រដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន បានសន្យាជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាលក្រុងម៉ានីល ដោយមិនអនុញ្ញាតឲ្យរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង ធ្វើសកម្មភាពយោធូបនីយកម្ម ឬសកម្មភាពបំពាននានានៅក្នុងតំបន់ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលអាចបណ្តាលឲ្យប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខ និងផ្លូវពាណិជ្ជកម្មបានឡើយ។
លោករដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក Mike Pompeo នៅថ្ងៃ១ មីនា បានអះអាងថា អាមេរិក ប្តេជ្ញាយ៉ាងមុតមាំក្នុងការធានាថាសមុទ្រចិនត្រូវបើកចំហរសម្រាប់រាល់ការធ្វើចរាចរណ៍ និង មិនអនុញ្ញាតឲ្យចិនបង្កការគំរាមកំហែងដល់អ្នកពាក់ព័ន្ធនឹងតំបន់ជម្លោះនេះបានឡើយ។ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់ការសែតអនឡាញ NWA របស់អាមេរិក។
លោករដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក ថ្លែងប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានបែបនេះ បន្ទាប់ពីលោក បានបញ្ចប់ជំនួបជាមួយនឹងប្រមុខដឹកនាំហ្វីលីពីន ក្នុងរដ្ឋធានីម៉ានីល ដែលជាកន្លែងលោកបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការដើម្បីបញ្ជាក់ជំហរមិនប្រែប្រួលរបស់អាមេរិកទៅកាន់សម្ព័ន្ធមិត្តហ្វីលីពីនពាក់ព័ន្ធនឹងការការពារលើបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
តាមប្រភពព័ត៌មានដដែលនោះ ប្រមុខការទូតអាមេរិករូបនេះ បានលើកឡើង ថា ពិភពលោកទាំងមូល សុទ្ធតែបានដឹងហើយថា រដ្ឋបាលអាមេរិក បានមានការតាំងចិត្តមួយយ៉ាងពិតប្រាកដក្នុងការធានាឲ្យបានថា សមុទ្រចិនខាងត្បូងត្រូវតែបើកចំហរសម្រាប់សន្តិសុខរបស់ប្រទេសក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក និងជាសមុទ្រចំហរសម្រាប់ការធ្វើសកម្មភាពពាណិជ្ជកម្ម។
លោក ក៏បានសង្កត់ធ្ងន់ថា រដ្ឋាភិបាលវ៉ាស៊ីនតោន នឹងនៅពីក្រោយហ្វីលីពីន និងប្រទេសដទៃទៀតក្នុងតំបន់ ដើម្បីធ្វើឲ្យសមុទ្រដែលមានសក្តានុពលផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចមួយនេះ (សមុទ្រចិនខាងត្បូង) បើកចំហរ និង មិនអនុញ្ញាតចិនធ្វើសកម្មភាពគំរាមកំហែងតាមចិនបានឡើយ។ លោក បន្ថែមថា សកម្មភាពយោធា និងការកសាងកោះនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូងរបស់ចិន បានគំរាមកំហែងទាំងអធិបតេយ្យ សន្តិសុខ និងសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសក្នុងតំបន់ ក៏ដូចជាអាមេរិកផងដែរ។
ជុំវិញការលើកឡើង និងចោទប្រកាន់របស់អាមេរិក ពិតប្រាកដណាស់ ថា ចិន មិននៅស្ងៀមឡើយ។ តាមរយៈសន្និសីទសារព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន លោក Lu Kang បានអះអាងទៅវិញថា ចិន និងប្រទេសដែលនៅជុំវិញសមុទ្រចិនខាងត្បូង បានប្តេជ្ញាចិត្តជាមួយគ្នារួចហើយក្នុងការក្សាសន្តិភាព និងស្ថិរភាពក្នុងតំបន់ ដែលជាក់ស្តែងភាគីទាំងពីរ ក៏កំពុងតែចរចាធ្វើក្រមប្រតិបត្តិមួយដើម្បីទប់ស្កាត់ការរីករាលដាល់នៃជម្លោះ។
ក្រុងប៉េកាំង តាមរយៈអ្នកនាំពាក្យដដែលនោះ បានផ្តាំផ្ញើទៅកាន់រដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ផងដែរ ថា ប្រសិនបើប្រទេសខាងក្រៅ ដូចជាអាមេរិកជាដើម ពិតជាបានគិតពីសន្តិភាព និងសុខមាលភាពរបស់ប្រជាជនក្នុងតំបន់មែននោះ គួរតែកុំលូកដៃក្នុងបញ្ហាតំបន់។
គួរជម្រាបផងដែរថា សមុទ្រចិនខាងត្បូង គឺជាដែនសមុទ្រជម្លោះមួយ ដែលមានរដ្ឋពាក់ព័ន្ធដោយផ្ទាល់រួមមាន ព្រុយណេ ម៉ាឡេស៊ី ហ្វីលីពីន និងវៀតណាម ជាមួយចិន។ ចិន បានទាមទារគ្រប់គ្រងតំបន់នេះ ស្ទើរតែទាំងស្រុង ដោយយោងតាមអំណេះអំណាងប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ខ្លួន ខណៈរដ្ឋអាស៊ានទាំងបួន ទាមទារកម្មសិទ្ធិគ្រប់គ្រងដោយយោងតាមច្បាប់អន្តរជាតិ។
រយៈពេលចុងក្រោយនេះ ប្រទេសអាស៊ាន និងចិន មិនសូវប៉ះពាល់សម្តី និងផ្លែផ្កាដាក់គ្នាជុំវិញបញ្ហានេះប៉ុន្មានឡើយ ខណៈអាស៊ាន និងចិន ក៏កំពុងតែស្ថិតនៅក្នុងដំណាក់កាលនៃការចរចាគ្នាធ្វើក្រមប្រតិបត្តិនោះ៕