ជាតិ
សង្គមជាតិ
លិខិតមិត្តអ្នកអាន៖ ដំណើរទៅមុខ បន្ទាប់ពីការទម្លាក់ការប្រាក់មកត្រឹម ១៨%
×![]()
ដោយ: ថ្មីៗ
កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែ មីនា ឆ្នាំ ២០១៧ កន្លងមកនេះ ធនាគាជាតិ បានចេញសេចក្តីប្រកាសស្តីពីការកម្រិតការប្រាក់អតិបរមាត្រឹម ១៨%។ ការប្រកាសនេះ ទទួលបានការស្វាគមន៍ និងគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងពីប្រជារាស្ត្រ។ ផ្ទុយទៅវិញ អ្នកជំនាញក្នុងវិស័យនេះ រួមទាំងខ្ញុំដែរ បារម្ភថា ការដាក់កម្រិតអត្រាការប្រាក់អតិបរមានេះ នឹងបង្កអរិភាពក្នុងវិស័យនេះ ទាំងផ្នែកប្រត្តិបត្តការ និងនិរន្តរភាពនៃសេវាប្រាក់កម្ចីមានទំហំតូច ដែលយើងឲ្យឈ្មោះមីក្រូ(តូច)ហិរញ្ញវត្ថុនេះ។ អត្រាការប្រាក់១៨% នឹងបង្កការលំបាកដល់ប្រតិបត្តិករមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុណាដែលផ្តល់ប្រាក់កម្ចីតិចជាង ៥ពាន់ដុល្លារ។ ពីព្រោះថា សព្វថ្ងៃនេះ តម្លៃទុនរបស់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុខ្ចីមកពីក្រៅប្រទេស គឺប្រមាណ៨% បូកផ្សំ នឹងតម្លៃប្រតិបត្តិការប្រហែល១០%ទៀត សរុបទៅគឺ ប្រហែល១៨%ទៅហើយ។ នេះនៅមិនគិតដល់ថ្លៃពន្ធ ផ្សេងៗទៀតផង។
តបនឹងការចេញសេចក្តីប្រកាសនេះ សមាគមគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ បានកោះហៅសមាជិក(ជាង ៨០ស្ថានប័ន) មកប្រជុំជាបន្ទាន់ ដើម្បីពិនិត្យលទ្ធភាព និងផលប៉ះពាល់នៃសេចក្តីប្រកាសនេះ ដល់ សមាជិករបស់ខ្លួន។ ជាលទ្ធផល សមាគមគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុបាន សំយោគជាសំណើមួយ ជូនដល់ធនាគារជាតិ ដែលជានិយ័តកររបស់ខ្លួន អោយសម្របសម្រួល ចំនួនទី២ចំណុច។
ទី១ គឺ រដ្ឋាភិបាល តាមរយៈធនាគាជាតិ ត្រូវដើរតួនាទីជាអ្នកលក់ដុំ (ផ្តល់ប្រាក់កម្ចី) ដល់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ។ ពីព្រោះថា សព្វថ្ងៃនេះ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនានា ត្រូវរត់ទៅរកប្រាក់កម្ចីពីបរទេស ដែលមានការប្រាក់ចន្លោះពី ៧% ទៅ ១០% ក្នុង១ឆ្នាំ ហើយមានរយៈពេលខ្លី (ត្រឹម ៥ឆ្នាំ)។ ប្រភពទុន មួយចំនួនទៀត បានមកពីការដាក់ប្រាក់សន្សំពីអតិថិជន ដែលមានការប្រាក់ចន្លោះពី ៧% ទៅ ១១% ក្នុង១ឆ្នាំ (ត្រឹម ៣ឆ្នាំ)។ តាមរយៈធនាគាជាតិ សមាគមគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ជឿថាប្រសិទ្ធភាព និងលទ្ធភាពនៃការរកប្រភពទុន មានភាពល្អប្រសើរជាង គឺបានអត្រាការប្រាក់ទាបជាង (អាចត្រឹម ២% ក្នុង១ឆ្នាំ) បានរយៈពេលយូរជាង (អាចមានរហូតដល់ ២០ឆ្នាំ) ហើយបានចំនួនច្រើនជាង (អាចរហូតដល់រាប់ពាន់លានដុល្លារ)។ បើរដ្ឋាភិបាល ដើរតួនាទីជាអ្នកបោះដុំនោះ អត្រាការប្រាក់ នឹង ធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុក។ គឺពី ២៤% ទៅ ៣៦% ក្នុង១ឆ្នាំ មកត្រឹម ១៦% ទៅ ៣០% ក្នុង១ឆ្នាំ។
ទី២ សមាគមគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ស្នើអោយរដ្ឋាភិបាលបន្ធូរបន្ថយពន្ធខ្លះលើវិស័យនេះ។ អាចជាពន្ធកាត់ទុក ពន្ធនៃផលចំណេញ ពន្ធស្លាកយីហោ ពន្ធប្រាក់ខែបុគ្គលិកជាដើម។ ការបន្ធូរបន្ថយពន្ធ ក៏ជាលទ្ធភាព ដែលអាចជួយអោយអត្រាការប្រាក់ធ្លាក់មួយកម្រិតថែមទៀតដែរ។ យ៉ាចតិចណាស់ ក៏បាន ត្រឹម ១%ទៀតដែរ។
ក៏ប៉ុន្តែប្រហែលជារដ្ឋាភិបាលនឹងសួរត្រឡប់ទៅវិញថា៖ បើគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ចង់អោយរដ្ឋាភិ បាលធ្វើអីចឹង តើគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុខ្លួនឯង នឹងធ្វើអ្វីខ្លះ ដើម្បីសម្រចគោលដៅ កម្រិតអតិបរមា អត្រាការប្រាក់ត្រឹម ១៨%?
