អន្តរជាតិ
នយោបាយអន្តរជាតិ
×![]()
«វិបត្តិជនជាតិភាគតិចម៉ូស្លីមរ៉ូហ៊ីងយ៉ា» បាននិងកំពុងតែធ្វើឲ្យរដ្ឋសមាជិកអាស៊ានពីរ គឺមីយ៉ាន់ម៉ា និងម៉ាឡេស៊ី ត្រូវមើលមុខគ្នាមិនចំឡើយ។ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលម៉ាឡេស៊ី បានប្រកាសជំហរប្រឆាំងខ្លាំងក្លាទៅនឹងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញរបស់កងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាលមីយ៉ាន់ម៉ាទៅលើជនជាតិភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ខណៈ រដ្ឋបាលលោកស្រីអ៊ុងសាន ស៊ូជី សុំកុំឲ្យជ្រៀតជ្រែកបញ្ហាផ្ទៃដោយទុកឲ្យរដ្ឋាភិបាលលោកស្រី ជាអ្នកដោះស្រាយ។ នេះ គឺជាលើកដំបូងហើយដែលសមាជិកអាស៊ានប្រឈមមុខគ្នាលើ«គោលការណ៍របស់ខ្លួន»ក្រោមរូបភាពបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនោះ។
របាយការណ៍សិទ្ធិមនុស្សដែលថាយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា បើកប្រតិបត្តិការប្រឆាំងជនជាតិភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ានៅក្នុងរដ្ឋ Rakhine ភាគខាងជើងនៃប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាដែលមានទាំងការបាញ់សម្លាប់ ចាប់រំលោភ ដុតផ្ទះសម្បែង និងបង្ខំឲ្យចាកចេញពីលំនៅដ្ឋាន បានធ្វើឲ្យប្រជាជាតិម៉ូស្លីមតំបន់អាស៊ាននៅមិនស្ងៀមឡើយ។ ទាំងប្រជាជនម៉ូស្លីមក្រុងបាងកក ក្រុងហ្សាការតា និងទាំងក្រុងកូរឡាឡាំពួរ បានផ្ទុះបាតុកម្មសន្តិវិធី ប្រឆាំង និងទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលមីយ៉ាន់ម៉ាបញ្ឈប់សកម្មភាពឃោរឃៅទៀតផងនោះ។
អ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់ និងគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលនោះ មានតែម៉ាឡេស៊ីប៉ុណ្ណោះនោះទេ តែមាននាយករដ្ឋមន្ត្រី បានចូលរួមក្នុងយុទ្ធនាការប្រឆាំង និងទាមទារនោះ។ នៅថ្ងៃទី០៤ ខែធ្នូម្សិលមិញ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ណាជីប រ៉ាហ្សាក់ បានដឹកនាំបាតុកម្ម និងការប្រមូលផ្តុំសន្តិវិធីដែលមានការចូលរួមពីប្រជាជនម៉ាឡេស៊ីប្រមាណ ៥០០០នាក់ នៅក្នុងកូរឡាឡាំពួរ។ នេះបើយោងតាមសារព័ត៌មានបាងកកប៉ុស្តិ៍។
នៅក្នុងចំណោមការប្រមូលផ្តុំដ៏ធំនោះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានលើកឡើងថា មីយ៉ាន់ម៉ា ត្រូវតែបញ្ឈប់ការបង្ក្រាបបង្ហូរឈាមនោះ។ លោក ថែមទាំងប្រើពាក្យវាយប្រហារខ្លាំងទៅកាន់លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី ដោយលោក ចោទយ៉ាងដូច្នេះថា៖«តើអ៊ុងសាន ស៊ូជី ប្រើងារពានរង្វាន់ណូប៊ែលដើម្បីធ្វើអ្វីខ្លះ? យើងត្រូវតែ និងការពារប្រជាជនម៉ូស្លីម និងសាសនាឥស្លាម»។ នេះបើយោងតាមប្រភពព័ត៌មានដដែល ដែលបានដកស្រង់សម្តីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ដែលថា លោក ថែមទាំងទទូចឲ្យអង្គការសហប្រជាជាតិចេញវិធានការដោយមិនត្រឹមតែអង្គុយមើល «អំពើប្រល័យពូជសាសន៍»កើតឡើងឡើយ។
ឥរិយាបថនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី បំពានគោលការណ៍មិនជ្រៀតជ្រែកអាស៊ាន?
