លោក គង់ វុទ្ធ ខំរៀនអាយ៉ៃរំពឹងចូលក្របខ័ណ្ឌក្រសួង

ជាតិ

បទយកការណ៍ / បទសម្ភាសន៍

លោក គង់ វុទ្ធ ខំរៀនអាយ៉ៃរំពឹងចូលក្របខ័ណ្ឌក្រសួង

30, Dec 2018 , 7:59 pm

រូបភាព

ដោយ: ប៉ូ សាគុន

ភ្នំពេញ៖ សិល្បៈអាយ៉ៃ ជាសិល្បៈបុរាណខ្មែរមួយប្រភេទ ដែលប្រឈមនឹងការបាត់បង់ធ្ងន់ធ្ងរ ព្រោះបច្ចុប្បន្នមិនសូវមានក្មេងជំនាន់ក្រោយរៀនបន្ត។ លោក គង់ វុទ្ធ គឺជានិស្សិតរៀនជំនាញអាយ៉ៃ នៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈ។ ក្ដីប្រាថ្នាតែមួយគត់របស់លោក គឺក្រោយពីបញ្ចប់ការសិក្សាលោកអាចធ្វើការនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌក្រសួង។ ទោះបច្ចុប្បន្ នក្មេងជំនាន់ក្រោយមិនសូវរៀនអាយ៉ៃក៏ពិតមែន តែលោក គង់ វុទ្ធ មិនបានរំពឹងការចេញទៅសម្ដែងតាមពិធីបុណ្យ ឬពិធីផ្សេងៗឡើយ។

ដើម្បីបានជ្រាបច្បាស់ សូមស្ដាប់បទយកការណ៍ដែលរៀបចំដោយកញ្ញា ប៉ូ សាគុន ដូចតទៅ៖

នេះគឺជាសំឡេងច្រៀងអាយ៉ៃរបស់ លោក គង់ វុទ្ធ។

សិល្បៈចម្រៀងអាយ៉ៃ កាន់តែអន់ថយអ្នករៀនទៅ អន់ថយទៅ។ ទោះគេបានមើលឃើញថាទម្រង់សិល្បៈអាយ៉ៃ ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងអក្សរសាស្ត្រ អក្សរសិល្ប៍ខ្មែរ និងជាសិល្បៈដែលបណ្ដុះស្មារតីមនុស្សឱ្យមានបញ្ញាក៏ពិតមែន តែរហូតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន ស្ទើរតែគ្មានអ្នករៀនទម្រង់សិល្បៈមួយនេះ។ សិល្បៈបរទេសវាយលុកជារឿងមួយ ឯបញ្ហាក្រពះក៏ជារឿងចាំបាច់ដែលត្រូវគិតដែរ។ ការមិនមានប្រព័ន្ធលើកទឹកចិត្តច្បាស់លាស់ ឬទៀងទាត់ ពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ការមិនឱ្យតម្លៃពីមនុស្សក្នុងសង្គម និងទីផ្សារមិនមានជាដើមនោះ បានធ្វើឱ្យអ្នករៀនសិល្បៈ អាយ៉ៃហាក់គ្មានក្ដីសង្ឃឹម ក្នុងការថែរក្សាសិល្បៈខ្មែរដែលខ្លួនស្រឡាញ់។ ដូច្នេះហើយទើបទម្រង់សិល្បៈបុរាណខ្មែរមួយនេះ ចេះតែហោចអ្នករៀន។

ទោះជាយ៉ាងណា និស្សិត គង់ វុទ្ធ បានជម្នះរៀនសិល្បៈសម្រៀងអាយ៉ៃ ទាំងប្រថុយប្រថាន។ ប្រថុយនោះនៅត្រង់ថា គ្រប់មនុស្សទាំងអស់តែងតែប្រាថ្នាជំនាញដែលអាចបានការងាររកចំណូលទៀងទាត់ តែ វុទ្ធ បានមើលឃើញថា សិល្បៈអាយ៉ៃមិនស្ថិតក្នុងអ្វីដែលមនុស្សទូទៅប៉ងឡើយ។

