ត្រាំ ថ្លែងសារទៅកាន់ប្រជាជាតិដើម្បីទារលុយសង់ជញ្ជាំង ប៉ុន្តែមិនប្រកាសដាក់រដ្ឋក្នុងភាពអាសន្ន

អន្តរជាតិ

ត្រាំ ថ្លែងសារទៅកាន់ប្រជាជាតិដើម្បីទារលុយសង់ជញ្ជាំង ប៉ុន្តែមិនប្រកាសដាក់រដ្ឋក្នុងភាពអាសន្ន

09, Jan 2019 , 2:05 pm

រូបភាព

ដោយ: សៅ ផលនិស្ស័យ (Sao Phal Niseiy)

ក្នុងសុន្ទរកថាទៅកាន់ប្រជាជាតិនៅយប់ថ្ងៃអង្គារ ប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ បានប្រាប់ពលរដ្ឋអាមេរិកថា អាមេរិកកំពុងត្រូវការជញ្ជាំងព្រំដែនជាចាំបាច់ដើម្បីរក្សាសន្តិសុខព្រំដែននៅពេលនេះ។ លោកបានបកស្រាយថា ការសាងសង់ជញ្ជាំងព្រំដែននឹងត្រូវបង់ដោយម៉ិកស៊ិកដោយប្រយោល មិនមែនបង់ដោយផ្ទាល់ឡើយ។ យ៉ាងណាមិញ ប្រធានសភាតំណាងរាស្ត្រ និងមេដឹកនាំក្រុមភាគតិចនៃព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកបានចេញមុខទាត់ចោលសម្តីរបស់លោក ត្រាំ និងទារឲ្យប្រធានាធិបតីរូបនេះឈប់បន្តយករដ្ឋាភិបាល និងប្រជាជនធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំងទៀតដែរ។

អស់រយៈពេលជាជិតបីសប្តាហ៍មកហើយ ដែលស្ថាប័ននិងភ្នាក់ងាររដ្ឋាភិបាលសហព័ន្ធអាមេរិក ២៥ភាគរយត្រូវបិទដំណើរការ ដោយសារការបន្តខ្វែងគំនិតគ្នារវាងប្រធានាធិបតី និងតំណាងរាស្ត្របក្សប្រជាធិបតេយ្យរឿងលុយសង់ជញ្ជាំងព្រំដែនភាគខាងត្បូង។

ដល់យប់ថ្ងៃអង្គារទី ៨ ខែមករា ដោយខឹងឡាំប៉ាមិនសុខចិត្តព្រោះមិនបានលុយសង់ជញ្ជាំងព្រំដែន ប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ សម្រេចប្រើប្រាស់ការិល័យប្រធានាធិបតីដើម្បីថ្លែងសាររយៈពេលប្រាំបួននាទី ទៅកាន់ប្រជាជាតិជុំវិញស្ថានការណ៍នៅព្រំដែនម៉ិកស៊ិក និង ដើម្បីទាមទារឲ្យមានការសម្រេចផ្តល់កញ្ចប់ថវិកា ៥,៧ពាន់លានដុល្លារឲ្យលោកសង់ជញ្ជាំងថែមទៀត។

តាមពិតទៅ ការិយាល័យប្រធានាធិបតីតាំងពីយូរយារណាស់មកហើយត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីប្រកាសពីបញ្ហាសំខាន់ៗដែលជារឿងប្រវត្តិសាស្ត្រ ខុសពីលោក ត្រាំ ដែលយកការិយាល័យប្រធានាធិបតីថ្លែងសារទាលុយថ្លៃជញ្ជាំង។ ក្នុងឆ្នាំ ២០០១ពេលដែលប្រធានាធិបតី ចច ដាប៊ិល យូប៊ូស ថ្លែងសារឆ្លើយតបនឹងការវាយប្រហារថ្ងៃ ១១ ខែកញ្ញា និងខែតុលាឆ្នាំ ១៩៦២ លោក ចន ខេណ្ណឺឌី ថ្លែងសារជុំវិញស្ថានការណ៍ដ៏គ្រោះថ្នាក់នៃវិបត្តិមីស៊ីលគុយបា។

