អាមេរិកនិងម៉ិកស៊ិកព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី ដោយទុកកាណាដាក្រៅតុចរចា

អន្តរជាតិ

អាមេរិកនិងម៉ិកស៊ិកព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី ដោយទុកកាណាដាក្រៅតុចរចា

28, Aug 2018 , 8:19 pm

រូបភាព

ប្រធានាធិបតីអាមេរិក ដូណាល់ ត្រាំ និងនាយករដ្ឋមន្រ្តីកាណាដា ចាស្ទីន ទ្រូដូ (រូបភាព AFP)

ដោយ: តន ចាន់រិទ្ធារ៉ា

នៅថ្ងៃទី២៧ ខែសីហា អាមេរិក និងម៉ិកស៊ិកបានឯកភាពគ្នាសើរើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីអាមេរិកខាងជើង (NAFTA) ដែលលោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ ចង់លុបចោល។ NAFTA ជាកិច្ចព្រមព្រៀងត្រីភាគីកាណាដា-ម៉ិកស៊ិក-អាមេរិក ប៉ុន្តែអាមេរិក និងម៉ិកស៊ិកបានចរចាគ្នាជាទ្វេភាគី ដោយមិនបញ្ចូលកាណាដាឡើយនៅ៥ចុងសប្ដាហ៍ចុងក្រោយនេះ។ ខណៈលោក ត្រាំ ចង់ដកកាណាដាចេញ ប្រធានាធិបតីម៉ិកស៊ិកចង់ឲ្យកិច្ចព្រមព្រៀងថ្មីមានវត្តមានកាណាដាដដែល។

ក្រោយចរចាដ៏តានតឹងជាច្រើនខែមក អាមេរិក និងម៉ិកស៊ិក បានព្រមព្រៀងលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីថ្មីមួយប្រចាំតំបន់អាមេរិកខាងជើង។ ការចរចារហូតដល់ការព្រមព្រៀងគ្នា កើតឡើងបន្ទាប់ពីលោក ដូណាល់ ត្រាំ គំរាមលុបកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី NAFTA ដែលមានអាវុយ២៤ឆ្នាំទៅហើយនោះ ក្រោយលោកក្លាយជាប្រធានាធិបតីអាមេរិកនៅដើមឆ្នាំ២០១៧ មក។ លោក ត្រាំ បានប្រកាសពីកិច្ចព្រមពៀងថ្មីនៅថ្ងៃទី២៧ ខែសីហា នៅសេតវិមាន។

ពីដំបូងការចរចារបស់អាមេរិក និងម៉ិកស៊ិកដើម្បីពិនិត្យឡើងវិញកិច្ចព្រមព្រៀងចាស់ ធ្វើឡើងក្រោមរូបភាពត្រីភាគីកាណាដា-ម៉ិកស៊ិក-អាមេរិក។ ប៉ុន្តែនៅរយៈពេល៥សប្ដាហ៍ចុងក្រោយនេះ អាមេរិក និងម៉ិកស៊ិកបានចរចាតែពីរនាក់ និងទុកកាណាដាដោយឡែកសិន។ ក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងថ្មី អាមេរិក និងកាណាដា បានឯកភាពលើចំណុចជាច្រើនដូចជាពាណិជ្ជកម្មរថយន្ត ការរឹតបន្តឹងការពារកម្មករ និងការបើកឲ្យមានត្រួតពិនិត្យកិច្ចព្រមព្រៀងនេះរៀងរាល់៦ឆ្នាំម្ដង។

យ៉ាងណាក្ដី អ្វីដែលជាកង្វល់ធំនោះ គឺកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីនៅអាមេរិកខាងជើងនេះ ត្រូវបន្តជាលក្ខណៈត្រីភាគីដដែល ឬថយត្រឹមទ្វេភាគីអាមេរិក និងម៉ិកស៊ិក។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកាណាដា និងជាអ្នកចរចា Chrystia Freeland បានលុបចោលទស្សនកិច្ចនៅអឺរ៉ុបភ្លាមៗ និងធ្វើដំណើរទៅកាន់ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនដើម្បីបើកការចរចាជាមួយអាមេរិក។ បើតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AFP នាយករដ្ឋមន្ត្រីកាណាដា ចាស្ទីន ទ្រូដូ ក៏បានជជែកតាមទូរសព្ទជាមួយលោក ត្រាំ ដែរលើបញ្ហានេះ។

បើគ្មានលទ្ធផលជាវិជ្ជមានក្នុងការចរចានេះ លោក ត្រាំ អាចជូនដំណឹងទៅកាន់សភាអាមេរិកពីកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយម៉ិកស៊ិក ហើយទុកពេលឲ្យកាណាដាចូលតាមក្រោយ។ ប៉ុន្តែលោក ត្រាំ និយាយហើយថា អាមេរិកនឹងបន្តដំណើរដោយគ្មានវត្តមានកាណាដា។ ជំហរតឹងរ៉ឹងរបស់លោកចំពោះកាណាដាលើពន្ធរថយន្ត និងផលិតផលប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ អាចបង្កបញ្ហាដល់ការចរចា ខណៈកាណាដាក៏ប្រកាសជំហរដែរថា ខ្លួននឹងចូលរួមក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងដែលល្អសម្រាប់ខ្លួនប៉ុណ្ណោះ។

ខណៈលោក ត្រាំ មិនចង់ស្វាគមន៍កាណាដា ម៉ិកស៊ិកបានប្រកាន់ជំហរផ្ទុយពីនេះ និងចង់ឲ្យកាណាដាចូលរួមកិច្ចព្រមព្រៀងនេះក្រោមរូបភាពត្រីភាគីដូចកិច្ចព្រមព្រៀងចាស់។ ប្រធានាធិបតីម៉ិកស៊ិកចប់អាណត្តិ Enrique Pena Nieto និយាយថា កិច្ចព្រមព្រៀងចុងក្រោយជាមួយអាមេរិក និងកាណាដា ជារឿងអាចទៅរួច។ ក្នុងការជជែកតាមទូរសព្ទ លោក Nieto ក៏ប្រាប់លោក ទ្រូដូ ដែរថា វាជារឿងសំខាន់ដែលកាណាដាចូលរួមជាមួយម៉ិកស៊ិកនិងអាមេរិក៕