រាជធានីភ្នំពេញ៖ មានមនុស្សជាង ១.២ លាននាក់ បានបាត់បង់ជីវិតនៅលើផ្លូវថ្នល់ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ នៅទូទាំងពិភពលោក ក្នុងនោះមានអ្នកស្លាប់ប្រមាណ ១២០,០០០ នាក់ នៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន។ តួលេខដ៏ច្រើននេះហើយ ទើបបានជាមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ UNGAនៅតែបន្តគាំទ្រ និងតស៊ូមតិយ៉ាងមុតមាំ ចំពោះសុវត្ថិភាពផ្លូវថ្នល់ ដោយផ្អែកលើការប្រកាសថាឆ្នាំ ២០១១ ដល់ ២០២០ ជា «ទសវត្សនៃចំណាត់ការដើម្បីសុវត្ថិភាពនៅលើដងផ្លូវ»។
យានយន្តដែលបានចុះបញ្ជើនៅប្រទេសកម្ពុជា គឺមានចំនួន ៣.៧ លានគ្រឿង នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ ដែលជាការកើនឡើងប្រមាណ ១៦ភាគរយប្រចាំឆ្នាំ។ ស្របគ្នានេះដែរ អត្រានៃការស្លាប់លើផ្លូវថ្នល់ ក៏បន្តកើនឡើងផងដែរ ដែលចំនួនប្រហែលជា ១,៧៨០ នាក់កាលពីឆ្នាំទៅ។ គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ច្រើនកើតឡើងក្នុងអំឡុងពិធីបុណ្យផ្សេងៗដូចជា បុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ និងបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ នៅពេលដែលចរាចរណ៍មានភាពមមាញឹកខ្លាំងបំផុត។
នៅខែមេសាឆ្នាំ ២០១៨ នាយកដ្ឋាននគរបាលចរាចរណ៍ និងសណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ បានកត់ត្រាការស្លាប់សរុប ៤៧ នាក់ និងរបួស ១៤៣ នាក់ក្នុងអំឡុងពេលអង្កេតការណ៍ ៣ថ្ងៃ នៃបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ។ ដូចគ្នានេះដែរ ថ្ងៃបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌកន្លងទៅនេះ ជាពេលដែលប្រជាជនកម្ពុជាធ្វើដំណើរផ្លូវឆ្ងាយត្រលប់ទៅស្រុកកំណើតរបស់ពួកគេ យ៉ាងហោចណាស់មានគ្រោះថ្នាក់ចំនួន៥៣ករណី ក្នុងនោះមនុស្សស្លាប់ចំនួន២៨នាក់ និងរបួសធ្ងន់៨៥នាក់ ។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍ពីនាយកដ្ឋាននគរបាលចរាចរណ៍ និងសណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈនៃអគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិ។
រាល់គ្រោះថ្នាក់ទាំងអស់ ដែលបានចុះបញ្ជីក្នុងអំឡុងរដូវបុណ្យទាន ភាគច្រើនគឺដោយសារតែ ការបើកបរក្រោមឥទ្ធិពលនៃគ្រឿងស្រវឹង ការបើកបរហួសល្បឿនកំណត់ ការងងុយគេងពេលបើកបរ ការជែងគ្នា និងបញ្ហាយាន្តជំនិះ។ ៨០ភាគរយ នៃរថយន្តដែលធ្វើចរាចរណ៍តាមដងផ្លូវនៅកម្ពុជា គឺជារថយន្តជជុះ ហើយជារឿយៗរថយន្តទាំងនេះ មានបញ្ហាបច្ចេកទេសដូចជាបញ្ហាកង់ឡាន ប្រព័ន្ធហ្វ្រាំង ឬប្រព័ន្ធចង្កូត ដែលតម្រូវឲ្យមានការពិនិត្យបច្ចេកទេសហ្មត់ចត់។
