អន្តរជាតិ
នយោបាយអន្តរជាតិ
×![]()
រយៈពេលជាង៤ឆ្នាំហើយដែលមីយ៉ាន់ម៉ាចាប់ផ្តើមបើកទ្វារទទួលយកប្រជាធិបតេយ្យបែបបស្ចិមលោក ក្រោយស្ថិតក្រោមការកាន់កាប់ដោយរបបយោធាអស់ប្រហែល៥ទសវត្ស។ ការបង្ខំចិត្តកំណែទម្រង់នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច បានធ្វើអោយមីយ៉ាន់ម៉ារីកមុខរីកមាត់លើឆាកអន្តរជាតិ បានទទួលជំនួយ លំហូរអ្នកវិនិយោគ រួចផុតពីទណ្ឌកម្មលោកខាងលិចដែលរួមរឹតសេដ្ឋកិច្ចថែមទៀតផង។ ប៉ុន្តែបើទោះជារយៈពេលបីបួនឆ្នាំហើយក៏ដោយ ដំណើរនៃប្រជាធិបតេយ្យូបនីយកម្មនៅមីយ៉ាន់ម៉ា កាន់តែយឺតទៅៗ ហើយថែមទាំងអាចនឹងដើរថយក្រោយវិញក៏ក៏ថាបាន។ បញ្ហានេះស្ថែងឡើងតាម ការស្ទាក់ស្ទើរមិនកែរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ការប្រើកម្លាំងបង្ក្រាបសិស្សនិស្សិត សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស ចាប់ខ្លួនកាត់ទោសអ្នករិះគន់រដ្ឋាភិបាលនិងយោធា រួមទាំងព្រងើយកន្តើយការរំលោភសិទ្ធិជនជាតិភាគតិចឥស្លាមរ៉ូហ៊ីងយ៉ានិងជនជាតិភាគតិចផ្សេងទៀតផងដែរ។បច្ចុប្បន្ននេះរដ្ឋាភិបាលមីយ៉ាន់ម៉ាអាចនឹងប្រើប្រាស់ជម្លោះរវាងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាលនិងក្រុមជនជាតិភាគតិចនៅរដ្ឋសានដើម្បីពន្យារពេលការបោះឆ្នោតនិងជាលែសមិនកែរដ្ឋធម្មនុញ្ញផង។
សូមស្តាប់ការពន្យល់របស់លោក សៅ ផលនិស្ស័យ ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ!
មីយ៉ាន់ម៉ាជារដ្ឋសហព័ន្ធដោយសារតែប្រទេសនោះសម្បូរដោយជនជាតិភាគតិចរស់នៅចម្រុះគ្នា។ ប្រទេសនេះស្ថិតនៅក្រោមរបបដឹកនាំតាមបែបយោធានិយមផ្តាច់ការអស់រយៈពេលជិត៥ទសវត្សពោលចាប់តាំងពីក្រោយមានរដ្ឋប្រហារយោធាឆ្នាំ ១៩៦២ មកម្ល៉េះ។ យ៉ាងណាមិញរបបយោធានិយមត្រូវបានគេផ្តាស់ប្តូរមកជារបបស៊ីវិលវិញដោយមិនព្រៀងទុកកាលពីឆ្នាំ ២០១១ ដែលដឹកនាំដោយប្រធានាធិបតីដែលគេជឿថាជាអ្នកកំណែទម្រង់និយមលោក ថេន សេន។
គ្រាន់តែប្រកាសកែទម្រង់នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច បើកទ្វារទទួលយកប្រជាធិបតេយ្យបែបលោកខាងលិចភ្លាម អ្នកវិនិយោគិន កកកុញគ្នាចូលទៅវិនិយោគនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ហើយលោកខាងលិចក៏សម្រេចដកទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចប្រឆាំងមីយ៉ាន់ម៉ាជាបន្តបន្ទាប់គ្នាទៀត។ សេដ្ឋកិច្ចមីយ៉ាន់ម៉ាដែលធ្លាប់រួមរឹតដោយទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ច ត្រលប់មកជារីកលូតលាស់គួរអោយកត់សម្គាល់ ហើយមីយ៉ាម៉ាបានប្រែក្លាយខ្លួនពីរដ្ឋឯកោរដូចកូរ៉េខាងជើង មកជារដ្ឋដែលមានមុខមានមាត់នៅលើឆាកអន្តរជាតិទៅវិញ។ អ្វីដែលគួរអោយមោទន មីយ៉ាន់ម៉ាបានក្លាយខ្លួនជាប្រធានអាស៊ានដំបូងបំផុតតាំងពីក្លាយជាសមាជិកអាស៊ានកាលពីឆ្នាំ២០១៤ ។ រដ្ឋាភិបាលលោក ថេន សេន ហាក់ដូចជាប្រឹងប្រែងណាស់ដើម្បីជួយអោយកំណែទម្រង់នយោបាយអាចដើរទៅមុខបានរហ័ស និងជំរុញអោយសហគមន៍អន្តរជាតិដកទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចអោយអស់នៅពេលខាងមុខ។
