ជាតិ
នៅសម័យសង្គ្រាម បារាំងប្រើប្រាស់ខ្លាញ់ត្រីពីបឹងទន្លេសាបរបស់ខ្មែរ ជាឥន្ធនៈ
រូបភាពនៃផលិតកម្មចម្រាញ់ខ្លាញ់ត្រី ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ «ការនេសាទនៅក្នុងដែនទឹកសាបនៃប្រទេសកម្ពុជា» (La Pêche Dans les eaux douces du Cambodge) បោះពុម្ពក្នុងឆ្នាំ ១៩៤០
×![]()
ឆ្នាំ ១៨៦៣ ព្រះបាទនរោត្តម បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយបារាំង ដើម្បីបង្កើតអាណាព្យាបាលលើព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ក្នុងខែតុលា ឆ្នាំ ១៨៨៧ បារាំងបានប្រកាសបង្កើតសហភាពឥណ្ឌូចិន។ ក្នុ្ងងនោះ មានកម្ពុជា និងតំបន់ទាំងបីផ្សេងទៀតនៅក្នុងវៀតណាម មានដូចជា តំបន់តុងកឹង អណ្ណាម និងកូសាំងស៊ីន។ ក្នុងឆ្នាំ ១៨៩៣ បារាំងបានគំរាមស្ដេចសៀមជូឡាឡុងកនដោយសង្គ្រាម ដើម្បីបង្ខំឲ្យព្រះអង្គបោះបង់ចោលការកាន់កាប់ទឹកដីឡាវ។ 
ឆ្នាំ ១៩៤៥ ប្រទេសកម្ពុជា ទទួលបានឯករាជ្យរយៈពេលខ្លី បន្ទាប់មកបារាំងចូលមកគ្រប់គ្រងឥណ្ឌូចិនវិញ។ ដោយព្រះរាជទេពកោសល្យ ព្រមទាំងការប្តេជ្ញាព្រះទ័យដ៏រឹងមាំរបស់ព្រះបរមរតនៈកោដ្ឋ ព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ ព្រះអង្គបានធ្វើបូជនីយកិច្ចទាមទាឯករាជ្យពីបារាំង ប្រទេសកម្ពុជាទទូលបានឯករាជ្យពេញលេញនៅថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៥៣។
ថ្ងៃទី ២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ១៩១៤ ដល់ថ្ងៃទី ១១ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩១៨ ជម្លោះប្រដាប់អាវុធបានចាប់ផ្ដើមឡើងនៅទ្វីបអឺរ៉ុប តាមព្រំដែនបារាំង និងអាល្លឺម៉ង់។ ជម្លោះនេះ ត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាសង្គ្រាមលោកលើកទី ១។ ពេលនោះ បារាំងក៏បានធ្លាក់ចូលក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី១។ ដោយសារតម្រូវការឋាមពលឥន្ធនៈសម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងសង្គ្រាមខ្ពស់ អាណាព្យាបាលបារាំងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានបង្កើតចង្វាក់ផលិតកម្ម ផលិតខ្លាញ់ត្រីសម្រាប់ធ្វើជាឥន្ធនៈ ពិសេសខ្លាញ់ត្រីដែលចម្រាញ់ចេញពីត្រីតូចៗ ដូចជាពពួកត្រីរៀល (Gymnostomus spp.) និងត្រីលេញ (Thynnichthys thynnoides) ជាដើម ដែលត្រីរស់នៅច្រើនលើសលប់ក្នុងបឹងទន្លេសាប។ ផលិតផលខ្លាញ់ត្រី ត្រូវបានអាណាព្យាបាលបារាំង ចាត់ទុកថាមានសារសំខាន់ណាស់ សម្រាប់ធ្វើជាឥន្ធនៈប្រើប្រាស់លើគ្រឿងម៉ាស៊ីនក្នុងសង្គ្រាមនោះ។ ផលិតផលខ្លាញ់ត្រីទាំងនោះ ត្រូវបានអាជ្ញាធរបារាំង អនុញ្ញាតឱ្យប្រជាជនខ្មែរប្រើប្រាស់សម្រាប់ជាម្ហូបអាហារបាន ល្គឹកណាដែលលើសតម្រូវការប្រើប្រាស់ ក្នុងផ្នែកយោធារបស់ពួកគេតែប៉ុណ្ណោះ។
