ភ្នំពេញ៖ បញ្ហាវិស័យសុខាភិបាល នៅតែជាក្តីកង្វល់ទូទៅរបស់មហាជនខ្មែរ បើទោះបីជាវិស័យមួយនេះ ត្រូវបានរាជរដ្ឋាភិបាលខិតខំប្រឹងប្រែងកែទម្រង់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ហើយវិស័យឯកជនប្រឹងប្រែងវិនិយោគពង្រីកបន្ថែមយ៉ាងណាក្តី។ កង្វល់របស់មហាជន គឺនៅត្រង់ថា ពួកគេនៅតែគិតថា សេវាកម្មសុខាភិបាលខ្មែរនៅមានកម្រិតទាបជាងប្រទេសជិតខាង។ ដូច្នេះហើយ បានជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលមានជំងឺ ហើយមានធនធានគួរសម តែងតែធ្វើដំណើរទៅទទួលការព្យាបាលនៅប្រទេសជិតខាង។ កាលពីពេលមុន ពលរដ្ឋខ្មែរចាកចេញទៅប្រទេសវៀតណាមច្រើន តែក្រោយមក ជាពិសេស នៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះតែម្តង ពួកគេបាននាំគ្នាសម្រុកទៅកាន់ប្រទេសថៃវិញ។ តើមូលហេតុអ្វីបានជាពលរដ្ឋខ្មែរប្តូរទិសដៅពីប្រទេសវៀតណាម ទៅកាន់ប្រទេសថៃ?
ជាការមិនអាចប្រកែកបាន សេវាកម្មសុខាភិបាល ទាំងរដ្ឋ ទាំងឯកជននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មានការរីកចម្រើនគួរឲ្យកត់សម្គាល់ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ សេវាកម្ម សមត្ថភាព សម្ភារ និងឱសថនៃមន្ទីពេទ្យរដ្ឋត្រូវបានកែលម្អប្រសើរជាងមុន។ សេវាកម្ម សមត្ថភាព វេជ្ជបណ្ឌិត សម្ភារ និងថ្នាំសង្កូវនៃមន្ទីពេទ្យឯកជន ក៏ប្រសើរជាងមុនដែរ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ មន្ទីពេទ្យឯកជនដែលវិនិយោគដោយខ្មែរមានលក្ខណៈស្តង់ដាអន្តរជាតិ ក៏មានកាន់តែច្រើន ហើយមន្ទីពេទ្យឯកជនដែលវិនិយោគទុនដោយអ្នកជំនួញបរទេស ខ្នាតអន្តរជាតិ ក៏មានវត្តមានកាន់តែច្រើននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែរ។ និយាយជារួម សេវាកម្មសុខាភិបាលខ្មែរមានលក្ខណៈប្រសើរជាងមុន ដោយមិនអាចប្រកែកបាន។ ប៉ុន្តែ អ្វីដែលមិនអាចប្រកែកបានដែរនោះ គឺថា ទន្ទឹមនឹងការរីកចម្រើននៃសេវាកម្មសុខាភិបាលនៅក្នុងប្រទេស ចលនាចាកចេញទៅកាន់បរទេសដើម្បីទទួលបានការព្យាបាល ក៏នៅមិនទាន់ថយចុះដែរ។
អ្នកមានជីវភាពទន់់ខ្សោយ ជាការពិត ត្រូវទទួលការព្យាបាលនៅក្នុងប្រទេស។ តែអ្នកមានជីវភាពមធ្យមឡើងទៅមួយចំនួន នៅតែសម្រេចចិត្តទៅទទួលការព្យាបាលនៅបរទេស ក្នុងនោះ មានប្រទេសបារាំង អាមេរិក ម៉ាឡេស៊ី សឹង្ហបុរី ថៃ និងប្រទេសវៀតណាម អាស្រ័យទៅតាមលទ្ធភាព និងការយល់់ឃើញរបស់ពួកគេរៀងៗខ្លួន។ ប្រទេសថៃ វៀតណាម និងសឹង្ហបុរី គឺជាប្រទេសដែលអាចទាក់ទាញអ្នកជំងឺជនជាតិខ្មែរបានច្រើនជាងគេ។
