អន្តរជាតិ
×![]()
ដោយ: គី ចំណា
ការធ្វើដំណើរតាមសំពៅនិងកប៉ាល់ត្រូវបានមនុស្សអនុវត្តអស់រយៈពេលរាប់រយឆ្នាំមកហើយ។ ក្នុងនោះ មហាសមុទ្រចំនួនពីរ គឺមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក និងមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិកដែលជាដែនទឹកដ៏សំខាន់សម្រាប់ការដឹកទំនិញនាំចេញនាំចូល ការរុករកស្រាវជ្រាវផ្លូវទឹក និងការត្បាតនាវាចម្បាំងជាដើម។
ប៉ុន្តែដោយសារតែរបាំងភូមិសាស្ត្រមហាសមុទ្រធំៗទាំងពីរនេះដែលមានទំហំរាប់ម៉ឺនគីឡូម៉ែត្រក្រឡា ត្រូវបានញែកដោយផ្ទៃដីតូចមួយប្រវែងប្រហែល៧៧គីឡូម៉ែត្រ ហើយសព្វថ្ងៃស្ថិតក្នុងប្រទេសប៉ាណាម៉ា នៅអាមេរិកកណ្តាល។
យោងតាមការបកស្រាយរបស់គេហទំព័រMarine Insight និង Britannica កប៉ាល់ឬសំពៅដែលត្រូវធ្វើដំណើររវាងមហាសមុទ្រទាំងពីរ ត្រូវជិះវាងទៅទិសខាងត្បូង នៃទ្វីបអាមេរិកខាងត្បូង ឬគេហៅថា Cape Horn ។ ដោយគ្មានជម្រើសផ្សេងទៀត អ្នកធ្វើដំណើរអាចចតនាវារបស់ខ្លួននៅផ្នែកម្ខាងនៃប្រទេសប៉ាណាម៉ា បន្ទាប់មកធ្វើដំណើរតាមផ្លូវគោកបន្តិចដើម្បីឡើងនាវាថ្មីនៅផ្នែកម្ខាងទៀត ។
ជម្រើសទីពីរគឺ គេអាចចរាចរនាវាតាមតំបន់ Cape Horn ប៉ុន្តែវិធីសាស្ត្រ បែបនេះត្រូវចំណាយពេល ថវិកា និងឥន្ធនៈជាច្រើន បូករួមទាំង គ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗ ដែលអាចកើតមានទៀតផង។
ដោយសារមូលហេតុនេះហើយទើបការសាងសង់ព្រែកជីក ប៉ាណាម៉ា ត្រូវបាន គេផ្តួចផ្តើមឡើង។ ដោយការសាងសង់ព្រែកជីកមួយនេះ អ្នកធ្វើដំណើរ អាចកាត់ បន្ថយចម្ងាយធ្វើដំណើរបានដល់ទៅជាង១២០០០គីឡូម៉ែត្រ បើប្រៀបធៀបទៅ នឹងការធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់តំបន់ Cape Horn នៅឯចុងខាងត្បូងប្រទេសអាហ្សង់ទីន។
តាមពិតទៅ គំនិតក្នុងការសាងសង់ព្រែកជីកមួយនេះ មិនមែនជារឿងមួយ ថ្មីនោះ ទេ។ ប្រទេសអេស្បាញជាប្រទេសដែលល្បីល្បាញនិង មានជំនាញក្នុងការធ្វើដំណើរ តាមសំពៅ បានលើកយកគំនិតមួយនេះតាំងពីអំឡុងសតវត្សទី១៦មកម្លេះ។ ប៉ុន្តែដោយសារតែសង្គ្រាមមួយចំនួន រួមទាំងការមិនចុះ សម្រុងគ្នាជាមួយ ប្រទេស ក្បែរសមុទ្រម៉េឌីទែរ៉ាណេ ទើបធ្វើឲ្យគម្រោងមួយនេះបរាជ័យទៅវិញ។
