយករដ្ឋមន្ត្រីនូវែលសេឡង់ស្តីទី Winston Peters។
តាំងពីដើមមកអូស្ត្រាលី និងនូវែលសេឡង់ចាត់ទុកកោះតូចប៉ាស៊ីហ្វិកស្ថិតនៅផ្នែកមួយដែលស្ថិតក្រោមឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួន។ ប៉ុន្តែរយៈពេលយូរឆ្នាំមកនេះ ប្រទេសទាំងពីរហាក់ព្រងើយកន្តើយនឹងប្រទេសតូចៗទាំងនោះទៅវិញ។ ចំណែកចិនដែលខ្លួនកាន់តែរះត្រដែតឡើងទាំងយោធា និងសេដ្ឋកិច្ចនោះ ប្រឹងពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់នេះដែរដើម្បីប្រជែងមហាអំណាចគីឡូមធ្យមទាំងពីរខាងលើផង។
គេដឹងច្បាស់ថា ក្រៅពីពង្រឹងឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួន ចិនក៏ព្យាយាមអូសទាញប្រទេសកោះប៉ាស៊ីហ្វិកមួយចំនួននៅបន្តរក្សាចំណងការទូតជាមួយកោះតៃវ៉ាន់។ កន្លងមក ចិនប្រើប្រាស់លុយច្រើនសន្ធឹករបស់ខ្លួនដើម្បីចែចូវប្រទេសទាំងនោះឲ្យកាត់ផ្តាច់ចំណងការទូតជាមួយតៃវ៉ាន់ ហើយត្រឡប់មកចាប់ដៃខ្លួនវិញដូចគ្នា។ បើតាមរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវរបស់វិទ្យាស្ថានអូស្ត្រាលី Lowy ចិនបានផ្តល់ជំនួយ និងកម្ចីប្រមាណ ១,៧៨ ពាន់លានដុល្លារដល់ប្រទេសប៉ាស៊ីហ្វិកចន្លោះពីឆ្នាំ ២០០៦ ដល់ ២០១៦។
យ៉ាងណាមិញ អូស្ត្រាលី និងនូវែលសេឡង់បានប្រឹងប្រែងខ្លាំងដែរដើម្បីបង្កើនការផ្តល់ជំនួយដល់បណ្តារដ្ឋប៉ាស៊ីហ្វិកក្នុងគោលបំណងធ្វើយ៉ាងណាប្រជែងឥទ្ធិពលជាមួយចិន និងអាចឈ្នះចិត្ត ឈ្នះបេះដូងមេដឹកនាំប្រទេសទាំងនោះផង។
ក្រៅពីប្រជែងឥទ្ធិពលការទូតជាមួយចិន ប្រទេសទាំងពីរអូស្ត្រាលី និងនូវែលសេឡង់ក៏ចាប់ផ្តើមពន្លឿនគម្រោងវិនិយោគវិស័យយោធាដែលមានគោលដៅកសាងសមត្ថភាពទ័ពរបស់ខ្លួនដែរ។គម្រោងនេះផ្តោតសំខាន់លើការពង្រឹងសមត្ថភាពចារកម្ម និងរក្សាសន្តិសុខដែនសមុទ្រផង។ ថ្មីៗនេះអូស្ត្រាលី និងនូវែលសេឡង់បានចំណាយលុយរាប់ពាន់លានដុល្លារវិនិយោគលើការទិញយន្តហោះដ្រូនជាច្រើនគ្រឿងពីអាមេរិក៕
Tag:
ប៉ាស៊ីហ្វិក
ចិន
នូវែលសេឡង់
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
