អន្តរជាតិ
ការសិក្សា៖ មនុស្សវ័យចំណាស់ចែករំលែក Fake News ច្រើនជាងមនុស្សវ័យក្មេង រូបភាព Getty Images
× ប្រជាជនអាមេរិកដែលមានវ័យចាប់ពី ៦៥ឆ្នាំឡើងទៅ និងក្រុមអ្នកអភិរក្សនិយម គឺទំនងជាបានចែករំលែកព័ត៌មានក្លែងបន្លំ (Fake News) នៅលើបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ច្រើនជាងមនុស្សវ័យក្មេងជាង ឬក្រុមអ្នកសេរីនិយម។ នេះបើយោងតាមការសិក្សាថ្មីមួយ ដែលបានចេញផ្សាយនៅថ្ងៃពុធទី ០៩ ខែមករា។
អំឡុងយុទ្ធនាការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីអាមេរិក កាលពីឆ្នាំ២០១៦ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវមកពីសកលវិទ្យាល័យ Princeton និង សកលវិទ្យាល័យញូវយ៉ក បានស្ទង់មតិលើអ្នកប្រើប្រាស់ហ្វេសបុកប្រមាណ ២៧១១ នាក់ ដោយក្នុងនោះ ៤៩ភាគរយនៃអ្នកទាំងនោះបានយល់ព្រមចែករំលែកទិន្នន័យផ្ទាល់ខ្លួន នៅពេលសាកសួរទាក់ទងពីស្ថានភាពក្រោយការបោះឆ្នោត។
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវទាំងនោះ បានប្រៀបធៀបតំណភ្ជាប់ ដែលអ្នកប្រើប្រាស់ហ្វេសបុកទាំងនោះបានចែករំលែកនៅលើបណ្តាញសង្គម ជាមួយនឹងបញ្ចីឈ្មោះវេបសាយមួយចំនួនរួមមាន BuzzFeed ជាដើម ។ វេបសាយនេះ ត្រូវបានគេស្គាល់ជាទូទៅថា ជាវេបសាយមួយក្នុងចំណោមវេបសាយជាច្រើនទៀត ដែលផលិតអត្ថបទព័ត៌មានក្លែងបន្លំ។
ការសិក្សាដែលបានចេញផ្សាយនៅក្នុងទិនានុប្បវត្ដិ Science Advances បានរកឃើញថា អ្នកប្រើប្រាស់ហ្វេសបុកតិចជាង ៨,៥ ភាគរយប៉ុណ្ណោះ ដែលបានចែករំលែកតំណភ្ជាប់ចេញពីវេបសាយព័ត៌មានខាងលើនេះ។ យ៉ាងណាមិញ អ្នកដែលបានចែករំលែកអត្ថបទព័ត៌មានក្លែងក្លាយទាំងនោះ ភាគច្រើនជាមនុស្សវ័យចំណាស់ និងជាក្រុមអ្នកអភិរក្សនិយម។
មែនទែនទៅ អ្នកប្រើប្រាស់ហ្វេសបុកដែលមានវ័យចាប់ពី៦៥ឆ្នាំឡើងទៅ បានចែករំលែកព័ត៌មានជិត៧ដងចេញពីវេបសាយដែលផលិតព័ត៌មានមិនពិត ច្រើនជាងមនុស្សវ័យចាប់ពី ១៨ ទៅ ២៩ ឆ្នាំ។ យោងតាមការចុះផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AFP លោក Andrew Guess សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកនយោបាយមកពីសកលវិទ្យាល័យ Princeton ដែលដឹកនាំការសិក្សានេះ បានបញ្ជាក់ថា៖ «ពុំមានបុគ្គលិកលក្ខណៈខាងប្រជាសាស្ត្រណាមួយ មានឥទ្ធិពលច្បាស់លាស់លើការចែករំលែកព័ត៌មានក្លែងបន្លំនោះឡើយ»។
ត្រង់ចំណុច លោកសាស្ត្រាចារ្យរូបនេះ បានបកស្រាយថា៖ «វាអាចទៅរួចដែលប្រជាជនអាមេរិក សព្វថ្ងៃនេះដែលស្ថិតក្នុងវ័យ ៦០ឆ្នាំ និងលើសពីនេះ ខ្វះខាតកម្រិតយល់ដឹងពីផ្នែកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ (media literacy) ដែលចាំបាច់សម្រាប់វិនិច្ឆ័យ និងកត់សម្គាល់អត្ថបទព័ត៌មានដែលអាចទុកចិត្តតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ»។ ម្យ៉ាងវិញទៀត លោកបានបញ្ជាក់ទៀតថា ការធ្លាក់ចុះនៃសមត្ថភាពខួរក្បាលដែលបណ្តាលមកពីវ័យចំណាស់នោះ ក៏អាចមានផលប៉ះពាល់លើករណីនេះផងដែរ។
ទន្ទឹមនឹងនេះ ការសិក្សាដដែលបានរកឃើញថា ក្រុមអ្នកគាំទ្របក្សសារធាណរដ្ឋបានចែករំលែកព័ត៌មានមិនពិតច្រើនជាងក្រុមអ្នកគាំទ្របក្សប្រជាធិបតេយ្យ។ និយាយបែបផ្សេង ក្រុមអ្នកអភិរក្សនិយម បានចែករំលែកអត្ថបទព័ត៌មានមិនពិតច្រើនបំផុត ហើយភាគច្រើននៃអត្ថបទព័ត៌មានមិនពិតទាំងនោះ ត្រូវបានផលិត អំឡុងយុទ្ធនាការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីអាមេរិកកាលឆ្នាំ២០១៦ ដែលមានទំនោរគាំទ្រលោកដូណាល់ ត្រាំ៕
Tag:
ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ
ការសិក្សា
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com