ដោយសារតម្រូវការខ្ពស់នូវផលិតផលខ្លាញ់ត្រី អាជ្ញាធរក្នុងសម័យអាណានិគមបារាំង បានលើកទឹកចិត្តឲ្យអ្នកនេសាទប្រើប្រាស់ឧបករណ៍នេសាទ «ឡូត៍ដាយ ឬដាយត្រី» នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ព្រោះវាអាចចាប់ត្រីបានច្រើន។ ឧបករណ៍នេសាទនេះ ត្រូវបាននាំចូលមកប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងឆ្នាំ ១៨៧៣-៨៩ ដោយអ្នកនេសាទជនជាតិវៀតណាម ដែលធ្វើការឲ្យឈ្មួញជនជាតិចិន។ នៅក្នុងភាសាវៀតណាម ឧបករណ៍នេសាទ «ឡូត៍ដាយ ឬដាយត្រី» នេះ ហៅថា «ដៃ»។
«ឡូត៍ដាយ ឬដាយត្រី» គឺជាឧបករណ៍នេសាទមានលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយធំ ដែលអាចចាប់ត្រីបានច្រើន និងគ្រប់ប្រភេទ ពិសេសពពួកត្រីរៀល ដែលបានរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ ដល់ផលចាប់ត្រីទឹកសាបក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ សំណាញ់ដាយ មានប្រវែងពី ១០០-១២០ម៉ែត្រ និងក្រឡាសំណាញ់ដាយ មានទំហំចាប់ពីមាត់ដាយ ១៥ សង់ទីម៉ែត្រ ដល់កន្ទុយដាយ មានទំហំ ១ សង់ទីម៉ែត្រ។ វាត្រូវបានចងភ្ជាប់នឹងក្បូនឬស្សីពីរ និងទូកពីរ ដែលបោះយុថ្កានៅខាងលើខ្សែទឹក ដើម្បីបើកមាត់សំណាញ់ដាយឲ្យត្រីចូល ព្រមទាំងផ្ទះបណ្តែកទឹក ឬទូកនៅខ្សែទឹកខាងក្រោម ជាកន្លែងលើកត្រីចេញ នៅចុងកន្ទុយដាយ ។ «ឡូត៍ដាយ ឬដាយត្រី» អាចប្រតិបត្តិការមួយមាត់ដាយតែឯង ឬចងភ្ជាប់គ្នាជាជួរច្រើនមាត់ដាយក៏បាន ដូចមានរូបភាពបង្ហាញខាងលើស្រាប់។
«ឡូត៍ដាយ ឬដាយត្រី» ត្រូវបានគេដាក់ឲ្យដំណើរការនៅក្នុងទន្លេសាប ចាប់ពីខាងជើងស្ពានជ្រោយចង្វារ ច្រាំងចំរេះ រហូតដល់ខាងជើងស្ពានមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន ព្រែកតាមាក់ ជិតព្រំប្រទល់ខេត្តកណ្តាល-កំពង់ឆ្នាំង ។ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ចាប់ពីពាក់កណ្តាលខែតុលា រហូតដល់ពាក់កណ្តាលខែមីនា ត្រីដ៏ច្រើនលើសលប់ ពិសេសពពួកត្រីរៀល បានធ្វើចរាចរផ្លាស់ទីចេញពីបឹងទន្លេសាប និងតំបន់ទំនាបលិចទឹក ចូលទៅទន្លេមេគង្គដើម្បីលាក់ខ្លួនក្នុងរដូវប្រាំង។ ស្របពេលនោះ «ឡូត៍ដាយ ឬដាយត្រី» ក៏ចាប់ប្រតិបត្តិការដែរ។ មាត់ដាយ ត្រូវបានបើក ដើម្បីឲ្យត្រីគ្រប់ប្រភេទហែលចូល។ នៅក្នុងសប្ដាហ៍មុនថ្ងៃពេញបូណ៌មី ក្នុងខែមករា គឺជាពេលដែលត្រីគ្រប់ប្រភេទចុះច្រើនបំផុត។ រៀងរាល់ ១៥ ទៅ ២០ នាទីម្តង «ឡូត៍ដាយ ឬដាយត្រី» មួយមាត់ អាចចាប់ត្រីបាន៥០០ គីឡូក្រាម ឬលើលពីនេះ។
បច្ចុប្បន្ននេះ ដោយសារការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ការកាប់ និងដុតបំផ្លាញព្រៃឈើលិចទឹក ដើម្បីយកដីធ្វើកសិកម្ម ការនេសាទហួសកម្រិត និងការប្រើប្រាស់ឧបករណ៍នេសាទខុសច្បាប់នៅបឹងទន្លេសាប និងនៅតាមប្រព័ន្ធដៃទន្លេផ្សេងៗ ជាពិសេសក្នុងរដូវពង-កូន និងធំលូតលាស់របស់ត្រី បានធ្វើឲ្យមានការធ្លាក់ចុះកំណើនត្រីគ្រប់ប្រភេទ។ ចូររួមទាំងអស់គ្នា ដើម្បីការពារធនធានធម្មជាតិស្រុកយើងឲ្យបានគង់វង្ស សម្រាប់កូនចៅជំនាន់ក្រោយ៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