ត្រឡប់មកវិញ ថ្លែងចេញពីការិយាល័យប្រធានាធិបតីនៅសេតវិមាន លោក ត្រាំ បានពណ៌នាស្ថានការណ៍ព្រំដែនម៉ិកស៊ិក ថាជាវិបត្តិដែលកំពុងរីករាលដាល ហើយលោកសង្កត់ធ្ងន់ថា បញ្ហាជនអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់ដែលមិនអាចគ្រប់គ្រងបានកំពុងតែធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវិតប្រជាជនអាមេរិករាប់លាននាក់។

«វិបត្តិមនុស្សជាតិនិងសន្តិសុខកំពុងរីករាលដាលនៅព្រំដែនយើងភាគខាងត្បូង»។ លោក ត្រាំ និយាយបែបនេះ ហើយបន្តអះអាងថា រៀងរាល់ថ្ងៃ មន្ត្រីព្រំដែនអាមេរិកប្រឈមនឹងជនអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់រាប់ពាន់នាក់ដែលព្យាយាមឆ្លងដែនចូលទឹកដីអាមេរិកផង។

លោក ត្រាំ ចង់បានលុយ ៥,៧ ពាន់លានដុល្លារដើម្បីសាងសង់ជញ្ជាំងព្រំដែនម៉ិកស៊ិក ហើយការសង់ជញ្ជាំងនេះជាការសន្យារបស់លោកតាំងសម័យឃោសនាបោះឆ្នោតឆ្នាំ ២០១៦ ម្ល៉េះ។ ប៉ុន្តែកាលនោះមេដឹកនាំអាមេរិករូបនេះធានាថា រាល់ការចាយវាយសម្រាប់សង់ជញ្ជាំងព្រំដែនអាមេរិក ម៉ិកស៊ិកជាអ្នករ៉ាប់រង។ ប៉ុន្តែចុងក្រោយលោកនៅតែទាមទារយកលុយពីអ្នកបង់ពន្ធអាមេរិកទៅវិញ។

យ៉ាងណាក៏ដោយ លុយច្រើនជាង ១,៣ពាន់លានដុល្លារ នឹងមិនត្រូវផ្តល់ឲ្យឡើយដើម្បីរឹតបន្តឹងសន្តិសុខព្រំដែន បើតាមការអះអាងរបស់តំណាងរាស្ត្របក្សប្រធិបតេយ្យ។ ប៉ុន្តែថ្មីៗនេះ លោក ត្រាំ បានគំរាមជាថ្មីថា បើមិនបានលុយគ្រប់ចំនួន រដ្ឋាភិបាលសហព័ន្ធដោយផ្នែកនឹងត្រូវបន្តបិទគ្មានដំណើរយូរដល់រាប់ឆ្នាំ ហើយលោក៏ហ៊ាននិយាយដោយចំហទៀតថា លោកហ៊ានប្រកាសដាក់រដ្ឋក្នុងភាពអាសន្នដើម្បីសង់ជញ្ជាំងតាមបំណងរបស់លោកទៀត។

សំណាងល្អដែរ នៅក្នុងសុន្ទរកថាទៅកាន់ប្រជាជាតិយប់ថ្ងៃអង្គារនេះ លោក ត្រាំ មិនបានប្រកាសដាក់រដ្ឋក្នុងភាពអាសន្នឡើយ ខណៈដែលអ្នកជំនាញ និងអ្នកតាមដានស្ថានការណ៍លួចគិតថា លោក ត្រាំ នឹងធ្វើបែបនេះ។ ប៉ុន្តែប្រធានាធិបតីនេះអាចនឹងប្រកាសនៅពេលណាមួយខាងមុខផង បើនៅតែមិនបានលុយ ៥,៧ពាន់លានទៀត។

-ម៉ិកស៊ិកនឹងបង់លុយថ្លៃជញ្ជាំងដោយប្រយោលតាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្ម?

ស្របពេលដែលមានពាក្យរិះគន់ខ្លួនរឿងចាយលុយពលរដ្ឋអាមេរិកសង់ជញ្ជាំងព្រំដែន លោក ត្រាំ ក្នុងសុន្ទរកថាដដែលនោះ បានពន្យល់ថា ម៉ិកស៊ិកនៅតែចំណាយលុយលើជញ្ជាំងដដែល ប៉ុន្តែមិនមែនដោយផ្ទាល់ទេ។ មិនផ្ទាល់នោះគឺថា ម៉ិកស៊ិកនឹងបង់ថ្លៃចំណាយតាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មថ្មី «កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីអាមេរិកខាងជើង (NAFTA) ដែលម៉ិកស៊ិកជាសមាជិកដែរនោះ។ នេះជាការអះអាងរបស់ប្រមុខរដ្ឋអាមេរិករូបនេះ។