ចាប់ពីឆ្នាំ ១៨៥០ ដល់ឆ្នាំ១៨៧៥ គម្រោងជាច្រើនត្រូវបាន ស្តារឡើងជាមួយ ហេដ្ឋា រចនាសម្ព័ន្ធការ ចាប់ផ្តើ មការសាងស ង់សំណង់ ដ៏មហិមាមួយ នេះក្រោម ការ គ្រប់គ្រង និងឧបត្ថម្ភពីសហរដ្ឋអាមេរិក។
ការសាងសង់ត្រូវបានចាប់ផ្តើមនៅអំឡុងដើមឆ្នាំ១៩០៣ និងចំណាយ ថវិកា ជាង ៣៣៦លានដុល្លារអាមេរិក។ ដំបូងឡើយ ប៉ាណាម៉ាគឺគ្រាន់តែជាផ្នែកមួយ នៃ ប្រទេស កូឡំប៊ីប៉ុណ្ណោះ។ នៅក្នុងសម័យប្រធានាធិបតីទី២៦ លោក Theodore Roosevelt ការចរចារសាងសង់ព្រែកជីកមួយនេះជាមួយប្រទេសកូឡំប៊ីត្រូវបាន
ចាប់ផ្ដើមឡើង។
ប៉ុន្តែប្រទេសកូឡំប៊ីមិនបានគាំទ្រនិងដាក់លក្ខខណ្ខច្រើនពេកចំពោះអាមេរិក ទើបធ្វើឲ្យអាមេរិកមិនអាចបន្តដំណើរទៅមុខក្នុងគម្រោងនេះបាន។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានោះ ប៉ាណាម៉ាក៏ ចង់ទាមទារអធិបតេយ្យភាព របស់ ខ្លួនពីកូឡំប៊ីដែរ។ ដោយឃើញឱ កាសនេះ អាមេរិកបានចរចាជាមួយប៉ាណាម៉ា លើការជួយទាមទារឯករាជ្យជូន ប្រសិនបើប៉ាណាម៉ាអនុញ្ញាត ឲ្យខ្លួន អាច សាង សង់ព្រែកជីកនេះបាន។ ក្រោយពីការចរចាគ្នារួច ប៉ាណាម៉ាបានទទួលឯករាជ្យ ក្នុងឆ្នាំ ១៩០៣ ដោយជោគជ័យពីកូឡំប៊ី ដោយសារមានអាមេរិកជាខ្នងបង្អែក។
ព្រែកជីកប៉ាណាម៉ាដែលមានប្រវែងប្រមាណជិត៨០គីឡូម៉ែត្រនេះបានបើកឲ្យដំណើរជាផ្លូវការលើកដំបូងក្នុងឆ្នាំ១៩១៤។ បន្ទាប់ពីព្រែកជីកស៊ុយអេ ព្រែក ជីក ប៉ាណាម៉ាបានក្លាយជាទីតាំងមួយយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការធ្វើដំណើរតាមសមុទ្ររហូតមកដល់ពេលសព្វថ្ងៃ។
វាបានកាត់បន្ថយពេលវេលានិងថរិការជាច្រើនក្នុងការដឹកទំនិញជុំវិញពិភពលោក។ ប៉ុន្តែ សំណង់មួយនេះក៏បានឆក់យកជីវិតកម្មករសំណង់ប្រមាណ២០០០០នាក់ ដោយសារជំងឺគ្រុនចាញ់ និងគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗជាច្រើនទៀតនានា។
ក្នុងរយៈពេលជាងមួយសតវត្សកន្លងមកនេះ ព្រែកជីកប៉ាណាម៉ាត្រូវបានគេពង្រីក និងកែច្នៃបន្ថែមទៀតដើម្បីទទួលនាវាកាន់តែច្រើននិងមានប្រសិទ្ធភាព៕
Tag:
ព្រែកប៉ាណាម៉ា
ភូមិសាស្ត្រ
អាមេរិក
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
