អន្តរជាតិ
ជំហរលោក Duterte នឹងមិនធ្វើឲ្យកិច្ចប្រជុំក្រុងវៀងចន្ទន៍ក្លាយជា«សមរភូមិការទូត»?
×![]()
ដោយសារបញ្ហាជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង សមាជិកអាស៊ាន ដែលមានពាក់ព័ន្ធជម្លោះ និងមិនមានពាក់ព័ន្ធជម្លោះ មិនសូវមើលមុខគ្នាចំប៉ុន្មាននោះទេ។ ហើយ វា តែងតែបង្កឲ្យមានការចោទគ្នាថា រដ្ឋមួយចំនួន មានជំហរលម្អៀងទៅរកចិនដែលជាភាគីដ៏ធំនៃជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងជាមួយនឹងរដ្ឋអាស៊ាន។ តែចុងក្រោយនេះ ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីនថ្មី បានបង្ហាញគោលជំហរថ្មី ដោយ លោក នឹងចរចាជាមួយនឹងចិន ហើយ មិននិយាយក្នុងកិច្ចប្រជុំអាស៊ានឡើយ។ តើវៀតណាមដែលតែងតែប្រកៀកស្មាជាមួយហ្វីលីពីនអុកឡុកកិច្ចប្រជុំអាស៊ានត្រូវបានបាត់បង់ដៃគូ?
ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន លោក រ៉ូឌ្រីហ្គូ ឌើទើតេ (Rodrigo Duterte) នាពេលថ្មីៗនេះ បានថ្លែងជាបន្តបន្ទាប់ទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មាន ថា លោក នឹងមិននាំយកបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង ជាពិសេសនោះ សាលក្រមសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលតុលាការអន្តរជាតិកាត់ឲ្យហ្វីលីពីនឈ្នះចិននៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលក្នុងតំបន់ ឬកិច្ចប្រជុំអាស៊ានដែលនឹងប្រារព្ធឡើងនៅថ្ងៃទី០៦-០៨ ខែកញ្ញានេះឡើយ។ លោកប្រធានាធិបតី អះអាងថា លោក មិនចង់ធ្វើឲ្យកិច្ចប្រជុំកំពូលពាក់ព័ន្ធក្នុងតំបន់នេះ ត្រូវអាប់អួរដោយសារតែបញ្ហារបស់ហ្វីលីពីន និងចិននោះទេ។
ជំហរថ្មីហ្វីលីពីន បន្ធូរបន្ថយសម្ពាធប្រធានអាស៊ានឡាវ
សូមជម្រាបផងដែរថា នៅថ្ងៃទី១២ ខែកក្កដា កន្លងទៅ តុលាការមជ្ឈត្តការអចិន្ត្រៃយ៍ ក្រុងឡាអេ នៃប្រទេសហូឡង់ បានប្រកាសសាលក្រមសមុទ្រចិនខាងត្បូងតាមបណ្តឹងរបស់រដ្ឋបាលអតីតប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន លោក ប៊ែរនីណូ អាហ្គីណូ ដោយបកស្រាយ ថា ការទាមទារ និងសកម្មភាពរបស់ចិននៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង មិនមានមូលដ្ឋានផ្នែកច្បាប់ឡើយ។ ទោះក្រោយភ្លាមៗនៃការប្រកាសនោះ ចិន បានប្រកាសមិនទទួលស្គាល់យុត្តាធិការ និងសាលក្រម ហ្វីលីពីន នៅតែមានសំណុំគតិយុត្តដ៏សាវន្តនេះដើម្បីជាមូលដ្ឋានសម្រាប់ការចរចា។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកប្រធានាធិបតី Rodrigo Duterte នៅថ្ងៃទី១៧ ខែសីហាកន្លងទៅ បានបញ្ជាក់ថា លោក នឹងមិននាំយកបញ្ហាបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងក្នុងអំឡុងពេលនៃដំណើរទស្សនកិច្ចចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធក្នុងក្រុងវៀងចន្ទន៍ នៃប្រទេសឡាវដែលនឹងប្រារព្ធឡើងនៅថ្ងៃទី០៦-០៨ ខែកញ្ញាខាងមុខនេះ។ លោក ថា លោក មិនចង់បង្កើតបរិយាកាសនៅទីនោះត្រូវអាប់អួរនោះទេ។
