អន្តរជាតិ
×![]()
ឆ្នាំ ២០១៦ ក្លាយជាឆ្នាំពិសេសនិងសំខាន់បំផុតសម្រាប់រដ្ឋក្រីក្រនៅតំបន់អាស៊ីឡាវ។ ឡាវនឹងក្លាយជាប្រធានប្តូរវេនរបស់សហគមន៍ប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលមានន័យថាវាឱកាសសំខាន់សម្រាប់រដ្ឋក្រីក្រមួយនេះក្នុងការចាត់ចែងដោះស្រាយបញ្ហាតំបន់។ មួយវិញទៀតគឺ ដំណើរទស្សនកិច្ចជាប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា មកកាន់ប្រទេសឡាវ ។ ហើយសំខាន់បំផុតនោះគឺការផ្លាស់ប្តូរសមាជិកក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំបក្សនៅក្នុងសមាជបក្សលើកទី១០ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៦ខាងមុខ។គេរំពឹងថា ឱកាសពិសេសនេះនឹងជួយឲ្យឡាវទាញយកប្រយោជន៍ច្រើនជាពិសេសផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ក្នុងឆ្នាំ២០១៦ នេះ។
សូមស្តាប់ការបកស្រាយរបស់លោក សៅ ផលនិស្ស័យ៖
ថ្ងៃ ២ធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៧៥ កងកម្លាំងកុម្មុយនីស្តផាថេតឡាវដែលគាំទ្រដោយវៀតណាម បានផ្តួលរលំរបបរាជានិយម និងផ្លាស់ប្តូរឈ្មោះជាផ្លូវការទៅជា «សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យប្រជាមានិតឡាវ»។ តាំងពីឈ្នះសង្គ្រាមរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន រយៈពេល៤០ឆ្នាំហើយដែលប្រជាជនឡាវស្ថិតក្រោមការដឹកនាំរបស់បក្សកុម្មុយនីស្ត ប៉ុន្តែឡាវប្រែមុខមាត់ថ្មី ស្គាល់វិបុលភាពនៃសេដ្ឋកិច្ច ស្ថិរភាពនយោបាយ សន្តិសុខ និងសន្តិភាពផងដែរ។ ការរីកចម្រើននិងការលូតលាស់នៃសង្គមឡាវកើតឡើងក្រោយប្រទេសនេះចាប់ផ្តើមអនុវត្តកំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ច នៅអំឡុងទសត្សរ៍ ១៩៨០។
នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៦ខាងមុខនេះ ឡាវនឹងដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហា ក្នុងតំបន់ និងកាន់តែលេចមុខលេចមាត់ខ្លាំងលើឆាកអន្តរជាតិមួយកម្រិតទៀតដោយក្លាយជាប្រធានអាស៊ាន។ គេឃើញថាឆ្នាំ ២០១៦ ក្រៅពីត្រៀមខ្លួនធ្វើជាប្រធានប្តូរវេននៃអង្គការតំបន់ អាស៊ាន រដ្ឋគ្មានសមុទ្រមួយនេះក៏ត្រៀមខ្លួនដើម្បីពង្រឹងចំណងការទូតជាមួយក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនឲ្យកាន់តែប្រសើរឡើងក្នុងពេលលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា មកទស្សនកិច្ចនៅក្នុងប្រទេសនេះដែរ។
១. ឡាវផ្លាស់ប្តូរក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំបក្សកុម្មុយនីស្តឆ្នាំថ្មី
ឆ្នាំ ២០១៦ នេះ បក្សកុម្មុយនីស្តឡាវនឹងបើកសមាជជាតិលើកទី១០ ដើម្បីជ្រើសរើសសមាសភាពនៃក្បាលម៉ាស៊ីន ដឹកនាំថ្មីផងដែរ។ គេរំពឹងថា ក្បាលម៉ាស៊ីនថ្មីនឹងដឹកនាំនាវាឡាវទៅរកភាពរីកចម្រើនកាន់តែខ្លាំងថែមទៀតផង។ ការផ្លាស់ប្តូរសមាជិកក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំរដ្ឋនេះ ក៏នឹងជំរុញឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋផងដែរ ប៉ុន្តែគេមិនឃើញថាមានការខ្លាំងឡើយ។ ខណៈដែលសមាជកាន់តែខិតមកដល់ សមាជិកបក្សចាប់ផ្តើមពិភាក្សាគ្នាពីការកែសម្រួលផែនការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់ឆ្នាំ ២០១៦ ដល់២០២០, យុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍសង្គមសេដ្ឋកិច្ចឆ្នាំ ២០១៥ ដល់ ២០២៥ និងលិខិតបទដ្ឋានសំខាន់មួយចំនួនដើម្បីធានាការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជាតិឡាវ។ បើតាមរបាយការណ៍ធនាគារពិភពលោក សេដ្ឋកិច្ចឡាវមានកំនើនជាមធ្យម ៧ភាគរយគិតត្រឹមឆ្នាំ ២០១៤ ។