មូលហេតុដែលជំរុញឲ្យពួកគេនៅតែសម្រេចចាកចេញទៅទទួលការព្យាបាលនៅបរទេសនោះ គឺបណ្តាលមកពីការយល់ឃើញផ្សេងៗពីគ្នាមួយចំនួន ក្នុងនោះ មាន៖ ទី១ គឺពួកគេនៅតែគិតថា ប្រសិទ្ធិភាព(សម្ភារ សមត្ថភាពវេជ្ជបណ្ឌិត…) នៃការព្យាបាលនៅក្រៅប្រទេសប្រសើរជាងនៅក្នុងប្រទេស បើទោះបីជាប្រសិទ្ធិភាពជាក់ស្តែងដូចគ្នាក៏ដោយក្តី។ ទី២ គឺពួកគេនៅតែគិតថា សេវាកម្មនៅក្រៅប្រទេសល្អជាង និងទុកចិត្តជាង។ និយាយឲ្យចំ ពលរដ្ឋខ្មែរមួយចំនួនបាត់បង់ជំនឿលើវេជ្ជបណ្ឌិតខ្មែរតែម្តង។ ទី៣ គឺភាពអវិជ្ជមានបង្កឡើងដោយវេជ្ជបណ្ឌិតមួយចំនួនតូចដែលបន្តបង្ខូចអាជីពវិស័យសុខាភិបាលទាំងមូលដោយសារតែពួកគេមិនគោរពក្រមសីលធម៌-វិជ្ជាជីវៈ។ ចំណុចនេះ ឆ្លើយតបទៅនឹងសុភាសិតខ្មែរមួយដែលលើកឡើងថា«ត្រីស្អុយមួយ ស្អុយមួយកន្ត្រក» និងទី៤ គឺដោយសារជីវភាពធូរធារនៃពលរដ្ឋខ្មែរខ្លះ។ នៅពេលដែលជីវភាពប្រសើរ ពួកគេត្រូវការសេវាកម្ម គុណភាពសុខាភិបាលកាន់តែខ្ពស់ ហើយនេះ គឺជាអ្វីដែលកើតឡើងពាសពេញពិភពលោក។ អ្នកមានត្រូវការអ្វីដែលប្រណិតបំផុត និងមានប្រសិទ្ធិភាពខ្លាំង។
ចរន្តចាកចេញទៅក្រៅប្រទេសនៅមានដដែល ជាពិសេស ទៅប្រទេសវៀតណាម និងប្រទេសថៃ។ តែអ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់នោះ គឺនៅត្រង់ថា នៅពេលនេះ អ្នកជំងឺខ្មែរនាំគ្នាប្តូរទិសដៅពីទៅប្រទេសវៀតណាម ទៅកាន់ប្រទេសថៃវិញ។
តើហេតុអ្វីបានជាមានចរន្តនេះ? គ្មាននរណាអាចផ្តល់ចម្លើយពិតប្រាកសុក្រឹត១០០%នោះទេ។ តែការសន្និដ្ឋានមួយចំនួនបានលើកឡើងថា វាអាចទាក់ទងទៅនឹងជីវភាពប្រសើរឡើងរបស់អ្នកជំងឺខ្មែរ ព្រោះការព្យាបាលនៅថៃ ថ្លៃជាងនៅវៀតណាម តែប្រសិទ្ធិភាព និងសេវាកម្មប្រសើរជាង។ មូលហេតុទី ២ គឺអ្នកជំងឺនាំគ្នាគិតថា វេជ្ជបណ្ឌិតវៀតណាមចេញវេជ្ជបញ្ជាផ្តល់ថ្នាំច្រើនពេក(វ៉ៃថ្នាំខ្លាំងៗ)។ ទី៣ គឺដោយសារអ្នកជំងឺយល់ឃើញថា សេវាកម្មទូទៅនៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម អន់ជាងនៅក្នុងប្រទេសថៃ។ ទី៤ ក៏អាចថា វាបណ្តាលមកពីភាពដដែលៗដែរ មានន័យថា អ្នកជំងឺខ្មែរ គឺជាអ្នកជំងឺបែបទេសចរដែរ។ នៅពេលដែលពួកគេស្គាល់ប្រទេសវៀតណាមច្រើនដងហើយ ដូច្នេះ ពួកគេចង់សាកល្បងពេទ្យថៃម្តង ហើយឆ្លៀតពេលជាមួយគ្នា ពួកគេអាចដើរកម្សាន្តប្រទេសថៃតែម្តងទៅ។ ទី៥ អ្នកជំងឺ គិតថា ម្ហូបអាហារនៅប្រទេសថៃឆ្ងាញ់ជាង និថោកជាងម្ហូបអាហារនៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម និងទី៦ អាចថា
វាបណ្តាលមកពីនយោបាយការបរទេសរវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម មិនសូវល្អនៅក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ។ តែនេះ គ្រាន់តែជាការសន្និដ្ឋានប៉ុណ្ណោះ ពោល គឺពុំទាន់មានការស្រាវជ្រាវអ្វីពិតប្រាកដនៅឡើយទេ។
តើចរន្តនៃការហូរចេញអ្នកជំងឺខ្មែរទៅក្រៅប្រទេសធ្វើឲ្យកម្ពុជាខាតបង់់អ្វីខ្លះ? ហើយអ្វីទៅជាដំណោះស្រាយរយៈពេលវែង?