ទាក់ទិននឹងការអះអាងរបស់ប្រធានាធិបតីខាងលើនេះ អ្នកជំនាញយល់ថា វាជារឿងមិនសមហេតុផលឡើយ ហើយប្រធានាធិបតី ត្រាំ នឹងនៅតែមិនអាចទារលុយសង់ជញ្ជាំងពីម៉ិកស៊ិកបានដដែលទោះជាតាមវិធីណាក៏ដោយ។ ដូច្នេះ លុយដែលយកមកប្រើប្រាស់សាងសង់ គឺជាលុយរបស់ប្រជាជនអាមេរិកប៉ុណ្ណោះ។

-បក្សប្រជាធិបតេយ្យប្រាប់ ប្រធានាធិបតីឲ្យបើករដ្ឋាភិបាលវិញ ហើយឈប់យកប្រជាជនជាចំណាំងខ្មាំង

ប៉ុន្មាននាទីក្រោយលោក ត្រាំ បញ្ចប់សាររបស់ខ្លួនតាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ តំណាងបក្សប្រជាធិបតេយ្យ មានលោកស្រី ណាន់ស៊ី ផេឡូស៊ី ដែលជាប្រធានសភាតំណាងរាស្ត្រទើបចូលកាន់តំណែង និងលោក Chuck Schumer ដែលជាមេដឹកនាំក្រុមភាគតិចប្រចាំព្រឹទ្ធសភានៃបក្សប្រជាធិបតេយ្យចេញសារឆ្លើយតបភ្លាមៗដែរ។

ឈរទន្ទឹមលោក Schumber លោកស្រី ផេឡូស៊ី ដែលជាអ្នកនយោបាយមានអំណាចលើគេទីបីក្នុងបរិបទនិយោបាយអាមេរិក បានទិតៀនសុន្ទរកថារបស់លោក ត្រាំ ឥតសំចៃមាត់ឡើយ។ បន្ទាប់ពីរៀបរាប់ពីចំណាត់ការរបស់រដ្ឋសភាដែលបានអនុម័តច្បាប់សំដៅបើករដ្ឋាភិបាលឡើងវិញ និងរឹតបន្តឹងសន្តិសុខព្រំដែន លោកស្រី ក៏បានទាត់ចោលការលើកឡើងរបស់លោក ត្រាំ ដែលថា បក្សប្រជាធិបតេយ្យគាំទ្រការសង់ជញ្ជាំងដែកថែប។ អ្នកនយោបាយជើងចាស់រូបនេះក៏បដិសេធការហៅជនអន្តោប្រវេសន៍តាមព្រំដែនមិនមែនជាការគំរាមកំហែងទេ ប៉ុន្តែពួកគេជាវិបត្តិមនុស្សជាតិដែលត្រូវការជំនួយប៉ុណ្ណោះ។

មុននឹងបញ្ចប់សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ខ្លួន លោកស្រី ផេឡូស៊ី ក៏បានទាមទារឲ្យលោក ត្រាំ បើករដ្ឋាភិបាលឡើងវិញ ដោយឈប់បន្តយកប្រជាជនអាមេរិក និងរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកជាចំណាប់ខ្មាំង និងបញ្ចប់មហិច្ឆតាចំណាយលុយខ្ជះខ្ជាយលើជញ្ជាំងដែលមិនចាំបាច់ទៅវិញទៀត។

ដើមខែមករា សភាតំណាងរាស្ត្រដឹកនាំដោយលោកស្រី ផេឡូស៊ី បានអនុម័តវិធានការសំខាន់ពីរក្នុងនោះមានច្បាប់មួយកំណត់ថវិកាចំនួនប្រាំមួយផ្សេងគ្នាដែលផ្គត់ផ្គង់ហិរញ្ញវត្ថុប្រចាំឆ្នាំសារពើពន្ធឆ្នាំ ២០១៩ ដល់បណ្តាទីភ្នាក់ងាររដ្ឋាភិបាលជាច្រើនរួមមានរតនាគារ, ក្រសួងការបរទេស និងក្រសួងយុត្តិធម៌ជាដើម។