បើយើងគណនាមើលទៅ បើយក ៣៦% (អត្រាការប្រាក់បច្ចុប្បន្ន) - ៨% (បើធនាគាជាតិជាអ្នកបោះដុំ ត្រឹមការប្រាក់២% ទៅ ៤%) - ១% (ការបន្ធូរបន្ថយពន្ធខ្លះ) = បានត្រឹមតែ ២៧%ក្នុង១ឆ្នាំ។ ដូច្នេះ នៅសល់ 9% (២៧%-១៨%) ទៀត គឺគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ត្រូវរ៉ាប់រងដោយខ្លួនឯង។ នេះនៅមិនទាន់និយាយដល់បញ្ហា នៃប្រតិបត្តិការជំនួញ ដែលអាចបង្កឡើង ដោយផ្នត់គំនិតរបស់អតិថិជន ទំនុកចិត្តពីអតិថិជនដែលដាក់ប្រាក់សន្សំ និងអ្នកវិនយោគ (ទាំងម្ចាស់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងអ្នកអោយប្រាក់កម្ចីទៅគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ) ដោយព្រោះការដាក់កម្រិតនៃសេចក្តីក្រកាសអោយចាប់អនុវត្ត មានរយៈពេលតែ ៣អាទិត្យប៉ុណ្ណោះ (ចេញថ្ងៃទី១៣ខែ មីនា ឆ្នាំ២០១៧ ចាប់អនុវត្តន៍នៅថ្ងៃទី១ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៧)។
ក៏ប៉ុន្តែ បើយើងក្រលេកមើលប្រវត្តិនៃប្រតិបត្តការនៃវិស័យគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ខ្ញុំយល់ថារដ្ឋាភិបាល តាមរយៈធនាគាជាតិ បានដើរតួនាទីយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព ក្នុងនាមជាអាណាព្យាបាលមួយរូប ក្នុងវិស័យនេះ។ ក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍដូចជាប្រទេសកម្ពុជា វិស័យធនាគា និងហិរញ្ញវត្ថុ ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសជាតិ ជាពិសេសគឺការកៀងគរ អ្នកវិនិយោក អោយយកប្រាក់សុទ្ធមករកស៊ីជាមួយ ដើម្បីបង្កើតប្រសិទ្ធភាព និងបង្កើនចរន្តសេដ្ឋកិច្ចជាតិ។ ឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែងមួយ គឺថា ក្នុងចំណោមប្រាក់កម្ចីជិត ៤ពាន់លានដុល្លារ គឺមានជាង ៣០%(១,២០០ លានដុល្លារ) ដែលបានបោះទុនចូល ក្នុងវិស័យកសិកម្ម។ ពីមុនកសិកម្ម១ហិចតា ត្រូវការកម្លាំងមនុស្ស បួន ទៅ ប្រាំនាក់ធ្វើការ។ ឥឡូវនេះ មនុស្សតែម្នាក់ គឺគាត់មានតែត្រាក់ទ័រមួយ គាត់អាចធ្វើស្រែ បានពី ៥ ទៅ ១០ហិចតា។
យើង ត្រូវចាំផងដែរថា បើសិនជាយើងក្រឡេក ទៅមើលនៅទស្សវត្សទី៩០វិញ មិនមានគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនេះ គឺមានតែអង្គការប្រតិបត្តិករ មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងកម្ចីឯកជន ដែលមានអត្រាការប្រាក់ពី៦០% ក្នុង១ឆ្នាំ(៥%ក្នុង១ខែ) រហូតដល់ ២៤០% ក្នុង១ឆ្នាំ(២០%ក្នុង១ខែ)។ នៅឆ្នាំ ២០០០ ធនាគាជាតិ ក៏ចេញសេចក្តីប្រកាសស្តីពីការបង្កើតគ្រឹះស្ថានមីក្រូហរិញ្ញវត្ថុ ដែលធ្វើអោយអង្គការប្រតិបត្តិករមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ បំលែងខ្លួនទៅជាគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ហើយក៏នាំយកអ្នកវិនយោគទុន ក្នុងវិស័យនេះ រហូតដល់ជាង ៤ពាន់លានដុល្លារមកបោះទុន ក្នុងវិស័យនេះ។ សព្វថ្ងៃនេះ មានគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ដែលចុះបញ្ជីនៅធនាគាជាតិរហូតដល់ជាង ៦០ ហើយប្រតិបត្តិករហិរញ្ញវត្ថុដែលមិនទាន់ចុះបញ្ជីនៅធនាគាជាតិ ជាង ៣០០ថែមទៀត។
ក្នុងនាមជាអ្នកធ្លាប់ធ្វើការ និងតាមដានវិស័យនេះម្នាក់ ខ្ញុំយល់ថា ការប្រាក់ ៣%មិនមែនជាបន្ទុកធ្ងន់ធ្ងរ ដែលពួកគាត់មិនអាចរ៉ាប់រងបាននោះទេ បើសិនជាផលរបរ របស់គាត់នៅតែអាចរកបាន។ ឧទាហរណ៍ ផលិតផលកសិកម្មរបស់គាត់មានទីផ្សារ និងតម្លៃសមរម្យ។ គាត់អាចធ្វើស្រែ លើសពី១ដង ក្នុង១ឆ្នាំ។ មានការងារស្ថិតស្ថេរ នៅក្បែផ្ទះសម្បែងរបស់គាត់។ អ្វីដែលធ្វើអោយគាត់ មានបំណុលរំកោះ ដោះខ្លួនមិនរួច បង្ខំចិត្តលក់ផ្ទះសម្បែង ដីធ្លី ធ្វើចំណាកស្រុក នោះគឺមកពីការប្រកបរបររកស៊ី ធ្វើការក្នុងស្រុក មិនកាក់កបគ្រប់គ្រាន់ល្មម គួបផ្សំនឹងកម្រិតនៃចំណេះដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុរបស់គាត់ នៅមានកម្រិត ដោយព្រោះតែគាត់ ជាអ្នកកសិករ មិនមែនជាពូជអ្នករកស៊ី គិតគូរកាក់ល្អិតនោះទេ។