លោក Duterte ដែលមានឈ្មោះក្រៅថា«អ្នកដាក់ទណ្ឌកម្ម» ក៏បានបញ្ជាក់ក្នុងសន្និសីទកាសែតយ៉ាងដូច្នេះថា «ទេ, ខ្ញុំ នឹងដោះស្រាយបញ្ហាតែតាមរយៈមួយទល់មួយ(ជាមួយចិន) តែប៉ុណ្ណោះ...ហើយ យើងអាចបង្កើតបរិយាកាសមួយដែលជាកន្លែងដែលយើងអាចអង្គុយ និងនិយាយគ្នាដោយផ្ទាល់បាន។» នេះបើយោងតាមសារព័ត៌មាន GMA News Online ដែលចុះផ្សាយដែរថា លោកប្រធានាធិបតីរូបនោះ ក៏មិនចង់ធ្វើសង្គ្រាមប្រឆាំងនឹងចិនលើបញ្ហាអធិបតេយ្យនោះទេ។
ជាងនេះទៅទៀតឆ្លើយតបនឹងសំណួររបស់អ្នកសារព័ត៌មាននៅថ្ងៃទី២៣ ខែសីហា ថាតើពេលណាដែលលោកជជែកជាមួយនឹងចិន លោកប្រធានាធិបតី ប្រាប់ថា នឹងធ្វើឡើងក្នុងអំឡុងពេលមួយឆ្នាំ។ គួរកត់សម្គាល់នោះ លោកប្រធានាធិបតី Duterte ទើបតែបញ្ជូនបេសកជនពិសេសរបស់លោក គឺអតីតប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន លោក Fidel Ramos ទៅហុងកុងនៃប្រទេសចិនដែលជាជំហានដំបូងនៃដំណើរការចរចាមិនផ្លូវការរវាងហ្វីលីពីន-ចិន។
ជំហរនេះ បានបង្ហាញឲ្យឃើញពីរបត់មួយនៃរដ្ឋបាលរដ្ឋាភិបាលចាស់ហ្វីលីពីនដែលតែងតែបានបដិសេធដាច់ខាតមិនចរចាជាមួយនឹងចិន ខណៈទៅពឹងអាមេរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្តក្នុងតំបន់ដូចជាជប៉ុន ដើម្បីពង្រឹងសមត្ថភាពយោធាដើម្បីតទល់ជាមួយនឹងចិន។ លើសពីនេះទៅទៀត ក្នុងរដ្ឋបាលចាស់ដដែលនោះដែរ ហ្វីលីពីន ដែលប្រកៀកស្មាជាមួយនឹងវៀតណាម តែងតែលើកបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងជារបៀបវារៈ និងទាមទារឲ្យដាក់ជាបញ្ហានៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ដោយទទូចឲ្យមិត្តអាស៊ានផ្សេងទៀត ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថ្កោលទោសចិនស្ទើររាល់កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន។ ព្រឹត្តិការណ៍មួយដែលជាក់ច្បាស់នោះគឺ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១២ នៅពេលដែលកម្ពុជាធ្វើជាប្រធានអាស៊ាន ហ្វីលីពីន និងវៀតណាម បានទាមទារឲ្យដាក់បញ្ញត្តិដ៏ចម្រូងចម្រាសបំផុតនៃតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលជាតំបន់មិនទាន់ដោះស្រាយគ្នាចប់នៅឡើយ នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដើម្បីបំពេញបំណងភាគីទាំងពីរក្នុងការប្រឆាំងជាមួយចិន។
យ៉ាងណាក៏ដោយ សមរភូមិការទូតក្នុងវេទិកាអាស៊ាន ជាពិសេសកិច្ចប្រជុំកំពូលក្នុងក្រុងវៀងចន្ទន៍នាពេលខាងមុខដ៏ខ្លីនេះ នឹងត្រូវបានធូរស្រាលជាថ្មី បើប្រមុខរដ្ឋហ្វីលីពីនរូបនោះ អនុវត្តតាមការសន្យារបស់ខ្លួនមែននោះ។ គួររម្លឹកផងដែរថា ការងាកចេញពីជំហររឹងរុះរបស់ហ្វីលីពីន ត្រូវបានមើលឃើញថា ចាប់ផ្តើមតាំងពីកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានលើកទី៤៩ ដែលបានប្រព្រឹត្តឡើងនៅខែកក្កដាមកម្ល៉េះ។ ការបន្ទន់ឥរិយាបថនោះគឺ ហ្វីលីពីន មិនទាមទារឲ្យរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានទាំងដប់ដាក់បទបញ្ញត្តិ«សាលក្រមសមុទ្រចិនខាងត្បូង»នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម ដែលនេះ ហើយគឺជាការកែប្រែជំហរពីរដ្ឋបាលចាស់ និងថ្មីហ្វីលីពីន។
តើជំហរកម្ពុជា គឺជាចំំណែកមួយនៃជំហរថ្មីរបស់លោកប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន?
