ជាតិ
ប្រពៃណីតមភូមិ៖ រយៈពេល៣ថ្ងៃ ចេញ-ចូលភូមិ ត្រូវពិន័យជាប្រាក់ ម៉ូតូ២០០០ រថយន្ត ៥០០០រៀល
បារ៉ាស់ត្រូវបានដាក់នៅមាត់ផ្លូវចូលភូមិ ដោយដាក់ស្លាក «ហាមចូលភូមិ៣ថ្ងៃ ម៉ូតូ ២០០០រៀល ឡាន៥០០០រៀល» និងស្លាក «តមភូមិ៣ថ្ងៃ»។ រូបភាព៖ ឈុត ឈាណា / អច្ឆរិយភាពនៃទន្លេមេគង្គ។
×![]()
ស្ទឹងត្រែង៖ ប្រពៃណី «ឡើងចាស់ស្រុក» និង «តមភូមិ» របស់អ្នកភូមិភាគឦសានស្ថិតនៅតាមបណ្តោយដងទន្លេសេសាន ស្ថិតនៅក្នុងឃុំតាឡាត ស្រុកសេសាន ខេត្តស្ទឹងត្រែងមួយនេះ នៅតែប្រកាន់បានយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួនតាំងពីដូនតា តរៀងមករហូតដល់បច្ចុប្បន្ន។ ថ្វីដ្បិតតែចូលដល់សម័យទំនើប មានផ្លូវគមនាគមន៍ខ្វាត់ខ្វែង អាចធ្វើដំណើរទៅគ្រប់ទិសទីបាន និងគ្រួសារខ្លះ មានរថយន្ត ម៉ូតូ ព្រមទាំងរបស់ប្រើប្រាស់ទំនើបៗ ហើយក្តី ក៏ពួកគេមិនបោះបង់ចោលប្រពៃណីនេះដែរ។ 
លោក មួន ខិប អាយុ ៤៥ឆ្នាំ ជាក្រុមប្រឹក្សាឃុំតាឡាត ស្រុកសេសាន ខេត្តស្ទឹងត្រែង បានឲ្យដឹងថា ប្រពៃណី «តមភូមិ» ត្រូវបានប្រជាជនរស់នៅក្នុងភូមិខ្សាច់ថ្មី គោរពយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន តាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ ពោលគឺតាំងពីគាត់ដឹងក្តីមក ឃើញឪពុកម្តាយ ជីដូនជីតារបស់គាត់ ចាស់ទុំក្នុងភូមិ ប្រារព្វធ្វើពិធីនេះជារៀងរាល់ឆ្នាំ។
លោក អន ប៊ន នៅមុខអាស្រមអ្នកតាឃ្លាំងមៀងក្រហមក កន្លែងធ្វើពិធី «ឡើងចាស់ស្រុក»។ រូបភាព៖ ឈុត ឈាណា / អច្ឆរិយភាពនៃទន្លេមេគង្គ។
លោក មួន ខិប មានប្រសាសន៍ថា៖ «ប្រពៃណី «ឡើងចាស់ស្រុក» និង «តមភូមិ» ត្រូវបានប្រជាជនក្នុងភូមិនេះប្រារព្ធធ្វើឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំ ក្នុងមួយឆ្នាំ២ដង គឺថ្ងៃ ៣កើត ដល់ ៦កើត ខែមាឃ ម្តង និងថ្ងៃទី៦កើត ដល់ថ្ងៃ៩កើតខែពិសាខ ម្តងទៀត។ អ្នកភូមិហៅពិធីនេះថា «ឡើងចាស់ស្រុក»។ ក្នុងរយៈពេលបីថ្ងៃ ប្រជាជនក្នុងភូមិ និងអ្នកដំណើរមកពីទីជិតឆ្ងាយ ត្រូវបានហាមឃាត់មិនឲ្យចេញ-ចូលភូមិទេ។ បើចូលគឺត្រូវស្នាក់នៅក្នុងភូមិរហូតដល់ថ្ងៃបញ្ចប់ «តមភូមិ» ៣ថ្ងៃ។ បើចេញត្រូវនៅខាងក្រៅភូមិរហូតដល់ថ្ងៃបញ្ចប់ «តមភូមិ» ៣ថ្ងៃដែរ ទើបអាចចូលភូមិវិញបាន។ ប៉ុន្តែ សម័យបច្ចុប្បន្ន ច្បាប់ប្រពៃណី «តមភូមិ» នេះ ហាក់ត្រូវបានបន្ធូរបន្ថយខ្លះ។ ប្រជាជនក្នុងភូមិ ឬអ្នកដំណើរមកពីទីជិតឆ្ងាយ អាចចេញចូលបានតាមចិត្ត តែត្រូវបង់ប្រាក់ «ពិន័យ» ក្នុងតម្លៃ ម៉ូតូមួយគ្រឿង ២០០០ រៀល រថយន្តមួយគ្រឿង ៥០០០»។
«ចំពោះប្រាក់ «ពិន័យ» ដែលប្រមូលបាន គណៈកម្មការរៀបចំកម្មវិធី «ឡើងចាស់ស្រុក» នឹងយកទៅទិញដង្វាយផ្សេងៗ មានមាន់ ទា ផ្លែឈើ ទៀន ធូប ស្លា បារី យកទៅថ្វាយចាស់ស្រុក ដែលមានព្រះនាមថា «លោកតាឃ្លាំងមឿងក្រហមក» ដើម្បីសុំខមាលទោស»។ នេះជាការបញ្ជាក់បន្ថែមរបស់ មួន ខិប។
លោក អន ប៊ន នៅលើអាស្រមអ្នកតាឃ្លាំងមៀងក្រហមក កន្លែងធ្វើពិធី «ឡើងចាស់ស្រុក»។ រូបភាព៖ ឈុត ឈាណា / អច្ឆរិយភាពនៃទន្លេមេគង្គ។
ដូចគ្នានេះ លោក អន ប៊ន អាយុ ៣៧ឆ្នាំ ជាកសិករ ក៏បានលើកឡើងស្រដៀងនឹងលោកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ ដែរថា ៖«ពិធីបុណ្យ «ឡើងចាស់ស្រុក» នេះ ពេលខ្ញុំដឹងក្តីមក ឃើញចាស់ទុំក្នុងភូមិប្រារព្វមិនដែលខាន ក្នុងមួយឆ្នាំពីរដង។ អ្នកភូមិបានរៀបរណ្តាប់ សម្រាប់ «ឡើងចាស់ស្រុក» ក្នុងខែមាឃ ចាប់ពីថ្ងៃ៣កើត ដល់ ៦កើត មានដូចជា ពងមាន់ ស្រា បារី ទៀនធូប ឬនំអន្សមជាដើម។ ចំណែកឯថ្ងៃ៦កើត ដល់ថ្ងៃ៩កើត ខែពិសាខ អ្នកភូមិមិនយកពងមាន់ទៅថ្វាយដូចមុនទៀតទេ គីគេយកមាន់ម្តង ព្រមទាំងស្រា បារី ទៀនធូប ឬនំអន្សមជាដើមទៅថ្វាយម្តង។ ពេលយកដង្វាយមកថ្វាយ អ្នកភូមិច្រើនតែសំបូងសម្រូងសុំសេចក្តីសុខ ឬសុំអ្វីដែលល្អៗសម្រាប់គ្រួសាររបស់ពួកគេ»។
បើតាមការរៀបរាប់របស់លោកក្រុមប្រឹក្សាឃុំតាឡាត ប្រជាជនក្នុងភូមិខ្សាច់ថ្មីនេះភាគច្រើន គឺជាជនជាតិ ខ្មែរ-ឡាវ។ នៅក្នុងជីវភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់គេ ពោលការទំនាក់ទំនងក្នុងគ្រួសារ ក៏ដូចជាមួយអ្នកភូមិផងរបងជាមួយ ពួកគេនិយាយជាភាសាឡាវ។ ចំណែកភាសាខ្មែរ គឺសម្រាប់ប្រើប្រាស់ខាងក្រៅភូមិ ឬជាមួយអ្នកមកពីខាងក្រៅភូមិដែលមិនចេះភាសាឡាវ។ ភាគច្រើន ពួកគេប្រកបរបរនេសាទ និងធ្វើស្រែចំការ។
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រេសិត»មានន័យដូចម្តេច?
5 ថ្ងៃ
