ពីនេះ ពីនោះ
«ឃ្លានឆ្ងាញ់ ស្រលាញ់ល្អ»៖ សុភាសិតបង្ហាញពីការប្រែប្រួលចិត្តរបស់មនុស្ស
×![]()
ដោយ: ថ្មីៗ
ភ្នំពេញ៖ ទស្សនៈខ្មែរ ប្រសិនបើមានការសិក្សាស្វែងយល់ឲ្យបានច្រើន គឺមិនមែនជារឿងសាមញ្ញឡើយ។ ការពិត ទស្សនៈខ្មែរខ្លាំង តែកូនខ្មែរមើលរំលង។ ជាក់ស្ដែង សុភាសិតមួយឃ្លាថា «ឃ្លានឆ្ងាញ់ ស្រលាញ់ល្អ» គឺបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថា ចាស់បុរាណខ្មែរលោកមានការយល់ដឹងច្បាស់ពីកត្តាចិត្តសាស្ត្ររបស់មនុស្ស។ តើសុភាសិតថា «ឃ្លានឆ្ងាញ់ ស្រលាញ់ល្អ»មានអត្ថន័យបែបណា?
ផ្ដើមពីការបកស្រាយអត្ថន័យចំនៃសុភាសិត អាចដឹងបានភ្លាមថាជាធម្មតា ក្នុងនាមជាភាវៈមនុស្ស ដែលជាភាវៈខ្ពង់ខ្ពស់មួយក្នុងចំណោមភាវៈមានជីវិតទាំងអស់នៅក្នុងលោក តែកាលណាខ្វះជាតិអាហារក្នុងខ្លួន សរីរាង្គទាំងមូលទាមទាររសជាតិអាហារដើម្បីចិញ្ចឹម រាងកាយ និងបំពេញសេចក្ដីស្រេកឃ្លាន។ សេចក្ដីស្រេកឃ្លាននេះ វាបានធ្វើឲ្យមនុស្ស ដែលជាភាវៈមានវិចារណញ្ញាណ អាចបរិភោគគ្រប់ចំណីឲ្យតែជាអាហារ ដែលអាចបរិភោគបាន។ ដូច្នេះហើយ មនុស្សដែលឃ្លាន មិនចាំបាច់អាហារល្អ មានរសជាតិឆ្ងាញ់ពេកនោះទេ ទោះអាហារធម្មតាក៏ឆ្ងាញ់ដែរ។ ហេតុនេះហើយទើបចាស់បុរាណខ្មែរលោកលើកឡើងថា «ឃ្លានឆ្ងាញ់»។
ដោយឡែក«ស្រលាញ់ល្អ»ចាស់បុរាណលោក សំដៅបុគ្គលដែលដុតរោលកញ្ជ្រោលដោយភ្លើងតណ្ហា តែងតែមានអារម្មណ៍ត្រេកត្រអាលក្នុងផ្លូវលោកិយ។ ពេលនោះហើយ ទោះដៃ គូមិនសូវស្អាត ក៏ក្នុងគំនិតតណ្ហាមើលឃើញថាល្អដែរ។ បុគ្គលទាំងនោះ មើលឃើញមនុស្សដែលមានភេទផ្ទុយ មានសម្ផស្សស្រស់ស្អាតសមសួនគួរជាទីប្រតិព័ទ្ធ ព្រោះភ្នែកគេ មើលឃើញតែម្យ៉ាងគឺ ស្អាត ល្អ។ ក្នុងនោះផងដែរ ការត្រេកត្រអាលចំពោះសម្ភារ ឬវត្ថុនានាក៏ដូចគ្នា។ ព្រោះតែរូបភាពបែបនេះ ហើយទើបមានជាសុភាសិតថា «ស្រឡាញ់ល្អ»។
ការបង្ហាញបែបនេះ វាគ្រាន់តែជាការបង្ហាញមួយទៅលើន័យចំរបស់សុភាសិតតែប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែគោលគំនិតរបស់ចាស់បុរាណខ្មែរ គឺលោកមិនមែនមានន័យត្រឹមតែចំណងផ្នែកសេចក្ដីស្រេកឃ្លាន និងតណ្ហាផ្នែកភេទ និងការប្រតិព័ទ្ធ ចំពោះវត្ថុ ដោយអត្ថន័យចំៗដូច្នេះឡើយ។ ប៉ុន្តែធាតុពិត នៃ គំនិតរបស់លោក ប្រហែលជាលោកចង់បង្ហាញពីកត្តាចិត្តសាស្ត្ររបស់មនុស្ស។ នោះគឺមានន័យថា«ឃ្លានឆ្ងាញ់ ស្រឡាញ់ល្អ»គឺចាសបុរាណលោកចង់សំដៅដល់ភាពមិនទៀងទាត់ផ្នែកអារម្មណ៍ និងតណ្ហា របស់មនុស្ស។ ហេតុផលនេះ គឺមានន័យថា មនុស្ស គឺរស់នៅជាមួយផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន។ ជាក់ស្ដែង «ឃ្លានឆ្ងាញ់» គឺបង្ហាញថាអ្វីទាំងអស់នឹងមានតម្លៃ នៅពេលដែលមនុស្សត្រូវការ ប៉ុន្តែនៅពេលដែលមិនត្រូវការ ទោះបីរបស់ល្អ មានតម្លៃប៉ុណ្ណា ក៏មិនមែនជាទីគាប់ចិត្តរបស់បុគ្គលដែរ។
ដោយឡែក«ស្រឡាញ់ល្អ»គឺបង្ហាញថា មនុស្សម្នាក់ៗនៅពេលដែលស្រឡាញ់អ្វី ក៏មើលឃើញល្អ ឃើញស្អាត ជាទីគាប់ចិត្តដែរ ប៉ុន្តែពេលលែងស្រឡាញ់ អ្វីទាំងនោះគឺរលាយសូន្យ។
ជារួមមក សុភាសិតខ្មែរ «ឃ្លានឆ្ងាញ់ ស្រឡាញ់ល្អ» គឺបង្ហាញថាជាទស្សនៈអប់រំមួយដែលចាស់បុរាណលោកបានផ្ដល់ជាមេរៀនដល់កូនចៅ ឲ្យចេះគិតថ្លឹងថ្លែងរវាង ចេតនាចិត្ត របស់បុគ្គល និងកម្រិតតណ្ហារបស់មនុស្ស។ ក្នុងនាមជាបុគ្គល មិនអាចធ្វើអ្វីផ្ដេកផ្ដួលទៅតាមតែអារម្មណ៍ និងចំណងតណ្ហារបស់ចិត្តឡើយ ប៉ុន្តែត្រូវធ្វើអ្វីទៅតាមភាពវាងវៃខាងផ្នែកបញ្ញា។ ព្រោះគ្រប់អ្វីក្នុងលោក វាមិនមែនមានប្រយោជន៍ និងស្អាត ល្អ តែនៅពេល ដែលខ្លួនត្រូវការ និងស្រឡាញ់ឡើយ។ ប៉ុន្តែត្រូវផ្ដល់តម្លៃ និងភាពស្រស់ស្អាត ដល់អ្វីដែល នៅជុំវិញខ្លួន គ្រប់ពេល ទោះខ្លួនមិនត្រូវការ ឬមិនស្រឡាញ់ក៏ដោយ៕
ផ្ដើមពីការបកស្រាយអត្ថន័យចំនៃសុភាសិត អាចដឹងបានភ្លាមថាជាធម្មតា ក្នុងនាមជាភាវៈមនុស្ស ដែលជាភាវៈខ្ពង់ខ្ពស់មួយក្នុងចំណោមភាវៈមានជីវិតទាំងអស់នៅក្នុងលោក តែកាលណាខ្វះជាតិអាហារក្នុងខ្លួន សរីរាង្គទាំងមូលទាមទាររសជាតិអាហារដើម្បីចិញ្ចឹម រាងកាយ និងបំពេញសេចក្ដីស្រេកឃ្លាន។ សេចក្ដីស្រេកឃ្លាននេះ វាបានធ្វើឲ្យមនុស្ស ដែលជាភាវៈមានវិចារណញ្ញាណ អាចបរិភោគគ្រប់ចំណីឲ្យតែជាអាហារ ដែលអាចបរិភោគបាន។ ដូច្នេះហើយ មនុស្សដែលឃ្លាន មិនចាំបាច់អាហារល្អ មានរសជាតិឆ្ងាញ់ពេកនោះទេ ទោះអាហារធម្មតាក៏ឆ្ងាញ់ដែរ។ ហេតុនេះហើយទើបចាស់បុរាណខ្មែរលោកលើកឡើងថា «ឃ្លានឆ្ងាញ់»។
