ជាតិ
នយោបាយជាតិ
វិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញលើកទី៩៖ “កម្ពុជាប្រឆាំងដាច់ខាតនឹងការជ្រៀតជ្រែករបស់បរទេស”
សម្តេច ហ៊ុន សែន និង សម្តេច ស ខេង រួមទាំងតំណាងរាស្រ្តដទៃទៀតពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ស្ថិតក្នុងអង្គប្រជុំរដ្ឋសភានាពេលកន្លងមក
×![]()
ដោយ: ថ្មីៗ
ភ្នំពេញ៖ រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ត្រូវបានធ្វើវិសោធនកម្មជាលើកទី៩ នៅដើមឆ្នាំ២០១៨ ដោយមានឃ្លាថ្មីមួយថា កម្ពុជា ប្រឆាំងដាច់ខាតចំពោះការលូកដៃរបស់បរទេស។
-
-
រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ដែលត្រូវបានប្រកាសឲ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការ កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៩៣ រហូតដល់ឆ្នាំ២០១៧ មិនមានចែងពីការប្រឆាំងនឹងការលូកដៃពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលបរទេសឡើយ។ ប៉ុន្តែ នៅដើមឆ្នាំ២០១៨ រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក៏ត្រូវបានធ្វើសោធនកម្មលើកទី៩ ដើម្បីបន្ថែមខ្លឹមសារត្រង់ចំណុចនេះ ក្រោមគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់រដ្ឋាភិបាល ដែលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។
ខ្លឹមសារ នៃកថាខណ្ឌថ្មីនេះ ដែលត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងមាត្រា៥៣នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ បានចែងថា កម្ពុជា ប្រឆាំងដាច់ខាតចំពោះបរទេស ដែលជ្រៀតជ្រែកចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជា ទោះបីក្រោមរូបភាពណាក៏ដោយ។ ការធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញលើកទី៩នេះ គឺក្រោយពីអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបានរំលាយចោល ហើយប្រធានអតីតគណបក្សនេះ ត្រូវបានឃាត់ខ្លួន ក្រោមការចោទប្រកាន់ថា លួចទៅសហការជាមួយបរទេស ដើម្បីផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។
យ៉ាងណាក៏ដោយ អតីតគណបក្សប្រឆាំង បានបកស្រាយថា ការដែលខ្លួនទៅសេពគប់ជាមួយអង្គការ និងសហគមន៍អន្តរជាតិ គឺដើម្បីពង្រឹងសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា មិនមែនដើម្បីរួមកម្លាំងមកធ្វើរដ្ឋប្រហារនោះទេ។
ចំណែក ការធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញលើកទី៩ ត្រូវបានអតីតគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំមួយនេះ អះអាងថា ធ្វើឡើងដើម្បីបម្រើឲ្យប្រយោជន៍គណបក្សកាន់អំណាច ហើយរឹតដ្បិតសិទ្ធិសេរីភាព បើទោះជាគណបក្សកាន់អំណាច ខំប្រឹងពន្យល់មហាជនថា ការធ្វើវិសោធនកម្មនេះ ដើម្បីប្រយោជន៍ប្រទេសជាតិក៏ដោយ។
ក្នុងការធ្វើវិសោធនកម្មលើកទី៩នេះ មិនមែនមានតែមាត្រា៥៣នោះទេ នៅមានមាត្រា៤២ និងមាត្រា៤៩ ក៏ត្រូវបានបញ្ជូលកថាខណ្ឌបន្ថែមដែរ។ កថាខណ្ឌថ្មី នៃមាត្រា៤២ បានចែងថា គណបក្សនយោបាយ ត្រូវតែតម្កល់ផលប្រយោជន៍ជាតិជាធំ ហើយមិនត្រូវធ្វើសកម្មភាពណាមួយ ទោះជាដោយផ្ទាល់ក្តី ឬដោយប្រយោលក្តី ដែលនាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍របស់ប្រទេស និងប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាឡើយ។
រីឯ កថាខណ្ឌថ្មី នៃមាត្រា៤៩ ដែលមានន័យដូចគ្នាស្ទើរទាំងស្រុងទៅនឹងកថាខណ្ឌថ្មី នៃមាត្រា៤២ បានចែងថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់រូប ត្រូវតម្កល់ផលប្រយោជន៍ជាតិជាធំ ហើយមិនត្រូវធ្វើសកម្មភាពណាមួយ ទោះជាដោយផ្ទាល់ក្តី ឬដោយប្រយោលក្តី ដែលនាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍របស់ប្រទេស និងប្រជាពលរដ្ឋឡើយ។
លើសពីនេះ មាត្រា១១៨ ដែលចែងអំពីរដ្ឋាភិបាល ក៏ត្រូវបានកែប្រែដែរ តែមិនត្រូវបានបន្ថែមកថាខណ្ឌថ្មីនោះទេ។ មាត្រា១១៨ ត្រូវបានកែប្រែថា គណៈរដ្ឋមន្ត្រី ត្រូវដឹកនាំដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រី ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ទេសរដ្ឋមន្ត្រី និងរដ្ឋមន្ត្រី។ ដូច្នេះ ចាប់ពីអាណត្តិទី៦នេះតទៅ រដ្ឋលេខាធិការ រួមទាំងរដ្ឋមន្ត្រីប្រតិភូអមនាយករដ្ឋមន្ត្រី លែងជាសមាជិករដ្ឋាភិបាលទៀតហើយ។
បច្ចុប្បន្ន រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា មាន១៧ជំពួក និង១៦០មាត្រា ។ ជំពួកទាំង១៧នោះ ចែងអំពីអធិបតេយ្យ, ព្រះមហាក្សត្រ, សិទ្ធិ និងករណីយកិច្ចរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ, របបនយោបាយ, សេដ្ឋកិច្ច, អប់រំ វប្បធម៌ និងសង្គមកិច្ច, រដ្ឋសភា, ព្រឹទ្ធសភា, សមាជរដ្ឋសភានិងព្រឹទ្ធសភា, រាជរដ្ឋាភិបាល, អំណាចតុលាការ, ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ, ការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាល , សមាជជាតិ, ការអនុភាព ការសើរើ និងវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ, និងអន្តរប្បញ្ញត្តិ។
ក្រៅពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលជាច្បាប់កំពូល កម្ពុជា នៅមានច្បាប់មួយទៀត ដែលមានតម្លៃដូចនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែរ គឺ «ច្បាប់ធម្មនុញ្ញបន្ថែម»។ ច្បាប់ធម្មនុញ្ញបន្ថែម ដែលគេមិនធ្លាប់ឃើញមាននៅតាមប្រទេសនានាលើពិភពលោក ត្រូវបានរដ្ឋសភាកម្ពុជា បង្កើតឡើងកាលពីឆ្នាំ២០០៤ ដើម្បីដោះស្រាយការជាប់គាំងនយោបាយ។
មាត្រា១នៃច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញបន្លែម បានចែងថា៖«ច្បាប់នេះ មានគោលដៅធានាក្នុងគ្រប់កាលៈទេសៈនូវដំណើរការល្អប្រសើរនៃស្ថាប័នជាតិ ដោយគោរពទៅតាមគោការណ៍ជាមូលដ្ឋាននៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស សមស្របតាមតម្រូវការនៃភាពចាំបាច់»៕
Tag:
រដ្ឋធម្មនុញ្ញ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រេសិត»មានន័យដូចម្តេច?
4 ថ្ងៃ