ជាក់ស្តែង គឺមានការស្រាវជ្រាវមួយរកឃើញថា៖ ប្រមាណ៣០% នៃប្រាក់កម្ចីរបស់ពួកគាត់ គឺសម្រាប់របស់របរហូបចុកប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ មិនមែនប្រើប្រាស់សម្រាប់បង្កើនប្រាក់ចំណូលនោះទេ។
យើងមើលរូបភាពជារួម៖ ជាមធ្យម ប្រជាជនខ្មែរ ម្នាក់រកចំណូលបាន ខ្ទង់ប្រហែល១០០$ ក្នុង១ខែ(GDP 2015)។ ហើយប្រាក់កម្ចីសរុបរបស់ប្រជាជន ដែលផ្តល់ដោយគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និង ធនាគារ មានប្រមាណ ១២ពាន់លានដុល្លារ (របាយការណ៍ធនាគារជាតិ ២០១៥) ដែលមានអ្នកខ្ចីប្រហែល ២.៥លាននាក់ (អាចថា ២.៥លានគ្រួសារ ក្នុងចំណោម ៣លានគ្រួសារ ទូទាំងប្រទេស) ឬថា ក្នុង១នាក់ជំពាក់ប្រាក់ប្រមាណជា ៤ពាន់ដុល្លា ដែលមានរយៈពេល ២៤ខែ ជាមធ្យម និងអត្រាការប្រាក់ ២%ក្នុង១ខែ ជាមធ្យម។ បើយើងយក ១៤ពាន់លានដុល្លារ ចែក នឹង ២.៥នាក់ គុណ២%ក្នុង១ខែ ហើយ ចែក នឹង ២៤ខែនោះ ម្នាក់ត្រូវបង់សងទាំងការទាំងដើម ប្រហែល ២៤០$ ក្នុង១ខែ។ អីចឹង ក្នុងពេលដែលប្រជាជនរកបានតែ ១ខែ ១០០$ ក្នុង១ខែ ឬ ២០០ដុល្លារ ក្នុង១ក្រុមគ្រួសារ(ធ្វើការ ទាំងប្តី ទាំងប្រពន្ធ) ពេលនោះ ពួកគាត់ច្បាស់ណាស់ គឺដល់ដំណាក់កាលមួយ ដែលមិនអាចរ៉ាប់រងរួច។ លទ្ធភាពរបស់ប្រជាជនខ្មែរ គឺម្នាក់១គ្រួសារ គិតជាមធ្យម គឺមិនត្រូវជំពាក់លើសពី១៥០$នោះទេ។ តាមការសិក្សា(បំណុលវ័ណ្ឌក នៅឆ្នាំ២០១៣)បង្ហាញថា៖ អតិថិជនប្រាក់កម្ចី ប្រមាណ៥០% មានការពិបាក ក្នុងការសងត្រឡប់មក(សងយឺត) គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុវិញ។
តាមពិតទៅ ការទម្លាក់ការប្រាក់អោយធ្លាក់ចុះមកទាបគឺជាការល្អបំផុត បើអាចធ្វើទៅបាន។ ឩ. ពីមុនគាត់ធ្លាប់សង ១ខែ ២៤០$ (៤០$ជាការប្រាក់) ក្នុងអត្រាការប្រាក់ ៣%។ ពេលទម្លាក់មកត្រឹម ១.៥% គឺគាត់ នឹងបង់សងតែ ២២០$ តែនៅតែមិនអាចអោយគាត់ ធូរស្រាលនោះទេ។ ព្រោះចំនួនត្រូវសងត្រឡប់មកវិញ (២២០$) នោះគាត់នៅតែមិនអាចរត់រួចនោះទេ។
ក្រៅពីទម្លាក់ការប្រាក់ និងយោបល់ផ្សេងៗដែលផ្តល់ដោយអ្នកជំនាញហិរញ្ញវត្ថុ និងសេដ្ឋកិច្ចតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយផ្សេងៗ ខ្ញុំមានយោបល់បន្ថែម ៣ចំណុចទៀត៖
ទី១) រដ្ឋគួរពិចារណា ផ្តល់យោបល់ដល់ប្រតិបត្តិករ ក្នុងការបន្ថែមរយៈពេលនៃការបង់សងត្រឡប់មកវិញ ធ្វើយ៉ាងណាអោយចំនួននៃការសងត្រលប់មកវិញ តិចជាង ១៥០$(ទាំងដើម ទាំងការ) ក្នុង១គ្រួសារ ឬស្មើនឹង ៥០%នៃប្រាក់ចំណូលក្នុង១គ្រួសារយ៉ាងច្រើន ជាពិសេស គឺការអោយប្រាក់កម្ចីទៅកសិករ (ក្រោម៥ពាន់ដុល្លា)។ បើមួយគ្រួសារជំពាក់៤ពាន់ដុល្លារ ក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំនោះ ពួកគាត់នឹងសងត្រឡប់មកវិញ ប្រមាណត្រឹមតែ ១០០$ប៉ុណ្ណោះក្នុង១ខែ ទាំងការទាំងដើម។ ចំនួននេះ គឺពួកគាត់អាចរត់រួច ដោយត្រឹមតែ ប្តី ឬ ប្រពន្ធ ធ្វើការជាកម្មករសំណង់ ឬកម្មកររោងចក្រកាត់ដេរ (ក្រៅពី រដូវដាំដុះ)។
ទី២) រដ្ឋាភិបាល គួរតែពិចារណារឹតបន្តឹងកៀងគរ អ្នកផ្តល់ប្រាក់កម្ចីក្រៅប្រព័ន្ធ ដែលគេគ្រប់គ្នាស្គាល់ថា «អ្នកចងការប្រាក់» អោយមកចូលក្នុងប្រព័ន្ធច្បាប់វិញ តាមរយៈការបង្កើតច្បាប់ និងការលើកទឹកចិត្តពីរដ្ឋាភិបាល។ ពីព្រោះថា អ្នកចងការប្រាក់ឯកជនទាំងនោះ ក៏ជាអ្នករួមចំណែកអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច១ចំណែកដែរ។ អ្នកទាំងនេះផ្តល់ភាពងាយស្រួល ក្នុងការខ្ចីប្រាក់ តែអត្រាការប្រាក់មានចន្លោះពី ៥% ទៅ ១០%ក្នុង១ខែ។ អ្វីដែលធ្វើអោយគាត់វ័ណ្ឌក គឺហើយខ្លាចតែពួកគាត់ ខ្ចីលុយ ពីគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ទៅសងបំណុលអ្នកចងការប្រាក់ហ្នឹងហើយ។ ពីព្រោះពួកគេនៅក្រៅប្រព័ន្ធ ធ្វើអោយរដ្ឋពិបាកគ្រប់គ្រងថា តើពួកគេ មានអោយប្រាក់កម្ចីទៅអ្នកណាខ្លះ។