យ៉ាងណាក៏ដោយរយៈពេល ជាងបួនឆ្នាំមកហើយដំណើរការកំណែទម្រង់ និងប្រជាធិបតេយ្យូបនីយកម្មស្រាប់កាន់តែយឺតយ៉ាវទៅៗ ហើយអាចនឹងដើរត្រលប់ក្រោយវិញផងក៏ថាបាន។ មីយ៉ាន់ម៉ានៅប្រឈមមុខជាមួយបញ្ហាយ៉ាងច្រើនទៀត ប៉ុន្តែអ្វីដែលគួរអោយព្រួយបារម្ភក្នុងបរិបទនយោបាយមីយ៉ាម៉ាបច្ចុប្បន្នគឺឆន្ទៈនយោបាយរបស់អ្នកដឹកនាំប្រទេសនេះ។ បើគិតអោយដិតដល់កំណែទម្រង់នយោបាយមីយ៉ាន់ម៉ារយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ទំនងជាការបំភាន់ភ្នែកសហគមន៍អន្តរជាតិ ឬហៅម្យ៉ាងទៀតបានថាជាប្រជាធិបតេយ្យក្លែងក្លាយ ដើម្បីអោយខ្លួនអាចរួចផុតពីទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចនិងចេញផុតពីភាពឯកោរប៉ុណ្ណោះ។ក្រៅពីនេះអ្នកវិភាគមួយចំនួនព្រួយបារម្ភថា រដ្ឋាភិបាលចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់ជម្លោះប្រដាប់អាវុធជាមួយក្រុមជនជាតិភាគតិច ដើម្បីទាក់ទាញការចាប់អារម្មណ៍សហគមន៍អន្តរជាតិ និងអាចយកជម្លោះនេះជាលែសពន្យារការបោះឆ្នោតផង។ យ៉ាងណាក៏ដោយ មានមូលហេតុច្រើនដែលបញ្ជាក់ថាប្រជាធិបតេយ្យនៅមីយ៉ាន់ម៉ាន់ម៉ាមិនពិតប្រាកដដូចដែលមេដឹកនាំប្រទេសនេះធ្លាប់អះអាងឡើយ។
ទីមួយគឺបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស។ បើមើលស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សក្នុងប្រទេសមិនមានភាពល្អប្រសើរសោះ។ ការគំរាមកំហែង រំលោភបំពានសិទ្ធិសេរីភាពសារព័ត៌មាន សិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិនៅតែកើតមានឡើងឥតឈប់។ អាជ្ញាធរនៅតែប្រើប្រាស់អំណាចរបស់ខ្លួនចាប់ចង់ បង្ក្រាបវាយដំ កាត់ទោសរាល់អ្នកណាដែលហ៊ានរិះគន់របបដឹកនាំស៊ីវិលបច្ចុប្បន្ន ហើយមិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះសេរីភាពសារព័ត៌មាននៅតែស្ថិតក្រោមគំនៀបនិងការរឹតត្បិតខ្លាំង។ ដូចដែលឃើញស្រាប់អាជ្ញាធរមីយ៉ាន់ម៉ានៅចាប់ខ្លួនអ្នកសារព័ត៌មាន ឃុំខ្លួនអ្នកនយោបាយនិងសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សជាដើម ហើយអ្វីដែលគួរអោយភ្ងាក់ផ្អើលគឺកាលពីសប្តាហ៍មុនកងម្លាំងមីយ៉ាន់ម៉ាបានបង្ក្រាបសិស្សនិស្សិតដែលទាមទារការកែទម្រង់វិស័យអប់រំយ៉ាងព្រៃផ្សៃជាទីបំផុត។
ជុំវិញការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនេះដដែល រដ្ឋាភិបាលក្រុងណៃពីដ៏ នៅតែធ្វើមិនដឹងមិនលឺ ព្រងើយកន្តើយចំពោះការធ្វើទុកបុកម្នេញ និងការបំពារបំពានសិទ្ធិជនជាតិភាគតិចនៅតាមបណ្តារដ្ឋ។ នោះគឺជនជាតិភាគតិចឥស្លាមរ៉ូហ៊ីងយ៉ាដែលរស់នៅមិនមានសញ្ជាតិ មិនត្រូវដ្ឋាភិបាលទទួលស្គាល់ និងស្ថិតក្រោមការរើសអើង រងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីសំណាក់ប្រជាជនភាគច្រើននិងអាជ្ញាធរ។ ទោះមានការរិះគន់ និងស្នើអោយគោរពសិទ្ធិមនុស្សក្តី ក៏មីយ៉ាន់ម៉ានៅរក្សាការស្ងៀមស្ងាត់ធ្វើមិនដឹងមិនលឺ ពេលខ្លះខឹងច្រឡោតតោតតូងនឹងការរិះគន់ទៀត។
ចំណុចទី២ គឺ បញ្ហានយោបាយ។បញ្ហាវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៅតែជាកង្វល់របស់ប្រជាជនមីយ៉ាន់ម៉ា និងសហគមន៍អន្តរជាតិ។ បើគ្មានការកែប្រែរដ្ឋធម្មនុញ្ញបន្សល់ពីរបបសឹកឆ្នាំ២០០៨ទេនោះ កំណែទម្រង់កន្លងមកគ្មានន័យអ្វីទាំងអស់ ដ្បិតលោកស្រីអ៊ុងសាន ស៊ូជីនៅតែគ្មានលទ្ធភាពឈរឈ្មោះជាប្រធានាធិបតី។ និយាយដល់មាត្រាដែលត្រូវកែប្រែក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញមីយ៉ាន់ម៉ា គេច្បាស់ជានឹកឃើញដល់មាត្រា ៥៩ ដែលចែងហាមប្រាមរាល់ជនដែលមានកូនឬសហព័ទ្ធមានសញ្ជាតិបរទេសមិនអោយឈរឈ្មោះសម្រាប់តំណែងប្រមុខរដ្ឋឡើយ។ រដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្នបាននបញ្ជាក់ហើយថា អ្វីគ្រប់យ៉ាងស្ថិតនៅក្នុងកណ្តាប់ដៃសភា ប៉ុន្តែសភានៅតែស្ថិតក្រោមឥទ្ធិពលយោធាដដែរ។ ម្យ៉ាងដើម្បីសម្រេចកែប្រែរដ្ឋធម្មនុញ្ញបាន វាតម្រូវអោយមានសម្លេងគាំទ្រក្នុងសភា ៧៥ភាគរយ បូករួមជាមួយប្រជាមតិក្នុងចំណោមប្រជាជនមីយ៉ាន់ម៉ាផងដែរ។ កន្លងមករដ្ឋាភិបាលោក ថេន សេន បានអនុញ្ញាតអោយមានប្រជាមតិលើការកែប្រែរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក្នុងខែឧសភាខាងមុខនេះ ប៉ុន្តែសញ្ញាវិជ្ជមានតិចតួចប៉ុណ្ណោះដែលបង្ហាញថា ការកែប្រែរដ្ឋធម្មនុញ្ញអាចធ្វើទៅបានមុនបោះឆ្នោតសកលឆ្នាំ ២០១៥ ។
បញ្ហាមួយទៀតគឺយោធានៅតែមានតួនាទីចម្បងនិងមានឥទ្ធិពលខ្លាំងលើសលុបថែមទៀតក្នុងការដឹកនាំប្រទេសនិងការសម្រេចចិត្តផ្នែកនយោបាយ។ មកទល់ថ្ងៃសុក្រនេះរឿងដែលគួរអោយចាប់អារម្មណ៍មួយកើតឡើងដោយ ប្រធានាធិបតី ថេន សេន បានប្រកាសជាសាធារណថាយោធានៅតែមាននាទីសំខាន់ក្នុងសម័យអន្តរកាលនយោបាយមីយ៉ាន់ម៉ានិងជំរុញអោយមីយ៉ាន់ម៉ាឆ្ពោះទៅរកប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដមួយនោះ។ នេះបញ្ជាក់ថាឥទ្ធិពលយោធាមិនទាន់សាបរលាបនោះឡើយក្នុងបរិបទនយោបាយអតីតដែនអាណានិគមអង់គ្លេសនេះ៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