ចំណែកច្បាប់ទីពីរ គឺផ្តល់ហិរញ្ញវត្ថុបណ្តោះអាសន្នសម្រាប់សម្រាប់ក្រសួងសន្តិសុខមាតុភូមិ (Homeland Security) ដល់ត្រឹមថ្ងៃ ៨ ខែកុម្ភៈប៉ុណ្ណោះ ដោយសារក្រសួងនេះទទួលបន្ទុកការពារសន្តិសុខព្រំដែន។ ប៉ុន្តែច្បាប់នេះផ្តល់ថវិកាត្រឹម ១,៣ពាន់លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះសម្រាប់រក្សាសន្តិសុខព្រំដែន ហើយមិនមែនជាលុយសង់ជញ្ជាំងប្រវែងជិត ២០០គីឡូម៉ែត្រតាមព្រំដែនម៉ិកស៊ិកទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ វានឹងត្រូវប្រើប្រាស់សម្រាប់ពង្រឹងការសង់របង និងការយាមកាមឬល្បាតតាមព្រំដែនប៉ុណ្ណោះ។

បន្ទាប់ពីលោកស្រី ផេឡូស៊ី ថ្លែងចប់ លោក Schumber ក៏ចាប់ផ្តើមសុន្ទរកថារបស់ខ្លួនដោយរិះគន់ទង្វើខុសទំនងរបស់ប្រធានាធិបតីដោយយកការិយាល័យប្រធានាធិបតីមកបង្កើតរឿងភ័យខ្លាច និងបង្វែរការចាប់អារម្មណ៍ពីបញ្ហាចលាចលដែលកើតឡើងក្នុងរដ្ឋបាលខ្លួន។

លោក ប្រាប់ទៅកាន់សាធារណជនអាមេរិកថា លោក ត្រាំ កំពុងឡាំប៉ា និងបិទរដ្ឋាភិបាល ដោយសារតែលោកមិនទួលបានការគាំទ្រពីសភា និងមិនមានលទ្ធភាពបង្ខំឲ្យម៉ិកស៊ិកបង់ថ្លៃជញ្ជាំងដែលគ្មានប្រសិទ្ធភាព និងមិនចាំបាច់សម្រាប់ការពារព្រំដែនឡើយ។ សមាជិកព្រឹទ្ធសភារូបនេះ សង្កត់ធ្ងន់ថា និមិត្តសញ្ញានៃអាមេរិកគួរតែជារូបសំណាកសេរីភាព (Statue of Liberty) មិនមែនជញ្ជាំងកម្ពស់ជិត ដប់ម៉ែត្រឡើយ។

«សំណើរសាមញ្ញមួយរបស់យើងទៅលោកប្រធានាធិបតី គឺ បើករដ្ឋាភិបាលឡើងវិញ ហើយយើងអាចធ្វើការរួមគ្នាបានដោយទុកភាពខុសគ្នាមួយឡែកលើបញ្ហាសន្តិសុខព្រំដែន។ ប៉ុន្តែត្រូវបញ្ចប់ការបិទរដ្ឋាភិបាលឥឡូវនេះភ្លាម»។ លោក Schumer បញ្ចប់សុន្ទរកថារបស់ខ្លួនបែបនេះ។

សូមបញ្ជាក់ថា ការបិទរដ្ឋាភិបាលដោយផ្នែក (២៥ភាគរយនៃរដ្ឋាភិបាលទាំងមូល)ចាប់ផ្តើមឡើងកាលពីចុងខែធ្នូ។ ការអូសបន្លាយនៃការបិទរដ្ឋាភិបាលនេះកំពុងប៉ះពាល់ដល់ក្រសួងចំនួនប្រាំបួនក្នុងចំណោមក្រសួងទាំងអស់ ១៥ ហើយទីភ្នាក់ងារសំខាន់ៗចំនួនច្រើនជាងដប់ដែលត្រូវផ្អាកដំណើរការ។ បុគ្គលិកបម្រើការងារទាំងអស់ប្រហែល ប្រាំបីសែននាក់នឹងមិនទទួលបានប្រាក់កម្រៃ ក្នុងនោះមាន ៤២ ម៉ឺននាក់ត្រូវបន្តធ្វើការងារដោយគ្មានប្រាក់កម្រៃ ខណៈ៣៨ ម៉ឺននាក់ផ្សេងទៀតត្រូវផ្អាកការងារតែម្តង។