ជុំវិញការដឹកនាំប្រមូលផ្តុំប្រឆាំងដោយប្រមុខរដ្ឋាភិបាលម៉ាឡេស៊ីរូបនេះ ប្រាកដណាស់ថាមីយ៉ាន់ម៉ា មិនសុខចិត្តនោះទេ ព្រោះនេះ គឺជាបញ្ហាផ្ទៃក្នុងរបស់មីយ៉ាន់ម៉ាសុទ្ធសាធ។ អ្នកនាំពាក្យការិយាល័យប្រធានាធិបតីមីយ៉ាន់ម៉ា Zaw Htay បានដាស់តឿនម៉ាឡេស៊ីតាមរយៈការចុះផ្សាយអត្ថបទនៅក្នុងសារព័ត៌មាន Myanmar Times ជុំវិញគោលការណ៍អាស៊ានដែលសមាជិកមិនអាចជ្រៀតជ្រែកចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងប្រទេសសមាជិកផ្សេងទៀតបានឡើយ។
អ្នកនាំពាក្យរូបនោះ ថែមទាំងបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍នៅថ្ងៃទី០៥ ខែធ្នូនេះ ដោយបានអះអាង ថាលោក ពិតជាខកចិត្តជាខ្លាំងនឹងនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ីលោក ណាជីប រ៉ាហ្សាក់ ក្នុងការដឹកនាំការប្រមូលផ្តុំប្រឆាំងនឹងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញទៅលើជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា និងចោទសកម្មភាពដឹកនាំរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីថាដើម្បីបម្រើប្រយោជន៍ក្នុងស្រុករបស់ខ្លួននោះទេ។ ជាងនេះទៅទៀតនោះ លោកអ្នកនាំពាក្យថែមទាំងហ៊ាននិយាយថា ឥរិយាបថរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ប៉ះពាល់មិនត្រឹមតែមីយ៉ាន់ម៉ាប៉ុណ្ណោះនោះទេ តែ ប៉ះពាល់ដល់តំបន់អាស៊ានទាំងស្រុងតែម្តង។
ក្រៅពីការចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ក៏មានបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងការប្រមូលផ្តុំរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ីនៅមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលដឹកនាំដោយក្រុមសង្ឃព្រះពុទ្ធសាសនាដោយពួកគេ ទទូចឲ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីណាជីប កុំយករឿងរ៉ូហ៊ីងយ៉ាមកគាបសង្កត់មីយ៉ាន់ម៉ាឲ្យសោះ។ តាមការចុះផ្សាយរបស់បាងកកប៉ុស្តិ៍ ក្រុមលោកសង្ឃទាំងនោះ បានលើកឡើងយ៉ាងដូច្នេះថា៖« ជនជាតិបេនហ្កាលី (Bengali) ដែលអះអាងថាខ្លួនថាជារ៉ូហ៊ីងយ៉ា មិនមែនជាប្រជាជនមីយ៉ាន់ម៉ាឡើយ។ អ្នកដែលលើកទឹកចិត្តភេរវកម្ម គឺនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី។ ដូច្នេះហើយ លោក ណាជីប ក៏ជាភេរវករដែរ»។
ទាំងរដ្ឋាភិបាល និងប្រជាជនមីយ៉ាន់ម៉ាភាគច្រើន មិនដែលចាត់ទុកជនជាតិម៉ូស្លីមភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ជាប្រជាជនស្របច្បាប់ឡើយនៅមីយ៉ាន់ម៉ា។ ពួកគេហៅរ៉ូហ៊ីងយ៉ាថា «បេនហ្កាលី» ដែលស្មើនឹងជនភៀសខ្លួនខុសច្បាប់ ដែលមកពីប្រទេសបង់ក្លាដែសប៉ុណ្ណោះនោះទេ។
