បទវិភាគ
អន្តរជាតិ
តើជនជាតិភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ាពិតជាជនអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់នៅមីយ៉ាន់ម៉ាឬ? រូបភាព៖The Hindu
×
ដោយយោងតាមច្បាប់ពលរដ្ឋមីយ៉ាន់ម៉ាឆ្នាំ ១៩៨២ ប្រទេសនេះមាន ១៣៥ ជាតិពន្ធុ ប៉ុន្តែច្បាប់នេះមិនបានទទួលស្គាល់ និងរាប់បញ្ជូលជនជាតិភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ដែលបានរស់នៅលើទឹកដីមីយ៉ាន់ម៉ាអស់ជាច្រើនសតវត្សមកហើយនោះថាជាពលរដ្ឋ និងជាជនជាតិភាគតិចរបស់ខ្លួននោះទេ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះនៅក្រោមច្បាប់នៃរដ្ឋមីយ៉ាន់ម៉ា ជនជាតិភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ា មិនទទួលបានសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានផ្សេងៗដូចជាជនជាតិភាគតិចដទៃឡើយ។ ហើយកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរជាងនោះទៀតជនជាតិភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ាបន្តរងការគាបសង្កត់ រើសអើង និងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ពីការបញ្ជូនចេញពីទឹកដីមីយ៉ាន់ម៉ា ក៏ដូចជាការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីសំណាក់ជនជាតិភាគច្រើនដែលជាពលរដ្ឋមីយ៉ាន់ម៉ាកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនា និងមិនត្រូវបានទទួលការការពារពីសំណាក់អាជ្ញាធរឡើយ។ ពួកគេថែមទាំងត្រូវបានរដ្ឋចាត់ទុកថាជាប្រភពនៃភាពចលាចលក្នុងប្រទេស និងជាជនជាតិដែលគ្មានរដ្ឋថែមទៀតផង។ យោងទៅតាមរបាយការណ៍ អង្គការសហប្រជាជាតិ ភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ាគឺជាក្រុមជនជាតិដែលទទួលរងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញខ្លាំងជាងគេនៅលើពិភពលោក។
សូមស្តាប់ការបកស្រាយរបស់លោកសៅ ផលនិស្ស័យ៖
រ៉ូហ៊ីងយ៉ាជាជនជាតិភាគតិចគោរពសាសនាឥស្លាមហើយដែលកំពុងរស់នៅប៉ែកខាងជើងនៃរដ្ឋ Rakhine។ មុនឆ្នាំ១៩៨៩រដ្ឋនេះមានឈ្មោះថារដ្ឋ Arakan ដែលមានព្រំប្រទល់ជាប់ប្រទេសបង់ក្លាដែស។ ចំណែកប្រជាជនរ៉ូហ៊ីងយ៉ាមានចំនួនប្រមាណជាងមួយលាននាក់ក្នុងចំណោមប្រជាជនមីយ៉ាន់ម៉ាសរុបចំនួនជិត៦០លាននាក់ដែលគោរពបូជាសាសនាព្រះពុទ្ធ។ យោងតាមឯកសារស្រាវជ្រាវ និងប្រវត្តិសាស្ត្រ រ៉ូហ៊ីងយ៉ាមិនមែនជាជនជាតិដែលទើបមានវត្តមាននៅលើទឹកដីមីយ៉ាន់ម៉ានោះទេ ។
