ថ្ងៃអង្គារទី ២៧ ខែកញ្ញា ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន លោក រ៉ូឌ្រីហ្គោ ឌូទើតេ បានថ្លែងថា អាជ្ញាធរហ្វីលីពីនអាចបណ្តេញប្រជាជនចិនដែលធ្វើការងារខុសច្បាប់នៅហ្វីលីពីនបាន ប៉ុន្តែកិច្ចការងារនេះមិនអាចធ្វើទាំងបង្ខំឡើយ។ មេដឹកនាំរូបនេះរម្លឹកថា ប្រជាជនហ្វីលីពីនច្រើនម៉ឺននាក់ក៏កំពុងធ្វើការងារខុសច្បាប់នៅបរទេសដែរ។
រឿងចម្រូងចម្រាសមួយកើតឡើងបន្ទាប់ពីព្រឹទ្ធសភាហ្វីលីពីនជជែកដេញដោលលើទិន្នន័យថ្មីដែលបង្ហាញពីការកើនឡើងនៃចំនួនជនជាតិចិនដែលដាក់ពាក្យធ្វើការងារនៅហ្វីលីពីន ហើយក្នុងនោះមានភាគច្រើនធ្វើការងារដោយខុសច្បាប់ផងដែរ។
ឆ្លើយតបនឹងក្តីបារម្ភ ក៏ដូចជាមតិរិះគន់នានា ក្នុងពិធីសម្ពោធព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិ Bohol-Panglao ប្រធានាធិបតី រ៉ូឌ្រីហ្គោ ឌូទើតេ បានបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកអាចបណ្តេញប្រជាជនចិនដែលកំពុងធ្វើការងារខុសច្បាប់នៅក្នុងប្រទេសបាន ប៉ុន្តែលោករម្លឹកជាមុនថា បញ្ហាក៏អាចនឹងកើតឡើងបើសិនជារដ្ឋាភិបាលអនុវត្តទាំងបង្ខំ។
សារព័ត៌មាន CNN ហ្វីលីពីនបានផ្សាយថា ជាមួយនឹងការរម្លឹកនេះ ប្រធានាធិបតីរូបនេះបានពន្យល់ បច្ចុប្បន្ននេះប្រជាជនហ្វីលីពីនច្រើនម៉ឺននាក់ដែរ ដែលកំពុងធ្វើការងារខុសច្បាប់នៅបរទេសក្នុងនោះមាននៅចិន កូរ៉េខាងត្បូង និងម៉ាឡេស៊ី។
ឌូទើតេនិយាយដូច្នេះ៖« វាមិនមែនគ្មានបញ្ហាទេ ប៉ុន្តែវាចាំបាច់ត្រូវមានការរៀបចំជាមុន។ ប្រសិនជាអ្នកគិតថា អ្នកកំពុងខាតបង់ និងប្រឈមបញ្ហាព្រោះតែមានជនជាតិចិនច្រើននាក់ធ្វើការងារនៅទីនេះ កុំភ្លេចថា យើងក៏មានប្រជាជនហ្វីលីពីនយើងច្រើនដូចគ្នាដែរកំពុងធ្វើការងារនៅចិន»។
យ៉ាងណាក៏ដោយលោក ឌូទើតេ ផ្តល់យោបល់ថា ហ្វីលីពីនគួរធ្វើតាមបែបបទការទូតវិញដើម្បីការពារកុំឲ្យមានបញ្ហធ្ងន់ធ្ងរកើតឡើង។ ការទូតនោះគឺប្រាប់ប្រជាជនដែលធ្វើការដោយមិនស្របច្បាប់ទាំងនោះចាកចេញពីហ្វីលីពីន ជាជាងបណ្តេញពួកគេទាំងបង្ខំ។
-២០១៧ ភ្ញៀវទេសចរចិនជាងមួយលាននាក់មកលេងហ្វីលីពីន ប៉ុន្តែច្រើនម៉ឺននាក់ស្នើសុំសិទ្ធិធ្វើការ