អ្វីគួរកត់សម្គាល់នោះគឺ ការប្រកាសជំហរជាសាធារណៈដ៏ខ្លាំងក្លារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីណាជីប បាននិងកំពុងតែដើរបញ្ច្រាសទៅនឹងគោលការណ៍របស់អាស៊ាន បើទោះបីជាម៉ាឡេស៊ី ព្យាយាមលើកឡើងថា «វិបត្តិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា» គឺជាបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សសកលក៏ដោយ។ យោងតាមមាត្រា២នៃធម្មនុញ្ញអាស៊ាន បានបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា៖« អាស៊ាន និងរដ្ឋសមាជិកអាស៊ានត្រូវអនុវត្តឲ្យស្របតាមគោលការណ៍ដូចជា មិនជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងនៃរដ្ឋសមាជិកអាស៊ាន និងគោរពសិទ្ធិរបស់រដ្ឋសមាជិកអាស៊ាននីយមួយៗ ក្នុងការដឹកនាំអត្ថិភាពរបស់ខ្លួន ដោយពុំមានការជ្រៀតជ្រែកពីខាងក្រៅ ការធ្វើវិទ្ធង្សនា និងការបង្ខិតបង្ខំជាដើម»។
តាមគោលការណ៍នេះ បានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ហើយថា ម៉ាឡេស៊ី ដែលជាស្ថាបនិកអាស៊ានឆ្នាំ១៩៦៧ កំពុងតែរំលោភលើធម្មនុញ្ញអាស៊ាន។ តែលោក លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីរូបនេះ ថែមទាំងបានបបួលប្រធានាធិបតីឥណ្ឌូនេស៊ីលោក ចូកូ វីដូដូ ដែលមានប្រជាជនឥស្លាមច្រើនជាងគេរបស់ពិភពលោកឲ្យចូលរួមដឹកនាំការប្រមូលផ្តុំដូចជាលោក បានធ្វើនៅម៉ាឡេស៊ី ដោយអះអាងថា ធម្មនុញ្ញ ក៏និយាយពីសិទ្ធិមនុស្សផងដែរ។ តែមកទល់ពេលនេះ មិនមានចលនាប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលដឹកនាំដោយផ្ទាល់ពីប្រធានាធិបតីឥណ្ឌូនេស៊ី លោក ចូកូ វីដូដូឡើយ។
តាមពិតទៅ វិបត្តិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា មិនមែនទើបតែផ្ទុះឡើងក្នុងខែតុលាថ្មីៗនេះនោះទេ។ វិបត្តិជនជាតិភាគតិចដែលផ្តើមចេញពីការរើសអើងជាតិសាសន៍ និងការស្អប់នេះ ក៏ធា្លប់ផ្ទុះឡើងខ្លាំងនៅឆ្នាំ២០១២ ដែលមានហិង្សារវាងប្រជាជនមីយ៉ាន់ម៉ាភាគច្រើនដែលដឹកនាំដោយក្រុមសង្ឃជ្រុលនិយម ជាមួយនឹងជាតិសាសន៍នេះ។ ជាលទ្ធផលនោះ ផ្ទះសម្បែងរបស់ជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ត្រូវបានបំផ្លាញ ហើយក៏មានការភៀសខ្លួនទៅកាន់ប្រទេសជិតខាងដូចជាបង់ក្លាដែសជាដើម។
ក្រោយមកទៀត នៅចុងឆ្នាំ២០១៥កន្លងទៅ ក៏មានចលនាភៀសខ្លួនរបស់រ៉ូហ៊ីងយ៉ា ដោយពួកគេ បានចាកចេញពីមីយ៉ាន់ម៉ាទៅកាន់ប្រទេសដទៃ តែត្រូវបានជាប់គាំងតាមច្រកសមុទ្រ និងត្រូវបានរដ្ឋាភិបាល ឥណ្ឌូនេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី និងថៃ ផ្តល់ទីជម្រកបណ្តោះអាសន្ន។ ព្រឹត្តិការណ៍ធំៗទាំងនេះ មិនមានការចេញប្រឆាំង និងតវ៉ាខ្លាំងដូចពេលនេះឡើយ។ ឬមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី ចង់បង្វែរបញ្ហាក្នុងស្រុក?
