សាស្ត្រាចារ្យ អន សុភៈ៖ទាល់តែពលរដ្ឋខ្មែរយល់តម្លៃសិល្បៈខ្លួន ទើបមានគំនិតថែរក្សា

ជាតិ

បទយកការណ៍ / បទសម្ភាសន៍

សាស្ត្រាចារ្យ អន សុភៈ៖ទាល់តែពលរដ្ឋខ្មែរយល់តម្លៃសិល្បៈខ្លួន ទើបមានគំនិតថែរក្សា

03, Jun 2018 , 11:19 pm

រូបភាព

ដោយ: ប៉ូ សាគុន

សាស្ត្រាចារ្យបង្រៀនផ្នៃកនាដសាស្ត្រតាំងពីឆ្នាំ១៩៨៤ លោក អន សុភៈ លើកឡើងថា ពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់រូបអាចថែរក្សាសិល្បៈរបស់ខ្លួន គ្រប់ទម្រង់បាន លុះត្រាណាតែពួកគាត់ យល់ពីតម្លៃសិល្បៈជាមុនសិន។ លោកថាការគាំទ្រសិល្បៈខ្មែរ ព្រោះតែយល់ថាសិល្បករក្រណាស់ គួរឱ្យអាណិតណាស់ គាត់ហត់ណាស់ គាត់សម្ដែងល្អណាស់ នោះមិនមែនបានន័យថាពួកគេយល់ពីសិល្បៈខ្មែរនោះទេ ហើយពួកគេក៏គ្មានគំនិតថែរក្សានិងអភិវឌ្ឍន៍សិល្បៈជាតិដែរ។

សូមអាន កិច្ចសម្ភាស រវាង កញ្ញា ប៉ូ សាគុន អ្នកសារព័ត៌មានថ្មីៗ ពាក់ព័ន្ធតម្លៃសិល្បៈល្ខោននិយាយ និង លោក អន សុភៈ សាស្ត្រាចារ្យបង្រៀនផ្នែកនាដសាស្ត្រ ខាងក្រោមនេះ៖

កញ្ញា ប៉ូ សាគុន៖ តើល្ខោននិយាយជាអ្វី? វាមានលក្ខណៈពិសេសយ៉ាងណា?

លោក អន សុភៈ៖ ល្ខោននិយាយ គឺជាការសម្ដែងយកសម្ដីជាធំ។ លក្ខណៈពិសេសរបស់ល្ខោននេះ គឺការប្រើពាក្យមួយម៉ាត់ៗសរុបអត្ថន័យជ្រាលជ្រៅណាស់ ហើយត្រូវសង្កត់ន័យ ឱ្យអ្នកមើលចាប់អារម្មណ៍។ អ្នកសម្ដែង បកស្រាយមនោសញ្ចេតនាផ្ទាល់ខ្លួនផង ឱ្យអ្នកដទៃផង។ ល្ខោននិយាយ សម្ដែងមិនច្របូកច្របល់ទេ បើតួណានិយាយ តួផ្សេងនៅស្ងៀម ដើម្បីឱ្យអ្នកមើលផ្ចង់អារម្មណ៍ទៅអ្នកនិយាយ។ ល្ខោននិយាយ ជាទម្រង់សិល្បៈមួយ ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីតថភាពសង្គមយ៉ាងស៊ីជម្រៅ។

កញ្ញា ប៉ូ សាគុន៖ តើល្ខោននិយាយមានប៉ុន្មានទម្រង់?

លោក អន សុភៈ៖ ល្ខោននិយាយមាន៣ទម្រង់។ ល្ខោននិយាយសម្ដែងលើឆាក ល្ខោននិយាយវិទ្យុ និងល្ខោននិយាយជាវីដេអូ។

កញ្ញា ប៉ូ សាគុន៖ តើល្ខោននិយាយកើតឡើងតាំងពីឆ្នាំណា? ពេញនិយមខ្លាំងនៅឆ្នាំណា?

លោក អន សុភៈ៖ ល្ខោននិយាយ កើតឡើងតាំងពីទស្សនវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៤០ ដោយគ្រូជនជាតិបារាំងមកបង្រៀន។ កាលនោះ គេយកល្ខោននិយាយនេះ ជាមធ្យោបាយបង្ហាញពីបញ្ហាក្នុងសង្គម។ ល្ខោននេះ ពេញនិយមខ្លាំង ក្នុងទសវត្សរ៍ទី៦០ ហើយគេឱ្យឈ្មោះថាល្ខោនជាតិ។ ល្ខោនជាតិនេះ គេមានរៀនចំជាកម្មវិធី ទៅសម្ដែងគ្រប់ខេត្តទាំងអស់ នៅប្រទេសកម្ពុជា។ មនុស្សសម័យនោះ គេឱ្យតម្លៃល្ខោននិយាយនេះណាស់ ជាពិសេសសិស្សនិស្សិត ព្រោះពួកគេមើលដើម្បីបានគំនិត យកទៅវិភាគបញ្ហាសង្គមដែលកើតឡើង។

កញ្ញា ប៉ូ សាគុន៖ បើប្រៀបធៀបមកពេលបច្ចុប្បន្នវិញ តើការគាំទ្រល្ខោននិយាយស្ថិតក្នុងកម្រិតណា?

