ក្នុងអំឡុងពេលតម្កល់សពលោក ម៉ម ប៊ុនណារាយ នៅក្នុងវិហារកាតូលិកមួយនៅជិតផ្សារតូច ភ្ញៀវចូលរួមពិធីបុណ្យភាគច្រើន ជាសិស្សដែលរៀនភ្លេង និងចម្រៀង ជាមួយលោក។ សិស្សដែលលោកបានបណ្ដុះបណ្ដាលកន្លងមក រហូតមកដល់ជីវិតចុងក្រោយ មានរាប់រយនាក់ ហើយសិស្សខ្លះមានជំនាញភ្លេង និងចម្រៀង អាចចិញ្ចឹមខ្លួនបានធូរធារផង។
ថ្ងៃទី៤ខែកញ្ញា ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២ នៃថ្ងៃតម្កល់សពរបស់លោក ម៉ម ប៊ុនណារាយ ដែលស្ថិតក្នុងបរិវេណវិហារកាតូលិក មានគ្រឹះបរិស័ទទាំងស្រី និងប្រុស សូត្រធម៌ជូនលោកផង។ ម៉ោងប្រមាណ៥ល្ងាច ក្នុងរោងពិធីមិនសូវជាមានភ្ញៀវប៉ុន្មានឡើយ តែចាប់ពីម៉ោង៦ល្ងាចទៅ ភ្ញៀវចាប់ផ្ដើមមកជាបន្តបន្ទាប់។
អ្នកស្រី ឱម វណ្ណថាត ជាភរិយារបស់លោក ប៊ុនណារាយ ដែលដៃកំពុងព្យួរស៊ឺរ៉ូមផងនោះថា កាលពីនៅរស់ ប្ដីរបស់ខ្លួនបានបង្រៀនសិស្សជាច្រើននាក់ ហើយសិស្សខ្លះមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន មានជីវភាពធូរធារតាមរយៈតន្ត្រី។ រយៈពេល២ថ្ងៃភ្ញៀវជាង២០០នាក់ ចូលរួមបុណ្យសពភាគច្រើនជាសិស្សភ្លេងរបស់លោកប៊ុនណារាយ។ អ្នកស្រី វណ្ណថាត បញ្ជាក់៖«ប៉ាគាត់មានសិស្សច្រើនណាស់ចូលរាប់រយនាក់ហើយ ដូច្នេះទើបបានជាពេលគាត់ស្លាប់សិស្សគាត់មកច្រើន។ តាំងពីម្សិលមិញ ដល់ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំមើលក្នុងបញ្ជីឈ្មោះឃើញភ្ញៀវមកជាង២០០នាក់ ។ ក្រៅពីនេះក៏មានខាងតំណាងក្រសួង និងភ្ញៀវធម្មតាមកដែរ។
មុនទទួលមរណភាពលោក ប៊ុនណារាយ ឈឺតែ៣ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ ហើយពីដើមមក លោកក៏មិនដែលមានជំងឺធ្ងន់ធ្ងរអ្វីឡើយ លើកលែងតែរបួសជើង ដែលសល់ពីគ្រោះថ្នាក់គេលបបាញ់កាលពីធ្វើការនៅវិទ្យុជាតិតែប៉ុណ្ណោះ។ អ្នកស្រី វណ្ណថាត បញ្ជាក់៖«ខ្ញុំមកពីបង្រៀនវិញឃើញគាត់សម្រាន្តនៅលើឥដ្ឋ ខ្ញុំសួរគាត់ថាប៉ាម៉េចមកសម្រាន្តនៅហ្នឹងចឹង គាត់ថាគាត់មកពីបន្ទប់ទឹកវិញក្រោកមិនរួច។ ខ្ញុំយកគាត់ទៅពេទ្យដាក់ស៊ឺរ៉ូម ហើយយប់នោះគាត់អត់បានសម្រាកទេ គាត់ច្រៀង ហើយឱ្យសិស្សយកឧបករណ៍ភ្លេងទៅលេង។ សាច់ឈាមគាត់នៅស្រស់បស់ធម្មតា ដូចអ្នកមិនឈឺចឹង។ ទៅពេទ្យបានតែ១ថ្ងៃ គាត់ទារមកវិញស្អែកឡើងគាត់ក៏ផុត។
