ស្ដេចចាប៉ីដងវែងព្រឹទ្ធភិរម្យ ប្រាជ្ញ ឈួន ស្លាប់កាយតែសំឡេងរស់

បទយកការណ៍ / បទសម្ភាសន៍

ស្ដេចចាប៉ីដងវែងព្រឹទ្ធភិរម្យ ប្រាជ្ញ ឈួន ស្លាប់កាយតែសំឡេងរស់

01, Dec 2018 , 3:42 pm

រូបភាព

ដោយ: ប៉ូ សាគុន

ភ្នំពេញ៖ លោកព្រឹទ្ធភិរម្យ ប្រាជ្ញ ឈួន បានទទួលមរណភាពកាលពីវេលាម៉ោង១និង៣០នាទីព្រឹក ឈានចូលថ្ងៃទី១៧ខែវិច្ឆិកា។ មរណៈភាពរបស់ស្ដេចចាប៉ីដងវែងរូបនេះ បានធ្វើឱ្យប្រជាជនកម្ពុជាស្ទើរទូទាំងប្រទេសមានការសោកស្ដាយជាពន់ពេក។ មនុស្សមកពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន ទាំងមន្ត្រីរាជការ អ្នកជំនួញ សិល្បៈករ តន្ត្រីករ និងសាមញ្ញជន បានស្កាត់មកចូលរួមពិធីបុណ្យសពរបស់លោកតា ប្រាជ្ញ ឈួន ដែលពូកគេថា រូបលោកបាត់មែន តែសំឡេងនៅតែស្ថិតក្នុងអារម្មណ៍កូនខ្មែរជានិច្ច។

សូមស្ដាប់បទយកការណ៍ដែលរៀបចំដោយកញ្ញា ប៉ូ សាគុន ដូចតទៅ៖

សពរបស់លោកព្រឹទ្ធភិរម្យ ប្រាជ្ញ ឈួន បានតម្កល់ធ្វើបុណ្យ នៅក្នុងវត្តបទុមវត្តី នាកណ្ដាលក្រុងភ្នំពេញ ហើយក៏ត្រូវរំលាយនៅថ្ងៃចន្ទទី១៩ខែវិច្ឆិកា នៅវេលាម៉ោង៥ល្ងាចនៅវត្តដដែលនេះដែរ។

ថ្ងៃទី២នៃការតម្កល់សព ម៉ោងប្រមាណ៤ល្ងាចជាពេលដែលព្រះសង្ឃសូត្រមន្ត បញ្ជូនកុសល្យដល់លោកតា ប្រាជ្ញ ឈួន មុនការសម្ដែងព្រះធម៌ទេសនា។ ភ្ញៀវដែលមកចូលរួមពិធីបុណ្យសពនេះមកពីគ្រប់ក្រសួងនិងស្ថានប័ន មានទាំងព្រះសង្ឃ មន្ត្រីរាជការ សិល្បករ តន្ត្រីករ សិស្សនិស្សិត និងមនុស្សទូទៅធម្មតា។

ភរិយាទីពីររបស់លោកតា ប្រាជ្ញ ឈួន អ្នកស្រី អ៊ុក ព្រីង ដែលមានអាយុ៧០ឆ្នាំបានប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗថា អ្នកស្រីពិតជាមានភាពកក់ក្ដៅឥតឧបមា ព្រោះមានការជួយជ្រោមជ្រែងនិងទំនុកបម្រុងពីក្រសួងពាក់ព័ន្ធនានា ជួយរៀបចំពិធីបុណ្យរបស់លោកតា ប្រាជ្ញ ឈួន។ អ្នកស្រីថា មូលហេតុដែលគ្រួសារទាំងមូល មូលមតិគ្នារៀបចំពិធីបុណ្យសពរបស់លោកតា ប្រាជ្ញ ឈួន នៅវត្តិបទុវត្តី ក៏ព្រោះតែក្នុងបំណងឱ្យអ្នកដែលស្រឡាញ់រាប់អាន ស្ដេចចាប៉ីដងវែងរូបនេះ បានមកគោរពវិញ្ញាណខណ្ឌជាលើកចុងក្រោយ។ «កក់ក្ដៅរកអ្វីប្រៀបមិនបានឡើយវាអស្ចារ្យណាស់។ សម្រាប់ខ្ញុំជាអ្នកនៅស្រែ ធ្វើមិនបានដូចនេះទេ។ ព្រះសង្ឃ និងគ្រប់រដ្ឋមន្ត្រីទាំងអស់ ហើយអ្នកច្រើនទៀត បានមកចូលរួម គាត់ឧដុង្គឧត្ដមណាស់»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់អ្នកស្រី អ៊ុក ព្រីង។