ទី៣) រដ្ឋាភិបាលគួរតែធ្វើយ៉ាងណា ដើម្បីបង្កើតប្រភពទុនក្នុងស្រុក។ ព្រោះថា ការខ្ចីប្រាក់គេ (ឧបមាថា រដ្ឋាភិបាលដើរតួនាទីជាអ្នកខ្ចីប្រាក់ពីក្រៅប្រទេស មកអោយគ្រឹះស្ថានមីក្រូហរិញ្ញវត្ថុ) មិនមែនជាយន្តការ និងយុទ្ធសាស្ត្រយូរអង្វែងទេ។ ប្រភពទុនក្នុងស្រុក ដែលយើងអាចមើលឃើញភ្លាមៗ គឺ ប្រាក់ខែកម្មកររោងចក្រកាត់ដេរ ជាង ៧០មឺននាក់(ដែលមានប្រាក់ខែយ៉ាងតិច១៥០ដុល្លារ) ពលករខ្មែរដែលធ្វើការនៅស្រុកថៃ ជាង១លាននាក់ (ដែលត្រូវការផ្ញើលុយមកផ្ទះវិញយ៉ាងតិច ១០០ដុល្លាក្នុរង១ខែ) និងពលករខ្មែរដែលធ្វើការនៅប្រទេសកូរ៉េជាង៥ម៉ឺននាក់ (ដែលត្រូវការផ្ញើលុយមកស្រុកវិញយ៉ាងតិច ៥០០ដុល្លាក្នុង១ខែ)។ បើយើងយកតួលេខទាំងអស់បូកបញ្ចូលគ្នាគឺថា៖ ១៥០ x ៧០មឺននាក់ + ១០០ x ១លាននាក់ + ៥០០ x ៥មឺននាក់ = ២៣០លានដុល្លារ ក្នុង១ខែ ឬ ២.៧ពាន់លានដុល្លារក្នុង១ឆ្នាំ នេះនៅមិនទាន់គិតពីវិស័យផ្សេងៗផង។ បញ្ហានៅត្រង់ថា៖ លុយទាំងនេះ មិនបាននៅក្នុងប្រព័ន្ធធនាគានោះទេ គឺនៅហោប៉ៅបុគ្គលរៀងៗខ្លួន។ អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលគួរធ្វើនោះគឺថា គួរតែបង្កើតគោលនយោបាយលើកទឹកចិត្ត កុំអោយពលរដ្ឋចាយជាសាច់ប្រាក់សុទ្ធ គឺចាយតាមប្រព័ន្ធធនាគា។ ឩ. បើ ក្រុមហ៊ុនតូចធំណា បើកប្រាក់ខែបុគ្គលិក តាមប្រព័ន្ធធនាគា នោះពន្ធប្រាក់ខែនឹងទាបជាង ការបើកជាសាច់ប្រាក់សុទ្ធ១០%។ ឧទាហរណ៍មួយទៀត៖ ពន្ធអាករលើតម្លៃបន្ថែម(VAT)។ បើអ្នកណាប្រើកាតធនាគារ ក្នុងការទិញទំនិញប្រើប្រាស់ផ្សេងៗនោះ រដ្ឋនឹងបន្ថយពន្ធពី១០% មកត្រឹម៥%។ បើរដ្ឋ អាចអនុវត្តគោលនយោបាយបែបនេះបាន ក្រៅពីមានលុយក្នុងធនាគារ រដ្ឋក៏អាចគ្រប់គ្រងចរន្តសាច់ប្រាក់ បានយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព ហើយក៏ជាយន្តការបង្កើនចរន្តសេដ្ឋកិច្ចជាតិផងដែរ។
សព្វថ្ងៃមានអ្នកប្រើប្រាស់ទូរសព្ទជិត៥០%(របាយការណ៍ស្រាវជ្រាវរបស់ AsiaFoundation នៅចុងឆ្នាំ២០១៦) ប្រើប្រាស់ទូរសព្ទសេរីទំនើប ដែលអាចប្រើប្រាស់សម្រាប់ទូទាត់សាច់ប្រាក់ ពីទូរស័ព្ទដៃបាន ហើយក៏មានអ្នកប្រើហ្វេសប៊ុកជិត៤លាននាក់ផងដែរ។ ដូច្នេះ គោលនយោបាយលើកទឹកចិត្តការចាយប្រាក់តាមប្រព័ន្ធធនាគារ មិនមានជាបញ្ហា ឬឧបសគ្គធំទេ ហើយក៏មិនចំណាយពេលយូរដែរ។
ឧបមាថា៖ កម្មករបើកប្រាក់ខែតាមប្រព័ន្ធធនាគា គាត់ទទួលបានកាតធនាគាមួយ។ ពេលប្រាក់ខែចូលដល់គណនីរបស់គាត់ហើយ គាត់មិនចាំបាច់ទៅដកលុយ ផ្ញើទៅផ្ទះគាត់ទេ។ គាត់គ្រាន់តែកាន់កាតរបស់គាត់ ទៅភ្នាក់ងារផ្ញើលុយ នោះគាត់អាចផ្ញើលុយ ទៅអ្នកផ្ទះគាត់បានហើយ។ ពេលលុយទៅដល់គណនីអ្នកផ្ទះគាត់ហើយ គាត់អាចយកកាតធនាគាររបស់គាត់ ទៅកាន់ភ្នាក់ងារផ្ញើលុយ ហើយបង់ថ្លៃទឹក ភ្លើង បង់សងប្រាក់កម្ចី អាចទិញម្ហូបអាហារ បន្លែត្រីសាច់នៅទីនោះ ដោយមិនបាច់ដកប្រាក់ចេញនោះទេ។ គេត្រូវចាំថា ភ្នាក់ងារវេរលុយភាគច្រើន គឺសុទ្ធតែអ្នកលក់ចាប់ហួយ (លក់អង្ករ អំបិល ប៊ីចេង របស់របរប្រើប្រាស់ផ្សេងៗ)។ ដូច្នេះបើគាត់មានកាតហើយ គាត់មិនចាំបាច់ទៅដកលុយ ពីភ្នាក់ងារវេរលុយ ដែលលក់អំបិល ប៊ីចេង នោះទេ។ ទី១ ពេលគាត់ដកលុយ គឺត្រូវបង់ថ្លៃសេវាដកប្រាក់ ហើយ ទី២ អាចនឹងត្រូវបង់ពន្ធអាករបន្ថែម(VAT) ថែមទៀត។
