ពាក្យទំនួលខុសត្រូវសង្គមរបស់ក្រុមហ៊ុន ឬហៅជាភាសាអង់គ្លេសថា CSR ត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយជាបន្តបន្ទាប់។ យ៉ាងណាមិញ ទស្សនៈមួយចំនួនបានលើកឡើងថា CSR អាចអនុវត្តបានចំពោះតែស្ថាប័នមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះ។ តើក្រុមហ៊ុនណាខ្លះអាចធ្វើCSR បាន?
សូមទស្សនាបទយកការណ៍ដូចតទៅ៖
ស្ថាប័នជំនួញនិងម្ចាស់ភាគហ៊ុនភាគច្រើននៅតែមិនទាន់យល់ច្បាស់អំពីសារៈសំខាន់នៃការអនុវត្ត CSR ដែលជាមធ្យោបាយក្នុងការពង្រឹងការប្រកួតប្រជែង ទាំងនៅកម្រិតស្ថាប័ន និងសហគ្រាសឧស្សាហកម្ម។ នេះបើយោងតាមគេហទំព័រ វេទិកាទំនួលខុសត្រូវសង្គមកម្ពុជា។
ប្រភពដដែលនេះបន្តថា មានតែការអនុវត្តដោយយកចិត្តទុកដាក់តាមគោលការណ៍ CSR ទេ ទើបអាចនាំមកនូវភាពរីកចម្រើន ប្រកបដោយចីរភាព និងបរិយាប័ន្នសង្គម សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ដោយពឹងផ្អែកលើការជំរុញ និងប្រកួតប្រជែងស្ថាប័នដែលមានស្រាប់ ព្រមទាំងការបើកចំហទីផ្សារថ្មី និងឱកាសដទៃទៀត។
ឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួរថា តើក្រុមហ៊ុនណាខ្លះ អាចអនុវត្តCSRបាននោះ? អ្នកគ្រប់គ្រងកម្មវិធីផ្នែកអភិបាលកិច្ចធនធានធម្មជាតិនៃអង្គការ Oxfam ប្រចាំកម្ពុជា លោក សុខ ឃីម បានដឹងថា ក្រុមហ៊ុនណា ក៏អាចអនុវត្ត CSR បានដែរ។ ការអនុវត្តនោះ គឺមិនសំដៅចំពោះតែក្រុមហ៊ុនធំៗ ឬក្រុមហ៊ុនឯកជនលក្ខណៈគ្រួសារ ក្រុមហ៊ុនដែលទើបតែបង្កើតថ្មីៗដោយក្រុមយុវជននោះទេ ព្រោះថាអត្ថប្រយោជន៍នៃCSR គឺមិនទាមទារឱ្យមានការចំណាយក្រៅពីចង្វាក់ផលិតកម្មនោះទេ ប៉ុន្តែCSR បានផ្តល់ផលវិជ្ជមាន ដល់ទាំងស្ថាប័ន មនុស្សជាតិ និងបរិស្ថានទៅវិញ។
លោក សុខ ឃីម បញ្ជាក់ថា៖ «ទំនួលខុសត្រូវសង្គមឬហៅកាត់ថា CSR គឺជាសេចក្តីសម្រេចចិត្តឬមួយក៏ជាការប្រតិបត្តិរបស់ក្រុមហ៊ុនដែលអាចមានផលប៉ះពាល់ជាវិជ្ជមានទៅលើផ្នែកសង្គម ផ្នែកបរិស្ថាន ហើយជាមួយសហគមន៍ដែលគាត់ពឹងអាស្រ័យជាមួយ នឹងខ្សែចង្វាក់ផលិតកម្មរបស់ក្រុមហ៊ុនជាវិជ្ជមាន ហើយជាពិសេសគឺផ្តោតទៅលើនិរន្តរភាពរបស់អាជីវកម្មរបស់ក្រុមហ៊ុន»។
ក្រុមហ៊ុនមួយដែលត្រូវបានកត់សម្គាល់ថា ជាក្រុមហ៊ុនជំនួញលើវិស័យកសិកម្ម ដែលអនុវត្តCSR តាំងពីចាប់ផ្តើមវិនិយោគដំបូងមកម្ល៉េះ គឺសហករណ៍សរីរាង្គខ្មែរ។ សហករណ៍សរីរាង្គខ្មែរ ជាស្ថាប័នក្នុងស្រុកមួយ ដែលដាំដុះ និងផ្គត់ផ្គង់បន្លែផ្លែឈើ សរីរាង្គទៅទីផ្សារកម្ពុជា។ ស្ថាបនិកសហករណ៍សរីរាង្គខ្មែរ លោក អៀង សុធារ៉ា បានឱ្យដឹងថា ការគិតគូរ និងអនុវត្ត CSR បានជំរុញក្រុមហ៊ុនលោកបន្តិចម្តងៗ ឱ្យមានការរីកចម្រើនទាំងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងធនធានមនុស្ស។
