ពីនេះ ពីនោះ
×![]()
ដោយ: ថ្មីៗ
ភ្នំពេញ៖ ពាក្យ «ភាពរួស/វេទយិតភាព» និង «ភាពរួសអាកាសធាតុ» ជាពាក្យទាក់ទងនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ ពាក្យនេះ ស្ថិតនៅក្នុងសទ្ទានុក្រមប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
ពាក្យ «ភាពរួស/វេទយិតភាព» (Sensitivity) កម្រិតដែលប្រព័ន្ធមួយទទួលរងឥទ្ធិពលវិជ្ជមានឬអវិជ្ជមាន ដោយសារវិសមរូបអាកាសធាតុឬការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ។ ឥទ្ធិពលអាចកើតឡើងដោយផ្ទាល់ដូចជា ការប្រែប្រួលទិន្នផលដំណាំ ដែលជាការឆ្លើយតបនឹងការប្រែប្រួលសីតុណ្ហភាពមធ្យម របាយ ឬវិសមរូបសីតុណ្ហភាព ឬដោយប្រយោលដូចជា ការខូចខាត ដែលបង្កដោយការកើនឡើងជាញឹកញាប់នៃទឹកជំនន់ក្នុងតំបន់ឆ្នេរ ដោយសារតែកំណើននីវ៉ូទឹកសមុទ្រ ។
រីឯ ពាក្យ «ភាពរួសអាកាសធាតុ» (Climate sensitivity) ការប្រែប្រួលតម្លៃតុល្យភាពនៃសីតុណ្ហភាពមធ្យមប្រចាំឆ្នាំរបស់ផ្ទៃផែនដី បន្ទាប់ពីមានកំណើនទ្វេដងនៃតម្លៃសមមូលនៃកំហាប់ឧស្ម័នកាបូនិកនៅក្នុងបរិយាកាស ។ ដោយសារឧបសគ្គនានាក្នុងការគណនា តម្លៃតុល្យភាពនៃភាពរួសអាកាសធាតុនៅក្នុងម៉ូដែលអាកាសធាតុ មួយ ត្រូវបានប៉ាន់ប្រមាណតាមរយៈបង្គុំម៉ូដែលចរន្តទូទៅ(GCM) ក្នុងបរិយាកាសបន្ថែមពីលើម៉ូដែលចម្រុះស្រទាប់លើនៃមហាសមុទ្រ ព្រោះថាតម្លៃតុល្យភាពនៃភាពរួសអាកាសធាតុច្រើនតែកំណត់ដោយដំណើរការនៃបរិយាកាស ។ ម៉ូដែលមានប្រសិទ្ធភាពអាចគណនាលំនឹងឌីណាមិករបស់មហាសមុទ្រ។
ដកស្រង់ពីសទ្ទានុក្រមការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ (Lexicon of Climate Change) ដែលបោះពុម្ពដោយនាយកដ្ឋានប្រែប្រួលអាកាសធាតុនៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋានក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍ដោយចីរភាព និងក្រសួងបរិស្ថាន (ឆ្នាំ២០១៧)៕
ពាក្យ «ភាពរួស/វេទយិតភាព» (Sensitivity) កម្រិតដែលប្រព័ន្ធមួយទទួលរងឥទ្ធិពលវិជ្ជមានឬអវិជ្ជមាន ដោយសារវិសមរូបអាកាសធាតុឬការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ។ ឥទ្ធិពលអាចកើតឡើងដោយផ្ទាល់ដូចជា ការប្រែប្រួលទិន្នផលដំណាំ ដែលជាការឆ្លើយតបនឹងការប្រែប្រួលសីតុណ្ហភាពមធ្យម របាយ ឬវិសមរូបសីតុណ្ហភាព ឬដោយប្រយោលដូចជា ការខូចខាត ដែលបង្កដោយការកើនឡើងជាញឹកញាប់នៃទឹកជំនន់ក្នុងតំបន់ឆ្នេរ ដោយសារតែកំណើននីវ៉ូទឹកសមុទ្រ ។
រីឯ ពាក្យ «ភាពរួសអាកាសធាតុ» (Climate sensitivity) ការប្រែប្រួលតម្លៃតុល្យភាពនៃសីតុណ្ហភាពមធ្យមប្រចាំឆ្នាំរបស់ផ្ទៃផែនដី បន្ទាប់ពីមានកំណើនទ្វេដងនៃតម្លៃសមមូលនៃកំហាប់ឧស្ម័នកាបូនិកនៅក្នុងបរិយាកាស ។ ដោយសារឧបសគ្គនានាក្នុងការគណនា តម្លៃតុល្យភាពនៃភាពរួសអាកាសធាតុនៅក្នុងម៉ូដែលអាកាសធាតុ មួយ ត្រូវបានប៉ាន់ប្រមាណតាមរយៈបង្គុំម៉ូដែលចរន្តទូទៅ(GCM) ក្នុងបរិយាកាសបន្ថែមពីលើម៉ូដែលចម្រុះស្រទាប់លើនៃមហាសមុទ្រ ព្រោះថាតម្លៃតុល្យភាពនៃភាពរួសអាកាសធាតុច្រើនតែកំណត់ដោយដំណើរការនៃបរិយាកាស ។ ម៉ូដែលមានប្រសិទ្ធភាពអាចគណនាលំនឹងឌីណាមិករបស់មហាសមុទ្រ។
ដកស្រង់ពីសទ្ទានុក្រមការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ (Lexicon of Climate Change) ដែលបោះពុម្ពដោយនាយកដ្ឋានប្រែប្រួលអាកាសធាតុនៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋានក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍ដោយចីរភាព និងក្រសួងបរិស្ថាន (ឆ្នាំ២០១៧)៕
Tag:
អាកាសធាតុ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រេសិត»មានន័យដូចម្តេច?
5 ថ្ងៃ