បើយើងផ្តល់ជម្រើសអោយគាត់បានល្អគាត់ច្បាស់ជាមិនចង់ដកប្រាក់ចេញពីគណនីធនាគាររបស់គាត់ទេ។ ពេលនោះ លុយទាំងនោះ គឺច្បាស់ជាវិលជុំ នៅក្នុងធនាគារ ដែលធនាគារ អាចបង្វែរលុយទាំងនោះ ទៅបោះទុនប្រាក់កម្ចីដោយមិនមានការប្រាក់ ហើយក៏មានរយៈពេលវែងផងដែរ។
គោលនយោបាយនេះ គួរតែទៅរួចភាគច្រើន ដោយសារតែ (ក) មានភ្នាក់ងារវេរលុយជិត ២ម៉ឺនកន្លែង ដែលយ៉ាងហោចណាស់ ជាងពាក់កណ្តាល គឺជាអ្នកលក់ចាប់ហួយ បោះដុំ និងរាយ តូច និងធំ (ខ) មានគណនីធនាគារ(គណនីកម្ចី) ជាង ២.៥លាន (គ) មានអ្នកប្រើទូរស័ព្ទសេរីទំនើប (Smart Phone) ជាង ៣លាននាក់។
ជាចុងក្រោយ ខ្ញុំមានជំនឿលើធនាគារជាតិ ក្នុងការដឹកនាំ និងគ្រប់គ្រងវិស័យនេះ អោយកាន់តែរីកចម្រើន ប្រកបដោយរចីរភាព។ តាមរយៈការទម្លាក់អត្រាការប្រាក់មកត្រឹម ១៨%នេះ ខ្ញុំជឿថាប្រជារាស្ត្រភាគច្រើន អបអរសាទរ ចំណាត់ការនេះ។ អាចនិយាយបានថា៖ ការទម្លាក់ការប្រាក់នេះ គឺទទួលបានការគាំទ្រ ពីរាស្ត្រភាគច្រើន។ ខ្ញុំក៏ជឿដែរថា រដ្ឋាភិបាលតាមរយៈធនាគាជាតិ នឹងប្រឹងប្រែងផ្តល់ការគាំទ្រ រកវិធានការគ្រប់បែបយ៉ាង ក្នុងការផ្តល់ទំនុកចិត្តដល់ដល់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ក៏ដូចជាអ្នកវិនយោគ ក្នុងវិស័យនេះ ថែមទៀត។
ពីខ្ញុំបាទ
យ៉ង ប៉ាក់
Digital Financial Services Expert
Email: [email protected]
តបនឹងការចេញសេចក្តីប្រកាសនេះ សមាគមគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ បានកោះហៅសមាជិក(ជាង ៨០ស្ថានប័ន) មកប្រជុំជាបន្ទាន់ ដើម្បីពិនិត្យលទ្ធភាព និងផលប៉ះពាល់នៃសេចក្តីប្រកាសនេះ ដល់ សមាជិករបស់ខ្លួន។ ជាលទ្ធផល សមាគមគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុបាន សំយោគជាសំណើមួយ ជូនដល់ធនាគារជាតិ ដែលជានិយ័តកររបស់ខ្លួន អោយសម្របសម្រួល ចំនួនទី២ចំណុច។
ទី១ គឺ រដ្ឋាភិបាល តាមរយៈធនាគាជាតិ ត្រូវដើរតួនាទីជាអ្នកលក់ដុំ (ផ្តល់ប្រាក់កម្ចី) ដល់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ។ ពីព្រោះថា សព្វថ្ងៃនេះ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនានា ត្រូវរត់ទៅរកប្រាក់កម្ចីពីបរទេស ដែលមានការប្រាក់ចន្លោះពី ៧% ទៅ ១០% ក្នុង១ឆ្នាំ ហើយមានរយៈពេលខ្លី (ត្រឹម ៥ឆ្នាំ)។ ប្រភពទុន មួយចំនួនទៀត បានមកពីការដាក់ប្រាក់សន្សំពីអតិថិជន ដែលមានការប្រាក់ចន្លោះពី ៧% ទៅ ១១% ក្នុង១ឆ្នាំ (ត្រឹម ៣ឆ្នាំ)។ តាមរយៈធនាគាជាតិ សមាគមគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ជឿថាប្រសិទ្ធភាព និងលទ្ធភាពនៃការរកប្រភពទុន មានភាពល្អប្រសើរជាង គឺបានអត្រាការប្រាក់ទាបជាង (អាចត្រឹម ២% ក្នុង១ឆ្នាំ) បានរយៈពេលយូរជាង (អាចមានរហូតដល់ ២០ឆ្នាំ) ហើយបានចំនួនច្រើនជាង (អាចរហូតដល់រាប់ពាន់លានដុល្លារ)។ បើរដ្ឋាភិបាល ដើរតួនាទីជាអ្នកបោះដុំនោះ អត្រាការប្រាក់ នឹង ធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុក។ គឺពី ២៤% ទៅ ៣៦% ក្នុង១ឆ្នាំ មកត្រឹម ១៦% ទៅ ៣០% ក្នុង១ឆ្នាំ។
ទី២ សមាគមគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ស្នើអោយរដ្ឋាភិបាលបន្ធូរបន្ថយពន្ធខ្លះលើវិស័យនេះ។ អាចជាពន្ធកាត់ទុក ពន្ធនៃផលចំណេញ ពន្ធស្លាកយីហោ ពន្ធប្រាក់ខែបុគ្គលិកជាដើម។ ការបន្ធូរបន្ថយពន្ធ ក៏ជាលទ្ធភាព ដែលអាចជួយអោយអត្រាការប្រាក់ធ្លាក់មួយកម្រិតថែមទៀតដែរ។ យ៉ាចតិចណាស់ ក៏បាន ត្រឹម ១%ទៀតដែរ។
ក៏ប៉ុន្តែប្រហែលជារដ្ឋាភិបាលនឹងសួរត្រឡប់ទៅវិញថា៖ បើគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ចង់អោយរដ្ឋាភិ បាលធ្វើអីចឹង តើគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុខ្លួនឯង នឹងធ្វើអ្វីខ្លះ ដើម្បីសម្រចគោលដៅ កម្រិតអតិបរមា អត្រាការប្រាក់ត្រឹម ១៨%?