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ណាជីប ចង់បង្វែររឿងអាស្រូវពុករលួយ?
ការចេញមុខចង់ជួយក្រុមជនជាតិភាគរ៉ូហ៊ីងយ៉ាពីការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីក្រុមយោធាគឺជារឿងមនុស្សធម៌ល្អប្រសើរមួយ។ តែទន្ទឹមនឹងការបង្ហាញជំហរនេះ ក៏មានមតិយល់ឃើញមួយផ្សេងទៀតថា វា គ្រាន់តែជា«ការបង្វែររឿងនយោបាយក្នុងស្រុក»ប៉ុណ្ណោះ។ បង្វែររឿងនោះគឺ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីណាជីប អាចចង់ទាញការចាប់អារម្មណ៍របស់ប្រជាជនម៉ាឡេស៊ីមួយចំនួនពីរឿងអាស្រូវពុករលួយរបស់លោក ជាមួយនឹងរឿងរ៉ូហ៊ីងយ៉ា។
សូមជម្រាបផងដែរថា គិតចាប់ពីមានរបាយការណ៍ពុករលួយនៃការប្រើប្រាស់ថវិកាសារធារណៈដើម្បីបម្រើផលប្រយោជន៍ឯកជន ដែលស្គាល់ថា «1MDB» របស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ីនៅឆ្នាំ២០១៥មកមានបាតុកម្មជាបន្តបន្ទាប់ប្រឆាំងនឹងរូបលោក។ បាតុកម្មប្រឆាំងនឹងការដឹកនាំរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ណាជីប រ៉ាហ្សាក់ ដោយក្រុមអាវលឿង ដែលមានឈ្មោះថា «Bersih» តែងតែធ្វើឡើងជាបន្តបន្ទាប់។ បាតុកម្មប្រឆាំង និងទាមទារឲ្យលោក ណាជីប ចុះចេញពីតំណែងនេះ ក៏មានការចូលរួមពីសំណាក់អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជាអតីតសមាជិកបក្សកាន់អំណាចដ៏សំខាន់ គឺ លោក មហាធៀរ មហាមេដផងដែរ៕
របាយការណ៍សិទ្ធិមនុស្សដែលថាយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា បើកប្រតិបត្តិការប្រឆាំងជនជាតិភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ានៅក្នុងរដ្ឋ Rakhine ភាគខាងជើងនៃប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាដែលមានទាំងការបាញ់សម្លាប់ ចាប់រំលោភ ដុតផ្ទះសម្បែង និងបង្ខំឲ្យចាកចេញពីលំនៅដ្ឋាន បានធ្វើឲ្យប្រជាជាតិម៉ូស្លីមតំបន់អាស៊ាននៅមិនស្ងៀមឡើយ។ ទាំងប្រជាជនម៉ូស្លីមក្រុងបាងកក ក្រុងហ្សាការតា និងទាំងក្រុងកូរឡាឡាំពួរ បានផ្ទុះបាតុកម្មសន្តិវិធី ប្រឆាំង និងទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលមីយ៉ាន់ម៉ាបញ្ឈប់សកម្មភាពឃោរឃៅទៀតផងនោះ។
អ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់ និងគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលនោះ មានតែម៉ាឡេស៊ីប៉ុណ្ណោះនោះទេ តែមាននាយករដ្ឋមន្ត្រី បានចូលរួមក្នុងយុទ្ធនាការប្រឆាំង និងទាមទារនោះ។ នៅថ្ងៃទី០៤ ខែធ្នូម្សិលមិញ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ណាជីប រ៉ាហ្សាក់ បានដឹកនាំបាតុកម្ម និងការប្រមូលផ្តុំសន្តិវិធីដែលមានការចូលរួមពីប្រជាជនម៉ាឡេស៊ីប្រមាណ ៥០០០នាក់ នៅក្នុងកូរឡាឡាំពួរ។ នេះបើយោងតាមសារព័ត៌មានបាងកកប៉ុស្តិ៍។
