កញ្ញា យូ សុធារី កំពុងសិក្សាថ្នាក់អនុបណ្ឌិតផ្នែក«គោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិ» នៅ រដ្ឋ North Carolina តាមរយៈអាហារូបករណ៍របស់ Open Society Foundation និងសកល វិទ្យាល័យ Duke នៃសហរដ្ឋអាមេរិក។ សុធារី ប្តេជ្ញាយកចំណេះដឹងទាំងនោះមកចូលរួមអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសកំណើតវិញ។
នៅពេលដែល យូ សុធារី ចាកចេញពីកម្ពុជាកាលពីពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០១៦នេះ ដើម្បីបន្តការសិក្សានៅសហរដ្ឋអាមេរិក ស្ថានភាពជីវិតរបស់សុធារី បានល្អប្រសើរច្រើនជាងពេលដែលកញ្ញាចាកចេញពីស្រុកកំណើតនៃក្រុងស្ទឹងសែនក្នុងឆ្នាំ២០០៨។ នៅពេលនោះ សុធារី ដែលជាកូនស្រីអ្នកលក់បន្លែម្នាក់ មានត្រឹមតែកង់មួយ និងប្រាក់កាសបន្តិចបន្តួចជាប់នឹងខ្លួន ដើម្បីបន្តការសិក្សានៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។ ការដែល កញ្ញាអាយុ២៥ឆ្នាំ អាចមានសមត្ថភាពប្រឡងជាប់អាហារូបករណ៍នៅសាកលវិទ្យាល័យនៃប្រទេសមហាអំណាចនោះ នោះក៏ព្រោះតែកញ្ញាមានដើមទុននៃការតស៊ូព្យាយាមក្នុងឋានៈជានិស្សិតក្រីក្រអស់រយៈពេល៨ឆ្នាំមកដែរ។
មានឈ្មោះជាប់ជានិស្សិតអាហារូបករណ៍ផ្នែកច្បាប់ក្នុងឆ្នាំ២០០៨ នៅក្នុងសាកលវិទ្យាល័យជាតិគ្រប់គ្រងក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែ សុធារី ត្រូវប្រើជីវិតជានិស្សិតក្រីក្រ។ រស់នៅក្នុងបន្ទប់ជួលជាមួយកម្មការិនីរោងចក្រដែលជាមិត្តភក្តិមកពីភូមិកំណើតជាមួយ គឺជាជម្រើសតែមួយគត់របស់សុធារី ដើម្បីផ្តើមជិវិតនិស្សិតនៅភ្នំពេញ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ បើទោះជាមានមនុស្សមួយចំនួនហាក់មិនសូវឲ្យតម្លៃ សុធារី ដែលជានិស្សិតក្រីក្រក៏ដោយ សុធារី នៅតែទទួលបានការគាំទ្រពីមិត្តភក្តិមួយចំនួនផ្សេងទៀត ដែលនៅចាំយកចិត្តទុកដាក់ និងជួយយកអាសារ សុធារី នៅពេលឈឺថ្កាត់ ឬក៏ត្រូវការប្រាក់កាសបន្ទាន់ជាដើម។ អំពើល្អរបស់មិត្តភក្តិមួយក្រុមចុងក្រោយនេះហើយ ដែលបានលើកទឹកចិត្ត សុធារី ហើយបានបំផុសគំនិតសុធារី ឲ្យចូលរួមធ្វើការងារសង្គមដោយស្ម័គ្រចិត្ត ដើម្បីម្យ៉ាងរួមចំណែកក្នុងការកសាងអំពើល្អនៅក្នុងសង្គម និងម្យ៉ាងទៀតដើម្បីសុធារី អាចជួយអ្នកដែលទន់ខ្សោយជាងកញ្ញាផង។
សុធារី បានរៀបរាប់យ៉ាងដូច្នេះ៖«ខ្ញុំមានមិត្តមួយចំនួនដែលជាកូនកាត់ចិន កូនកាត់វៀតណាម និងខ្មែរអ៊ីស្លាមផង។ ពួកគេឲ្យខ្ញុំខ្ចីប្រាក់ ខ្ចីសៀវភៅរៀន និងជួយមើលថែទាំខ្ញុំ។ ពួកគេធ្វើឲ្យខ្ញុំយល់ថា ធ្វើជាមនុស្សមិនត្រូវវាយតម្លៃតែសម្បកក្រៅឡើយ»។