បើយើងគណនាមើលទៅ បើយក ៣៦% (អត្រាការប្រាក់បច្ចុប្បន្ន) - ៨% (បើធនាគាជាតិជាអ្នកបោះដុំ ត្រឹមការប្រាក់២% ទៅ ៤%) - ១% (ការបន្ធូរបន្ថយពន្ធខ្លះ) = បានត្រឹមតែ ២៧%ក្នុង១ឆ្នាំ។ ដូច្នេះ នៅសល់ 9% (២៧%-១៨%) ទៀត គឺគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ត្រូវរ៉ាប់រងដោយខ្លួនឯង។ នេះនៅមិនទាន់និយាយដល់បញ្ហា នៃប្រតិបត្តិការជំនួញ ដែលអាចបង្កឡើង ដោយផ្នត់គំនិតរបស់អតិថិជន ទំនុកចិត្តពីអតិថិជនដែលដាក់ប្រាក់សន្សំ និងអ្នកវិនយោគ (ទាំងម្ចាស់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងអ្នកអោយប្រាក់កម្ចីទៅគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ) ដោយព្រោះការដាក់កម្រិតនៃសេចក្តីក្រកាសអោយចាប់អនុវត្ត មានរយៈពេលតែ ៣អាទិត្យប៉ុណ្ណោះ (ចេញថ្ងៃទី១៣ខែ មីនា ឆ្នាំ២០១៧ ចាប់អនុវត្តន៍នៅថ្ងៃទី១ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៧)។
ក៏ប៉ុន្តែ បើយើងក្រលេកមើលប្រវត្តិនៃប្រតិបត្តការនៃវិស័យគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ខ្ញុំយល់ថារដ្ឋាភិបាល តាមរយៈធនាគាជាតិ បានដើរតួនាទីយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព ក្នុងនាមជាអាណាព្យាបាលមួយរូប ក្នុងវិស័យនេះ។ ក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍដូចជាប្រទេសកម្ពុជា វិស័យធនាគា និងហិរញ្ញវត្ថុ ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសជាតិ ជាពិសេសគឺការកៀងគរ អ្នកវិនិយោក អោយយកប្រាក់សុទ្ធមករកស៊ីជាមួយ ដើម្បីបង្កើតប្រសិទ្ធភាព និងបង្កើនចរន្តសេដ្ឋកិច្ចជាតិ។ ឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែងមួយ គឺថា ក្នុងចំណោមប្រាក់កម្ចីជិត ៤ពាន់លានដុល្លារ គឺមានជាង ៣០%(១,២០០ លានដុល្លារ) ដែលបានបោះទុនចូល ក្នុងវិស័យកសិកម្ម។ ពីមុនកសិកម្ម១ហិចតា ត្រូវការកម្លាំងមនុស្ស បួន ទៅ ប្រាំនាក់ធ្វើការ។ ឥឡូវនេះ មនុស្សតែម្នាក់ គឺគាត់មានតែត្រាក់ទ័រមួយ គាត់អាចធ្វើស្រែ បានពី ៥ ទៅ ១០ហិចតា។
យើង ត្រូវចាំផងដែរថា បើសិនជាយើងក្រឡេក ទៅមើលនៅទស្សវត្សទី៩០វិញ មិនមានគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនេះ គឺមានតែអង្គការប្រតិបត្តិករ មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងកម្ចីឯកជន ដែលមានអត្រាការប្រាក់ពី៦០% ក្នុង១ឆ្នាំ(៥%ក្នុង១ខែ) រហូតដល់ ២៤០% ក្នុង១ឆ្នាំ(២០%ក្នុង១ខែ)។ នៅឆ្នាំ ២០០០ ធនាគាជាតិ ក៏ចេញសេចក្តីប្រកាសស្តីពីការបង្កើតគ្រឹះស្ថានមីក្រូហរិញ្ញវត្ថុ ដែលធ្វើអោយអង្គការប្រតិបត្តិករមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ បំលែងខ្លួនទៅជាគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ហើយក៏នាំយកអ្នកវិនយោគទុន ក្នុងវិស័យនេះ រហូតដល់ជាង ៤ពាន់លានដុល្លារមកបោះទុន ក្នុងវិស័យនេះ។ សព្វថ្ងៃនេះ មានគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ដែលចុះបញ្ជីនៅធនាគាជាតិរហូតដល់ជាង ៦០ ហើយប្រតិបត្តិករហិរញ្ញវត្ថុដែលមិនទាន់ចុះបញ្ជីនៅធនាគាជាតិ ជាង ៣០០ថែមទៀត។
ក្នុងនាមជាអ្នកធ្លាប់ធ្វើការ និងតាមដានវិស័យនេះម្នាក់ ខ្ញុំយល់ថា ការប្រាក់ ៣%មិនមែនជាបន្ទុកធ្ងន់ធ្ងរ ដែលពួកគាត់មិនអាចរ៉ាប់រងបាននោះទេ បើសិនជាផលរបរ របស់គាត់នៅតែអាចរកបាន។ ឧទាហរណ៍ ផលិតផលកសិកម្មរបស់គាត់មានទីផ្សារ និងតម្លៃសមរម្យ។ គាត់អាចធ្វើស្រែ លើសពី១ដង ក្នុង១ឆ្នាំ។ មានការងារស្ថិតស្ថេរ នៅក្បែផ្ទះសម្បែងរបស់គាត់។ អ្វីដែលធ្វើអោយគាត់ មានបំណុលរំកោះ ដោះខ្លួនមិនរួច បង្ខំចិត្តលក់ផ្ទះសម្បែង ដីធ្លី ធ្វើចំណាកស្រុក នោះគឺមកពីការប្រកបរបររកស៊ី ធ្វើការក្នុងស្រុក មិនកាក់កបគ្រប់គ្រាន់ល្មម គួបផ្សំនឹងកម្រិតនៃចំណេះដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុរបស់គាត់ នៅមានកម្រិត ដោយព្រោះតែគាត់ ជាអ្នកកសិករ មិនមែនជាពូជអ្នករកស៊ី គិតគូរកាក់ល្អិតនោះទេ។
ជាក់ស្តែង គឺមានការស្រាវជ្រាវមួយរកឃើញថា៖ ប្រមាណ៣០% នៃប្រាក់កម្ចីរបស់ពួកគាត់ គឺសម្រាប់របស់របរហូបចុកប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ មិនមែនប្រើប្រាស់សម្រាប់បង្កើនប្រាក់ចំណូលនោះទេ។