អ្នកស្រីបានអរគុណដល់ក្រសួងនានា ជាពិសេសក្រសួងវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ ព្រមទាំងព្រះសង្ឃគ្រប់ព្រះអង្គ និងភ្ញៀវទាំងអស់ដែលបានជួយជ្រោមជ្រែងពិធីបុណ្យសពនេះ យ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់។ អ្នកស្រី ព្រីង បន្ថែម៖«ខ្ញុំសូមអរគុណរដ្ឋាភិបាលទាំងអស់ ដែលបានជួយឧត្ថម្ភដល់ខ្ញុំ»។

ជាអ្នកស្ដាប់ចម្រៀងចាប៉ីរបស់លោកតា ប្រាជ្ញ ឈួន តាំងពីនៅក្មេង និងជាគ្រូបង្រៀនផងនោះ លោក អេង សារ៉ោ មកចូលរួមពិធីបុណ្យសពនេះ បានសម្ដែងនូវការសោកស្ដាយថា មរណៈភាពរបស់ស្ដេចចាប៉ីរូបនេះ ជាការបាត់បង់កវីផ្នែកសិល្បៈបុរាណ និងធនធានមនុស្សដែលមានទេព្យកោសល្យដ៏កម្រ។ ឆ្លៀតពេលក្រោយពីចូលរួមពិធីបុណ្យកឋិននៅបែកចាន ជាមួយអ្នកភូមិប្រមាណជាង១០នាក់ទៀត ឈៀងមកគោរពវិញ្ញាខណ្ឌ របស់លោកតា ព្រឹទ្ធភិរម្យ ប្រាជ្ញ ឈួន លោក សារ៉ោ ថាខ្លួនធ្លាប់ស្ដាប់ចាប៉ីរបស់លោកតា ប្រាជ្ញ ឈួនតាំងពីក្មេង។

ដោយសារតែម្ដាយតែងតែបើកវិទ្យុឱ្យស្ដាប់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ គ្រូបង្រៀនរូបនេះទទួលបានចំណេះដឹង និងចេះពិចារណា ពីសិល្បៈចាប៉ីដងវែងតាំងពីខ្លួននៅក្មេងម្ល៉េះ។ លោកថាការអប់រំដែលមានក្នុងចាប៉ី របស់ស្ដេចចាប៉ីរូបនេះ បានទូន្មានពីការសេពគប់មិត្ត ពីជីវិតក្នុងគ្រួសារ និងក្នុងសង្គមទាំងមូលផង។ ក្នុងនាមជាខ្មែរមួយរូបលោក សារ៉ោ យល់ឃើញថាទម្រង់សិល្បៈចម្រៀងចាប៉ី នៅតែបម្រើក្នុងសង្គមខ្មែរផ្នែកបញ្ញាស្មារតីគ្រប់សម័យកាល។ «ថ្មីដ្បិតសម័យឥឡូវជឿនលឿន តែក៏មិនគួរចោលចាប៉ីដែរ។ «ទោះសម័យណាក៏ដោយ យើងគួរតែស្ដាប់ពាក្យពេចន៍ អប់រំដែលមាននៅក្នុងចាប៉ី។ មកដល់សម័យនេះមានក្មេងជំនាន់ក្រោយច្រើនហើយ ដែលបានព្យាយាមរៀនចាប៉ី។ ខ្ញុំមកនេះមកជូនដំណើរគាត់ជាលើកចុងក្រោយហើយ»។ នេះជាការបន្ថែមរបស់លោក សារ៉ោ។