ក្រមិនទៅធ្វើការរកលុយ តែបែជាមកធ្វើការងារស្ម័គ្រចិត្តទៅវិញ។ ការសម្រេចចិត្តបែបនេះ មានមិនច្រើនឡើយសម្រាប់និស្សិតក្រីក្រដូច សុធារី។ អតីតនិស្សិតច្បាប់រូបនេះបានពន្យល់យ៉ាងដូច្នេះថា៖ «រស់នៅក្រោមបរិយាកាសនៃការរើសអើង, ការមិនឱ្យតម្លៃ និងរស់នៅក្នុងសង្គមមួយដែលអយុតិ្តធម៌សម្រាប់កូនអ្នកក្រដូចខ្ញុំ នេះជាមូលហេតុដែលខ្ញុំធ្វើការងារសង្គម ដើម្បីចូលរួមផ្លាស់ប្តូរសង្គមដែលអយុតិ្តធម៌មួយនេះ»។
ដោយដិតដាមនឹងពិសោធន៍ជីវិតផ្ទាល់ខ្លួន និងពិសោធន៍ជាច្រើនក្នុងការងារស្ម័គ្រចិត្តផង សុធារី បានតម្រង់ខ្លួនខ្លាំងឆ្ពោះទៅរកការងារណាដែលជាការចូលរួមកាត់បន្ថយអយុត្តិធម៌សង្គម រហូតដល់កញ្ញាជ្រើសរើសមុខវិជ្ជាថ្នាក់អនុបណ្ឌិតនៅសហរដ្ឋអាមេរិកដែលទាក់ទងនឹង គោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិ ដែលនឹងធ្វើឲ្យសុធារី ក្លាយជាអ្នកជំនាញបង្កើតគោលនយោបាយលើកស្ទួយស្ត្រីទៀតផង។
សុធារី ពន្យល់ថា៖«ការសិក្សារមុខវិជ្ជានេះគឺដើម្បីធ្វើការតស៊ូមតិលើគោលនយោបាយមួយចំនួនរបស់រដ្ឋាភិបាល ដែលបានដាក់គោលនយោបាយមិនឆ្លើយតបនឹងអ្វីដែលស្រី្តគួរតែទទួលបាន ដូចជាការកំណត់ថវិកាជាតិសម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍ធនធានស្ត្រីនៅតែមានកម្រិតតិចតួច, វិសមភាពយេនឌ័រនៅតែបន្តកើតមាន, ការរើសអើង និងការប្រើអំពើហិង្សាលើស្ត្រីនៅតែបន្តកើតមាន»។
និយាយដល់ការទទួលបានអាហារូបករណ៍សិក្សានៅបរទេស សម្រាប់សុធារី ចំណេះដឹងទូទៅខ្ពង់ខ្ពស់ កម្រិតភាសាអង់គ្លេសល្អ វាគឺជាទុនមួយផ្នែកហើយ ប៉ុន្តែឆន្ទៈ ឬសេចក្តីក្លាហាន មិនរារែក ក្នុងការដាក់ពាក្យប្រឡងយកអាហារូបករណ៍ ក៏ជាផ្នែកសំខាន់មួយទៀតដែរ។
«បើថា ខ្ញុំពូកែ គឺខ្ញុំមិនពូកែដល់បេក្ខជនដទៃទៀតទេ។ តែខ្ញុំគិតថា ចំណុចខ្លាំងក្នុងការដាក់អាហារូបករណ៍របស់ខ្ញុំ គឺខ្ញុំមានឆន្ទៈក្នុងការដាក់អាហារូបករណ៍»។ នេះគឺជាការសន្និដ្ឋានរបស់កូនកសិករ យូ សុធារី ដែលធ្លាប់ប្រឡងធ្លាក់អាហារូបករណ៍ចំនួនពីរដងរួចទៅហើយ។ សុធារី បន្តទៀតយ៉ាងដូច្នេះ៖«បើចង់ធ្វើអ្វីមួយ ត្រូវតាំងចិត្តខំធ្វើ កុំបោះបង់វាចោល។ បើទោះជាត្រូវចំណាយពេលតិច ឬច្រើនក៍ដោយ ប៉ុន្តែកុំបោះបង់វាចោល»។
មានសំណួរមួយចំនួនដែល សុធារី តែងតែសួរខ្លួនឯងថា «តើខ្ញុំជានរណា? ខ្ញុំចង់បានអ្វី? តើខ្ញុំចង់សម្រេចអ្វីនៅក្នុងមួយជីវិតនេះ? តើនៅចុងបញ្ចប់នៃជីវិត ខ្ញុំចង់បន្សល់ទុកអ្វីនៅលើភពផែនដីនេះ ក្រៅពីឆ្អឹងរបស់ខ្ញុំ»?