ជាសិស្សរៀនឧបករណ៍ហ្គីតាបាសពីលោក ប៊ុនណារាយ តាំងពីឆ្នាំ១៩៩០ លោក អៀង ចាន់តូ ដែលបានមកចូលរួមពិធីបុណ្យសពលើកឡើងថា គ្រូរបស់ខ្លួនកាលពីនៅរស់បានជួយដល់វិស័យសិល្បៈច្រើនតាំងពីសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម។ ជាគ្រូដែលកាច និងហ្មត់ចត់ ក្នុងពេលបង្រៀន ដើម្បីឱ្យសិស្សចេះច្បាស់ លោក ប៊ុនណារាយ មិនចង់មានឈ្មោះថាជាគ្រូគ្មានសមត្ថភាពនោះទេ។ លោក ចាន់តូ បញ្ជាក់៖«គាត់ជាមនុស្សម៉ឺងម៉ាត់ និងកាចពេលបង្រៀន ព្រោះគាត់ចង់ឱ្យសិស្សចេះច្បាស់។ អ្នកមករៀនមិនយកចិត្តទុកដាក់គាត់ដេញចេញពីកន្លែងរៀន គាត់មិនចង់ឱ្យខូចឈ្មោះគាត់ទេ។ គាត់មិនចង់បានប្រាក់ធ្វើមានបានឡើយ សិស្សខ្លះមិនមានប្រាក់មកសុំគាត់រៀន គាត់ក៏បង្រៀនអត់ប្រកាន់ទេ»។
លោក ចាន់តូ ហាក់មិនពេញចិត្តឡើយចំពោះសិល្បករ និងតន្ត្រីករមួយចំនួនដែលយកទំនុកចម្រៀង និងបទភ្លេងស្នាដៃដើមមកសម្រួលជាថ្មីធ្វើជារបស់ខ្លួន។ លោក ចាន់តូ បញ្ជាក់៖«អ្នកសម័យឥឡូវគាត់រៀនបានច្រើន គួរតែនិពន្ធបទចម្រៀង ឬទំនុកភ្លេងដោយខ្លួនឯងទៅ កុំយកបទគេចាស់ៗ មកកែធ្វើជារបស់ខ្លួន។ ម្ចាស់ស្នាដៃដូចជាគ្រូរបស់ខ្ញុំ គាត់ស្រឡាញ់ស្នាដៃគាត់ណាស់។ បើគេចង់បានបទថ្មី គួរតែស្វែងរកម្ចាស់ស្នាដៃឱ្យគាត់កែខ្លួនឯងទៅ កុំចេះតែយកទៅកែបែបនេះ»។
ចំណែកអ្នកស្រី ម៉ម ចាន់ធារី ដែលត្រូវជាកូនស្រីរបស់លោក ម៉ម ប៊ុនណារាយ ឱ្យដឹងថា មុនឪពុកស្លាប់មិនបានទុកពាក្យបណ្ដាំចុងក្រោយដល់អ្នកស្រីឡើយ ព្រោះតែខ្លួនបែកផ្ទះទៅឆ្ងាយ។ ផ្ទៃមុខរាងស្លក់បន្តិច អ្នកស្រី ចាន់ធារី ថា ដ្បិតឪពុកមិនមានពាក្យបណ្ដាំចុងក្រោយ តែកន្លងមកលោកតែងតែអប់រំកូនឱ្យធ្វើអំពើល្អ ចេះជួយយកអាសាអ្នកដែលទីទាល់ក្រជាងខ្លួន និងមិនឱ្យកូនសុំជំនួយពីគេឡើយ។ អ្នកស្រី ចាន់ធារី បញ្ជាក់៖«ប៉ាស្រឡាញ់កិត្តិយសណាស់ គាត់មិនឱ្យកូនទៅសុំជំនួយគេទេ។ គាត់ថាបើគេមើលឃើញៗតាំងពីយូរ មិនមែនចាំជីវិតចុងក្រោយរបស់គាត់ទេ»។