ជាសិល្បករចាប៉ីដងវែងវ័យក្មេងមួយរូបលោក នូ សំណាង បានសម្ដែងនូវការសោកស្ដាយចំពោះការបាត់បង់នេះ។ រំលឹកអនុស្សាវរីយ៍ដែលធ្លាប់ទៅច្រៀងចាប៉ីនៅផ្ទះស្ដេចចាប៉ី កាលពីឆ្នាំ២០១៤ លោក សំណាង បានរៀបរាប់ថា លោកតា ប្រាជ្ញ ឈួន ពិតជាសប្បាយចិត្តខ្លាំងពេលដែលឃើញក្មេងជំនាន់ក្រោយព្យាយាមរៀនចាប៉ីបន្ត។

អ្នកចាប៉ីរូបនេះបានរៀនសូត្រច្រើនពីការច្រៀង ការកេះចាប៉ី និងការរៀបឃ្លាឃ្លោងកំណាព្យ ពីលោកតា ប្រាជ្ញ ឈួន តាមរយៈការជួបផ្ទាល់ផង និងតាមការផ្សព្វផ្សាយផ្សេងៗផងដែរ។ ក្នុងនាមជាសិល្បករចាប៉ីដងវែងមួយរួប លោកសំណាងបានស្នើដល់កូនខ្មែរគ្រប់រូប សូមលើកទឹកចិត្តដល់សិល្បករចាប៉ី ទោះមិនបានរៀនក្ដី។ លោក នូ សំណាង បញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះ៖«ខ្ញុំគ្មានអ្វីក្រៅពីការសោកស្ដាយ នូវការបាត់បង់វីរសិល្បករចាប៉ីដងវែងលោកតា ប្រាជ្ញ ឈួន ទេ។ ក្មេងជំនាន់ក្រោយ ទោះមិនបានរៀនក៏សុំឱ្យជួយគាំទ្រ»។

មនុស្សស្ទើរពេញនគរបានកោដសរសើរទេពកោសល្យ លោកតាព្រឹទ្ធភិរម្យ ប្រាជ្ញ ឈួន ដែលពួកគេជឿថាមានទឹកដៃនិងទឹកដមសំនឿងគ្មានពីរ ផ្នែកចាប៉ី។ តែកូនទាំងប្រាំនាក់របស់លោកតា បែរជាមិនចេះចាប៉ីដងវែងសូម្បីតែម្នាក់។ ជាកូនច្បងក្នុងគ្រួសារលោក ប្រាជ្ញ ឆាត តែងតែមានអារម្មណ៍ស្ដាយក្រោយផង ខ្មាសគេផង និងមានមោទកភាពនឹងខ្លួនឯងផង ព្រោះតែមិនអាចស្នងមរតកដ៏អស្ចារ្យរបស់ឪពុក។

មានអារម្មណ៍ស្ដាយក្រោយ ព្រោះមិនបានចេះចាប៉ីតពីឪពុក ដែលជាមនុស្សគេទទួលស្គាល់ស្នាដៃស្ទើរទូទាំងប្រទេស។ ដោយសេចក្ដីអៀនខ្មាស ពេលខ្លះលោកបានព្យាយាមប្រាប់មនុស្សដែលមិនស្គាល់លោក ថាខ្លួនមិនមែនជាកូនរបស់លោកតា ប្រាជ្ញ ឈួន ឡើយ។ លោក ប្រាជ្ញ ឆាត បញ្ជាក់៖«ទៅកន្លែងខ្លះមានគេថាខ្ញុំកូន ប្រាជ្ញ ឈួន ខ្ញុំថាមិនមែនទេ។ ខ្ញុំមិនប្រាប់គេព្រោះខ្ញុំខ្មាសដែលមិនបានចេះដូចគាត់។ បងប្អូនខ្ញុំទាំងអស់ខ្មាសគេទាំងអស់»។