បុព្វការីជននៃរ៉ូហ៊ីងយ៉ាបានមករស់នៅលើទឹកដីមីយ៉ាន់ម៉ានេះជាច្រើនសតវត្សមកហើយ។ជនជាតិឥស្លាមរ៉ូហ៊ីងយ៉ាចូលមករស់នៅដំបូងបង្អស់នៅលើទឹកដី Arakan ចាប់តាំងពីអំឡុងមុនឆ្នាំ ១៤០០ នៃគ្រឹះសករាជ ក្នុងនាមជាអ្នកបំរើអោយស្តេចដែលប្រតិបត្តិសាសនាព្រះពុទ្ធ Narameikhla (Min Saw Mun)នាសម័យនោះជាអ្នកកាន់កាប់និងគ្រប់គ្រងរដ្ឋ។នៅក្នុងអំឡុងឆ្នាំ ១៤៣០ ជនជាតិឥស្លាមដែលមានវត្តមាននៅរដ្ឋ Arakan បានស្វាគមន៍ និងបើកចំហរដល់ជនជាតិឥស្លាមដ៏ទៃទៀតអោយចូលមកតាំងទីលំនៅនៅលើទឹកដី Arakan។
វត្តមាននៃជនជាតិឥស្លាមរ៉ូហ៊ីងយ៉ាកាន់តែមានចំនួនច្រើនឡើងរហូតធ្វើអោយស្តេចបន្ទាប់ដែលកាន់កាប់គ្រប់គ្រងរដ្ឋ Arakanក៏យកលំនាំតាមចក្រភព Mughal ដែលដឹកនាំដោយអ្នកប្រតិបត្តិសាសនាឥស្លាមហើយប្រើឈ្មោះឥស្លាមសំរាប់ដាក់ឈ្មោះដល់ក្រុមកងទ័ព និងមន្ត្រីរាជការថែមទៀតផង។ ប៉ុន្តែនៅឆ្នាំ១៧៨៥ ជនជាតិមីយ៉ាន់ម៉ាដែលកាន់សាសនាព្រះពុទ្ធមកពីប៉ែកខាងត្បូងបានចូលមកកាន់កាប់រដ្ឋ Arakan ហើយបានកម្ចាត់ចោលរាល់ជនជាតិឥស្លាមរ៉ូហ៊ីងយ៉ាដែលពួកគេប្រទេះឃើញ។
ដូច្នេះហើយ ជនជាតិឥស្លាមរ៉ូហ៊ីងយ៉ាដែលបានគេចផុតពីការកាប់សម្លាប់នោះប្រមាណ ៣៥០០០ នាក់បានរត់ភៀសខ្លួនចូលទៅរស់នៅក្នុងទឹកដី Bengal ដែលជាផ្នែកមួយចំនួននៃអាណានិគមអង់គ្លេសលើទឹកដីឥណ្ឌា។ក្រោយមកបន្ទាប់ពីសង្គ្រាមអង់គ្លេស-មីយ៉ាន់ម៉ាលើកទី១ (១៨២៤-១៨២៦)បានបញ្ចប់ទៅក្នុងឆ្នាំ១៨២៦ចក្រភពអង់គ្លេសបានចូលមកកាន់កាប់រដ្ឋArakanហើយពួកគេណែនាំឲ្យកសិករដែលរស់នៅតំបន់Bengalដែលរួមមានទាំងជនភៀសខ្លួនរ៉ូហ៊ីងយ៉ា និងទាំងជនជាតិដើម Bengal ផងនោះ មករស់នៅលើទឹកដីរដ្ឋ Arakan។
ជនជាតិអង់គ្លេសឥណ្ឌាក៏បាននាំគ្នាចូលមករស់នៅក្នុងតំបន់ខាងលើផងដែរ។ ចលនាចំណូលស្រុករបស់ជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ជនជាតិ Bengal និងជនជាតិ អង់គ្លេស-ឥណ្ឌា ដ៏សន្ធឹកសន្ធាប់នោះ បានធ្វើអោយប្រជាជនដែលកាន់សាសនាព្រះពុទ្ធកំពុងរស់នៅលើទឹកដី Arakan ខឹងសម្បារយ៉ាងខ្លាំង។ ការខឹងសម្បារបង្ករអោយមានភាពតានតឹងរវាងក្រុមជនជាតិច្រើនក្រុមទាំងនោះហើយវាជាឬសគល់នៃជម្លោះរវាងបណ្តាក្រុមជនជាតិភាគតិចកើតឡើងសព្វថ្ងៃនេះដែរ។ភាពតានតឹងរវាងបណ្តាក្រុមជាតិពន្ធុផ្សេងគ្នា នោះកាន់តែមានភាពធ្ងន់ធ្ងរឡើងបន្ទាប់ពីមានការដកខ្លួនចេញរបស់ចក្រភពអង់គ្លេសពី Arakan ដោយសារខ្លួនចាញ់សង្គ្រាមជាមួយជប៉ុន។