យើងមើលរូបភាពជារួម៖ ជាមធ្យម ប្រជាជនខ្មែរ ម្នាក់រកចំណូលបាន ខ្ទង់ប្រហែល១០០$ ក្នុង១ខែ(GDP 2015)។ ហើយប្រាក់កម្ចីសរុបរបស់ប្រជាជន ដែលផ្តល់ដោយគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និង ធនាគារ មានប្រមាណ ១២ពាន់លានដុល្លារ (របាយការណ៍ធនាគារជាតិ ២០១៥) ដែលមានអ្នកខ្ចីប្រហែល ២.៥លាននាក់ (អាចថា ២.៥លានគ្រួសារ ក្នុងចំណោម ៣លានគ្រួសារ ទូទាំងប្រទេស) ឬថា ក្នុង១នាក់ជំពាក់ប្រាក់ប្រមាណជា ៤ពាន់ដុល្លា ដែលមានរយៈពេល ២៤ខែ ជាមធ្យម និងអត្រាការប្រាក់ ២%ក្នុង១ខែ ជាមធ្យម។ បើយើងយក ១៤ពាន់លានដុល្លារ ចែក នឹង ២.៥នាក់ គុណ២%ក្នុង១ខែ ហើយ ចែក នឹង ២៤ខែនោះ ម្នាក់ត្រូវបង់សងទាំងការទាំងដើម ប្រហែល ២៤០$ ក្នុង១ខែ។ អីចឹង ក្នុងពេលដែលប្រជាជនរកបានតែ ១ខែ ១០០$ ក្នុង១ខែ ឬ ២០០ដុល្លារ ក្នុង១ក្រុមគ្រួសារ(ធ្វើការ ទាំងប្តី ទាំងប្រពន្ធ) ពេលនោះ ពួកគាត់ច្បាស់ណាស់ គឺដល់ដំណាក់កាលមួយ ដែលមិនអាចរ៉ាប់រងរួច។ លទ្ធភាពរបស់ប្រជាជនខ្មែរ គឺម្នាក់១គ្រួសារ គិតជាមធ្យម គឺមិនត្រូវជំពាក់លើសពី១៥០$នោះទេ។ តាមការសិក្សា(បំណុលវ័ណ្ឌក នៅឆ្នាំ២០១៣)បង្ហាញថា៖ អតិថិជនប្រាក់កម្ចី ប្រមាណ៥០% មានការពិបាក ក្នុងការសងត្រឡប់មក(សងយឺត) គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុវិញ។
តាមពិតទៅ ការទម្លាក់ការប្រាក់អោយធ្លាក់ចុះមកទាបគឺជាការល្អបំផុត បើអាចធ្វើទៅបាន។ ឩ. ពីមុនគាត់ធ្លាប់សង ១ខែ ២៤០$ (៤០$ជាការប្រាក់) ក្នុងអត្រាការប្រាក់ ៣%។ ពេលទម្លាក់មកត្រឹម ១.៥% គឺគាត់ នឹងបង់សងតែ ២២០$ តែនៅតែមិនអាចអោយគាត់ ធូរស្រាលនោះទេ។ ព្រោះចំនួនត្រូវសងត្រឡប់មកវិញ (២២០$) នោះគាត់នៅតែមិនអាចរត់រួចនោះទេ។
ក្រៅពីទម្លាក់ការប្រាក់ និងយោបល់ផ្សេងៗដែលផ្តល់ដោយអ្នកជំនាញហិរញ្ញវត្ថុ និងសេដ្ឋកិច្ចតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយផ្សេងៗ ខ្ញុំមានយោបល់បន្ថែម ៣ចំណុចទៀត៖
ទី១) រដ្ឋគួរពិចារណា ផ្តល់យោបល់ដល់ប្រតិបត្តិករ ក្នុងការបន្ថែមរយៈពេលនៃការបង់សងត្រឡប់មកវិញ ធ្វើយ៉ាងណាអោយចំនួននៃការសងត្រលប់មកវិញ តិចជាង ១៥០$(ទាំងដើម ទាំងការ) ក្នុង១គ្រួសារ ឬស្មើនឹង ៥០%នៃប្រាក់ចំណូលក្នុង១គ្រួសារយ៉ាងច្រើន ជាពិសេស គឺការអោយប្រាក់កម្ចីទៅកសិករ (ក្រោម៥ពាន់ដុល្លា)។ បើមួយគ្រួសារជំពាក់៤ពាន់ដុល្លារ ក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំនោះ ពួកគាត់នឹងសងត្រឡប់មកវិញ ប្រមាណត្រឹមតែ ១០០$ប៉ុណ្ណោះក្នុង១ខែ ទាំងការទាំងដើម។ ចំនួននេះ គឺពួកគាត់អាចរត់រួច ដោយត្រឹមតែ ប្តី ឬ ប្រពន្ធ ធ្វើការជាកម្មករសំណង់ ឬកម្មកររោងចក្រកាត់ដេរ (ក្រៅពី រដូវដាំដុះ)។
ទី២) រដ្ឋាភិបាល គួរតែពិចារណារឹតបន្តឹងកៀងគរ អ្នកផ្តល់ប្រាក់កម្ចីក្រៅប្រព័ន្ធ ដែលគេគ្រប់គ្នាស្គាល់ថា «អ្នកចងការប្រាក់» អោយមកចូលក្នុងប្រព័ន្ធច្បាប់វិញ តាមរយៈការបង្កើតច្បាប់ និងការលើកទឹកចិត្តពីរដ្ឋាភិបាល។ ពីព្រោះថា អ្នកចងការប្រាក់ឯកជនទាំងនោះ ក៏ជាអ្នករួមចំណែកអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច១ចំណែកដែរ។ អ្នកទាំងនេះផ្តល់ភាពងាយស្រួល ក្នុងការខ្ចីប្រាក់ តែអត្រាការប្រាក់មានចន្លោះពី ៥% ទៅ ១០%ក្នុង១ខែ។ អ្វីដែលធ្វើអោយគាត់វ័ណ្ឌក គឺហើយខ្លាចតែពួកគាត់ ខ្ចីលុយ ពីគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ទៅសងបំណុលអ្នកចងការប្រាក់ហ្នឹងហើយ។ ពីព្រោះពួកគេនៅក្រៅប្រព័ន្ធ ធ្វើអោយរដ្ឋពិបាកគ្រប់គ្រងថា តើពួកគេ មានអោយប្រាក់កម្ចីទៅអ្នកណាខ្លះ។