តាមពិតទៅ បើទោះបីជាលោកប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន ចង់លើកបញ្ហាសាលក្រមសមុទ្រចិនខាងត្បូងដើម្បីទាញការគាំទ្រពីមិត្តអាស៊ានក៏ដោយ ការប៉ុនប៉ងបែបនេះ មិនប្រាកដថា ទទួលបានលទ្ធផលផ្លែផ្កាដែរ។ ផ្ទុយទៅវិញ បើលើកបញ្ហានេះហើយ ធ្វើឲ្យកិច្ចប្រជុំអាស៊ានត្រូវអាប់អួរ និងប្រឈមមុខគ្នាខ្លាំង នោះ វា នឹងផ្តល់រូបភាពអាក្រក់សម្រាប់រូបលោកជាមួយនឹងបណ្តាមេដឹកនាំកំពូលអាស៊ាន ដ្បិត ការចូលរួមកិច្ចប្រជុំក្នុងក្រុងវៀងចន្ទន៍របស់លោក គឺជាការបំពេញទស្សនកិច្ចក្រៅប្រទេសលើកដំបូងហើយរបស់លោក ហើយ វា នឹងក្លាយជាលើកដំបូងដែលរូបលោក នឹងជួបជាមួយនឹងមេដឹកនាំកំពូលអាស៊ាន និងមេដឹកនាំនៅក្នុងតំបន់ផងដែរ។
អ្វីគួរកត់សម្គាល់ដែរនោះ ការប៉ុនប៉ងលើកឡើងពីសាលក្រមសមុទ្រចិនខាងត្បូង ក៏មានសង្ឃឹមតិចតួចដែរ។ កម្ពុជា បានប្រកាសជាងមួយខែមុនការប្រកាសសាលក្រមរបស់មជ្ឈត្តកម្មអន្តរជាតិក្រុងឡាអេ ដោយប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានថ្លែងថា កម្ពុជាមិនចូលរួមចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ពាក់ព័ន្ធសាលក្រមសមុទ្រចិនខាងត្បូងឡើយ បើទោះបីលទ្ធផលនោះសម្រេចឲ្យចិនឬហ្វីលីពីន ឈ្នះក៏ដោយ។ នេះ ក៏អាចនិយាយបានដែរថា បើលោកប្រធានាធិបតី រ៉ូឌ្រីហ្គូ ឌើទើតេ ចង់លើកពីបញ្ហានេះ នោះលោក ក៏ត្រូវដឹងច្បាស់ថា លោក នឹងត្រូវប្រឈមជាមួយនឹងប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាផងដែរ។
បន្ថែមពីនេះ ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា កម្ពុជា មានជំហរបីចំណុចលើបញ្ហានេះ។ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃទី២០ខែមិថុនាកន្លងទៅ បានថ្លែងបញ្ជាក់ពីគោលជំហររបស់កម្ពុជាបីចំណុចដែលសម្តេច អះអាងថាជាគោលជំហរអព្យាក្រឹត្យលើបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ជំហរទាំងនោះ គឺភាគីពាក់ព័ន្ធដោះស្រាយជម្លោះ (១) ដោយប្រើយន្តការអាស៊ាន-ចិន ដើម្បីអនុវត្តឲ្យបានពេញលេញនូវសេចក្តីថ្លែងការណ៍ស្តីពីភាគីក្រមប្រតិបត្តិសមុទ្រចិនខាងត្បូង(DoC) (២) ខិតខំតាក់តែងក្រមប្រតិបត្តិសមុទ្រចិនខាងត្បូង(CoC)រវាងអាស៊ាន-ចិន និង (៣) ប្រទេសពាក់ព័ន្ធត្រូវដោះស្រាយ ដោយជជែកពិភាក្សាគ្នាដោយផ្ទាល់៕
ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន លោក រ៉ូឌ្រីហ្គូ ឌើទើតេ (Rodrigo Duterte) នាពេលថ្មីៗនេះ បានថ្លែងជាបន្តបន្ទាប់ទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មាន ថា លោក នឹងមិននាំយកបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង ជាពិសេសនោះ សាលក្រមសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលតុលាការអន្តរជាតិកាត់ឲ្យហ្វីលីពីនឈ្នះចិននៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលក្នុងតំបន់ ឬកិច្ចប្រជុំអាស៊ានដែលនឹងប្រារព្ធឡើងនៅថ្ងៃទី០៦-០៨ ខែកញ្ញានេះឡើយ។ លោកប្រធានាធិបតី អះអាងថា លោក មិនចង់ធ្វើឲ្យកិច្ចប្រជុំកំពូលពាក់ព័ន្ធក្នុងតំបន់នេះ ត្រូវអាប់អួរដោយសារតែបញ្ហារបស់ហ្វីលីពីន និងចិននោះទេ។
ជំហរថ្មីហ្វីលីពីន បន្ធូរបន្ថយសម្ពាធប្រធានអាស៊ានឡាវ
សូមជម្រាបផងដែរថា នៅថ្ងៃទី១២ ខែកក្កដា កន្លងទៅ តុលាការមជ្ឈត្តការអចិន្ត្រៃយ៍ ក្រុងឡាអេ នៃប្រទេសហូឡង់ បានប្រកាសសាលក្រមសមុទ្រចិនខាងត្បូងតាមបណ្តឹងរបស់រដ្ឋបាលអតីតប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន លោក ប៊ែរនីណូ អាហ្គីណូ ដោយបកស្រាយ ថា ការទាមទារ និងសកម្មភាពរបស់ចិននៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង មិនមានមូលដ្ឋានផ្នែកច្បាប់ឡើយ។ ទោះក្រោយភ្លាមៗនៃការប្រកាសនោះ ចិន បានប្រកាសមិនទទួលស្គាល់យុត្តាធិការ និងសាលក្រម ហ្វីលីពីន នៅតែមានសំណុំគតិយុត្តដ៏សាវន្តនេះដើម្បីជាមូលដ្ឋានសម្រាប់ការចរចា។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកប្រធានាធិបតី Rodrigo Duterte នៅថ្ងៃទី១៧ ខែសីហាកន្លងទៅ បានបញ្ជាក់ថា លោក នឹងមិននាំយកបញ្ហាបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងក្នុងអំឡុងពេលនៃដំណើរទស្សនកិច្ចចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធក្នុងក្រុងវៀងចន្ទន៍ នៃប្រទេសឡាវដែលនឹងប្រារព្ធឡើងនៅថ្ងៃទី០៦-០៨ ខែកញ្ញាខាងមុខនេះ។ លោក ថា លោក មិនចង់បង្កើតបរិយាកាសនៅទីនោះត្រូវអាប់អួរនោះទេ។
លោក Duterte ដែលមានឈ្មោះក្រៅថា«អ្នកដាក់ទណ្ឌកម្ម» ក៏បានបញ្ជាក់ក្នុងសន្និសីទកាសែតយ៉ាងដូច្នេះថា «ទេ, ខ្ញុំ នឹងដោះស្រាយបញ្ហាតែតាមរយៈមួយទល់មួយ(ជាមួយចិន) តែប៉ុណ្ណោះ...ហើយ យើងអាចបង្កើតបរិយាកាសមួយដែលជាកន្លែងដែលយើងអាចអង្គុយ និងនិយាយគ្នាដោយផ្ទាល់បាន។» នេះបើយោងតាមសារព័ត៌មាន GMA News Online ដែលចុះផ្សាយដែរថា លោកប្រធានាធិបតីរូបនោះ ក៏មិនចង់ធ្វើសង្គ្រាមប្រឆាំងនឹងចិនលើបញ្ហាអធិបតេយ្យនោះទេ។