រដ្ឋ Arakanត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយជប៉ុនវិញម្តង។ឆ្លៀតពេលអវត្តមានទ័ពអង់គ្លេស ក្រុមអ្នកកាន់សាសនាឥស្លាមនិងព្រះពុទ្ធសាសនាបានបង្ករជាជម្លោះហើយបានកាប់សម្លាប់គ្នាយ៉ាងសាហាវឃោរឃៅ។ការណ៍នេះបានជំរុញអោយក្រុមរ៉ូហ៊ីងយ៉ា រត់រកការការពារពីសំណាក់កងទ័ពចក្រភពអង់គ្លេស។មិនយូរប៉ុន្មានជប៉ុនបានដឹងពីទំនាក់ទំនងរវាងរ៉ូហ៊ីងយ៉ា និងអង់គ្លេសហើយជប៉ុនក៏ចាប់ផ្តើម ដាក់ទណ្ឌកម្មក្រុមនេះដោយធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ និងសម្លាប់ជនជាតិភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ាដែលរស់នៅលើទឹកដីArakanនោះផង។ ដោយសារមូលហេតុនេះហើយទើបជនជាតិភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ារាប់ពាន់នាក់នាំគ្នារត់ភៀសខ្លួនទៅ Bengal សារជាថ្មី។
យ៉ាងណាមិញ រយៈពេលប្រមាណមួយទសវត្សរ៍ ក្រោយទទួលបានឯករាជ្យ គឺនៅឆ្នាំ១៩៥៩ ជនជាតិភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ានៅរស់នៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ត្រូវបានទទួលស្គាល់ដោយរដ្ឋាភិបាលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី BaSwe ថាជាអំបូរពូជសាសន៍មួយដែលមានសិទ្ធិសេរីស្មើគ្នានិងជាតិសាសន៍ដ៏ទៃទៀតក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ស្ថិតក្រោមការការពារដោយច្បាប់។ជាអកុសលចាប់តាំងពីរដ្ឋប្រហារយោធាទម្លាក់លោកឧត្តមសេនីយ៏ នូរ (U Nu) រៀបចំដោយឧត្តមសេនីយ៏ នេវិន នាឆ្នាំ១៩៦២ មកក្រុមរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ត្រូវជនជាតិមីយ៉ាន់ម៉ាចាត់ទុកជាជនក្បត់ហើយបានទទួលរងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពុំឈប់ឈរនិងត្រូវបានចាត់ទុកថាជា«ជនអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់»ដែលមានសម្បុរខ្មៅខុសប្លែកពីគេ និងមិនមែនជាជនជាតិមីយ៉ាន់ម៉ាទេ។
កំហុសរបស់ពួករ៉ូហ៊ីងយ៉ាដែលធ្វើអោយជនជាតិមីយ៉ាន់ម៉ាស្អប់ខ្ពើម និងធ្វើបាបពួកគេខ្លាំងក្លាបែបនេះ គឺ ពួករ៉ូហ៊ីងយ៉ា ធ្លាប់បានជួយគាំទ្រទាហានអង់គ្លេសវាយដណ្តើមយកប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាធ្វើជាប្រទេសចំណុះនៅឆ្នាំ ១៨២៤ ។ ប៉ុន្តែផ្នត់គំនិតផ្សេងទៀតដែលជំរុញឲ្យជនជាតិមីយ៉ាន់ម៉ាស្អប់ និងព្យាយាមរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពជនជាតិភាគតិចនេះខ្លាំង គឺការកើនឡើងនៃចំនួនប្រជាជននេះឆាប់រហ័ស និងរួមទាំងការបារម្ភពីការកើតមានចលនាឥស្លាមនីយកម្មនៅរដ្ឋ Rakhine និងមានចលនាបំបែករដ្ឋជាដើម៕
ឯកសារពិគ្រោះ៖
១. Separating Fact from Fiction about Myanmar’s Rohingya
២. A Short History of Myanmar’s Rohingya Minority
៣. Who are the Rohingya? © រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com