គេពិបាកនឹងសន្និដ្ឋានថា តើកម្ពុជាត្រូវខាតប៉ុន្មានលានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ ព្រោះ គេពុំមានតួលេខពិប្រាកដថា តើមានខ្មែរប៉ុន្មាននាក់ធ្វើដំណើរទៅក្រៅប្រទេសដើម្បីទទួលការពិនិត្យសុខភាពក្នុងមួយឆ្នាំ។ ឧទាហរណ៍ថា ប្រសិនបើជនជាតិខ្មែរ៥០ម៉ឺននាក់បានចេញទៅក្រៅប្រទេសដើម្បីទទួលសេវាសុខភាពក្នុងមួយឆ្នាំ ហើយម្នាក់ចំណាយជាមធ្យម៥០០ដុល្លារ នោះគេអាចសន្និដ្ឋានបានថា កម្ពុជាត្រូវចំណាយអស់២៥០លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ។ នេះ គឺជាការខាតបង់ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុទៅក្រៅប្រទេស។ ការខាតបង់ថវិកា គឺជារឿងមួយ។ តែការខាតបង់មួយទៀត គឺការខាតបង់កិត្តិយស។ ជារូបភាពទូទៅ នៅពេលដែលគេឃើញខ្មែរនាំគ្នាធ្វើដំណើរទៅក្រៅប្រទេសដើម្បីទទួលសេវាសុខភាព គេវិនិច្ឆ័យភ្លាមថា សេវាសុខាភិបាលខ្មែរ«អន់»។
តើគេត្រូវធ្វើដូចម្តេចដើម្បីទាញទំនុកចិត្តខ្មែរឲ្យមកជឿលើសេវាខ្មែរវិញនោះ? នេះ គឺជាសំណួរដែលមើលទៅស្រួលឆ្លើយ តែពិបាកធ្វើ។ ការបាត់បង់ជំនឿ ហើយចង់ស្តារជំនឿមកវិញ គឺជារឿងលំបាក ហើយគេត្រូវការពេលវេលាពន្យល់ ផ្សព្វផ្សាយ និងស្របពេលជាមួយគ្នា វិស័យសុខាភិបាលខ្មែរទាំងមូលត្រូវប្រកាសកែទម្រង់ឲ្យស៊ីជម្រៅធ្វើយ៉ាងណាឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរមើលឃើញជាក់ស្តែងថា ពិតជាមានកំណែទម្រង់ពិតប្រាកដ ទាំងវិស័យរដ្ឋ និងឯកជន។ ហើយអ្វីដែលត្រូវធ្វើឲ្យខាងតែបាននោះ គឺការអភិវឌ្ឍសម្ភារវេជ្ជសាស្ត្រ ពង្រីកសមត្ថភាពវេជ្ជបណ្ឌិត កែលម្អរសេវាកម្ម និងក្រមសីលធម៌-វិជ្ជាជីវៈវេជ្ជបណ្ឌិត។ ប្រសិនបើស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធអាចធ្វើយ៉ាងនេះបានក្នុងពេលណាមួយនោះ នោះជំនឿរបស់ពលរដ្ឋលើវិស័យសុខាភិបាលខ្មែរនឹងអាចស្តារឡើងវិញបាន៕