ជាងនេះទៅទៀតឆ្លើយតបនឹងសំណួររបស់អ្នកសារព័ត៌មាននៅថ្ងៃទី២៣ ខែសីហា ថាតើពេលណាដែលលោកជជែកជាមួយនឹងចិន លោកប្រធានាធិបតី ប្រាប់ថា នឹងធ្វើឡើងក្នុងអំឡុងពេលមួយឆ្នាំ។ គួរកត់សម្គាល់នោះ លោកប្រធានាធិបតី Duterte ទើបតែបញ្ជូនបេសកជនពិសេសរបស់លោក គឺអតីតប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន លោក Fidel Ramos ទៅហុងកុងនៃប្រទេសចិនដែលជាជំហានដំបូងនៃដំណើរការចរចាមិនផ្លូវការរវាងហ្វីលីពីន-ចិន។
ជំហរនេះ បានបង្ហាញឲ្យឃើញពីរបត់មួយនៃរដ្ឋបាលរដ្ឋាភិបាលចាស់ហ្វីលីពីនដែលតែងតែបានបដិសេធដាច់ខាតមិនចរចាជាមួយនឹងចិន ខណៈទៅពឹងអាមេរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្តក្នុងតំបន់ដូចជាជប៉ុន ដើម្បីពង្រឹងសមត្ថភាពយោធាដើម្បីតទល់ជាមួយនឹងចិន។ លើសពីនេះទៅទៀត ក្នុងរដ្ឋបាលចាស់ដដែលនោះដែរ ហ្វីលីពីន ដែលប្រកៀកស្មាជាមួយនឹងវៀតណាម តែងតែលើកបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងជារបៀបវារៈ និងទាមទារឲ្យដាក់ជាបញ្ហានៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ដោយទទូចឲ្យមិត្តអាស៊ានផ្សេងទៀត ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថ្កោលទោសចិនស្ទើររាល់កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន។ ព្រឹត្តិការណ៍មួយដែលជាក់ច្បាស់នោះគឺ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១២ នៅពេលដែលកម្ពុជាធ្វើជាប្រធានអាស៊ាន ហ្វីលីពីន និងវៀតណាម បានទាមទារឲ្យដាក់បញ្ញត្តិដ៏ចម្រូងចម្រាសបំផុតនៃតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលជាតំបន់មិនទាន់ដោះស្រាយគ្នាចប់នៅឡើយ នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដើម្បីបំពេញបំណងភាគីទាំងពីរក្នុងការប្រឆាំងជាមួយចិន។
យ៉ាងណាក៏ដោយ សមរភូមិការទូតក្នុងវេទិកាអាស៊ាន ជាពិសេសកិច្ចប្រជុំកំពូលក្នុងក្រុងវៀងចន្ទន៍នាពេលខាងមុខដ៏ខ្លីនេះ នឹងត្រូវបានធូរស្រាលជាថ្មី បើប្រមុខរដ្ឋហ្វីលីពីនរូបនោះ អនុវត្តតាមការសន្យារបស់ខ្លួនមែននោះ។ គួររម្លឹកផងដែរថា ការងាកចេញពីជំហររឹងរុះរបស់ហ្វីលីពីន ត្រូវបានមើលឃើញថា ចាប់ផ្តើមតាំងពីកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានលើកទី៤៩ ដែលបានប្រព្រឹត្តឡើងនៅខែកក្កដាមកម្ល៉េះ។ ការបន្ទន់ឥរិយាបថនោះគឺ ហ្វីលីពីន មិនទាមទារឲ្យរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានទាំងដប់ដាក់បទបញ្ញត្តិ«សាលក្រមសមុទ្រចិនខាងត្បូង»នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម ដែលនេះ ហើយគឺជាការកែប្រែជំហរពីរដ្ឋបាលចាស់ និងថ្មីហ្វីលីពីន។
តើជំហរកម្ពុជា គឺជាចំំណែកមួយនៃជំហរថ្មីរបស់លោកប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន?
