ជាតិ
×![]()
ដោយ: ម៉ៅ សុផា
បញ្ញា និងចំណេះដឹងជាសភាវពីរ ដែលមានលក្ខណៈផ្សេងគ្នា តែមានដំណើរអាស្រ័យគ្នាទៅវិញទៅមក។ បញ្ញា មិនមែនជាចំណេះដឹង តែបញ្ញាជាមាគ៌ាអភិវឌ្ឍចំណេះដឹង។ ចំណេះដឹងមិនមែនជាបញ្ញា តែចំណេះដឹង ជាមាគ៌ាបង្កើនបញ្ញា។
បញ្ញា (Intelligence) គឺជាសមត្ថភាពនៃការចងចាំ និងជាសមត្ថភាពនៃកាយល់។ ពេលអ្នកព្យាយាមសញ្ជឹងគិតពិចារណា ស្វែងរកចម្លើយពីបញ្ហាអ្វីដែលថ្មី ដែលអ្នកមិនធ្លាប់យល់ មិនធ្លាប់ឆ្លងកាត់ពីមុខ ពេលនោះអ្នកកំពុងតែប្រើនូវសមត្ថភាពខាងបញ្ញា ដើម្បីយល់នូវសច្ចភាពនោះ។បញ្ញា កើតឡើងពេលអ្នកព្យាយាមយល់នូវអ្វីដែលអ្នកមិនទាន់យល់ និងអ្វីដែលអ្នកមិនធ្លាប់ជួប។
ចំណេះដឹង (Knowledge)គឺជាទំហំទិន្នន័យដែលមានក្នុងខួលក្បាលរបស់អ្នក ដែលអ្នកទទួលបានពីប្រភពផ្សេងៗដូចជា ការសិក្សា ការស្រាវជ្រាវ បទពិសោធន៍ និងអ្វីៗដែលជីវិតអ្នកបានឆ្លងកាត់។ ចំណេះដឹងកើតឡើងពីអ្វីដែលអ្នកធ្លាប់បានសិក្សាស្វែងយល់ និងចងចាំរួចមកហើយ។
បញ្ញាប្រៀបដូចជាពន្លឺភ្លើងទៀន ចំណេះដឹងប្រៀបដូចជាគំនូសស្នាមអក្ខរាលើផ្ទាំងក្រដាស់។ ដើម្បីសរសេរអក្សរលើផ្ទាំងក្រដាសបាន ត្រូវតែកម្ចាត់ភាពងងឹត ដោយពន្លឺភ្លើងទៀនជាមុនសិន។ ទោះបីជាពន្លឺភ្លើងទៀន រលត់ទៅហើយក្តី តែស្នាមអក្សរដែលបានចារលើផ្ទាំងក្រដាសនោះមិនរលុបទៅតាមការរលត់នៃពន្លឺភ្លើងទៀននោះទេ។ បញ្ញាកើតហើយរលត់ទៅវិញ បន្ទាប់ពីយើងស្វែងរកចម្លើយ និងការពិតឃើញ។ បន្ទាប់ពីបញ្ញារលត់ ចំណេះដឹងក៏កើតឡើង។ ចំណេះដឹងមិនរលត់ទេ ដរាបណាសតិរបស់អ្នកមិនវិបល្លាស៕
បញ្ញា (Intelligence) គឺជាសមត្ថភាពនៃការចងចាំ និងជាសមត្ថភាពនៃកាយល់។ ពេលអ្នកព្យាយាមសញ្ជឹងគិតពិចារណា ស្វែងរកចម្លើយពីបញ្ហាអ្វីដែលថ្មី ដែលអ្នកមិនធ្លាប់យល់ មិនធ្លាប់ឆ្លងកាត់ពីមុខ ពេលនោះអ្នកកំពុងតែប្រើនូវសមត្ថភាពខាងបញ្ញា ដើម្បីយល់នូវសច្ចភាពនោះ។បញ្ញា កើតឡើងពេលអ្នកព្យាយាមយល់នូវអ្វីដែលអ្នកមិនទាន់យល់ និងអ្វីដែលអ្នកមិនធ្លាប់ជួប។
ចំណេះដឹង (Knowledge)គឺជាទំហំទិន្នន័យដែលមានក្នុងខួលក្បាលរបស់អ្នក ដែលអ្នកទទួលបានពីប្រភពផ្សេងៗដូចជា ការសិក្សា ការស្រាវជ្រាវ បទពិសោធន៍ និងអ្វីៗដែលជីវិតអ្នកបានឆ្លងកាត់។ ចំណេះដឹងកើតឡើងពីអ្វីដែលអ្នកធ្លាប់បានសិក្សាស្វែងយល់ និងចងចាំរួចមកហើយ។
បញ្ញាប្រៀបដូចជាពន្លឺភ្លើងទៀន ចំណេះដឹងប្រៀបដូចជាគំនូសស្នាមអក្ខរាលើផ្ទាំងក្រដាស់។ ដើម្បីសរសេរអក្សរលើផ្ទាំងក្រដាសបាន ត្រូវតែកម្ចាត់ភាពងងឹត ដោយពន្លឺភ្លើងទៀនជាមុនសិន។ ទោះបីជាពន្លឺភ្លើងទៀន រលត់ទៅហើយក្តី តែស្នាមអក្សរដែលបានចារលើផ្ទាំងក្រដាសនោះមិនរលុបទៅតាមការរលត់នៃពន្លឺភ្លើងទៀននោះទេ។ បញ្ញាកើតហើយរលត់ទៅវិញ បន្ទាប់ពីយើងស្វែងរកចម្លើយ និងការពិតឃើញ។ បន្ទាប់ពីបញ្ញារលត់ ចំណេះដឹងក៏កើតឡើង។ ចំណេះដឹងមិនរលត់ទេ ដរាបណាសតិរបស់អ្នកមិនវិបល្លាស៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រេសិត»មានន័យដូចម្តេច?
4 ថ្ងៃ