ដើម្បីជាការរម្លឹកដល់ស្នាដៃឪពុក អ្នកស្រី ចាន់ធារី ស្នើដល់សិស្សដែលបានរៀនជាមួយលោក ប៊ុនណារាយ ទាំងអស់សូមឱ្យនៅតែចាំឈ្មោះឪពុករបស់ខ្លួនជារៀងរហូតទៅ។ និងស្នើដល់អ្នកដែលបាន ស្រាវជ្រាវស្នាដៃទំនុកភ្លេងនិងទំនុកចម្រៀង ដែលឪពុកខ្លួនបានធ្វើកន្លងមក សូមជួយប្រាប់ដល់គ្រួសាររបស់អ្នកស្រីផង។ «ខ្ញុំសំណូមពរដល់សិស្សដែលបានទទួលចំណេះពីប៉ាទាំងអស់ សូមកុំបំភ្លេចឈ្មោះប៉ាចោល ឱ្យគាត់នៅតែចាំថាគាត់ចេះភ្លេង ចម្រៀងពីប៉ា តែប៉ុណ្ណឹងបានហើយ ដើម្បីបន្សល់ទុកឈ្មោះដល់ក្មេងជំនាន់ក្រោយឱ្យគេបានដឹង។ ហើយអ្នកដែលមានឯកសារចម្រៀង ឬបទភ្លេងដែលប៉ាធ្លាប់ធ្វើកន្លងមក សូមជួយប្រាប់ខ្ញុំផង ព្រោះពួកខ្ញុំមិនមានច្រើនទេ»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់អ្នកស្រី ចាន់ធារី។
ជាអ្នកនិពន្ធបទភ្លេងដែលមានស្នាដៃ តាំងពីសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម លោក ម៉ម ប៊ុនណារាយ បានរួមចំណែកនិពន្ធស្នាដៃបទចម្រៀងដូចជា “កម្មប្រចាំកាយ” (ស៊ីន ស៊ីសាមុត)”មេត្តារៀមផង”(គង់ សំអឿន-គង់ ចន្ថា) “នៅតែឃ្លាត” (លោក គង់ ចន្ថា) “មេឃអើយជួយផង” (សាមុត-រស់ សេរីសុទ្ធា) “ឃ្លាតទាំងទឹកភ្នែក” (សុទ្ធា) “ដំណក់ភ្លៀងស្រក់” (ប៉ែន រ៉ន) “រង់ចាំតែបងមួយ” (សុទ្ធា) “រំពឹង ! រំពឹង” ! (សុទ្ធា) “បងពិតជាកម្លោះ” (សាមុត-សុទ្ធា) “កណ្តូបបុកស្រូវ” (សាមុត-សុទ្ធា) “ផ្កាត្របែកព្រៃ” (ឌី សុខន) “ចម្រៀងមកមិត្ត” (ឌី សុខន) “ស្នេហ៍យើង” (សុទ្ធា) “គ្រាដំបូង” (សាមុត) “ជីវិតអ្នកផ្សងព្រេង” (សាមុត) “បងក្បត់អូនហើយ” (ហួយ មាស) “ខែរះក្រោមផ្កាយ” (ម៉ម ប៊ុនណារាយ) “បញ្ជីខ្មោច” (អ៊ឹង ណារី) និងបទ”កំពង់ធំជំរុំចិត្ត” (សាមុត)។ លោក ប៊ុនណារាយ កាន់សាសនាកាតូលិកតពីដូនតារបស់លោកតាំងពីក្មេង ហើយចម្រៀងទាំងអស់នៅក្នុងវិហារកាតូលិក គឺជាស្នាដៃនិពន្ធនិងដឹកនាំភ្លេងរបស់លោក។ ឧបករណ៍ភ្លេងសម័យ(ភ្លេងបស្ចិមប្រទេស) លោក ប៊ុនណារាយ ចេះទាំងអស់ លោកក៏អាចផ្លុំខ្លុយ និងហួចបានពីរោះផងដែរ។ សំឡេងហួចក្នុងបទ(ចិត្តជិតក្បត់) ដែលបកស្រាយដោយលោក ស៊ីន ស៊ីសាមុត គឺជាសំឡេងហួចរបស់លោក ប៊ុនណារាយ។ ក្រៅពីដឹកនាំភ្លេង លោកក៏និពន្ធទំនុកច្រៀងដែរ៕