សង្គមជាតិ
ពិធីបូជាសត្វក្របីកាលពីដើមធ្វើឡើងសម្រាប់បង្កើនថាមពលដល់មេទ័ពមុនពេលចេញទៅច្បាំង
× ការបូជាក្របី ក៏ជាពិធីដ៏ពិសិដ្ឋិមួយ ដើម្បីប្រមូលកំលាំងថាមពល ប្រឈមមុខនឹងសត្រូវ ដែលគេប្រព្រឹត្តទៅមុនពេលចេញទៅធ្វើសង្គ្រាមដោយមានការប្រជុំគ្នាយ៉ាងអធិកអធមជុំវិញការសម្លាប់ក្របី។ ក្រោយពិធីបូជាក្របីរួច គេបែងចែកសាច់ទៅតាមមនុស្សរួមអាវុធ ឬរួមលោហិត ដើម្បីយកទៅបរិភោគ ហើយជួនកាលត្រូវច្រៀងរាំ យ៉ាងសប្បាយដើម្បីបង្កើនសេចក្តីអង់អាចឡើង។
នៅលើជញ្ជាំងប្រាសាទបាយ័នដែលព្រះបាទជ័យវ័រ្មនទី ៧ បានស្ថាបនាឡើងដើម្បីឧទ្ទិសដល់ ព្រះអវលោកេស្វរៈ ដែលជាព្រះពោធិសត្វដ៏សំខាន់បំផុតនៃលទ្ធិព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយាន នៅចុងស.វទី ១៣ នៃគ.ស គេបានឃើញរូបចម្លាក់បុរាណមួយយ៉ាងល្អប្រណីត បង្ហាញពីការបូជាក្របី។ ការបូជាក្របី ជាពិធីបូជាយ៉ាងធំបំផុត សម្រាប់មនុស្សខ្មែរជំនាន់នោះ ជាពិសេស សម្រាប់មេទ័ព ប្រារព្ធ ឡើងមុនពេលចេញទៅសមរភូមិ ឬទៅច្បាំង និង ឧទ្ទិសជូនចំពោះវិញ្ញាណក្ខ័ន្ធបុព្វបុរសដើម្បីសុំនូវសិរីមង្គល និងជ័យជំនះទៅលើបច្ចាមិត្ត។ ដូចនេះ ការបូជាក្របី ក៏ជាពិធីដ៏ពិសិដ្ឋិមួយ ដើម្បីប្រមូលកំលាំងថាមពល ប្រឈម មុខនឹងសត្រូវ ដែលគេ ប្រព្រឹត្តទៅមុនពេលចេញទៅធ្វើសង្គ្រាម ដោយមានការប្រជុំគ្នាយ៉ាង អធិក អធមជុំវិញការសម្លាប់ក្របី។
តាមរយៈទំនៀមទម្លាប់របស់បងប្អូនខ្មែរលើ ដែលបានតពូជពង្សពីសម័យបុរេប្រវត្តិសាស្ត្រ ដូចជា ពួករដែ ស្ទៀង និងខ្មុ (ដូចពួកព្នង) ស្ថិតនៅក្នុងអម្បូរមន-ខ្មែរ បានឱ្យដឹងថា ក្រោយពិធីបូជាក្របីរួច គេបែងចែកសាច់ទៅតាមមនុស្សរួមអាវុធ ឬរួមលោហិត ដើម្បីយកទៅបរិភោគ ហើយជួនកាលត្រូវច្រៀងរាំ យ៉ាងសប្បាយ ដើម្បីបង្កើនសេចក្តីអង់អាចឡើង ។
ទំនៀមទម្លាប់នេះ ខ្មែរយើងសព្វថ្ងៃឈប់និយមហើយ ព្រោះគេចាត់ទុកថា ហួសសម័យ ប៉ុន្តែបងប្អូនតាមព្រៃភ្នំខ្ពង់រាប នៅតែនិយមខ្លះនៅឡើយ ។ម្យ៉ាងវិញទៀត ការបូជាក្របី នៅសម័យបាយ័ន មានកំណើតយូរយារណាស់មកហើយ ដូចមានចម្លាក់ប្រាសាទ បាយ័នជាសក្ខីភាពស្រាប់។ ទំនៀមទម្លាប់ប្រជាប្រិយខ្មែរនេះ និងទំនៀមទម្លាប់ពួក ខ្មែរលើបានកើត ចេញពីពុម្ពវប្បធម៌តែមួយ ដែលបានបដិសន្ធិឡើងនៅសម័យ បុរេប្រវត្តិសាស្ត្រ ដូចករណីចម្លាក់លើស្គរមហោរធឹកមួយ ដែលគេបានរកឃើញនូវព្រហារ ខេត្តព្រៃវែង ហើយដែលត្រូវឈ្មួញយកលក់ដូរនៅឯទីផ្សារទួលទំពូង កាលពីឆ្នាំ ២០០៦។ ហេតុដែលនាំឱ្យអ្នកស្រាវជ្រាវខ្មែរសន្និដ្ឋានថា ជាសំណល់វប្បធម៌បុរេប្រវត្តិសាស្ត្រ ព្រោះគេបានជួបប្រទះនូវលលាដ៍ក្បាល និងឆ្អឹងក្របីតាមស្ថានីយបុរេប្រវត្តិសាស្ត្រជាច្រើន។ ម្យ៉ាងទៀត ជួនកាលនៅសម័យប្រវត្តិសាស្ត្រនគរភ្នំ ពីស.វ.ទី ១ ដល់ទី ៦ នៃគ.ស គេតែងតែឃើញ នូវស្លាកស្នាមនៃពិធីបូជានោះ ដូចជាឆ្អឹងដែលគេចោលក្នុងអណ្តូង ឬកប់ក្នុងដី ឬស្ថានីយនានានៅក្នុង ស្រុក អង្គរបូរី ជាតឹកតាងជាដើម។
សរុបសេចក្តីមក វត្តមាននៃពិធីបូជាក្របីនៅលើជញ្ជាំងប្រាសាទខ្មែរជាសញ្ញា មួយ បង្ហាញនូវចំណាស់ ក៏ដូចជាភាពសំយោគវប្បធម៌ អារ្យធម៌ខ្មែរ នាសម័យអង្គរ ដែលបានបន្តវេនពីសម័យបុរេប្រវត្តិសាស្ត្រយ៉ាងប្រាកដ។ ហើយនេះជាអ្វីមួយដែលបងប្អូនកុលសម្ព័ន្ធមន-ខ្មែរ ឬខ្មែរដើមកំពុងនិយមប្រតិបត្តិ។ ជាអវសាន សូមរំឮកឡើងវិញផងដែរថា ដោយសារតែសព្វថ្ងៃនេះ សត្វក្របីមានតម្លៃខ្ពស់ពេក ទើបជនជាតិខ្មែរយើងឈប់ប្រារព្ធពិធីបូជាសត្វនេះ ខុសពីក្នុងកម្លុងចុងស.វទី១៩ ដើមស.វទី២០ ដែលពិធីកម្មនេះត្រូវបានប្រារព្ធនៅឡើយ។ នេះបើយោងតាមការកត់ត្រា របស់លោកអាដឺម៉ារឡឺក្លែរ នៅចុងស.វទី១៩។ កុំភ្លេចថា នាជំនាន់ដើមក៏ដូច បច្ចុប្បន្នការ សម្លាប់ក្របីមិនមែនតែសម្រាប់ឧទ្ទិសដល់អារក្ខ អ្នកតា និង ដើម្បីជាការតប ស្នងសងគុណដល់បុព្វការីជន ឬដូនតា ដែលជាប្រភពនៃសេចក្តីសុខ សប្បាយ សម្រាប់សហគមន៍មនុស្សតែប៉ុណ្ណឹងនោះទេក៏ប៉ុន្តែទង្វើនេះក៏ជាការលើកកិត្តិយសដល់ម្ចាស់ពិធីកម្មសាសនា និង ម្ចាស់ក្របីឲ្យកាន់តែលេចធ្លោឡើងក្នុងសហគមន៍ផងដែរ៕
(អត្ថបទរបស់លោកសាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត មីសែល ត្រាណេ នៅក្នុងគេហទំព័រ http://www.khemaravidya.com)
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com