លោក ហៃ ភិរម្យ អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុន Bosch ប្រចាំនៅកម្ពុជាបានថ្លែងថា៖ «ជារៀងរាល់ឆ្នាំ មនុស្សរាប់លាននាក់បានស្លាប់ ឬរងរបួស ដោយសារគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍។ ក្នុងនាមជាក្រុមហ៊ុនមួយ ដែលផ្គត់ផ្គង់បច្ចេកវិទ្យាយានជំនិះ Bosch បានរួមចំណែកលើកស្ទួយ និងដោះស្រាយបញ្ហាសុវត្ថិភាពយានយន្តជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។»។ លោកបានបន្តថា៖ «គ្រោះថ្នាក់ជាច្រើនអាចរារាំងបាន ដោយការបំពាក់ប្រព័ន្ធសុវត្ថិភាពទំនើបទៅលើយានយន្ត»។
នៅប្រទេសកម្ពុជា Bosch មានបំណងចង់សហការយ៉ាងជិតស្និទ្ធ ជាមួយដៃគូពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីចែករំលែកចំណេះដឹង និងជំនាញ លើការបង្កើនកម្រិតនៃការយល់ដឹង អំពីតម្រូវការចាំបាច់ ដើម្បីធានាឱ្យបាននូវសុវត្ថិភាពនៅលើផ្លូវថ្នល់ និងយានយន្ត។
សុវត្ថិភាពជាចម្បង
លោក Martin Hayes នាយកក្រុមហ៊ុន Bosch នៅតំបន់អាស៊ីអាគ្មេយ៍មានប្រសាសន៍ថា៖ «ការស្លាប់ និងការរងរបួស នៃគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក មិនត្រឹមតែធ្វើអោយខាតបង់ខាងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចប៉ុណ្ណោះទេ វាក៏បង្កឲ្យមានការរងទុក្ខវេទនា និងទុក្ខសោក ដែលមិនអាចកាត់ថ្លៃបាន»។ លោកបានបន្តថា៖ « Bosch នឹងបន្តធ្វើការស្រាវជ្រាវ និងវិនិយោគលើការអភិវឌ្ឍជាច្រើន ដោយផ្អែកលើការបង្កើតបច្ចេកវិទ្យា ដែលអាចជួយជីវិតមនុស្សបាន។ នេះរួមទាំងការបង្កើតផលិតផល និងដំណោះស្រាយដែលអាចធ្វើឲ្យផ្លូវថ្នល់ និងយានយន្តមានសុវត្ថិភាពជាងមុន»។
ក្នុងចំណោមការច្នៃប្រឌិតថ្មីៗជាច្រើនរបស់ក្រុមហ៊ុន Bosch ក្នុងវិស័យសុវត្ថិភាពយានយន្ត ក្នុងនោះក៏មានប្រព័ន្ធ Anti-Lock Braking System (ABS) ដែលជាប្រព័ន្ធសម្រាប់ជួយមិនអោយគាំងកង់រថយន្តពេលចាប់ហ្វ្រាំង។ ប្រព័ន្ធនេះ ត្រូវបានណែនាំសម្រាប់រថយន្តដឹកអ្នកដំណើរនៅឆ្នាំ ១៩៧៨ និងសម្រាប់ទោចក្រយានយន្ត នៅឆ្នាំ ១៩៩៥។ បច្ចេកវិទ្យានេះ ត្រូវបានពង្រឹងបន្ថែមទៀត ជាមួយនឹងការអភិវឌ្ឍន៍បច្ចេកវិទ្យារក្សាលំនឹងយានយន្តអេឡិចត្រូនិក (Electronic Stability Program ឬ ESP®) ដំបូងគេបង្អស់លើពិភពលោក ដែលបច្ចេកវិទ្យានេះ អាចតាមដានចលនារអិលរបស់រថយន្ត ហើយទប់ស្កាត់ ការរអិលនោះ ដើម្បីបង្កើនសុវត្ថិភាពក្នុងពេលបើកបរ។ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ៧៤ ភាគរយ នៃយានយន្តទាំងអស់នៅទូទាំងពិភពលោកត្រូវបានបំពាក់ជាមួយ ESP® ហើយបច្ចេកវិទ្យានេះ បានរារាំងមិនឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ជាង ២៦០,០០០ ករណីនៅអឺរ៉ុប (គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០១៤) ។
