ម៉ាឡេស៊ីដោះលែងជនជាតិវីហ្គ័រ១១នាក់ ដោយមិនខ្វល់សំណើបត្យាប័នរបស់ចិន

អន្តរជាតិ

ម៉ាឡេស៊ីដោះលែងជនជាតិវីហ្គ័រ១១នាក់ ដោយមិនខ្វល់សំណើបត្យាប័នរបស់ចិន

12, Oct 2018 , 9:59 pm

រូបភាព

ជនជាតិវីហ្គ័រដែលត្រូវដោះលែង បានធ្វើដំណើរទៅកាន់តួកគី (រូបភាព Reuters)

ដោយ: តន ចាន់រិទ្ធារ៉ា

អាជ្ញាធរម៉ាឡេស៊ី បានដោះលែងជនជាតិវីហ្គ័រ (Uighur) ចំនួន១១នាក់ ដែលរត់គេចពីមន្ទីរឃុំខ្លួននៅទឹកដីថៃកាលពីឆ្នាំ២០១៧ ។ មេធាវីជនជាតិភាគតិចរបស់ចិនទាំងនេះ និយាយថា ជនជាតិវីហ្គ័រត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់តួកគីហើយ។ នេះមានន័យថា ក្រុងគួឡាឡាំពួ បានទាត់ចោលសំណើធ្វើបត្យាប័នរបស់ក្រុងប៉េកាំង។

លោក Fahmi Abdul Moin មេធាវីរបស់ជនជាតិភាគតិចវីហ្គ័រទាំង១១នាក់ បានប្រាប់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AFP នៅថ្ងៃទី១២ ខែតុលា ថា កូនក្ដីរបស់ខ្លួន ត្រូវបានដោះលែង បន្ទាប់ពីរាជអាជ្ញាម៉ាឡេស៊ីបានទម្លាក់បទចោទប្រឆាំងលើករណីឆ្លងចូលទឹកដីម៉ាឡេស៊ីខុសច្បាប់។ ជនជាតិវីហ្គ័រ១១នាក់នេះ ស្ថិតក្នុងចំណោមជនជាតិវីហ្គ័រ២៥នាក់ ដែលបានហែកគុកនៅទឹកដីថៃកាលពីឆ្នាំ២០១៧ មុននឹងឆ្លងចូលទឹកដីម៉ាឡេស៊ី។

ក្រោយការដោះលែងក្រោមហេតុផលមនុស្សធម៌ ជនជាតិភាគតិចទាំង១១នាក់ ក៏បានធ្វើដំណើរទៅកាន់តួកគីនៅថ្ងៃទី៩ ខែតុលាកន្លងទៅ។ អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស (HRW) បានស្វាគមន៍ការសម្រេចចិត្តរបស់ម៉ាឡេស៊ី ព្រោះបើបញ្ជូនទៅកាន់ទឹកដីចិនវិញនោះ ពួកគេនឹងប្រឈមមុខការឃុំខ្លួន ឬការធ្វើទារុណកម្ម ឬក៏ទោសធ្ងន់ជាងនេះទៅទៀត។

តាមពិតទៅ ក្រុងប៉េកាំងបានដាក់សំណើទៅកាន់រដ្ឋាភិបាលចាស់ម៉ាឡេស៊ីដើម្បីធ្វើបត្យាប័នជនជាតិវីហ្គ័រទាំង១១នាក់នេះកាលពីខែកុម្ភៈ។ យ៉ាងណាមិញ នាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មីម៉ាឡេស៊ី មហាធៀ មហាម៉ាត់ មិនខ្វល់សំណើរបស់ចិនឡើយ ខណៈម៉ាឡេស៊ីហាក់ប្រកាន់នយោបាយឯករាជ្យជាងមុនក្នុងទំនាក់ទំនងជាមួយចិន។ ចំណែកឯរដ្ឋាភិបាលរបស់អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី ណាជីប រ៉ាហ្សាក់ វិញ មានទំនោរខ្លាំងទៅរកចិន។

កាលពីឆ្នាំ២០១៧ លោក ណាជីប បានបញ្ជូនជនជាតិវីហ្គ័រចំនួន២៩នាក់ទៅឲ្យក្រុងប៉េកាំងវិញ ដោយអះអាងថា ជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងសកម្មជនជ្រុលនិយម។ ជនជាតិវីហ្គ័រ ត្រូវបានរាយការណ៍ថា រងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញនៅឯតំបន់ស៊ីនជាំងភាគខាងលិច ជាទីដែលពួកគេជួបការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពយ៉ាងខ្លាំង ពិសេសការប្រតិបត្តិសាសនាឥស្លាមតែម្ដង។

នៅស៊ីនជាំងដែលតំបន់ស្វយ័តមួយរបស់ចិន ជនជាតិវីហ្គ័រ និងជនមូស្លីមច្រើនជាងមួយលាននាក់ ត្រូវបានឃុំខ្លួនក្នុងមន្ទីរកែប្រែឡើងវិញសម្រាប់ទោសទណ្ឌស្រាលៗដូចជាការទាក់ទងជាមួយសមាជិកគ្រួសារដែលរស់នៅក្រៅប្រទេស ឬក៏ចែករំលែកការថ្ងៃលំហែកាយសាសនាឥស្លាមតាមបណ្ដាញសង្គមជាដើម។ ទោះជាមានភស្តុតាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ក្ដី ក្រុងប៉េកាំងបានទាត់ចោលការចោទប្រកាន់ទាំងអស់នេះ៕