និយាយផងសើចតិចៗផង និស្សិតរៀនឆ្នាំទី៣ នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈ ដែលមានតែម្នាក់ឯងរូបនេះ ថាខ្លួនប្រឹងប្រែងរៀនសិល្បៈអាយ៉ៃ ក៏ព្រោះតែសង្ឃឹមបានធ្វើការក្នុងក្រសួងតែមួយគត់។ «គឺអាយ៉ៃហ្នឹងមានតែខ្ញុំមួយទេ ក្នុងចំណោមប៉ុន្មានឆ្នាំនេះ គឺមិនមានអ្នករៀនទេ។ ចឹងខ្ញុំរៀនសង្ឃឹមប្រឡងចូលក្នុងក្រសួង ព្រោះមានតែយើងក្រែងយើងមានអាទិភាព»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក វុទ្ធ។

តាមពិតទៅ ពីដើមឡើយវុទ្ធ មិនបានចាប់អារម្មណ៍ទម្រង់សិល្បៈមួយនេះឡើយ។ និស្សិតមកពីខេត្តកំពង់ស្ពឺរូបនេះ បានរម្លឹកពីគ្រាដើម ដែលធ្វើឱ្យខ្លួនចាប់អារម្មណ៍លើសិល្បៈអាយ៉ៃយ៉ាងដូច្នេះ៖«តាំងពីតូចមកមិនចូលចិត្តអាយ៉ៃចាប៉ីនេះទេ ទៅចូលចិត្តបើកឡាន កូនឡានតូចៗនៅពេញផ្ទះ។ ដល់អាយុប្រហែល១២ឆ្នាំ ខ្ញុំស្ដាប់អាយ៉ៃនៅតាមបុណ្យ ឮណែងណងពីរោះ ក៏ចង់រៀន។ ដល់មកប្រឡងនៅខេត្ត ច្រៀងត្រូវជាមួយភ្លេង គេថាកូនហ្នឹងកើតខាងហ្នឹង ក៏គេស្នើឱ្យគ្រូយកទៅបង្រៀនបន្ថែមទៅ»។

ដំបូងឡើយម្ដាយឪពុករបស់ វុទ្ធ មិនបានគាំទ្រឱ្យលោករៀនជំនាញសិល្បៈនេះឡើយ ក្រោមហេតុផលពិបាករកចំណូល។ វុទ្ធ បញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះ ៖«ធ្លាប់ប្រាប់ខ្ញុំថា កុំទៅរៀនអីមួយឆ្នាំគ្មានអ្នកណាគេហៅទៅច្រៀង ទៅលេងម្ដងផងហ្នឹង តែដល់ទឹកចិត្តខ្ញុំស្រឡាញ់គាត់ក៏បំពេញបំណងខ្ញុំដែរ»។

បើក្ដីសង្ឃឹមតែមួយគត់ដែលនិស្សិតអាយ៉ៃរូបនេះប្រាថ្នា មិនបានសមបំណង យុវជនកូនច្បងក្នុងគ្រួសាររូបនេះ នឹងរកមុខរបរផ្សេងក្រៅពីសិល្បៈ។ វុទ្ធ បានបញ្ជាក់ ៖« យើងរំពឹងលើក្រសួង តែបើក្រសួងមិនគិតពីសិល្បៈដូនតា ឬយ៉ាងណាមួយ ខ្ញុំទៅបង្កើតអាជីពណាមួយផ្សេងពីសិល្បៈ មិននៅក្នុងសិល្បៈទេ»។

ចំណែកការរំពឹងថា បានទៅសម្ដែងនៅតាមកម្មវិធីនានា ឬនៅក្នុងពិធីបុណ្យក្ដី វុទ្ធ បានបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះ ៖«បើរំពឹងថាទៅលេងតាមបុណ្យ តាមទានអី អត់មានទេឥឡូវ»។

ដ្បិតទើបតែរៀននៅឆ្នាំទី៣ តែ អនាគតសិល្បករអាយ៉ៃរូបនេះ ធ្លាប់បានទៅច្រៀងអាយ៉ៃច្រើនគួរសម ៖«កន្លែងដែលខ្ញុំលេងច្រើនជាងគេ គឺនៅទីរួមខេត្តកំពង់ស្ពឺ បន្ទាប់មកនៅប៉ុស្តិ៍អប្សរា ប៉ុស្តិ៍បាយយ័ន ហើយនៅសាលាសាកលនេះតែម្ដង»។