ការធ្វើដំណើរដោយគ្មានគ្រោះថ្នាក់ ជាមួយនឹងប្រព័ន្ធជំនួយសុវត្ថិភាពក្នុងការបើកបរ
គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ប្រមាណ៩០ភាគរយ អាចកើតឡើងដោយសារកំហុសរបស់អ្នកបើកបរ។ ឧទាហរណ៍នៅពេលដែលអ្នកបើកបរ មិនគិតថាស្ថានភាពផ្លូវជាស្ថានភាពគ្រោះថ្នាក់ ឬហានិភ័យចំពោះមុខ មិនត្រូវបានវិនិច្ឆ័យត្រឹមត្រូវ ហើយអ្នកបើកបរមានប្រតិកម្មយឺតពេក ឬមិនត្រឹមត្រូវ។ ដោយប្រើប្រាស់ចំណេះដឹង ដែលទទួលបានពីការស្រាវជ្រាវគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ផ្សេងៗគ្នាជាច្រើន Bosch បានបង្កើតប្រព័ន្ធជំនួយដល់អ្នកបើកបររថយន្ត ដែលមានលក្ខណៈឆ្លាតវាងវៃ ដូចជាហ្វ្រាំងសង្គ្រោះបន្ទាន់ស្វ័យប្រវត្តិ( Automatic Emergency Braking ឬ AEB) ប្រព័ន្ធជំនួយការរក្សាឡានឲ្យនៅត្រូវជួរ (Lane Keeping Support) និងប្រព័ន្ធជំនួយការមើលកញ្ចក់ចំហៀង( Side View Assist ) ដែលជួយដល់អ្នកបើកបរក្នុងស្ថានភាព ចរាចរណ៍ដែលស្មុគស្មាញ ឬស្ថានភាពគ្រោះថ្នាក់។ ប្រព័ន្ធទាំងនេះគ្រប់គ្រងលើស្ថានភាពនៃការបើកបរប្រចាំថ្ងៃបានយ៉ាងទូលំទូលាយ និងជាការបោះជំហានដ៏សំខាន់ ក្នុងការធ្វើដំណើរដោយគ្មានគ្រោះថ្នាក់ និងគ្មានភាពតានតឹងនៅថ្ងៃអនាគត។
ចំនួនរថយន្តកើនឡើងកាន់តែច្រើន បង្កើនហានិភ័យនៃការប៉ះទង្គិចផ្នែកខាងក្រោយនៃរថយន្តផងដែរ។ ហ្វ្រាំងសង្គ្រោះបន្ទាន់ដោយស្វ័យប្រវត្តិ (AEB) ដោយមានមូលដ្ឋានលើបណ្តាញឧបករណ៍ចាប់សញ្ញា នៅក្នុងប្រព័ន្ធ ESP® អាចជួយកាត់បន្ថយស្ថានភាពនេះបាន។ ដោយផ្អែកលើការវិភាគចរាចរណ៍ជាបន្តបន្ទាប់ រួមជាមួយការស្វែងរកចំណុចស្មុគស្មាញ ដែលអាចបង្កឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ ប្រព័ន្ធ AEB ក៏មានលក្ខណៈចាប់ហ្វ្រាំងពាក់កណ្តាលដោយស្វ័យប្រវត្តិ ដើម្បីកាត់បន្ថយល្បឿនរថយន្ត។ ប្រសិនបើអ្នកបើកបរនៅមិនជាន់ហ្វ្រាំង AEB នឹងចាប់ហ្វ្រាំងពេញលេញ ដើម្បីចៀសវាងការប៉ះទង្គិចជាមួយរថយន្តខាងមុខ។ ក្នុងករណីដែលការប៉ះទង្គិចគ្នាមិនអាចជៀសវាងបាន យ៉ាងហោចណាស់ ក៏ការធ្វើអន្តរាគមន៍ដោយប្រព័ន្ធនេះ អាចកាត់បន្ថយកំរិតគ្រោះថ្នាក់ ដល់យានយន្ត និងអ្នកបើកបរ រួមជាមួយនឹងអ្នកដំណើរផងដែរ។
ប្រព័ន្ធជំនួយការរក្សារថយន្តឲ្យនៅគន្លងផ្លូវ (LKS) ជួយដល់អ្នកបើកបរ រក្សារថយន្តអោយនៅគន្លងផ្លូវបានត្រឹមត្រូវ។ ការប្រើកាមេរ៉ាវីដេអូ ដើម្បីកំណត់គន្លងផ្លូវនៅពីមុខឡាន LKSអាចកំណត់បានរហូតដល់៤ជួរ បើទោះបីស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពមើលមិនសូវច្បាស់ក៏ដោយ ក៏ប្រព័ន្ធនេះ ឆ្លើយតបទៅនឹងការកាច់ចង្កូតមិនប្រក្រតីរបស់អ្នកបើកបរ ដើម្បីធានាឱ្យបានថា អ្នកបើកបរនៅត្រង់គន្លងផ្លូវ។ អ្នកបើកបរអាចបត់ចង្កូតបាន នៅពេលដែលកាច់សញ្ញាបត់ឆ្វេង ឬស្តាំ នេះជាសញ្ញាដែលប្រាប់ប្រព័ន្ធ LKS នេះថា អ្នកដំណើរមានស្មារតីត្រឹមត្រូវ និងអាចគ្រប់គ្រង់យានយន្តបានវិញហើយ។
នៅពេលបើកបរ អ្នកបើកបរផ្តោតសំខាន់មើលទៅខាងមុខដោយស្វ័យប្រវត្តិ ដោយមិនបានមើលគ្រប់ទិសដៅ រួមទាំងផ្នែកសងខាងនៃរថយន្តផងដែរ។ វាអាចនឹងប៉ះពាល់ដល់សមត្ថភាពរបស់អ្នកបើកបរ ក្នុងការវាយតម្លៃស្ថានភាពខាងក្រៅ ជុំវិញរថយន្តរបស់ពួកគេ នៅពេលធ្វើសកម្មភាពផ្សេងៗ ដូចជាការប្តូរគន្លងផ្លូវបើកបរ ។ ប្រព័ន្ធជំនួយការមើលកញ្ចក់ចំហៀង (SVA) ត្រូវបានគេស្គាល់ជាទូទៅថាជាបច្ចេកវិទ្យាជំនួយនៅចំណុចមើលមិនឃើញ (Blind Spot Technology) ដែល ភ្លាមៗនោះ វានឹងបង្ហាញសញ្ញាព្រមាន នៅលើកញ្ចក់ចំហៀងនៃរថយន្ត។ សម្រាប់ទោចក្រយានយន្ត ការព្រមាននេះលេចឡើង ជាសញ្ញាអុបទិកនៅជិតកញ្ចក់។ ឧបករណ៍ចាប់សញ្ញាដ៏ឆ្លាតវៃ ក៏អាចចាត់ថ្នាក់វត្ថុដែលត្រូវវាចាប់បាន ដើម្បីជៀសវាងការជូនដំណឹងហានិភ័យមិនត្រឹមត្រូវ។ បច្ចេកវិទ្យាជំនួយនៅចំណុចមើលមិនឃើញ គឺជាផ្នែកមួយនៃកម្មវិធីត្រួតពិនិត្យយានយន្តថ្មី របស់អាស៊ានដែលហៅថា ASEAN New Car Assessment Program ឬNCAP នៃឆ្នាំ ២០១៧- ២០២០ ក្រោមផ្នែកជំនួយសុវត្ថិភាព ដែលជាលក្ខខណ្ឌកំណត់មួយ ដើម្បីទទួលបានចំណាត់ថ្នាក់ល្អ។
សុវត្ថិភាពតាមដងផ្លូវជាទំនួលខុសត្រូវរបស់បុគ្គលគ្រប់រូប
របាយការណ៍ឆ្នាំ ២០១៨ ដែលបានចេញផ្សាយដោយអង្គការសុខភាពពិភពលោក បានឲ្យដឹងថា គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍តាមដងផ្លូវ ធ្វើឲ្យប្រទេសខាតបង់ ប្រមាណជា ៣ ភាគរយ នៃផលិតផលសរុបក្នុងស្រុក (GDP)។ របាយការណ៍ក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍តាមដងផ្លូវ នឹងក្លាយទៅជាមូលហេតុដែលបណ្តាលឲ្យមានការស្លាប់លំដាប់លេខ ៧ ក្នុងពិភពលោកនាឆ្នាំ ២០៣០ ប្រសិនបើគ្មានវិធានការទ្រទ្រង់ណាមួយ ទទួលបានជោគជ័យនោះទេ។
លោក Hayes បានថ្លែងជាចុងក្រោយថា៖ «Bosch ជឿជាក់ថាមានតែសកម្មភាពរួមគ្នាទេ ដែលយើងអាចឃើញការផ្លាស់ប្តូរបាន។ យើងសូមអំពាវនាវ ឲ្យមានការពិភាក្សា និងសហការយ៉ាងសកម្ម រវាងរដ្ឋាភិបាល សមាគមន៍វិទ្យាសាស្ត្រ អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ឧស្សាហកម្មយានយន្ត និងសាធារណជនទូទៅ ដើម្បីទាញយកអត្ថប្រយោជន៍នៃបច្ចេកវិទ្យានាពេលបច្ចុប្បន្ន ដើម្បីធ្វើឲ្យផ្លូវថ្នល់មានសុវត្ថិភាពជាងមុន សម្រាប់មនុស្សគ្រប់ៗគ្នា។ យើងទាំងអស់គ្នាមានការទទួលខុសត្រូវរួមគ្នា ក្នុងការធានាឱ្យបាននូវអាស៊ាននាថ្ងៃអនាគតមួយ ដែលគ្មានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ហើយ Bosch គាំទ្រយ៉ាងមុតមាំ នូវទស្សនវិស័យមួយនេះ»៕
(អត្ថបទពាណិជ្ជកម្ម)