តំណាងកម្ពុជា ថា លោកស្រីស្មីត ច្បិចយកតែចំណុចអវិជ្ជមានទៅនិយាយក្នុងកិច្ចប្រជុំ

ជាតិ

នយោបាយជាតិ

តំណាងកម្ពុជា ថា លោកស្រីស្មីត ច្បិចយកតែចំណុចអវិជ្ជមានទៅនិយាយក្នុងកិច្ចប្រជុំ

27, Sep 2018 , 6:45 pm

រូបភាព

លោក ណី សំអុល និងលោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត សើចដាក់គ្នា ញញឹមដាក់គ្នា មួយថ្ងៃមុនកិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស UN

ដោយ: ម៉ៅ សុផា

រឿងរ៉ាវជាច្រើននៅកម្ពុជា ដែលភាគច្រើនជាបញ្ហាអវិជ្ជមាន ត្រូវបានអ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ យកទៅនិយាយនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស នៅទីក្រុងហ្សឺណែវ។ ប៉ុន្តែ គេ ក៏បានស្តាប់រឿងល្អៗពីកម្ពុជាវិញដែរ ដោយមានតំណាងកម្ពុជា នៅទីនោះ ជាអ្នកចេញមុខនិយាយ។

តំណាងប្រទេសនានា ដែលបានចូលរួមក្នុងសម័យប្រជុំលើកទី៣៩ នៃក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ (UN) នៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វីស ស្តាប់ឮមតិពីរផ្សេងគ្នា ជុំវិញស្ថានការណ៍នយោបាយ និងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។ មួយ គឺការរិះគន់ ដោយលោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត អ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ហើយមួយទៀត គឺការសរសើរ ដោយលោក ណី សំអុល តំណាងអចិន្ត្រៃយ៍កម្ពុជាប្រចាំនៅមន្ទីរអង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងទីក្រុងហ្សឺណែវ។

ថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨ គឺជាវេនរបស់លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត និងលោក ណី សំអុល ដែលត្រូវឡើងថ្លែងពីស្ថានការណ៍កម្ពុជា។ លោកស្រី រ៉ូណា ស្មី ដែលឡើងថ្លែងមុនលោក ណី សំអុល បានរៀបរាប់ជាច្រើនពីហេតុការណ៍មិនល្អ ដែលកើតឡើងនៅកម្ពុជា ក្នុងរយៈកាលចុងក្រោយនេះ។

ចាប់ផ្តើមដំបូង លោកស្រី បានលើកឡើងពីរឿងបោះឆ្នោតអាណត្តិទី៦។ លោកស្រី ថ្លែងថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលជាគណបក្សប្រឆាំងធំជាងគេ ត្រូវបានរំលាយចោល ហើយថ្នាក់ដឹកនាំ១១៨នាក់នៃគណបក្សនេះ មិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យធ្វើនយោបាយរយៈពេល៥ឆ្នាំ។ ដល់ចំណុចនេះ លោកស្រី ក៏ចោទជាសំណួរថា «តើការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា ជាការបោះឆ្នោតពិតប្រាកដដែរឬទេ?»។

លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត បន្ថែមថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានឈ្នះអាសនៈទាំងអស់ក្នុងរដ្ឋសភា ដែលធ្វើឲ្យប្រទេសកម្ពុជា ក្លាយជារដ្ឋឯកបក្ស ខណៈប្រជាធិបតេយ្យ សេរីភាពហុបក្ស មានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា។ ម្យ៉ាងទៀត លោកស្រី បានដាក់ការសង្ស័យថា អ្នកបោះឆ្នោត អាចរងសម្ពាធឬការគំរាមកំហែងក៏ថាបាន។

លើសពីនេះ អ្នករាយការណ៍ពិសេស ក៏បានរិះគន់ពីការរឹតត្បិតលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងការគំរាមកំហែងលើគណបក្សប្រឆាំង រួមទាំងសង្គមស៊ីវិលផងដែរ ដែលធ្វើឲ្យការបញ្ចេញមតិឬការពិភាក្សាពីពីរឿងនយោបាយ កាន់តែរួមតូចទៅៗ។ លោកស្រី អះអាងថា៖«ការពិភាក្សាពីបញ្ហានយោបាយ ដែលមានការចូលរួមពីគណបក្សជាច្រើន គឺជាធាតុដ៏សំខាន់ក្នុងការប្រកួតប្រជែងពិតប្រាកដក្នុងការបោះឆ្នោត»។

ចុងក្រោយ លោកស្រី បានស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ពង្រឹងស្ថានការណ៍សិទ្ធិមនុស្ស។ លោកស្រី ថ្លែងថា៖«ខ្ញុំលើកទឹកចិត្តឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បង្កើនបរិយាកាលល្អបន្ថែមទៀត សម្រាប់សង្គមស៊ីវិល»។

តំណាងកកម្ពុជា សម្តែងការហួសចិត្តយ៉ាងខ្លាំង ក្រោយស្តាប់ឮរបាយការណ៍របស់អ្នករាយការណ៍ពិសេស។ រាល់ខ្លឹមសារក្នុងរបាយការណ៍នោះ ត្រូវបានតំណាងកម្ពុជា ច្រានចោល។