ទី៣) រដ្ឋាភិបាលគួរតែធ្វើយ៉ាងណា ដើម្បីបង្កើតប្រភពទុនក្នុងស្រុក។ ព្រោះថា ការខ្ចីប្រាក់គេ (ឧបមាថា រដ្ឋាភិបាលដើរតួនាទីជាអ្នកខ្ចីប្រាក់ពីក្រៅប្រទេស មកអោយគ្រឹះស្ថានមីក្រូហរិញ្ញវត្ថុ) មិនមែនជាយន្តការ និងយុទ្ធសាស្ត្រយូរអង្វែងទេ។ ប្រភពទុនក្នុងស្រុក ដែលយើងអាចមើលឃើញភ្លាមៗ គឺ ប្រាក់ខែកម្មកររោងចក្រកាត់ដេរ ជាង ៧០មឺននាក់(ដែលមានប្រាក់ខែយ៉ាងតិច១៥០ដុល្លារ) ពលករខ្មែរដែលធ្វើការនៅស្រុកថៃ ជាង១លាននាក់ (ដែលត្រូវការផ្ញើលុយមកផ្ទះវិញយ៉ាងតិច ១០០ដុល្លាក្នុរង១ខែ) និងពលករខ្មែរដែលធ្វើការនៅប្រទេសកូរ៉េជាង៥ម៉ឺននាក់ (ដែលត្រូវការផ្ញើលុយមកស្រុកវិញយ៉ាងតិច ៥០០ដុល្លាក្នុង១ខែ)។ បើយើងយកតួលេខទាំងអស់បូកបញ្ចូលគ្នាគឺថា៖ ១៥០ x ៧០មឺននាក់ + ១០០ x ១លាននាក់ + ៥០០ x ៥មឺននាក់ = ២៣០លានដុល្លារ ក្នុង១ខែ ឬ ២.៧ពាន់លានដុល្លារក្នុង១ឆ្នាំ នេះនៅមិនទាន់គិតពីវិស័យផ្សេងៗផង។ បញ្ហានៅត្រង់ថា៖ លុយទាំងនេះ មិនបាននៅក្នុងប្រព័ន្ធធនាគានោះទេ គឺនៅហោប៉ៅបុគ្គលរៀងៗខ្លួន។ អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលគួរធ្វើនោះគឺថា គួរតែបង្កើតគោលនយោបាយលើកទឹកចិត្ត កុំអោយពលរដ្ឋចាយជាសាច់ប្រាក់សុទ្ធ គឺចាយតាមប្រព័ន្ធធនាគា។ ឩ. បើ ក្រុមហ៊ុនតូចធំណា បើកប្រាក់ខែបុគ្គលិក តាមប្រព័ន្ធធនាគា នោះពន្ធប្រាក់ខែនឹងទាបជាង ការបើកជាសាច់ប្រាក់សុទ្ធ១០%។ ឧទាហរណ៍មួយទៀត៖ ពន្ធអាករលើតម្លៃបន្ថែម(VAT)។ បើអ្នកណាប្រើកាតធនាគារ ក្នុងការទិញទំនិញប្រើប្រាស់ផ្សេងៗនោះ រដ្ឋនឹងបន្ថយពន្ធពី១០% មកត្រឹម៥%។ បើរដ្ឋ អាចអនុវត្តគោលនយោបាយបែបនេះបាន ក្រៅពីមានលុយក្នុងធនាគារ រដ្ឋក៏អាចគ្រប់គ្រងចរន្តសាច់ប្រាក់ បានយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព ហើយក៏ជាយន្តការបង្កើនចរន្តសេដ្ឋកិច្ចជាតិផងដែរ។
សព្វថ្ងៃមានអ្នកប្រើប្រាស់ទូរសព្ទជិត៥០%(របាយការណ៍ស្រាវជ្រាវរបស់ AsiaFoundation នៅចុងឆ្នាំ២០១៦) ប្រើប្រាស់ទូរសព្ទសេរីទំនើប ដែលអាចប្រើប្រាស់សម្រាប់ទូទាត់សាច់ប្រាក់ ពីទូរស័ព្ទដៃបាន ហើយក៏មានអ្នកប្រើហ្វេសប៊ុកជិត៤លាននាក់ផងដែរ។ ដូច្នេះ គោលនយោបាយលើកទឹកចិត្តការចាយប្រាក់តាមប្រព័ន្ធធនាគារ មិនមានជាបញ្ហា ឬឧបសគ្គធំទេ ហើយក៏មិនចំណាយពេលយូរដែរ។
ឧបមាថា៖ កម្មករបើកប្រាក់ខែតាមប្រព័ន្ធធនាគា គាត់ទទួលបានកាតធនាគាមួយ។ ពេលប្រាក់ខែចូលដល់គណនីរបស់គាត់ហើយ គាត់មិនចាំបាច់ទៅដកលុយ ផ្ញើទៅផ្ទះគាត់ទេ។ គាត់គ្រាន់តែកាន់កាតរបស់គាត់ ទៅភ្នាក់ងារផ្ញើលុយ នោះគាត់អាចផ្ញើលុយ ទៅអ្នកផ្ទះគាត់បានហើយ។ ពេលលុយទៅដល់គណនីអ្នកផ្ទះគាត់ហើយ គាត់អាចយកកាតធនាគាររបស់គាត់ ទៅកាន់ភ្នាក់ងារផ្ញើលុយ ហើយបង់ថ្លៃទឹក ភ្លើង បង់សងប្រាក់កម្ចី អាចទិញម្ហូបអាហារ បន្លែត្រីសាច់នៅទីនោះ ដោយមិនបាច់ដកប្រាក់ចេញនោះទេ។ គេត្រូវចាំថា ភ្នាក់ងារវេរលុយភាគច្រើន គឺសុទ្ធតែអ្នកលក់ចាប់ហួយ (លក់អង្ករ អំបិល ប៊ីចេង របស់របរប្រើប្រាស់ផ្សេងៗ)។ ដូច្នេះបើគាត់មានកាតហើយ គាត់មិនចាំបាច់ទៅដកលុយ ពីភ្នាក់ងារវេរលុយ ដែលលក់អំបិល ប៊ីចេង នោះទេ។ ទី១ ពេលគាត់ដកលុយ គឺត្រូវបង់ថ្លៃសេវាដកប្រាក់ ហើយ ទី២ អាចនឹងត្រូវបង់ពន្ធអាករបន្ថែម(VAT) ថែមទៀត។
បើយើងផ្តល់ជម្រើសអោយគាត់បានល្អគាត់ច្បាស់ជាមិនចង់ដកប្រាក់ចេញពីគណនីធនាគាររបស់គាត់ទេ។ ពេលនោះ លុយទាំងនោះ គឺច្បាស់ជាវិលជុំ នៅក្នុងធនាគារ ដែលធនាគារ អាចបង្វែរលុយទាំងនោះ ទៅបោះទុនប្រាក់កម្ចីដោយមិនមានការប្រាក់ ហើយក៏មានរយៈពេលវែងផងដែរ។
គោលនយោបាយនេះ គួរតែទៅរួចភាគច្រើន ដោយសារតែ (ក) មានភ្នាក់ងារវេរលុយជិត ២ម៉ឺនកន្លែង ដែលយ៉ាងហោចណាស់ ជាងពាក់កណ្តាល គឺជាអ្នកលក់ចាប់ហួយ បោះដុំ និងរាយ តូច និងធំ (ខ) មានគណនីធនាគារ(គណនីកម្ចី) ជាង ២.៥លាន (គ) មានអ្នកប្រើទូរស័ព្ទសេរីទំនើប (Smart Phone) ជាង ៣លាននាក់។
ជាចុងក្រោយ ខ្ញុំមានជំនឿលើធនាគារជាតិ ក្នុងការដឹកនាំ និងគ្រប់គ្រងវិស័យនេះ អោយកាន់តែរីកចម្រើន ប្រកបដោយរចីរភាព។ តាមរយៈការទម្លាក់អត្រាការប្រាក់មកត្រឹម ១៨%នេះ ខ្ញុំជឿថាប្រជារាស្ត្រភាគច្រើន អបអរសាទរ ចំណាត់ការនេះ។ អាចនិយាយបានថា៖ ការទម្លាក់ការប្រាក់នេះ គឺទទួលបានការគាំទ្រ ពីរាស្ត្រភាគច្រើន។ ខ្ញុំក៏ជឿដែរថា រដ្ឋាភិបាលតាមរយៈធនាគាជាតិ នឹងប្រឹងប្រែងផ្តល់ការគាំទ្រ រកវិធានការគ្រប់បែបយ៉ាង ក្នុងការផ្តល់ទំនុកចិត្តដល់ដល់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ក៏ដូចជាអ្នកវិនយោគ ក្នុងវិស័យនេះ ថែមទៀត។
ពីខ្ញុំបាទ
យ៉ង ប៉ាក់
Digital Financial Services Expert
Email: [email protected]
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