នៅក្នុងចំណោមការប្រមូលផ្តុំដ៏ធំនោះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានលើកឡើងថា មីយ៉ាន់ម៉ា ត្រូវតែបញ្ឈប់ការបង្ក្រាបបង្ហូរឈាមនោះ។ លោក ថែមទាំងប្រើពាក្យវាយប្រហារខ្លាំងទៅកាន់លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី ដោយលោក ចោទយ៉ាងដូច្នេះថា៖«តើអ៊ុងសាន ស៊ូជី ប្រើងារពានរង្វាន់ណូប៊ែលដើម្បីធ្វើអ្វីខ្លះ? យើងត្រូវតែ និងការពារប្រជាជនម៉ូស្លីម និងសាសនាឥស្លាម»។ នេះបើយោងតាមប្រភពព័ត៌មានដដែល ដែលបានដកស្រង់សម្តីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ដែលថា លោក ថែមទាំងទទូចឲ្យអង្គការសហប្រជាជាតិចេញវិធានការដោយមិនត្រឹមតែអង្គុយមើល «អំពើប្រល័យពូជសាសន៍»កើតឡើងឡើយ។
ឥរិយាបថនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី បំពានគោលការណ៍មិនជ្រៀតជ្រែកអាស៊ាន?
ជុំវិញការដឹកនាំប្រមូលផ្តុំប្រឆាំងដោយប្រមុខរដ្ឋាភិបាលម៉ាឡេស៊ីរូបនេះ ប្រាកដណាស់ថាមីយ៉ាន់ម៉ា មិនសុខចិត្តនោះទេ ព្រោះនេះ គឺជាបញ្ហាផ្ទៃក្នុងរបស់មីយ៉ាន់ម៉ាសុទ្ធសាធ។ អ្នកនាំពាក្យការិយាល័យប្រធានាធិបតីមីយ៉ាន់ម៉ា Zaw Htay បានដាស់តឿនម៉ាឡេស៊ីតាមរយៈការចុះផ្សាយអត្ថបទនៅក្នុងសារព័ត៌មាន Myanmar Times ជុំវិញគោលការណ៍អាស៊ានដែលសមាជិកមិនអាចជ្រៀតជ្រែកចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងប្រទេសសមាជិកផ្សេងទៀតបានឡើយ។
អ្នកនាំពាក្យរូបនោះ ថែមទាំងបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍នៅថ្ងៃទី០៥ ខែធ្នូនេះ ដោយបានអះអាង ថាលោក ពិតជាខកចិត្តជាខ្លាំងនឹងនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ីលោក ណាជីប រ៉ាហ្សាក់ ក្នុងការដឹកនាំការប្រមូលផ្តុំប្រឆាំងនឹងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញទៅលើជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា និងចោទសកម្មភាពដឹកនាំរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីថាដើម្បីបម្រើប្រយោជន៍ក្នុងស្រុករបស់ខ្លួននោះទេ។ ជាងនេះទៅទៀតនោះ លោកអ្នកនាំពាក្យថែមទាំងហ៊ាននិយាយថា ឥរិយាបថរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ប៉ះពាល់មិនត្រឹមតែមីយ៉ាន់ម៉ាប៉ុណ្ណោះនោះទេ តែ ប៉ះពាល់ដល់តំបន់អាស៊ានទាំងស្រុងតែម្តង។
