អង្គការសង្គមស៊ីវិល១០៤នៅកម្ពុជា ទទូចសុំឲ្យរដ្ឋសភា ផ្អាកដំណើរការអនុម័តសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ ការទទូចសុំរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល ធ្វើឡើងតាមរយៈសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម ដែលចេញនៅថ្ងៃទី២៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២នេះ។
អង្គការសង្គមស៊ីវិល បង្ហាញក្តីបារម្ភចំពោះការធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញលើកទី១០ ដ្បិតពួកគេ មើលឃើញពីផលប៉ះពាល់មួយចំនួន រួមមាន ស្ថិរភាពអំណាចរដ្ឋ ប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស និងសិទ្ធិសេរីភាពប្រជាពលរដ្ឋ ជាអាទិ៍។ អង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ មានដូចជា អាដហុក សង់ត្រាល់ ខុមហ្វ្រែល និង និចហ្វិក ជាដើម។
អង្គការសង្គមស៊ីវិលខាងលើ ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ស្របពេលដែលរដ្ឋសភា នឹងបើកកិច្ចប្រជុំពេញអង្គ នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ដើម្បីពិនិត្យ និងអនុម័តសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញនេះ។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល មិនអាចបង្អាក់កិច្ចប្រជុំពេញអង្គនៃរដ្ឋសភាបានឡើយ។
លោក ឡេង ប៉េងឡុង អគ្គលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភា អះអាងថា រដ្ឋសភា នឹងបើកកិច្ចប្រជុំពេញអង្គនេះ ទៅតាមកាលកំណត់ទុក។ លោក បញ្ជាក់ជាមួយសារព័ត៌មានថ្មីៗដូច្នេះថា៖«មតិរបស់គាត់ យើង យកមកពិនិត្យពិចារណា តែមិនមែនមានន័យថា ត្រូវតែទទួលយកទេ»។
កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែកក្កដា តំណាងគណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលចំនួន៤ គឺគណបក្សភ្លើងទៀន គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន គណបក្សកែទម្រង់កម្ពុជា និងគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ បានធ្វើញត្តិរួមគ្នាយកទៅដាក់ជូនរដ្ឋសភា ដើម្បីសុំឲ្យរដ្ឋសភា ច្រានចោលសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញលើកទី១០នេះ។
លោក ឡេង ប៉េងឡុង លើកឡើងថា ញត្តិរបស់គណបក្សទាំង៤ ត្រូវបានបញ្ជូនទៅដល់សម្តេច ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភា និងគណៈកម្មការជំនាញរបស់រដ្ឋសភារួចហើយ ហើយក៏បានពិនិត្យមើលរួចហើយដែរ។ ចំពោះសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលជាង១០០នោះ លោក ប្រាប់ថា លោក មិនទាន់បានទទួលឡើយ។
ក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាន កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែកក្កដា លោក កើត រិទ្ធ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងយុត្តិធម៌ បកស្រាយថា ការធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញលើកទី១០ ក៏មិនខុសពីលើកមុនៗ គឺស្ថិតក្នុងគោលបំណងសំខាន់២យ៉ាង រួមមាន ទី១ ដើម្បីបំពេញចន្លោះខ្វះខាតនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងទី២ ដើម្បីឧត្តមប្រយោជន៍ជាតិ។ ឧត្តមប្រយោជន៍ជាតិ លោក ចង់សំដៅលើការធានាដល់ស្ថិរភាពនយោបាយ ឬស្ថិរភាពស្ថាប័នជាតិធំៗរបស់កម្ពុជា។
មាន៦មាត្រានៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលត្រូវបានជ្រើសរើសយកមកធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញលើកនេះ រួមមាន មាត្រា១៩ ថ្មី (មួយ) មាត្រា៨៩ មាត្រា៩៨ ថ្មី មាត្រា ១០២ ថ្មី មាត្រា ១១៩ ថ្មី (មួយ) និងមាត្រា១២៥ ថ្មី។ សម្រាប់លើកនេះ មិនត្រឹមតែរដ្ឋធម្មនុញ្ញនោះទេ ច្បាប់ធម្មនុញ្ញបន្ថែម ក៏ត្រូវធ្វើវិសោធនកម្មដែរ។ មាន២មាត្រានៃច្បាប់ធម្មនុញ្ញបន្ថែម គឺ មាត្រា៣ ថ្មី និងមាត្រា៤ ថ្មី ដែលត្រូវធ្វើវិសោធនកម្ម។
តាមនីតិវិធី ក្រោយរដ្ឋសភាអនុម័ត សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់ធម្មនុញ្ញបន្ថែម នឹងត្រូវបញ្ជូនទៅព្រឹទ្ធសភា ហើយពេលព្រឹទ្ធសភាអនុម័តរួច នឹងត្រូវបញ្ជូនបន្តទៅក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ។ បើក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ពិនិត្យឃើញថា ការធ្វើវិសោធនកម្មនេះ មានធម្មនុញ្ញភាព ឬស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះ នឹងត្រូវថ្វាយទៅព្រះមហាក្សត្រ ដើម្បីទ្រង់ចេញព្រះរាជក្រមប្រកាសឲ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការ៕