លោក សុធារ៉ា បញ្ជាក់បន្ថែមយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ពេលដែលយើងនិយាយថា បន្លែផ្លែឈើសរីរាង្គហ្នឹងគឺយើងបានគិតអស់អំពីអ្វីៗដែលពាក់ព័ន្ធដល់បរិស្ថាន ពាក់ព័ន្ធនឹងផែនដី។ ដូច្នេះវាចូលដល់លក្ខខណ្ឌទី២ នៅក្នុងCSRហ្នឹង។ ហើយនៅពេលដែលយើងបើកកសិដ្ឋានហ្នឹង យើងបានសួរទៅប្រជាពលរដ្ឋនៅតំបន់ហ្នឹង សួរទាំងអាជ្ញាធរហ្នឹង ថាតើគាត់ស្ម័គ្រចិត្ត គាត់ចង់ធ្វើកិច្ចការពាក់ព័ន្ធ នឹងកសិកម្មហ្នឹងទេ?... សព្វថ្ងៃនេះ យើងបានផ្តល់ការងារមួយចំនួនធំ ទៅឱ្យប្រជាពលរដ្ឋដែលធ្លាប់តែធ្វើកិច្ចការដែលប៉ះពាល់ បរិស្ថាន ងាកមកធ្វើកិច្ចការដែលបម្រើឱ្យមនុស្សជាតិ ហើយជាកិច្ចការមួយដែលជួយដល់បរិស្ថានថែមទៀត។ នេះគឺចូលដល់លក្ខណៈទី១ ដែលយើងនិយាយថាជួយដល់ប្រជាពលរដ្ឋ»។
លោកបន្តថា៖ «ហើយនៅក្នុងហ្នឹងដែរយើងផ្តល់ឱ្យគាត់ ឧទាហរណ៍ថាយើងទិញបណ្ណធានារ៉ាប់រងសុខភាព ហើយយើងបង្ហាត់បង្រៀនគាត់បន្ថែមទាំងបុគ្គលិក ទាំងកសិករផ្ទាល់ បង្រៀនឱ្យចេះធ្វើជីកំប៉ុស បង្រៀនដាំ បង្រៀនឱ្យចេះប្រមូលផលអីជាដើម។ អាហ្នឹងគឺយើងជួយដល់ពួកគាត់ មានន័យថាយើងជួយដល់មនុស្ស។ ដល់ចូលលក្ខណៈទី៣ ហ្នឹងគឺថា ធ្វើឱ្យប្រាក់ចំណូលរបស់យើងហ្នឹងបន្តិចម្តងៗគឺថាមានការកើនឡើងជាលំដាប់»។
ស្រដៀងគ្នានេះ អគ្គនាយកនៃក្រុមហ៊ុនអេមរុរ៉ាយស៍ លោក សុង សារ៉ន រៀបរាប់ថា មុនពេលលោកជ្រើសយកការអនុវត្តCSR នៅក្នុងជំនួញ គឺតែងមានភាគីចំណេញ និងភាគីមួយទៀតខាត។ សម្រាប់លោកជាវិនិយោគិនយល់ថា វាមិនមែនជាអាជីវកម្មប្រកបដោយនិរន្តរភាពនោះទេ។ ប៉ុន្តែក្រោយលោកជ្រើសយកការអនុវត្ត CSR វិញ ដែលមិនមែនត្រឹមតែជាសកម្មភាពមនុស្សធម៌ លោកឃើញថាទាំងប្រជាកសិករ និងក្រុមហ៊ុនទទួលបានការរីកចម្រើន។
លោក សុង សារ៉ន៖ «បើសិនជាយើងគ្រាន់តែជាការឱ្យពូជ ខ្ញុំឧទាហរណ៍ ឬក៏ឱ្យជារង្វាន់ ឬក៏ឱ្យជាការលើកទឹកចិត្ត ប្រហែលជាគាត់បានមួយសារហ្នឹង ឆ្នាំក្រោយគាត់ក្រដដែល។ ដែល(អ៊ីចឹង)បានយើងកំណត់និយមន័យរបស់យើងអម្បាញ់មិញហ្នឹងគឺ Economic (សេដ្ឋកិច្ច) Environment(បរិស្ថាន) ហើយនិង Human Rights (សិទ្ធិមនុស្ស) ហើយនិង Quality (គុណភាព) Safety (សុវត្ថិភាព) ហ្នឹង ដើម្បីទាញឱ្យគាត់មានគេហៅថាមានលទ្ធភាពកសាងខ្លួនឯងហ្នឹង មានការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព ហើយខ្លួនខ្ញុំនេះ ក៏ទទួលបានការគាំទ្រពីអតិថិជន គឺយើងវិលជុំ បានន័យថាជួយគ្នាទៅវិញទៅមកបាន»។
អង្គការស្តង់ដាអន្តរជាតិ (ISO) បានឱ្យដឹងថា ពាក្យទំនួលខុសត្រូវសង្គមរបស់ក្រុមហ៊ុន(CSR) មានគោលការណ៍គន្លឹះចំនួន៧ជាសកល គឺអភិបាលកិច្ចស្ថាប័ន សិទ្ធិមនុស្ស គោលការណ៍ពលកម្ម បរិស្ថាន គោលការណ៍ការងារយុត្តិធម៌ ដោះស្រាយបញ្ហាអតិថិជន និងការចូលរួមនិងអភិវឌ្ឍសហគមន៍៕