ក្រៅពីការចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ក៏មានបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងការប្រមូលផ្តុំរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ីនៅមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលដឹកនាំដោយក្រុមសង្ឃព្រះពុទ្ធសាសនាដោយពួកគេ ទទូចឲ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីណាជីប កុំយករឿងរ៉ូហ៊ីងយ៉ាមកគាបសង្កត់មីយ៉ាន់ម៉ាឲ្យសោះ។ តាមការចុះផ្សាយរបស់បាងកកប៉ុស្តិ៍ ក្រុមលោកសង្ឃទាំងនោះ បានលើកឡើងយ៉ាងដូច្នេះថា៖« ជនជាតិបេនហ្កាលី (Bengali) ដែលអះអាងថាខ្លួនថាជារ៉ូហ៊ីងយ៉ា មិនមែនជាប្រជាជនមីយ៉ាន់ម៉ាឡើយ។ អ្នកដែលលើកទឹកចិត្តភេរវកម្ម គឺនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី។ ដូច្នេះហើយ លោក ណាជីប ក៏ជាភេរវករដែរ»។
ទាំងរដ្ឋាភិបាល និងប្រជាជនមីយ៉ាន់ម៉ាភាគច្រើន មិនដែលចាត់ទុកជនជាតិម៉ូស្លីមភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ជាប្រជាជនស្របច្បាប់ឡើយនៅមីយ៉ាន់ម៉ា។ ពួកគេហៅរ៉ូហ៊ីងយ៉ាថា «បេនហ្កាលី» ដែលស្មើនឹងជនភៀសខ្លួនខុសច្បាប់ ដែលមកពីប្រទេសបង់ក្លាដែសប៉ុណ្ណោះនោះទេ។
អ្វីគួរកត់សម្គាល់នោះគឺ ការប្រកាសជំហរជាសាធារណៈដ៏ខ្លាំងក្លារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីណាជីប បាននិងកំពុងតែដើរបញ្ច្រាសទៅនឹងគោលការណ៍របស់អាស៊ាន បើទោះបីជាម៉ាឡេស៊ី ព្យាយាមលើកឡើងថា «វិបត្តិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា» គឺជាបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សសកលក៏ដោយ។ យោងតាមមាត្រា២នៃធម្មនុញ្ញអាស៊ាន បានបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា៖« អាស៊ាន និងរដ្ឋសមាជិកអាស៊ានត្រូវអនុវត្តឲ្យស្របតាមគោលការណ៍ដូចជា មិនជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងនៃរដ្ឋសមាជិកអាស៊ាន និងគោរពសិទ្ធិរបស់រដ្ឋសមាជិកអាស៊ាននីយមួយៗ ក្នុងការដឹកនាំអត្ថិភាពរបស់ខ្លួន ដោយពុំមានការជ្រៀតជ្រែកពីខាងក្រៅ ការធ្វើវិទ្ធង្សនា និងការបង្ខិតបង្ខំជាដើម»។
តាមគោលការណ៍នេះ បានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ហើយថា ម៉ាឡេស៊ី ដែលជាស្ថាបនិកអាស៊ានឆ្នាំ១៩៦៧ កំពុងតែរំលោភលើធម្មនុញ្ញអាស៊ាន។ តែលោក លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីរូបនេះ ថែមទាំងបានបបួលប្រធានាធិបតីឥណ្ឌូនេស៊ីលោក ចូកូ វីដូដូ ដែលមានប្រជាជនឥស្លាមច្រើនជាងគេរបស់ពិភពលោកឲ្យចូលរួមដឹកនាំការប្រមូលផ្តុំដូចជាលោក បានធ្វើនៅម៉ាឡេស៊ី ដោយអះអាងថា ធម្មនុញ្ញ ក៏និយាយពីសិទ្ធិមនុស្សផងដែរ។ តែមកទល់ពេលនេះ មិនមានចលនាប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលដឹកនាំដោយផ្ទាល់ពីប្រធានាធិបតីឥណ្ឌូនេស៊ី លោក ចូកូ វីដូដូឡើយ។