ដោយឡែក«ស្រលាញ់ល្អ»ចាស់បុរាណលោក សំដៅបុគ្គលដែលដុតរោលកញ្ជ្រោលដោយភ្លើងតណ្ហា តែងតែមានអារម្មណ៍ត្រេកត្រអាលក្នុងផ្លូវលោកិយ។ ពេលនោះហើយ ទោះដៃ គូមិនសូវស្អាត ក៏ក្នុងគំនិតតណ្ហាមើលឃើញថាល្អដែរ។ បុគ្គលទាំងនោះ មើលឃើញមនុស្សដែលមានភេទផ្ទុយ មានសម្ផស្សស្រស់ស្អាតសមសួនគួរជាទីប្រតិព័ទ្ធ ព្រោះភ្នែកគេ មើលឃើញតែម្យ៉ាងគឺ ស្អាត ល្អ។ ក្នុងនោះផងដែរ ការត្រេកត្រអាលចំពោះសម្ភារ ឬវត្ថុនានាក៏ដូចគ្នា។ ព្រោះតែរូបភាពបែបនេះ ហើយទើបមានជាសុភាសិតថា «ស្រឡាញ់ល្អ»។
ការបង្ហាញបែបនេះ វាគ្រាន់តែជាការបង្ហាញមួយទៅលើន័យចំរបស់សុភាសិតតែប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែគោលគំនិតរបស់ចាស់បុរាណខ្មែរ គឺលោកមិនមែនមានន័យត្រឹមតែចំណងផ្នែកសេចក្ដីស្រេកឃ្លាន និងតណ្ហាផ្នែកភេទ និងការប្រតិព័ទ្ធ ចំពោះវត្ថុ ដោយអត្ថន័យចំៗដូច្នេះឡើយ។ ប៉ុន្តែធាតុពិត នៃ គំនិតរបស់លោក ប្រហែលជាលោកចង់បង្ហាញពីកត្តាចិត្តសាស្ត្ររបស់មនុស្ស។ នោះគឺមានន័យថា«ឃ្លានឆ្ងាញ់ ស្រឡាញ់ល្អ»គឺចាសបុរាណលោកចង់សំដៅដល់ភាពមិនទៀងទាត់ផ្នែកអារម្មណ៍ និងតណ្ហា របស់មនុស្ស។ ហេតុផលនេះ គឺមានន័យថា មនុស្ស គឺរស់នៅជាមួយផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន។ ជាក់ស្ដែង «ឃ្លានឆ្ងាញ់» គឺបង្ហាញថាអ្វីទាំងអស់នឹងមានតម្លៃ នៅពេលដែលមនុស្សត្រូវការ ប៉ុន្តែនៅពេលដែលមិនត្រូវការ ទោះបីរបស់ល្អ មានតម្លៃប៉ុណ្ណា ក៏មិនមែនជាទីគាប់ចិត្តរបស់បុគ្គលដែរ។
ដោយឡែក«ស្រឡាញ់ល្អ»គឺបង្ហាញថា មនុស្សម្នាក់ៗនៅពេលដែលស្រឡាញ់អ្វី ក៏មើលឃើញល្អ ឃើញស្អាត ជាទីគាប់ចិត្តដែរ ប៉ុន្តែពេលលែងស្រឡាញ់ អ្វីទាំងនោះគឺរលាយសូន្យ។
ជារួមមក សុភាសិតខ្មែរ «ឃ្លានឆ្ងាញ់ ស្រឡាញ់ល្អ» គឺបង្ហាញថាជាទស្សនៈអប់រំមួយដែលចាស់បុរាណលោកបានផ្ដល់ជាមេរៀនដល់កូនចៅ ឲ្យចេះគិតថ្លឹងថ្លែងរវាង ចេតនាចិត្ត របស់បុគ្គល និងកម្រិតតណ្ហារបស់មនុស្ស។ ក្នុងនាមជាបុគ្គល មិនអាចធ្វើអ្វីផ្ដេកផ្ដួលទៅតាមតែអារម្មណ៍ និងចំណងតណ្ហារបស់ចិត្តឡើយ ប៉ុន្តែត្រូវធ្វើអ្វីទៅតាមភាពវាងវៃខាងផ្នែកបញ្ញា។ ព្រោះគ្រប់អ្វីក្នុងលោក វាមិនមែនមានប្រយោជន៍ និងស្អាត ល្អ តែនៅពេល ដែលខ្លួនត្រូវការ និងស្រឡាញ់ឡើយ។ ប៉ុន្តែត្រូវផ្ដល់តម្លៃ និងភាពស្រស់ស្អាត ដល់អ្វីដែល នៅជុំវិញខ្លួន គ្រប់ពេល ទោះខ្លួនមិនត្រូវការ ឬមិនស្រឡាញ់ក៏ដោយ៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