តាមពិតទៅ លោក ឌូទើតេ បានលើកឡើងពីចំណាត់ការរបស់រដ្ឋាភិបាល បន្ទាប់ពីមានការបំភ្លឺក្នុងព្រឹទ្ធសភាដោយក្រសួងការងារហ្វីលីពីនដើម្បីឆ្លើយតបនឹងកំណើនជនជាតិបរទេសជាពិសេសចិនធ្វើការងារដោយខុសច្បាប់នៅហ្វីលីពីន។
ក្នុងអំឡុងពេលសវនាបំភ្លឺក្នុងគណៈកម្មាធិការទីមួយនៅថ្ងៃចន្ទទី ២៦ ខែវិច្ឆិកា សមាជិកព្រឹទ្ធសភាហ្វីលីពីន បានចោទជាសំណួរចំពោះការចេញទិដ្ឋាការទេចរណ៍ឲ្យជនជាតិចិនប្រហែល ១,៦លាននាក់ឆ្នាំនេះផង។
ក្រសួងការងារហ្វីលីពីន បានទទួលស្គាល់ថា ក្នុងចំណោម ១,៦លាននាក់នោះ មានអ្នកទេសចរច្រើនម៉ឺននាក់ដែលបានដាក់ពាក្យស្នើសុំធ្វើការងារនៅហ្វីលីពីនតែម្តង។
អនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការងារ Ciriaco Lagunzad ដែលបានចូលបំភ្លឺក្នុងព្រឹទ្ធសភានោះបានបញ្ជាក់ ដូច្នេះ៖ «ពួកគេជាច្រើននាក់មកក្នុងនាមជាអ្នកទេសចរ ប៉ុន្តែក្រោយមកគេប្តូរទិដ្ឋាការទេសចរណ៍ដើម្បីស្នើសុំធ្វើការងារតែម្តង»។
យោងតាមទិន្នន័យដែលបង្ហាញក្នុងការបំភ្លឺនោះ ចន្លោះពីឆ្នាំ ២០១៥ ដល់ឆ្នាំ ២០១៧ ក្រសួងការងារបានផ្តល់សិទ្ធិធ្វើការងារដល់ជនបរទេសចំនួន ១១៥៦៥២នាក់ក្នុងចំណោមនោះមានជនជាតិចិន ៥១០០០នាក់ទៅហើយ។
សមាជិកព្រឹទ្ធសភាលោកស្រី Grace Poe បានព្រមានក្រសួងការងារហ្វីលីពីនដែរជុំវិញការឈានទៅផ្តល់ពេលវេលាបន្ថែមសម្រាប់អ្នកដែលកំពុងធ្វើការងារនៅក្នុងប្រទេសហ្វីលីពីន ហើយកាន់ទិដ្ឋាការទេសចរណ៍នោះ។
លោកស្រីបញ្ជាក់បន្ថែមថា វានឹងមានការអនុវត្តចំណាត់ការបង្ក្រាបរាល់អ្នកធ្វើការងារនៅហ្វីលីពីនដែលគ្មានការអនុញ្ញាតតាមច្បាប់នៅពេលខាងមុខ ហើយសមាជិកព្រឹទ្ធសភាច្រើននាក់នឹងស្ម័គ្រចិត្តចុះពិនិត្យមើលលិខិតអនុញ្ញាតដោយផ្ទាល់ដែរ។ ចំណាត់ការបន្ថែមគឺការឈានទៅកែប្រែច្បាប់ការងារដើម្បីធានាថា ម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនត្រូវជួលបុគ្គលិកជាជនជាតិហ្វីលីពីនយ៉ាងតិច ៨០ភាគរយនៃចំនួនបុគ្គលិកទាំងអស់ផងដែរ។
ក្រៅពីកំណើនកម្មករបរទេសដែលធ្វើការខុសច្បាប់ សមាជិកព្រឹទ្ធសភាហ្វីលីពីនការលើកឡើងពីបារម្ភរបស់ខ្លួនផងដែរចំពោះកំណើនជនជាតិចិនចូលមកទិញខុនដូនៅក្នុងរដ្ឋធានីម៉ានីល។ កំណើននេះវាធ្វើឲ្យតម្លៃខុនដូរឡើងថ្លៃកប់ពពក ដែលវាបង្កផលលំបាកច្រើនសម្រាប់ប្រជាជនហ្វីលីពីនដែលមានជីវភាពកម្រិតមធ្យម និងកម្រិតទាបផង៕