សូមទាញការចាប់អារម្មណ៍បន្តិចដែរ ក្រៅពីរៀបចំគោលនយោបាយធ្វើអោយកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិរីកលូតលាស់រហ័ស រដ្ឋាភិបាលឡាវបច្ចុប្បន្នក៏ព្យាយាមធ្វើយ៉ាងណាជំរុញអោយមានការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រនៅក្នុងសង្គម និងកាត់បន្ថយគម្លាតនៃការអភិវឌ្ឍ តាមរយៈការលើកកម្ពស់វិស័យអប់រំ បន្តកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្ត លើកកម្ពស់សេវាសុខាភិបាល សង្វាក់ផលិតកម្ម អភិបាលកិច្ចល្អ ពាណិជ្ជកម្មជាដើមផង។ ប្រជាជនឡាវ តាមមើលទៅហាក់បីដូចជាពេញចិត្តនឹងគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្នដឹកនាំដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រី Thongsing Thammavong និងបក្សកុម្មុយនីស្តឡាវផងដែរ។
២. ឡាវជាប្រធានអាស៊ាន ក្នុងពេលសមាហរណកម្មកើតឡើង
ក្រៅពីការផ្លាស់ប្តូរនយោបាយដឹកនាំក្នុងស្រុក ឡាវក៏នឹងដើរតួនាទីជាប្រធានអាស៊ានប្តូរវេនក្នុងឆ្នាំ២០១៦ ស្របពេលដែលសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានចាប់ផ្តើមដំណើរការ។ ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ាន ប្រទេសឡាវនឹងមានលទ្ធភាពដឹកនាំកិច្ចប្រជុំអន្តរជាតិជាច្រើនដែលមានមេដឹកនាំប្រទេសអាស៊ាន និងបណ្តាប្រទេសជាដៃគូសន្ទនាចូលរួមផង។ ចាប់ពីពាក់កណ្តាលឆ្នាំ ២០១៦ ដល់ចុងឆ្នាំ ឡាវនឹងទទួលបន្ទុករៀបចំកិច្ចប្រជុំជាស៊េរី មានទាំងកិច្ចប្រជុំកំពូលពីរដង វេទិកាតំបន់អាស៊ាន កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា និងកិច្ចប្រជុំជាច្រើនផ្សេងទៀត។
ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ានឡាវ ត្រូវផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងលើបញ្ហាប្រឈមជាច្រើនរបស់អាស៊ាន ក្នុងនោះមានដូចជាការដាក់ដំណើរការនៃសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន បញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម បញ្ហាប្រឈមនានាក្រោយសមាហរណកម្ម បញ្ហាសន្តិសុខតំបន់ដូចជាសមុទ្រចិនខាងត្បូង ភេរវកម្ម ជាដើម។
៣.ទស្សកិច្ចរបស់លោក អូបាម៉ា មកកាន់ឡាវ ដើម្បីពង្រឹងចំណងការទូត
មួយវិញទៀត ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា នឹងអញ្ជើញមកទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសឡាវ ក្នុងពេលដែលលោកត្រូវចូលរួមកិច្ចប្រជុំអាស៊ានផង។ តែទស្សនកិច្ចរបស់លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា មកកាន់ប្រទេសឡាវឆ្នាំ ២០១៦ នឹងក្លាយជាព្រឹត្តិការណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រព្រោះលោក អូបាម៉ាក្លាយជាប្រធានាធិបតីអាមេរិកទីមួយដែលមកទស្សនកិច្ចនៅឡាវក្នុងរយៈពេល ៦ទសវត្សន៍ ពោលគឺតាំងពីបង្កើតចំណងការទូតជាមួយគ្នាឆ្នាំ ១៩៥៥ ។
