ចិនសប្បាយចិត្ត ពេលសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ប្រធានអាស៊ានគ្មានសាលក្រមតុលាការអន្តរជាតិ

អន្តរជាតិ

នយោបាយអន្តរជាតិ

ចិនសប្បាយចិត្ត ពេលសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ប្រធានអាស៊ានគ្មានសាលក្រមតុលាការអន្តរជាតិ

08, Sep 2016 , 4:24 pm

រូបភាព

នាយករដ្ឋមន្ត្រីឡាវ ថងលូន ស៊ីសូលីត រូបភាពពីគេហទំព័រអាស៊ាន

ដោយ: តន ចាន់រិទ្ធារ៉ា

កិច្ចប្រជុំអាស៊ានលើកទី២៨ និងលើកទី២៩ ដែលប្រទេសឡាវធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ បានបញ្ចប់ហើយ។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីឡាវ ថងលូន ស៊ីសូលីត ដែលជាប្រធានប្ដូរវេន បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ពាក់ព័ន្ធនឹងលទ្ធផលផ្លែផ្កានៃកិច្ចប្រជុំនេះ។ យ៉ាងណាក្ដី សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ប្រធានអាស៊ាន មិនបានលើកឡើងពីសេចក្ដីសម្រេចរបស់តុលាការអន្តរជាតិលើសំណុំរឿងសមុទ្រចិនខាងត្បូងទេ ដែលវាច្បាស់ណាស់ថា ចិន ពិតជាសប្បាយចិត្តខ្លាំងមិនខានឡើយ។

ស្តាប់សំឡេង

សាលក្រមនៃមជ្ឈត្តកម្មតុលាការអន្តរជាតិក្រុងឡាអេ ត្រូវបានផាត់ចេញពីសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់ប្រធានអាស៊ាន បន្ទាប់ពីបញ្ចប់កិច្ចប្រជុំរបស់ខ្លួន។ ដូចសព្វមួយដងនោះ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ប្រធានអាស៊ាន បានបង្ហាញពីការព្រួយបារម្ភជុំវិញការវិវត្តថ្មីៗនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងបានជំរុញឲ្យភាគីពាក់ព័ន្ធដោះស្រាយជម្លោះដោយសន្តិវិធី ដោយយោងតាមច្បាប់អន្តរជាតិ ជាពិសេសអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិស្ដីពីច្បាប់សមុទ្រឆ្នាំ១៩៨២។

ដោយលើកឡើងពីសកម្មភាពដែលអាចនាំដល់ការរីករាលនៃជម្លោះនេះ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍អាស៊ាន បានបញ្ជាក់ពីសារៈសំខាន់នៃសន្តិភាព ស្ថិរភាព ក៏ដូចជាសេរីភាពនៃការហោះហើរនៅក្នុងតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ មេដឹកនាំអាស៊ាន ក៏បានលើកឡើង សារៈសំខាន់នៃការមិនធ្វើយោធូបនីយកម្មនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងការបញ្ឈប់សកម្មភាពរៀងៗខ្លួន ដែលអាចនាំឲ្យស្ថានការណ៍កាន់តែស្មុគស្មាញ។

ជាមួយគ្នានេះ មេដឹកនាំអាស៊ាន ក៏គូសបញ្ជាក់ពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីអនុវត្តឲ្យពេញលេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍សមុទ្រចិនខាងត្បូង (DOC) ក៏ដូចជាការប្រឹងប្រែងសម្រេចឲ្យបានលឿននូវក្រមប្រតិបត្តិភាគីសមុទ្រចិនខាងត្បូង (COC) ដែលជាលិខិតស្របច្បាប់រវាងចិន និងអាស៊ាន ក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ហើយមេដឹកនាំអាស៊ាន ក៏បានស្នើឲ្យភាគីទាំងអស់ បង្កើនការយល់ចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមក សំដៅចៀសវាងការប្រើកម្លាំងដោះស្រាយបញ្ហា។

សេចក្ដីថ្លែងការណ៍មេដឹកនាំអាស៊ាន ដែលមិនបាននិយាយទាល់តែសោះពីការសម្រេចចិត្តរបស់តុលាការអន្តរជាតិ កំពុងតែធ្វើឲ្យចិនដែលជាភាគីជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងធូរចិត្តខ្លាំង ដ្បិតមិនសូវរងសម្ពាធខ្លាំងពីអាស៊ាន។ ចិន ដែលទាមទារតំបន់ភាគច្រើននៃសមុទ្រចិនខាងត្បូង មិនដែលទទួលស្គាល់ការសម្រេចនេះឡើយ ហើយថែមទាំងទាមទារដោះស្រាយជម្លោះនេះ ជាទ្វេភាគីទៅទៀត។

សូមរម្លឹកដែរថា មុនកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន ហ្វីលីពីនដែលជាដើមបណ្ដឹង បានបង្ហាញជំហរមិនលើករឿងសមុទ្រចិនខាងត្បូងក្នុងវេទិកាតំបន់នេះឡើយ ដោយលោកប្រធានាធិបតី Rodrigo Duterte អះអាងថា លោក មិនចង់បង្កើតបរិយាកាសនៅទីនោះត្រូវអាប់អួរនោះទេ។ ហើយលោក ចង់ចរចាជាមួយនឹងចិន មួយទល់មួយវិញ៕