លោក ណី សំអុល រម្លឹកគុណសម្បត្តិកម្ពុជាថា កម្ពុជា តែងទទួលស្វាមគន៍ចំពោះដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់អ្នករាយការណ៍ពិសេសគ្រប់រូប ចាប់តាំងឆ្នាំ១៩៩៣មក។ លោក បន្តថា កម្ពុជា មិនដែលបដិសេធដំណើរទស្សនកិច្ចឬសំណើសុំពិភាក្សារបស់អ្នករាយការណ៍ពិសេសនោះទេ រាប់ទាំងលោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត ផងដែរ។

ទោះជាកម្ពុជាធ្វើល្អដាក់អ្នករាយការណ៍ពិសេសយ៉ាងណាក្តី តែអ្នករាយការណ៍ពិសេស នៅតែវាយតម្លៃក្នុងផ្លូវវិជ្ជមានតិចតួចបំផុតចំពោះការពិត និងសមិទ្ធផលដ៏ច្រើនឥតគណនា ដែលកម្ពុជាសម្រេចបាន។ នេះជាសម្តីរបស់លោក ណី សំអុល ដដែល ហើយលោក រិះគន់ត្រឡប់ទៅកាន់លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត វិញថា របាយការណ៍របស់លោកស្រី គឺបានមកពីប្រពភមិនឯករាជ្យ មិនអាចជឿទុកចិត្តបាន និងមានលក្ខណនយោបាយ ដែលផ្តល់ដោយអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល។

តំណាងកម្ពុជា ប្រាប់ប្រធាននៃអង្គប្រជុំ និងតំណាងប្រទេសជាច្រើន យ៉ាងដូច្នេះថា៖«វិធីសាស្ត្រនៃការបង្ហាញតែចំណុចអវិជ្ជមានបែបនេះ បើមិនត្រួតពិនិត្យឲ្យត្រឹមត្រូវ នឹងបង្កជាហានិភ័យខ្ពស់ចំពោះសេចក្តីទុកចិត្តលើប្រព័ន្ធនីតិវិធីពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិទាំងមូល»។

លោក សង្កត់ធ្ងន់ទៀតថា៖«ការចោទប្រកាន់របស់អ្នករាយការណ៍ពិសេស ដែលមានលក្ខណស្រពេចស្រពិលបែបនះ អាចបង្កឲ្យមានការបកស្រាយបែបអត្តនោម័ត និងការទាញប្រយោជន៍នយោបាយតាមរយៈតួអង្គផ្សេងៗ ដែលធ្វើឲ្យអសោចកេរ្តិ៍ឈ្មោះរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា»។ ប៉ុន្តែ លោក នៅតែយល់ថា ការវាយតម្លៃអវិជ្ជមានទាំងនេះ មិនអាចរារាំង ឬបញ្ឈប់ការប្តេជ្ញារបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងការប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលការណ៍នីតិរដ្ឋ ប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស នោះទេ។

សុន្ទរកថារបស់លោក ណី សំអុល ត្រូវបានបញ្ចប់ត្រឹមរឿងបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា។ លោក ថ្លែងការពារថា អវត្តមានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិតែមួយ មិនអាចចាត់ទុកថា សិទិ្ធមនុស្ស និងសេរីភាពបញ្ចេញមតិនៅកម្ពុជា ត្រូវបានរំលោភបំពាន ឬរឹតត្បិតឡើយ។

តំណាងកម្ពុជា បញ្ជាក់ចុងក្រោយថា ចំនួនប្រជាពលរដ្ឋរហូតល់ទៅ៨៣ភាគរយ ដែលចេញទៅបោះឆ្នោត គឺបង្ហាញថា សិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យ ចាក់ឫសយ៉ាងជ្រៅ និងរីកចម្រើនយ៉ាងទូលំទូលាយ ក្នុងសង្គមកម្ពុជា ដែលអ្នករាយការណ៍ពិសេស គួរតែអបអរសាទរ ឬលើកទឹកចិត្តបន្ថែម។

មុន១ថ្ងៃ ដែលលោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត និង លោក ណី សំអុល ឡើងទៅថ្លែងរៀងៗខ្លួន នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនៃក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ ពួកគេទាំងពីរ បានឆ្លៀតជួបពិភាក្សាគ្នា គឺនៅថ្ងៃទី២៥ ខែកញ្ញា។

ចំណែក កិច្ចប្រជុំប្រចាំឆ្នាំលើកទី៧៣ នៃមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ ក៏កំពុងប្រព្រឹត្តទៅដែរ នៅទីក្រុងញូវយ៉ក សហរដ្ឋអាមេរិក។ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានដឹកនាំគណៈប្រតិភូកម្ពុជា ទៅចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំមហាសន្និបាតនេះ ចាប់ពីថ្ងៃទី២៧ ដល់ថ្ងៃទី៣០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨៕