ពីនេះ ពីនោះ
×![]()
ដោយ: ថ្មីៗ
ភ្នំពេញ៖ ទស្សនៈ យល់ឃើញថា ធម្មជាតិរបស់មនុស្សគឺអាក្រក់ពីកំណើត ហើយចាត់ទុកមនុស្សគឺជាឆ្កែចចក សម្រាប់មនុស្សគ្នាឯង និងគិតតែពីប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន បានធ្វើឲ្យថូម៉ាស ហូបស៍ បង្កើតទ្រឹស្ដីមួយហៅថា ទ្រឹស្ដីកិច្ចសន្យាសង្គម ដើម្បីបង្កើតរដ្ឋ និងគ្រប់គ្រងរដ្ឋ។ ចុះហេតុអ្វីចាំបាច់ឲ្យមានរដ្ឋ? តើរដ្ឋមានន័យបែបណា? នេះជាសំណួរដើម្បីធ្វើការសិក្សាពីប្រភពនៃការលើកឡើងរបស់លោក ថូម៉ាស់ ហូបស៍។
ជាសភាពធម្មជាតិរបស់មនុស្ស មនុស្សតែងតែបណ្ដោយខ្លួនទៅតាមសភាវគតិ អត្តទត្ថ និងចំណង់ ធ្វើឲ្យ សង្គមបង្កជាសង្គ្រាម ការជិះជាន់ គាប់សង្គត់គ្នា ដើម្បីការពារខ្លួន និងគ្រប់គ្រងអ្នកដទៃដោយប្រើឥទ្ធិពលនិងអំណាច។ ប្រការនេះនាំទៅរកការរើបំរាស់គឺជាសភាពពិតនៃធម្មជាតិ ដែលទីណាមានការជិះជាន់ទីនោះមានការរើបម្រាស។
បើគ្រាន់តែមានការរើបម្រាស តើអាចបញ្ចប់ស្ថានភាពនៃសង្គមបែបនោះបានទេ? តាមធម្មតាគឺវាមិនអាចបញ្ចប់បានទេ។ ដើម្បីបញ្ចប់បញ្ហានេះបាន មនុស្សចាំបាច់ត្រូវតែចុះកិច្ចសន្យាសង្គម ដើម្បីផ្ទេរសិទ្ធិសម្រេច ការដឹកនាំ ការគ្រប់គ្រង និងការធានាសុខសុវត្ថិភាព ទៅឲ្យបុគ្គលម្នាក់ ឬមនុស្សមួយក្រុមជាអ្នកទទួលខុសត្រូវ។ ការផ្ទេរសិទ្ធិមូលដ្ឋានដែលផ្ដល់ឲ្យដោយធម្មជាតិនេះ នាំឲ្យបង្កើតជាស្ថាប័នដឹកនាំរដ្ឋមួយ នោះហៅថារដ្ឋ ដែលមានអ្នកគ្រប់គ្រង អ្នកការពារ មានច្បាប់ ដើម្បីធានាសន្តិសុខនៅក្នុងសង្គម។ ប៉ុន្តែការផ្ទេរសិទ្ធិនេះមិនមែនមានន័យថា ផ្ដល់ឲ្យទាំងស្រុងនោះទេ តែជាកិច្ចសន្យាដែលតម្រូវភាគីទាំងសងខាងគឺរដ្ឋ និងរាស្ត្រត្រូវតែបំពេញប្រយោជន៍ឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។
តួនាទីចៅក្រម និងមន្ត្រីទាំងឡាយរបស់រដ្ឋ ស្មើនឹងសន្លាក់ដែលតភ្ជាប់ឆ្អឹង។ ទីប្រឹក្សាស្មើនឹងការចងចាំ។ ការលំបាករបស់រដ្ឋស្មើនឹងជម្ងឺរបស់រដ្ឋ។ សង្គ្រាមស៊ីវិល ស្មើនឹងសេចក្ដីស្លាប់របស់រដ្ឋ។ ព្រោះសង្គ្រាមស៊ីវិល វាជាដំណើដែលប្រជាជាតិនៅក្នុងរដ្ឋខ្លួន ធាតុរបស់រដ្ឋ សម្លាប់គ្នានោះនាំទៅរកការសម្លាប់រដ្ឋ។ ចំណែកកម្លាំងគឺជាអ្នកបង្កើតរដ្ឋ ហើយកម្លាំងក៏ជាអ្នកបង្កើតច្បាប់ផងដែរ។ ក្នុងសភាពធម្មជាតិ ការភ័យខ្លាច គឺជាមូលហេតុ នៃការខ្វះសណ្ដាប់ធ្នាប់។ បើគេនិយាយពីសភាពនយោបាយវិញ ការភ័យខ្លាចនាំមកនូវសណ្ដាប់ធ្នាប់។
ហេតុនេះ រដ្ឋ គឺជាអង្គសិប្បនិមិត្តមួយ ដែលជារបស់មនុស្ស កើតឡើងដោយការព្រមព្រៀងជាលក្ខណៈសង្គម។ ហើយប្រៀបបានទៅនឹងបុគ្គលមួយរូបដែលទទួលខុសត្រូវចំពោះសកម្មភាពរបស់ខ្លួន និងត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយឯកភាពគ្នារវាងមនុស្សក្នុងសង្គម ប្រៀបបានជាអាទិទេពនៅលើផែនដី តែមិនមែនជាអាទិទេព។ ចំណែកឯ អំណាចកំពូលរបស់រដ្ឋ គឺស្មើនឹងព្រលឹងរបស់រដ្ឋ។ ប្រសិនបើរដ្ឋ មួយគ្មានអំណាចនោះទេ ការស្លាប់រស់ របស់រដ្ឋក៏ត្រូវប្រឈមជាមួយហានិភ័យគ្រប់ពេលវេលាផងដែរ។
