សៀមរាប៖ វិស័យទេសចរណ៍ ត្រូវបានរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចាត់ទុកថាជាឧស្សាហកម្មគ្មានផ្សែង និងបានរួមចំណែកអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចជាតិបានមួយកម្រិតធំ។ ខេត្តសៀមរាបជាខេត្តទេសចរណ៍លេខមួយនៅកម្ពុជា។ ខុសពីរាល់ឆ្នាំ ទេសចរអឺរ៉ុបដែលគេមើលឃើញថាបានមកកម្សាន្តខេត្តសៀមរាបច្រើនគេនោះ បានធ្លាក់ចុះគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ ការណ៍នេះ បានធ្វើឱ្យប្រតិបត្តិករទេសចរណ៍ក្នុងខេត្តសៀមរាប ពិសេសអ្នករកស៊ីផ្នែកសណ្ឋាគារមិនសូវសប្បាយចិត្ត ដ្បិតចំណូលធ្លាក់ចុះ ឯខ្លះទៀតក៏ខាតបង់ច្រើនផងដែរ។ ពួកគេបានរៀបចំការប្រជុំមួយ ដើម្បីពិភាក្សា និងរកដំណោះស្រាយសម្រាប់បញ្ហានេះ។
ព័ត៌មានលម្អិត សូមស្ដាប់បទយកការណ៍ដែលរៀបរៀងដោយអ្នកស្រី អុីសា រ៉ហានី ដូចតទៅ៖
និយាយពីវិស័យទេសចរណ៍ នោះគេនឹងនឹកដល់ខេត្តសៀមរាប។ ដោយសម្បូរនូវប្រាង្គប្រាសាទបុរាណ សៀមរាបតែងទទួលបានទេសចរមកកម្សាន្តច្រើនជាងគេ បើធៀបនឹងខេត្តដទៃទៀតរបស់កម្ពុជា។ ការណ៍នេះ បានធ្វើឱ្យខេត្តនេះមានសណ្ឋាគារ ផ្ទះសំណាក់ និងភោជនីយដ្ឋានក៏លើសគេដែរ។
នារយៈពេលចុងក្រោយនេះ ដោយសារការប្រកួតប្រជែងផ្នែកសេវាកម្មកាន់តែខ្លាំងរវាងប្រទេសជិតខាង និងលើពិភពលោក ក៏ដូចជាបញ្ហាមួយចំនួនក្នុងប្រទេស អាចជាមូលហេតុដែលធ្វើឱ្យការកម្សាន្តមួយចំនួន មានការប្រែប្រួល។ ប្រែប្រួលត្រង់ថា ទេសចរប្រទេសមួយចំនួនមានការធ្លាក់ចុះ តែបានកើនឡើងទេសចរជនជាតិដទៃដែលចូលជំនួសទេសចរទាំងនោះវិញ។
ទេសចរអឺរ៉ុប គឺត្រូវបានគេមើលឃើញថា មានបរិមាណច្រើនដែលមកកម្សាន្តខេត្តសៀមរាប ហើយទេសចរជនជាតិនេះ ក៏ធ្វើឱ្យវិស័យទេសចរណ៍រកចំណូលបានច្រើនផងដែរ ព្រោះថាពួកគេបានចាយវាយច្រើនអំឡុងពេលកម្សាន្ត។ ការធ្លាក់ចុះនៃចំនួនទេសចរអឺរ៉ុប ធ្វើឱ្យប្រតិបត្តិករទេសចរណ៍ព្រួយបារម្ភ។
លោក កៅ ហ្វីលីព ប្រធានក្លឹបប្រតិបត្តិករទេសចរណ៍ខេត្តសៀមរាប លើកឡើងថារៀងរាល់ឆ្នាំឱ្យតែដល់ខែ១០ ខែ១១ គឺម្ចាស់អាជីវកម្មទាំងអស់តែងមានស្នាមញញឹម ព្រោះពួកគេគិតថាជាពេលដែលអាជីវកម្មពួកគេចំណេញច្រើន តែសម្រាប់ឆ្នាំនេះ ការរំពឹងទុកនោះខុសពីការពិត។
ក្នុងជំនួបកាលពីចុងខែ វិច្ឆិកា នៅសណ្ឋាគារ សូលីទែរ ក្រុមប្រតិបត្តិករទេសចរណ៍នៅមិនទាន់ទាញមូលហេតុជាក់លាក់ណាមួយពីការធ្លាក់ចុះភ្ញៀវទេសចរអឺរ៉ុបនៅឡើយ។ ដ្បិតថា ភ្ញៀវអឺរ៉ុបធ្លាក់ចុះក៏ដោយ តែតួលេខទេសចរចិនមានការកើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ យ៉ាងណាលោក ហ្វីលីព យល់ថានៅចំពោះមុខនេះ គេគួរតែរួមគ្នាដើម្បីសិក្សា ថាតើចំណូលពីទេសចរជនជាតិចិន មានសមតុល្យគ្នាទៅនឹងទេសចរអឺរ៉ុបដែរឬទេ។
«ការធ្លាក់ចុះនៃចំនួនទេសចរ វាជាការពិត ហើយវាគ្មានអ្វីជាអាថ៌កំបាំងទេនៅក្នុងវិស័យនេះ»។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក លួន ធា អ្នកគ្រប់គ្រងទូទៅនៃសណ្ឋាគារ ហ្គោលដិន ថែមផល។ សម្រាប់លោក លួន ធា អាចមានមូលហេតុមួយចំនួនដូចជា បរិយាកាលនៅខាងក្រៅប្រទេសដែលប៉ះពាល់មួយចំណែកដល់វិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជា។ លោកក៏កត់សម្គាល់ឃើញថា ការកក់បន្ទប់នៅឆ្នាំនេះរបស់ភ្ញៀវទេសចរក៏ខុសប្លែកពីរាល់ឆ្នាំដែរ គឺមានការកក់រយៈពេលខ្លី និងក៏មានការលុបបន្ទប់ច្រើនដែរ។ មួយចំណុចទៀតរបស់លោក លួន ធា ដែលអាចថាជាមូលហេតុដែរនោះ គឺកង្វះការផ្សព្វផ្សាយវិស័យទេសចរណ៍ស្រុកខ្មែរទៅក្រៅប្រទេស។
សម្រាប់លោក លួន ធា ការផ្សព្វផ្សាយវិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជា ហាក់ដូចកូនក្រមុំមួយរូបដែលមានការអៀនខ្មាសច្រើន ដោយមិនបង្ហាញខ្លួនឱ្យអ្នកណាឃើញសោះ។ លោកចង់ឱ្យក្រសួងទេសចរណ៍គួរធ្វើការងារនេះឱ្យបានច្រើន ផ្សព្វផ្សាយឱ្យទូលំទូលាយ ពីសក្កានុពលទេសចរណ៍ដ៏អស្ចារ្យរបស់កម្ពុជា។
ពេលដែលបញ្ហានៅចំពោះមុខដោយសារទេសចរធ្លាក់ចុះបែបនេះ សម្រាប់លោក ហ្វីលីព ដែលជាប្រធានក្លឹបប្រតិបត្តិករទេសចរណ៍ខេត្តសៀមរាប គឺលោកនឹងព្យាយាមរកដំណោះស្រាយ និងជួបវិស័យពាក់ព័ន្ធនានាដើម្បីរកដំណោះស្រាយសមស្របណាមួយ។ លោកថា គេគួរមានយុទ្ធសាស្ដ្របែបណា ពង្រីកលំហូរទេសចរណ៍មកកាន់ខេត្តសៀមរាបឱ្យបានកាន់តែច្រើន។
ដូចលើកឡើងខាងលើអ៊ីចឹង ទេសចរអឺរ៉ុបធ្លាក់ក៏ពិតមែន តែវាបានកើនចំនួនទេសចរចិនមកកាន់ខេត្តសៀមរាប។ តែយ៉ាងណា ប្រតិបត្តិករទេសចរណ៍យល់ថា ចំណូលពីទេសចរពីរប្រភេទនេះមិនទាន់មានភាពសមតុល្យគ្នានៅឡើយ។ សម្រាប់លោក លួន ធា កំណើនទាំងនោះមិនទាន់មានភាពសមាមាត្រគ្នាទៅនឹងចំនួនបន្ទប់ស្នាក់នៅក្នុងខេត្តសៀមរាប ព្រោះថាវាមានកំណើនច្រើនជាងទេសចរ។
សម្រាប់លោក កៅ ហ្វីលីព ទេសចរជនជាតិចិនមានពីរប្រភេទេដែលគេគួរដឹង។ ទេសចរចិនមកជាលក្ខណៈគ្រួសារ ឯកជន គឺពួកគេមានការចាយវាយប្រហាក់ប្រហែលទៅនឹងអឺរ៉ុបដែរ តែបើពួកមកជាលក្ខណៈទួរមានគ្នាច្រើន គឺពួកគេមិនសូវចាយលើសេវាកម្មដទៃទៀតច្រើនទេ ច្រើនតែខាងក្រុមហ៊ុនអ្នករៀបចំ៕