ពាក់ព័ន្ធដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក អូបាម៉ា ប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិរង Ben Rhodes បានអះអាងថា អាមេរិកកំពុងក្លាយជាដៃគូមួយគួរឲ្យទុកចិត្តនិងពិតប្រាកដរបស់ឡាវ។ ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងឡាវ និងអាមេរិកកាន់តែល្អប្រសើរ ហើយភាពជាដៃគូលើការអភិវឌ្ឍកា្លយជាចំណុចស្នូលផងដែរ។ ហើយសហរដ្ឋអាមេរិក ផ្តោតលើវិស័យសំខាន់ៗមួយចំនួនដូចជាសុខាភិបាល ចំណីអាហារ និងការអប់រំជាមូលដ្ឋានផងដែរ៕
សូមស្តាប់ការបកស្រាយរបស់លោក សៅ ផលនិស្ស័យ៖
ថ្ងៃ ២ធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៧៥ កងកម្លាំងកុម្មុយនីស្តផាថេតឡាវដែលគាំទ្រដោយវៀតណាម បានផ្តួលរលំរបបរាជានិយម និងផ្លាស់ប្តូរឈ្មោះជាផ្លូវការទៅជា «សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យប្រជាមានិតឡាវ»។ តាំងពីឈ្នះសង្គ្រាមរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន រយៈពេល៤០ឆ្នាំហើយដែលប្រជាជនឡាវស្ថិតក្រោមការដឹកនាំរបស់បក្សកុម្មុយនីស្ត ប៉ុន្តែឡាវប្រែមុខមាត់ថ្មី ស្គាល់វិបុលភាពនៃសេដ្ឋកិច្ច ស្ថិរភាពនយោបាយ សន្តិសុខ និងសន្តិភាពផងដែរ។ ការរីកចម្រើននិងការលូតលាស់នៃសង្គមឡាវកើតឡើងក្រោយប្រទេសនេះចាប់ផ្តើមអនុវត្តកំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ច នៅអំឡុងទសត្សរ៍ ១៩៨០។
នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៦ខាងមុខនេះ ឡាវនឹងដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហា ក្នុងតំបន់ និងកាន់តែលេចមុខលេចមាត់ខ្លាំងលើឆាកអន្តរជាតិមួយកម្រិតទៀតដោយក្លាយជាប្រធានអាស៊ាន។ គេឃើញថាឆ្នាំ ២០១៦ ក្រៅពីត្រៀមខ្លួនធ្វើជាប្រធានប្តូរវេននៃអង្គការតំបន់ អាស៊ាន រដ្ឋគ្មានសមុទ្រមួយនេះក៏ត្រៀមខ្លួនដើម្បីពង្រឹងចំណងការទូតជាមួយក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនឲ្យកាន់តែប្រសើរឡើងក្នុងពេលលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា មកទស្សនកិច្ចនៅក្នុងប្រទេសនេះដែរ។
១. ឡាវផ្លាស់ប្តូរក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំបក្សកុម្មុយនីស្តឆ្នាំថ្មី
ឆ្នាំ ២០១៦ នេះ បក្សកុម្មុយនីស្តឡាវនឹងបើកសមាជជាតិលើកទី១០ ដើម្បីជ្រើសរើសសមាសភាពនៃក្បាលម៉ាស៊ីន ដឹកនាំថ្មីផងដែរ។ គេរំពឹងថា ក្បាលម៉ាស៊ីនថ្មីនឹងដឹកនាំនាវាឡាវទៅរកភាពរីកចម្រើនកាន់តែខ្លាំងថែមទៀតផង។ ការផ្លាស់ប្តូរសមាជិកក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំរដ្ឋនេះ ក៏នឹងជំរុញឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋផងដែរ ប៉ុន្តែគេមិនឃើញថាមានការខ្លាំងឡើយ។ ខណៈដែលសមាជកាន់តែខិតមកដល់ សមាជិកបក្សចាប់ផ្តើមពិភាក្សាគ្នាពីការកែសម្រួលផែនការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់ឆ្នាំ ២០១៦ ដល់២០២០, យុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍសង្គមសេដ្ឋកិច្ចឆ្នាំ ២០១៥ ដល់ ២០២៥ និងលិខិតបទដ្ឋានសំខាន់មួយចំនួនដើម្បីធានាការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជាតិឡាវ។ បើតាមរបាយការណ៍ធនាគារពិភពលោក សេដ្ឋកិច្ចឡាវមានកំនើនជាមធ្យម ៧ភាគរយគិតត្រឹមឆ្នាំ ២០១៤ ។