ជាសភាពធម្មជាតិរបស់មនុស្ស មនុស្សតែងតែបណ្ដោយខ្លួនទៅតាមសភាវគតិ អត្តទត្ថ និងចំណង់ ធ្វើឲ្យ សង្គមបង្កជាសង្គ្រាម ការជិះជាន់ គាប់សង្គត់គ្នា ដើម្បីការពារខ្លួន និងគ្រប់គ្រងអ្នកដទៃដោយប្រើឥទ្ធិពលនិងអំណាច។ ប្រការនេះនាំទៅរកការរើបំរាស់គឺជាសភាពពិតនៃធម្មជាតិ ដែលទីណាមានការជិះជាន់ទីនោះមានការរើបម្រាស។
បើគ្រាន់តែមានការរើបម្រាស តើអាចបញ្ចប់ស្ថានភាពនៃសង្គមបែបនោះបានទេ? តាមធម្មតាគឺវាមិនអាចបញ្ចប់បានទេ។ ដើម្បីបញ្ចប់បញ្ហានេះបាន មនុស្សចាំបាច់ត្រូវតែចុះកិច្ចសន្យាសង្គម ដើម្បីផ្ទេរសិទ្ធិសម្រេច ការដឹកនាំ ការគ្រប់គ្រង និងការធានាសុខសុវត្ថិភាព ទៅឲ្យបុគ្គលម្នាក់ ឬមនុស្សមួយក្រុមជាអ្នកទទួលខុសត្រូវ។ ការផ្ទេរសិទ្ធិមូលដ្ឋានដែលផ្ដល់ឲ្យដោយធម្មជាតិនេះ នាំឲ្យបង្កើតជាស្ថាប័នដឹកនាំរដ្ឋមួយ នោះហៅថារដ្ឋ ដែលមានអ្នកគ្រប់គ្រង អ្នកការពារ មានច្បាប់ ដើម្បីធានាសន្តិសុខនៅក្នុងសង្គម។ ប៉ុន្តែការផ្ទេរសិទ្ធិនេះមិនមែនមានន័យថា ផ្ដល់ឲ្យទាំងស្រុងនោះទេ តែជាកិច្ចសន្យាដែលតម្រូវភាគីទាំងសងខាងគឺរដ្ឋ និងរាស្ត្រត្រូវតែបំពេញប្រយោជន៍ឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។
តួនាទីចៅក្រម និងមន្ត្រីទាំងឡាយរបស់រដ្ឋ ស្មើនឹងសន្លាក់ដែលតភ្ជាប់ឆ្អឹង។ ទីប្រឹក្សាស្មើនឹងការចងចាំ។ ការលំបាករបស់រដ្ឋស្មើនឹងជម្ងឺរបស់រដ្ឋ។ សង្គ្រាមស៊ីវិល ស្មើនឹងសេចក្ដីស្លាប់របស់រដ្ឋ។ ព្រោះសង្គ្រាមស៊ីវិល វាជាដំណើដែលប្រជាជាតិនៅក្នុងរដ្ឋខ្លួន ធាតុរបស់រដ្ឋ សម្លាប់គ្នានោះនាំទៅរកការសម្លាប់រដ្ឋ។ ចំណែកកម្លាំងគឺជាអ្នកបង្កើតរដ្ឋ ហើយកម្លាំងក៏ជាអ្នកបង្កើតច្បាប់ផងដែរ។ ក្នុងសភាពធម្មជាតិ ការភ័យខ្លាច គឺជាមូលហេតុ នៃការខ្វះសណ្ដាប់ធ្នាប់។ បើគេនិយាយពីសភាពនយោបាយវិញ ការភ័យខ្លាចនាំមកនូវសណ្ដាប់ធ្នាប់។
ហេតុនេះ រដ្ឋ គឺជាអង្គសិប្បនិមិត្តមួយ ដែលជារបស់មនុស្ស កើតឡើងដោយការព្រមព្រៀងជាលក្ខណៈសង្គម។ ហើយប្រៀបបានទៅនឹងបុគ្គលមួយរូបដែលទទួលខុសត្រូវចំពោះសកម្មភាពរបស់ខ្លួន និងត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយឯកភាពគ្នារវាងមនុស្សក្នុងសង្គម ប្រៀបបានជាអាទិទេពនៅលើផែនដី តែមិនមែនជាអាទិទេព។ ចំណែកឯ អំណាចកំពូលរបស់រដ្ឋ គឺស្មើនឹងព្រលឹងរបស់រដ្ឋ។ ប្រសិនបើរដ្ឋ មួយគ្មានអំណាចនោះទេ ការស្លាប់រស់ របស់រដ្ឋក៏ត្រូវប្រឈមជាមួយហានិភ័យគ្រប់ពេលវេលាផងដែរ។
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រេសិត»មានន័យដូចម្តេច?
4 ថ្ងៃ
