សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក៥នាក់ធ្វើច្បាប់ដើម្បីកុំឲ្យមានការផ្តល់ជំនួយមកកម្ពុជា

ជាតិ

នយោបាយជាតិ

សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក៥នាក់ធ្វើច្បាប់ដើម្បីកុំឲ្យមានការផ្តល់ជំនួយមកកម្ពុជា

12, Feb 2018 , 6:19 pm

រូបភាព

លោក ថេត គ្រូស សមាជិកព្រឹទ្ធសភាមួយរូប ដែលបានចូលរួមធ្វើច្បាប់ដើម្បីទាមទារឲ្យមានការផ្តាច់ជំនួយមកកម្ពុជា។ រូបភាពពី AFP

ដោយ: ម៉ៅ សុផា

ភ្នំពេញ៖ សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក បានតាក់តែងច្បាប់មួយ ដើម្បីប្រឆាំងនឹងការផ្តល់ជំនួយរបស់ស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ មកកាន់កម្ពុជា។ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់បក្សកាន់អំណាច ឆ្លើយតបថា បំណងរបស់សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកទាំងនោះ មិនងាយបានសម្រេចឡើយ។

សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកដ៏លេចធ្លោ៥រូប បានរួមគ្នា សរសេរសេចក្តីស្នើច្បាប់មួយ ដើម្បីឲ្យមានឥទ្ធិពលកាន់តែខ្លាំង ក្នុងការដាក់ទណ្ឌកម្ម មកលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ អ្នកទាំង៥នោះ រួមមាន លោក ថេត គ្រូស លោក លិនស៊ី ក្រាហាម លោក ដិក ដឺប៊ិន លោក បេន ខាដិន និងលោក ផាទ្រិក លីហ៊ី។

សេចក្តីស្នើច្បាប់នេះ បានទាមទារឲ្យស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិនានា ដែលមានប្រធានជាជនជាតិអាមេរិក ប្រឆាំងនឹងការផ្តល់ជំនួយមកកាន់កម្ពុជា។ ធនាគារពិភពលោក គឺជាស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិមួយ ដែលស្ថិតនៅក្រោមការដឹកនាំរបស់អាមេរិក។ ខ្លឹមសារនៃសេចក្តីស្នើច្បាប់នេះ ត្រូវបានសរសេរយ៉ាងដូច្នេះថា៖«ច្បាប់នេះ តម្រូវឲ្យនាយកប្រតិបត្តិនៃស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិនីមួយៗ ប្រឆាំងនឹងការផ្តល់ជំនួយ ដល់កម្ពុជា។ ហើយការប្រឆាំងនេះ នឹងមិនបញ្ឈប់ឡើយ លុះត្រាតែកម្ពុជា មានការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌»។

សេចក្តីស្នើច្បាប់នេះ ក៏មានចែងអំពីការបញ្ឈប់ផ្តល់ទិដ្ឋាការដល់មន្ត្រីកម្ពុជាមួយចំនួន និងការបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកគេ ដែលមាននៅក្រៅប្រទេសផងដែរ។

ក្រុមសមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក ដែលជាអ្នកផ្តើមគំនិត បានលើកមូលហេតុថា ការធ្វើច្បាប់បែបនេះ គឺដោយសារតែ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មិនដោះលែងលោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងអ្នកកាសែត រួមទាំងសកម្មជនដទៃទៀត។ លើសពីនេះ ការធ្លាក់ចុះនូវសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនៅកម្ពុជា ក៏ជាមូលហេតុ ដែលនាំឲ្យពួកគេធ្វើសេចក្តីស្នើច្បាប់នេះដែរ។

លោក ថេត គ្រូស បានបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា ៖«ច្បាប់នេះ គឺជាការឆ្លើយតប ទៅនឹងការបំផ្លិចបំផ្លាញលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឥតឈប់ឈរនៅកម្ពុជា។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងអ្នកគាំទ្ររបស់គាត់នៅប៉េកាំង មិនគួរមើលស្រាលលើការប្តេជ្ញាចិត្តខាងលើរបស់អាមេរិកឡើយ»។