សូមទាញការចាប់អារម្មណ៍បន្តិចដែរ ក្រៅពីរៀបចំគោលនយោបាយធ្វើអោយកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិរីកលូតលាស់រហ័ស រដ្ឋាភិបាលឡាវបច្ចុប្បន្នក៏ព្យាយាមធ្វើយ៉ាងណាជំរុញអោយមានការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រនៅក្នុងសង្គម និងកាត់បន្ថយគម្លាតនៃការអភិវឌ្ឍ តាមរយៈការលើកកម្ពស់វិស័យអប់រំ បន្តកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្ត លើកកម្ពស់សេវាសុខាភិបាល សង្វាក់ផលិតកម្ម អភិបាលកិច្ចល្អ ពាណិជ្ជកម្មជាដើមផង។ ប្រជាជនឡាវ តាមមើលទៅហាក់បីដូចជាពេញចិត្តនឹងគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្នដឹកនាំដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រី Thongsing Thammavong និងបក្សកុម្មុយនីស្តឡាវផងដែរ។
២. ឡាវជាប្រធានអាស៊ាន ក្នុងពេលសមាហរណកម្មកើតឡើង
ក្រៅពីការផ្លាស់ប្តូរនយោបាយដឹកនាំក្នុងស្រុក ឡាវក៏នឹងដើរតួនាទីជាប្រធានអាស៊ានប្តូរវេនក្នុងឆ្នាំ២០១៦ ស្របពេលដែលសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានចាប់ផ្តើមដំណើរការ។ ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ាន ប្រទេសឡាវនឹងមានលទ្ធភាពដឹកនាំកិច្ចប្រជុំអន្តរជាតិជាច្រើនដែលមានមេដឹកនាំប្រទេសអាស៊ាន និងបណ្តាប្រទេសជាដៃគូសន្ទនាចូលរួមផង។ ចាប់ពីពាក់កណ្តាលឆ្នាំ ២០១៦ ដល់ចុងឆ្នាំ ឡាវនឹងទទួលបន្ទុករៀបចំកិច្ចប្រជុំជាស៊េរី មានទាំងកិច្ចប្រជុំកំពូលពីរដង វេទិកាតំបន់អាស៊ាន កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា និងកិច្ចប្រជុំជាច្រើនផ្សេងទៀត។
ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ានឡាវ ត្រូវផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងលើបញ្ហាប្រឈមជាច្រើនរបស់អាស៊ាន ក្នុងនោះមានដូចជាការដាក់ដំណើរការនៃសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន បញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម បញ្ហាប្រឈមនានាក្រោយសមាហរណកម្ម បញ្ហាសន្តិសុខតំបន់ដូចជាសមុទ្រចិនខាងត្បូង ភេរវកម្ម ជាដើម។
៣.ទស្សកិច្ចរបស់លោក អូបាម៉ា មកកាន់ឡាវ ដើម្បីពង្រឹងចំណងការទូត
មួយវិញទៀត ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា នឹងអញ្ជើញមកទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសឡាវ ក្នុងពេលដែលលោកត្រូវចូលរួមកិច្ចប្រជុំអាស៊ានផង។ តែទស្សនកិច្ចរបស់លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា មកកាន់ប្រទេសឡាវឆ្នាំ ២០១៦ នឹងក្លាយជាព្រឹត្តិការណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រព្រោះលោក អូបាម៉ាក្លាយជាប្រធានាធិបតីអាមេរិកទីមួយដែលមកទស្សនកិច្ចនៅឡាវក្នុងរយៈពេល ៦ទសវត្សន៍ ពោលគឺតាំងពីបង្កើតចំណងការទូតជាមួយគ្នាឆ្នាំ ១៩៥៥ ។
ពាក់ព័ន្ធដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក អូបាម៉ា ប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិរង Ben Rhodes បានអះអាងថា អាមេរិកកំពុងក្លាយជាដៃគូមួយគួរឲ្យទុកចិត្តនិងពិតប្រាកដរបស់ឡាវ។ ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងឡាវ និងអាមេរិកកាន់តែល្អប្រសើរ ហើយភាពជាដៃគូលើការអភិវឌ្ឍកា្លយជាចំណុចស្នូលផងដែរ។ ហើយសហរដ្ឋអាមេរិក ផ្តោតលើវិស័យសំខាន់ៗមួយចំនួនដូចជាសុខាភិបាល ចំណីអាហារ និងការអប់រំជាមូលដ្ឋានផងដែរ៕
Tag:
ឡាវ
អាស៊ាន
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រេសិត»មានន័យដូចម្តេច?
5 ថ្ងៃ