ផលលំបាកសម្រាប់ការរៀនច្រៀងអាយ៉ៃរបស់ វុទ្ធ គឺការច្រឡំបទគ្នា ៖«អាយ៉ៃហ្នឹង គឺពិបាកនៅត្រង់ច្រឡំបទហ្នឹងតែម្ដង ដូចថាបទខ្លះវាប្រហែលគ្នា កន្លែងខ្លះច្រឡំគ្នាដែរ។ ហើយពេលខ្លះសំឡេងយើងវាមិនសូវកើត យកតាមគ្រូឱ្យដូចហ្នឹងវាពិបាកដែរ។ ហើយរឿងកំណាព្យកាព្យចួនអីហ្នឹង ក៏ពិបាកដែរ»។

និស្សិតមកពីខេត្តកំពង់ស្ពឺរូបនេះ បានរៀបរាប់ពីបទដែលច្រៀងក្នុងចម្រៀងអាយ៉ៃ យ៉ាងដូច្នេះថា ៖«បទនមស្ការ ដែលគេច្រៀងគោរពពីគុណព្រះពុទ្ធ ព្រះធម៌ ព្រះសង្ឃ។ ទី២បទបំពេក្លាយ គឺយើងច្រៀងគោរពបងប្អូនញាតិទាំងប្រុសស្រី ហើយយើងហៅដៃគូស្រីច្រៀង។ ដល់បទកេនចាវ ជាបទច្រៀងធម្មតា ចោទជាសំណួរ។ បទដឺឡា គឺយើងច្រៀងឆ្លើយ ដូចច្រៀងពីពុទ្ធប្រវត្តិ ពីសុភាសិត ពីកំណាព្យ។ មុននឹងបញ្ចប់ គេច្រៀងបទការ៉េយ័នសា ឬបទភំភួង ឬក៏បទសោយសង្វាន ឬក៏បទសែនស្រណោះ»។

បុរសដែលអាចនឹងក្លាយជាអ្នកបន្តវេន អាយ៉ៃរូបនេះ មានក្ដីប្រាថ្នាតែមួយគត់ គឺបានក្លាយជាមន្ត្រីក្នុងក្របខ័ណ្ឌរដ្ឋ ដែលលោកថា វាក៏ជាមុខមាត់សម្រាប់គ្រួសារលោក។ វុទ្ធ បញ្ចាក់បន្ថែម ៖« បំណងប្រាថ្នារបស់ខ្ញុំ គឺដើម្បីចូលធ្វើការក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋហ្នឹងតែម្ដង។ មុខមាត់គ្រួសារ គិតទាំងអស់គ្នាហ្នឹងហើយ ទើបគាត់ឱ្យខ្ញុំមករៀន»។

កាលពីសម័យដើម ជាពិសេសសម័យដែលមានវត្តមានតាយ៉ៃ ដែលជាជនដំបូងគេបង្អស់ បង្កើតសិល្បៈចម្រៀងអាយ៉ៃនោះ មនុស្សស្ទើរតែគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈ និងអាចនិយាយបានថាគ្រប់វ័យផងនោះ ពេញនិយមសិល្បៈចម្រៀងអាយ៉ៃជាពន់ពេក។ រហូតមកដល់សម័យក្រោយបែកសម័យប៉ុលពតបន្តិច ក៏នៅតែមានអ្នកចូលចិត្តស្និទ្ធស្នាល ទើបតែនៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះតែប៉ុណ្ណោះ ដែលសិល្បៈចម្រៀងអាយ៉ៃ ធ្លាក់ចុះស្ទើរហៅមិនឮ។ ធ្លាក់ចុះនោះ គឺដោយសារមិនមានការនិយម យកទៅសម្ដែងក្នុងកម្មវិធីផ្សេងៗ ឬពិធីបុណ្យក្ដី។ ដូច្នេះហើយ ចំនួនអ្នកហាត់រៀនក៏ធ្លាក់ចុះតាមនោះដែរ។ ការគាំទ្រទាំងស្មារតី និងហិរញ្ញវត្ថុ ពីសាធារណជន និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនានា នៅមិនទាន់រៀបចំបានច្បាស់លាស់ ជាហេតុចម្បង ធ្វើឱ្យអ្នកស្រឡាញ់ទម្រង់សិល្បៈមួយនេះ ពិបាករស់៕