លោក អន សុភៈ៖ បច្ចុប្បន្ន ស្ទើរតែសាបសូន្យទៅហើយ មិនមែនថាគ្មានការគាំទ្រសោះទេ តែវាតិចពេក ។ តិចខ្លាំងណាស់។ កុំថាឡើយអ្នកមើល សូម្បីតែអ្នករៀនពេលនេះ មានតែ១៦នាក់ទេ ដែលរៀនជំនាញល្ខោននិយាយនេះ។ សិស្សខ្លះ រៀនបានបន្តិចដូរជំនាញ ខ្លះរៀនជិតចប់ហើយ។ មើលឃើញថា មិនមានទីផ្សារឈប់ទៀត។ មានរឿងច្រើនណាស់។

កញ្ញា ប៉ូ សាគុន៖ ហេតុអ្វីមានការធ្លាក់ចុះយ៉ាងនេះ?

លោក អន សុភៈ៖ បញ្ហាធំបំផុត ពួកគាត់មិនយល់តម្លៃសិល្បៈខ្មែរ។ ម្ដាយឪពុក មិនសូវចាប់អារម្មណ៍ កូនៗមិនស្រឡាញ់។ គាត់រើសជំនាញតាមទីផ្សារការងារ ដែលអាចរកប្រាក់បាន។ គាត់យល់ថា រៀនសិល្បៈនេះ បានតែសប្បាយរកប្រាក់មិនបាន។ ចំណែកអ្នកមើលវិញ គាត់មិនចង់មើលព្រោះតែបច្ចុប្បន្ន មានភាពយន្តច្រើន ប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាទំនើបៗក៏ច្រើន ដូច្នេះ គេមិនចាប់អារម្មណ៍ល្ខោននិយាយទេ។ ពួកគេមិនបានចាប់អារម្មណ៍ទេថា ល្ខោននិយាយមានតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងសង្គម ដែលឲ្យពួកគេអាចទទួលបានចំណេះយ៉ាងច្រើនពីល្ខោននិយាយនោះទេ។

កញ្ញា ប៉ូ សាគុន៖ ក្នុងថ្ងៃសម្ដែងរឿង «ថៅកែចិត្តចោរ» តើលោកយល់ថា មានអ្នកគាំទ្រច្រើនទេ?

លោក អន សុភៈ៖ សិល្បករសប្បាយចិត្តណាស់ ពេលដែលឃើញមានអ្នកគាំទ្រច្រើន។ តែខ្ញុំមិនចង់ឮពាក្យថា គាំទ្រសិល្បៈខ្មែរ គាំទ្រសិល្បករខ្មែរ ព្រោះតែពួកគេយល់ថា សិល្បករគាត់ក្រណាស់ គាត់លំបាកណាស់ គាត់គួរឱ្យអាណិតណាស់ គាត់សម្ដែងសមណាស់។ នេះមិនមែនហៅថាគាំទ្រ និងយល់តម្លៃសិល្បៈខ្មែរនោះទេ។ ទាល់តែពួកគាត់សិក្សាឱ្យបានស៊ីជម្រៅ ទៅលើទម្រង់សិល្បៈរបស់ខ្មែរ ថាវាបានផ្ដល់ផលប្រយោជន៍អ្វីខ្លះទៅក្នុងសង្គម? គាត់បានទទួលចំណេះអ្វីខ្លះពីសិល្បៈនេះ? ទាល់តែគាត់យល់តម្លៃយ៉ាងនេះ ទើបធ្វើឱ្យគាត់គាំទ្រមិនងាករេ ហើយគាត់នឹងមានគំនិតថែរក្សា និងអភិវឌ្ឍន៍សិល្បៈខ្មែរ។

កញ្ញា ប៉ូ សាគុន៖ តើលោកមានជាសារ ឬសំណូមពរអ្វី ទៅកាន់ខ្មែរគ្រប់រូប?

លោក អន សុភៈ ៖ ខ្ញុំសំណូមពរខ្មែរទាំងអស់ សូមស្វែងយល់ពីទម្រង់សិល្បៈខ្មែរគ្រប់ទម្រង់ ព្រោះវាសុទ្ធតែបានផ្ដល់ចំណេះ ជាពិសេសសិល្បៈល្ខោននិយាយ វាបង្ហាញយ៉ាងស៊ីជម្រៅទៅក្នុងបញ្ហាសង្គម៕