តាមពិតទៅ បើទោះបីជាលោកប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន ចង់លើកបញ្ហាសាលក្រមសមុទ្រចិនខាងត្បូងដើម្បីទាញការគាំទ្រពីមិត្តអាស៊ានក៏ដោយ ការប៉ុនប៉ងបែបនេះ មិនប្រាកដថា ទទួលបានលទ្ធផលផ្លែផ្កាដែរ។ ផ្ទុយទៅវិញ បើលើកបញ្ហានេះហើយ ធ្វើឲ្យកិច្ចប្រជុំអាស៊ានត្រូវអាប់អួរ និងប្រឈមមុខគ្នាខ្លាំង នោះ វា នឹងផ្តល់រូបភាពអាក្រក់សម្រាប់រូបលោកជាមួយនឹងបណ្តាមេដឹកនាំកំពូលអាស៊ាន ដ្បិត ការចូលរួមកិច្ចប្រជុំក្នុងក្រុងវៀងចន្ទន៍របស់លោក គឺជាការបំពេញទស្សនកិច្ចក្រៅប្រទេសលើកដំបូងហើយរបស់លោក ហើយ វា នឹងក្លាយជាលើកដំបូងដែលរូបលោក នឹងជួបជាមួយនឹងមេដឹកនាំកំពូលអាស៊ាន និងមេដឹកនាំនៅក្នុងតំបន់ផងដែរ។
អ្វីគួរកត់សម្គាល់ដែរនោះ ការប៉ុនប៉ងលើកឡើងពីសាលក្រមសមុទ្រចិនខាងត្បូង ក៏មានសង្ឃឹមតិចតួចដែរ។ កម្ពុជា បានប្រកាសជាងមួយខែមុនការប្រកាសសាលក្រមរបស់មជ្ឈត្តកម្មអន្តរជាតិក្រុងឡាអេ ដោយប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានថ្លែងថា កម្ពុជាមិនចូលរួមចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ពាក់ព័ន្ធសាលក្រមសមុទ្រចិនខាងត្បូងឡើយ បើទោះបីលទ្ធផលនោះសម្រេចឲ្យចិនឬហ្វីលីពីន ឈ្នះក៏ដោយ។ នេះ ក៏អាចនិយាយបានដែរថា បើលោកប្រធានាធិបតី រ៉ូឌ្រីហ្គូ ឌើទើតេ ចង់លើកពីបញ្ហានេះ នោះលោក ក៏ត្រូវដឹងច្បាស់ថា លោក នឹងត្រូវប្រឈមជាមួយនឹងប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាផងដែរ។
បន្ថែមពីនេះ ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា កម្ពុជា មានជំហរបីចំណុចលើបញ្ហានេះ។ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃទី២០ខែមិថុនាកន្លងទៅ បានថ្លែងបញ្ជាក់ពីគោលជំហររបស់កម្ពុជាបីចំណុចដែលសម្តេច អះអាងថាជាគោលជំហរអព្យាក្រឹត្យលើបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ជំហរទាំងនោះ គឺភាគីពាក់ព័ន្ធដោះស្រាយជម្លោះ (១) ដោយប្រើយន្តការអាស៊ាន-ចិន ដើម្បីអនុវត្តឲ្យបានពេញលេញនូវសេចក្តីថ្លែងការណ៍ស្តីពីភាគីក្រមប្រតិបត្តិសមុទ្រចិនខាងត្បូង(DoC) (២) ខិតខំតាក់តែងក្រមប្រតិបត្តិសមុទ្រចិនខាងត្បូង(CoC)រវាងអាស៊ាន-ចិន និង (៣) ប្រទេសពាក់ព័ន្ធត្រូវដោះស្រាយ ដោយជជែកពិភាក្សាគ្នាដោយផ្ទាល់៕
Tag:
អាស៊ាន
សមុទ្រចិនខាងត្បូង
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
