សម្តេច សុខ អាន ឥស្សរជនកំពូលដែលដឹកនាំទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីជាង២០ឆ្នាំ

ជាតិ

នយោបាយជាតិ

សម្តេច សុខ អាន ឥស្សរជនកំពូលដែលដឹកនាំទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីជាង២០ឆ្នាំ

16, Mar 2017 , 11:58 am

រូបភាព

ដោយ: អុឹង ចំរើន (Ung Chamroeun)

សម្តេច សុខ អាន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បានទទួលមរណភាពនៅថ្ងៃទី១៥ មីនានេះ ដោយរោគាពាធ នៅមន្ទីពេទ្យក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសចិន ក្នុងជន្មាយុ៦៦ឆ្នាំ។ មរណភាពរបស់ឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់រូបនេះ កើតឡើង២ថ្ងៃ ក្រោយដែលគាត់ទទួលបានគោរមងារជា «សម្តេចវិបុលបញ្ញា» ពីព្រះមហាក្សត្រ។

សម្តេច សុខ អាន ដែលជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងដន្លងរបស់សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កើតនៅថ្ងៃទី១៦ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៥០ នៅឃុំព្រះបាទជាន់ជុំ ស្រុកគីរីវង់ ខេត្តតាកែវ។ សម្តេច បានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ជាមួយលោកស្រី ថេង អាយអាន្នី ដោយមានកូន៥នាក់ ក្នុងនោះ មានលោកស្រី សុខ សូម៉ា លោក សុខ ពុទ្ធិវុធ (កូនប្រសារសម្តេច ហ៊ុន សែន និងជាប្រធានសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា) លោក សុខ សូកាន (តំណាងរាស្ត្រមណ្ឌលតាកែវ) លោក សុខ សូកេន (អនុប្រធាននាយកដ្ឋានគណៈកម្មាធិការវិនិយោគនៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា) និងលោក សុខ សង្វារ (អគ្គនាយករងអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា)។

យោងតាមប្រវត្តិរូបសង្ខេបដែលផ្សាយនៅលើគេហទំព័ររបស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី សម្តេច សុខ អាន បានចាប់ផ្តើមមុខងារជាសាស្ត្រាចារ្យនៃក្រសួងអប់រំជាតិ នៅខេត្តតាកែវ ចន្លោះពីឆ្នាំ១៩៦៨ដល់ឆ្នាំ១៩៦៩ ហើយក្លាយជានាយកអនុវិទ្យាល័យព្រះបាទជាន់ជុំ ខេត្តតាកែវ ពីឆ្នាំ១៩៦៩ដល់ឆ្នាំ១៩៧០ មុនពេលសម្តេចធ្វើជាសាស្ត្រាចារ្យទុតិយភូមិនៅខេត្តសៀមរាបពីឆ្នាំ១៩៧១ដល់ឆ្នាំ១៩៧២ ។

ពីឆ្នាំ១៩៨១ដល់ឆ្នាំ១៩៨៣ សម្តេច សុខ អាន មានតួនាទីជាប្រធានមន្ទីរនៃក្រសួងការបរទេស និងជាលេខាផ្ទាល់របស់សម្តេច ហ៊ុន សែន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស។ នៅឆ្នាំ១៩៨២-៨៣ សម្តេចមានតួនាទីជាអគ្គលេខាធិការ នៃគណៈកម្មាធិការសន្ដិភាពជាតិកម្ពុជា មុននឹងក្លាយ ជាឯកអគ្គរដ្ឋទូតវិសាមញ្ញ និង ពេញសមត្ថភាពប្រចាំនៅប្រទេសឥណ្ឌា ពីឆ្នាំ១៩៨៣ដល់ឆ្នាំ១៩៨៨ ។ ពីឆ្នាំ១៩៨៨ ដល់ឆ្នាំ១៩៩១ ជាអនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិយូណេស្កូកម្ពុជា។

នៅឆ្នាំ១៩៩១-៩៣ សម្តេចជា អគ្គលេខាធិការ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិជាន់ខ្ពស់ (SNC) តំណាងនៃគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ប្រធានខុទ្ទកាល័យកណ្ដាលនៃគណៈកម្មាធិការមជ្ឈឹមបក្ស គណបក្សប្រជាជន អនុរដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ។

ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩៣មក សម្តេចកាន់កាប់តំណែងជារដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ដោយចន្លោះពីឆ្នាំ១៩៩២ ដល់ឆ្នាំ១៩៩៨ ជាសហរដ្ឋមន្ត្រី ជាមួយលោក វេង សេរីវុឌ្ឍ ពីខាងកូតាគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច។

ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩៨ ដល់ឆ្នាំ២០១៧ សម្តេច សុខ អាន ជារដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ក្រោមកូតាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាតែម្នាក់ឯង ដោយឡើងឋានៈជាទេសរដ្ឋមន្ត្រីនៅឆ្នាំ១៩៩៨ និងបន្តឡើងជាឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅឆ្នាំ២០០៤។

ចាប់តាំងពីការបោះឆ្នោតអណត្តិទី១នៅឆ្នាំ១៩៩៣ សម្តេច សុខ អាន ជាសមាជិករដ្ឋសភាមណ្ឌលខេត្តតាកែវ ដែលជាទីកន្លែងកំណើតរបស់ខ្លួន។

ទាក់ទងនឹងកម្រិតវប្បធម៌ នៅឆ្នាំ១៩៦៧ សម្តេចបានសញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាបត្រភាគទី២មកពីប្រទេសបារាំង។ នៅឆ្នាំ១៩៧២ សម្តេច សុខ អាន ទទួលបានបរិញ្ញាបត្រភូមិវិទ្យា ប្រវត្តិវិទ្យា និងសង្គមវិទ្យាពីសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ និងសញ្ញាបត្រផ្នែកគរុវិជ្ជាជាន់ខ្ពស់ពីសាលាគរុវិជ្ជាជាន់ខ្ពស់ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។ ពីឆ្នាំ១៩៧៣ដល់ឆ្នាំ១៩៧៥ សម្តេចរៀននៅសាលាជាតិរដ្ឋបាលជាន់ខ្ពស់ផ្នែកការទូត។

ជាមួយគ្នានេះ សម្តេច សុខ អាន ទទួលបានបណ្ឌិតកិត្តិយស ជាច្រើនផងដែរ ក្នុងនោះនៅឆ្នាំ១៩៩៦ សម្តេច បានបណ្ឌិតកិត្តិយសផ្នែកច្បាប់ពីសាកលវិទ្យាល័យ Wesleyan College រដ្ឋ Iowa សហរដ្ឋអាមេរិក បណ្ឌិតសភាចារ្យរុស្ស៊ីផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ (ឆ្នាំ២០០២) បណ្ឌិតកិត្តិយសផ្នែករដ្ឋបាលសាធារណៈពីសាកលវិទ្យាល័យ Jeonu University របស់កូរ៉េខាងត្បូង (ឆ្នាំ២០០៥) បណ្ឌិតកិត្តិយសផ្នែកអប់រំពីសាកលវិទ្យាល័យជាតិហ្វីលីពីន (ឆ្នាំ២០០៨) បណ្ឌិតកិត្តិយសផ្នែកនយោបាយការទូតពីសាកលវិទ្យាល័យ។

ក្រៅពីដឹកនាំទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី សម្តេច សុខ អាន មានតួនាទីជាប្រធានរបស់ស្ថាប័នរដ្ឋជាច្រើនទៀត ក្នុងនោះមានដូចជា អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ក្រុមប្រឹក្សាកំណែទម្រង់រដ្ឋបាល អាជ្ញាធរជាតិដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លី ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលរាជបណ្ឌិតសភាវិជ្ជាជីវៈតុលាការ ក្រុមការងារពិសេសដើម្បីកាត់ទោសខ្មែរក្រហម គណៈកម្មាធិការទទួលស្គាល់គុណភាពអប់រំ នៃកម្ពុជា ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលសាលាភូមិន្ទរដ្ឋបាល កាយរឹទ្ធជាតិកម្ពុជា ជាដើម។

ក្រៅពីភាសាកំណើត សម្តេច សុខ អាន ចេះភាសាបារាំង អង់គ្លេស និងវៀតណាម។ នៅថ្ងៃទី៣ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១០ សម្តេច ត្រូវបានព្រះមហាក្សត្រត្រាស់បង្គាប់តែងតាំងជាសមាជិកពេញសិទ្ធិនៃរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា មានគោរមងារជា «បណ្ឌិតសភាចារ្យ»។ នៅថ្ងៃទី១៣ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៧ ឥស្សរជនកំពូលរូបនេះ ទទួលបានគោរមងារជា «សម្តេចវិបុលបញ្ញា សុខ អាន»៕