តាមពិតទៅ វិបត្តិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា មិនមែនទើបតែផ្ទុះឡើងក្នុងខែតុលាថ្មីៗនេះនោះទេ។ វិបត្តិជនជាតិភាគតិចដែលផ្តើមចេញពីការរើសអើងជាតិសាសន៍ និងការស្អប់នេះ ក៏ធា្លប់ផ្ទុះឡើងខ្លាំងនៅឆ្នាំ២០១២ ដែលមានហិង្សារវាងប្រជាជនមីយ៉ាន់ម៉ាភាគច្រើនដែលដឹកនាំដោយក្រុមសង្ឃជ្រុលនិយម ជាមួយនឹងជាតិសាសន៍នេះ។ ជាលទ្ធផលនោះ ផ្ទះសម្បែងរបស់ជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ត្រូវបានបំផ្លាញ ហើយក៏មានការភៀសខ្លួនទៅកាន់ប្រទេសជិតខាងដូចជាបង់ក្លាដែសជាដើម។
ក្រោយមកទៀត នៅចុងឆ្នាំ២០១៥កន្លងទៅ ក៏មានចលនាភៀសខ្លួនរបស់រ៉ូហ៊ីងយ៉ា ដោយពួកគេ បានចាកចេញពីមីយ៉ាន់ម៉ាទៅកាន់ប្រទេសដទៃ តែត្រូវបានជាប់គាំងតាមច្រកសមុទ្រ និងត្រូវបានរដ្ឋាភិបាល ឥណ្ឌូនេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី និងថៃ ផ្តល់ទីជម្រកបណ្តោះអាសន្ន។ ព្រឹត្តិការណ៍ធំៗទាំងនេះ មិនមានការចេញប្រឆាំង និងតវ៉ាខ្លាំងដូចពេលនេះឡើយ។ ឬមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី ចង់បង្វែរបញ្ហាក្នុងស្រុក?
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ណាជីប ចង់បង្វែររឿងអាស្រូវពុករលួយ?
ការចេញមុខចង់ជួយក្រុមជនជាតិភាគរ៉ូហ៊ីងយ៉ាពីការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីក្រុមយោធាគឺជារឿងមនុស្សធម៌ល្អប្រសើរមួយ។ តែទន្ទឹមនឹងការបង្ហាញជំហរនេះ ក៏មានមតិយល់ឃើញមួយផ្សេងទៀតថា វា គ្រាន់តែជា«ការបង្វែររឿងនយោបាយក្នុងស្រុក»ប៉ុណ្ណោះ។ បង្វែររឿងនោះគឺ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីណាជីប អាចចង់ទាញការចាប់អារម្មណ៍របស់ប្រជាជនម៉ាឡេស៊ីមួយចំនួនពីរឿងអាស្រូវពុករលួយរបស់លោក ជាមួយនឹងរឿងរ៉ូហ៊ីងយ៉ា។
សូមជម្រាបផងដែរថា គិតចាប់ពីមានរបាយការណ៍ពុករលួយនៃការប្រើប្រាស់ថវិកាសារធារណៈដើម្បីបម្រើផលប្រយោជន៍ឯកជន ដែលស្គាល់ថា «1MDB» របស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ីនៅឆ្នាំ២០១៥មកមានបាតុកម្មជាបន្តបន្ទាប់ប្រឆាំងនឹងរូបលោក។ បាតុកម្មប្រឆាំងនឹងការដឹកនាំរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ណាជីប រ៉ាហ្សាក់ ដោយក្រុមអាវលឿង ដែលមានឈ្មោះថា «Bersih» តែងតែធ្វើឡើងជាបន្តបន្ទាប់។ បាតុកម្មប្រឆាំង និងទាមទារឲ្យលោក ណាជីប ចុះចេញពីតំណែងនេះ ក៏មានការចូលរួមពីសំណាក់អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជាអតីតសមាជិកបក្សកាន់អំណាចដ៏សំខាន់ គឺ លោក មហាធៀរ មហាមេដផងដែរ៕
Tag:
អាស៊ាន
មីយ៉ាន់ម៉ា
ម៉ាឡេស៊ី
រ៉ូហ៊ីងយ៉ា
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