ការសម្រេចធ្វើសេចក្តីស្នើច្បាប់ខាងលើ គឺបន្ទាប់ពីសមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកទាំងនោះ បរាជ័យ ក្នុងការទាមទារលក្ខខណ្ឌមួយចំនួន ដើម្បីកែប្រែស្ថានភាពនៅកម្ពុជា ឲ្យមានភាពល្អប្រសើរឡើងវិញ។ សេចក្តីស្នើច្បាប់នេះ មានឈ្មោះថា ច្បាប់ស្តីពី «គណនេយ្យភាពនិងការវិលត្រឡប់នៃវិនិយោគ មកកាន់កម្ពុជា» ដែលហៅជាភាសាអង់គ្លេងថា the Cambodia Accountability and Return on Investment Act (CARI)។ ព័ត៌មានស្តីពីសេចក្តីស្នើច្បាប់នេះ ត្រូវបានបង្ហោះនៅលើគេហទំព័របស់លោក ថេត គ្រូស។

លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ឆ្លើយតបថា សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកទាំងនោះ មិនអាចបញ្ជារដ្ឋាភិបាលរបស់ខ្លួន តាមតែអំពើចិត្តឡើយ។ ម្យ៉ាងទៀត អ្នកនាំពាក្យបក្សកាន់អំណាចរូបនេះ យល់ថា សេចក្តីស្នើច្បាប់ខាងលើ ត្រូវឆ្លងកាន់នីតិវិធីវែងឆ្ងាយ ទម្រាំឈានដល់ការអនុម័ត។ លោក បញ្ជាក់បែបនេះថា៖«ការប៉ុនប៉ង របស់សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកមួយចំនួនតូចនោះ មិនងាយនឹងបានសម្រេចផលតាមចិត្តចង់នោះទេ»។

ចំណែក ការបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិរបស់មន្ត្រីកម្ពុជា ក៏លោក សុខ ឥសាន សន្និដ្ឋានថា មិនមានប្រសិទ្ធភាពដែរ។ លោក លើកហេតុផលថា មន្ត្រីបក្សកាន់អំណាច និងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គ្មានប្រាក់រាប់លានដុល្លារ ដែលផ្ញើទុកនៅក្រៅប្រទេសនោះទេ។ លោក បន្ថែមចុងក្រោយថា លោក ក៏មិនខ្វល់ដែរ ចំពោះការហាមមន្ត្រីកម្ពុជាមួយចំនួន មិនឲ្យចូលទឹកដីអាមេរិក។

សហរដ្ឋអាមេរិក បានចេញមុនចេញមាត់ខ្លាំងជាងគេ ក្នុងការប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្រោយពីលោក កឹម សុខា ត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបានរំលាយចោល រួមទាំងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សផងដែរ។ សហរដ្ឋអាមេរិក បានផ្តាច់ជំនួយផ្នែកការបោះឆ្នោតមកឲ្យកម្ពុជា។ ប្រទេសមហាអំណាចមួយនេះ នឹងមិនទទួលស្គាល់ការបោះឆ្នោតជាដាច់ខាត ប្រសិនបើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អវត្តមាន។

សហភាពអឺរ៉ុប បានចូលរួមជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងការដាក់ទណ្ឌកម្មមកលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ រីឯសហគមន៍អន្តរជាតិផ្សេងៗទៀត បានត្រឹមតែថ្កោលទោសប៉ុណ្ណោះ ដោយមិទាន់ដាក់ទណ្ឌកម្មឬសម្ពាធមកលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានោះទេ។

យ៉ាងណាដ៏ដោយចុះ រដ្ឋាភិបាល និងគណបក្សកាន់អំណាច នៅតែអះអាងថា ចំណាត់ការលើគណបក្សប្រឆាំង គឺធ្វើឡើងតាមច្បាប់ ហើយស្ថិតក្នុងដែនអធិបតេយ្យកម្ពុជា ដោយបរទេស មិនអាចលូកដៃចូលឡើយ។ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ប្រកាសជំហរថា នឹងរៀបចំការបោះឆ្នោតតាមការគ្រោងទុក ដោយមិនខ្វល់ពីការទទួលស្គាល់ឬមិនទទួលស្គាល់របស់សហគមន៍អន្តរជាតិនោះទេ៕