ទោះបីជាមានការស្ដាយក្រោយនិងខ្មាសគេក៏ដោយចុះ តែកូនប្រុសដែលតែងតែជូនឪពុកទៅច្រៀងចាប៉ីគ្រប់ទិសទី ស្ទើរទូទាំងប្រទេសដឹកដោយកង់ផង ម៉ូតូកង់បីផង និងមធ្យោបាយផ្សេងៗទៀតផងនោះ លោក ប្រាជ្ញ ឆាត ក៏មានមោទកភាពចំពោះខ្លួនឯងខ្លះដែរ ដោយសារការមិនចេះលេងចាប៉ីនេះ។ ដឹងខ្លួនឯងច្បាស់ថា មិនអាចឆក់ចិត្តអ្នកស្ដាប់បានដូចឪពុករបស់ខ្លួន ដែលអាចនាំឱ្យទម្រង់សិល្បៈមួយនេះ កាន់តែខ្យោយអ្នកគាំទ្រ លោកចាប់ផ្ដើមគិតថាមិនចេះក៏ល្អ។ «មោទកភាពត្រង់ឪពុកខ្លួនឯងចេះ ហើយកូនប្រុស៥នាក់មិនចេះទាំងអស់។ ឪពុកខ្ញុំបានប្រដៅតាំងពីក្មេងមក ថាគាត់មិនបង្រៀនទេ ព្រោះគាត់ដឹងថាមិនអាចចេះដូចគាត់»។ នេះជាការបន្ថែមរបស់កូនប្រុសច្បង របស់លោកតា ប្រាជ្ញ ឈួន។

ពេលដែលរម្លឹកដល់ការជូនឪពុកទៅសម្ដែងនៅតាមខេត្តលោក ប្រាជ្ញ ឆាត ចាប់ផ្ដើមរលីងរលោងទឹកភ្នែក ដោយឈប់មិនបន្លឺសំឡេង ខំសម្រួលអារម្មណ៍ទប់ទឹកភ្នែកមិនឱ្យស្រក់ចុះទាន់។ លោកថារឿងកម្សត់កម្រច្រើនណាស់ ដែលលោកធ្លាប់មានជាមួយឪពុកពេលដែលធ្វើដំណើរទៅលេងចាប៉ីដងវែងនៅតាមខេត្តឆ្ងាយៗ។

លោក ឆាត បានរម្លឹកថា ក្នុងគ្រាមួយនោះ លោកបានឌុបឪពុកតាមកង់ទៅលេងចាប៉ីនៅខេត្តព្រៃវែង ផ្លូវក៏ពិបាក កង់ក៏បែក ជាងក៏គ្មាន លោកតា ប្រាជ្ញ ឈួន ត្រូវដើរតាមពីក្រោយកូនទាំងភ្នែកមើលមិនឃើញ ដោយដៃកាន់កង់ធ្វើដំណើរថ្មើរជើងរហូតដល់ផ្ទះជាង ឬផ្ទះបុណ្យ ដែលនៅមានចម្ងាយឆ្ងាយ។ លោក ឆាត បន្ថែម៖«ខ្ញុំមានពេលកម្សត់ច្រើនណាស់ជាមួយឪពុក ពេលដែលកង់ឬម៉ូតូបែកកង់ គាត់ត្រូវដើរតាមពីក្រោយយើង រហូតដល់ផ្ទះជាង ចឹងហើយអាណិត។ តែឪពុកខ្ញុំដាច់ចិត្តច្រើនណាស់ បើគាត់ចង់ធ្វើអ្វីហើយ គាត់ធ្វើដល់កើត»។

មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ លោក ប្រាជ្ញ ឆាត ដែលមិនចេះលេងចាប៉ីសោះនោះ បានមើលឃើញពីហានិភ័យដែលអាចធ្លាក់ចុះអ្នកថែរក្សា លោកបានស្នើដល់កូនខ្មែរគ្រប់រូប ទោះបីមិនអាចចេះដូចឪពុករបស់ខ្លួនក្ដី តែសូមព្យាយាមរៀន ដើម្បីជាការថែរក្សាទម្រង់សិល្បៈមួយនេះឱ្យបានយូរអង្វែងទៅ។ លោក ឆាប បញ្ជាក់បន្ថែម៖«បើតាមការខ្ញុំដឹង ពេលបងប្អូនខ្ញុំមិនចេះហើយមានគេចេះហើយ ទោះមិនបានចេះដូចក៏ដោយ កុំចោលឱ្យសោះព្យាយាម នេះជាបិតិកភ័ណ្ឌមួយ»៕