អន្តរជាតិ
×![]()
«គោលនយោបាយចិនតែមួយ» ត្រូវបានលើកឡើងដំបូងបង្អស់ នៅឆ្នាំ ១៩៧២ ក្នុងសេចក្តីប្រកាសក្រុងសៀងហៃ រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន។ ដូចបានចែងក្នុងសេចក្តីប្រកាសនេះ គោលនយោបាយចិនតែមួយ ជាគោលជំហររបស់ចិន ដែលអះអាងថាគឺ រដ្ឋាភិបាលចិនតែមួយប៉ុណ្ណោះ។ ក្រោមគោលនយោបាយនេះ សហរដ្ឋអាមេរិកទទួលស្គាល់ និងមានចំណងទំនាក់ទំនងផ្លូវការជាមួយសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ដោយពុំមែនសាធារណរដ្ឋចិន (កោះតៃវ៉ាន់) ឡើយ។
«គោលនយោបាយចិនតែមួយ» គឺជាមូលដ្ឋានដ៏សំខាន់នៃទំនាក់ទំនងសហរដ្ឋអាមេរិក-ចិន។ ហើយវាក៏ជាសសរគោលដ៏ចម្បងនៃកិច្ចការការទូត និងការបង្កើតគោលនយោបាយការបរទេសរបស់ចិនផងដែរ។ ទោះបីជាទទួលស្គាល់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ជាដៃគូផ្នែកការទូតជាផ្លូវរបស់ខ្លួនក្តី ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោននៅតែរក្សាចំណងទំនាក់ទំនងក្រៅផ្លូវការជាមួយតៃវ៉ាន់ ជាពិសេស វិស័យពាណិជ្ជកម្ម និងវិស័យការពារជាតិជាដើម។ តួយ៉ាង សហរដ្ឋអាមេរិក មានទំហំពាណិជ្ជកម្មយ៉ាងច្រើនជាមួយតៃវ៉ាន់ ហើយក៏នៅតែបន្តលក់អាវុធទៅឲ្យតៃវ៉ាន់ ដើម្បីអនុញ្ញាតឲ្យប្រទេសកោះមួយនេះអាចការពារខ្លួនឯងបានថែមទៀតផង។
ថ្វីបើរដ្ឋាភិបាលត៉ៃវ៉ាន់បានអះអាងថា ខ្លួនជាប្រទេសឯករាជ្យមួយដែលត្រូវបានស្គាល់ជាផ្លូវការថា «សាធារណៈរដ្ឋចិន» ប៉ុន្តែប្រសិនបើប្រទេសណាចង់ភ្ចាប់ទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយចិនដីគោក ពួកគេត្រូវតែផ្តាច់ទំនាក់ទំនងជាមួយក្រុងតៃប៉ិជាមុនសិន។ ជាលទ្ធផល ទំនាក់ទំនងផ្នែកការទូតរបស់តៃវ៉ាន់ត្រូវបានទុកចោលនៅឆ្ងាយពីសមាគមន៍អន្តរជាតិ។ បច្ចុប្បន្ននេះ កោះតៃវ៉ាន់មានទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយប្រទេសត្រឹមតែ ១៧ប្រទេសប៉ុណ្ណោះ ដែលភាគច្រើនគឺសុទ្ធតែជាប្រទេសក្រីក្រក្នុងតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក តំបន់អាហ្វ្រិក តំបន់អាមេរិកឡាទីន និងការ៉ាអ៊ីប។
«គោលនយោបាយចិនតែមួយ» នេះ គឺជាលទ្ធផលនៃការបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិលដ៏រ៉ាំរ៉ៃក្នុងឆ្នាំ១៩៤៩។ កាលនោះ ក្រុមជាតិនិយមបក្ស គូម៉ីងតាំង(Kuomintang) ដែលដឹកនាំដោយលោក ចាង ខាយចៀក (Chiang Kai-shek)បានចាញ់សង្គ្រាម រួចបានដកទ័ពទៅតាំងទីនៅកោះតៃវ៉ាន់ និងបានបង្កើតរដ្ឋាភិបាលនៅទីនោះ។ ចំណែកឯក្រុមកុម្មុយនីស្តដែលដឹកនាំដោយ ម៉ៅ សេទុង បានចាប់ផ្តើមកាន់កាប់ដីគោក និងក្រោយមកបានប្រកាសឈ្មោះប្រទេសថា «សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន»។ ភាគីទាំងពីរបានអះអាងថា ខ្លួនតំណាងស្របច្បាប់របស់ចិន។
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៤៩មក សហរដ្ឋអាមេរិកបានទទួលស្គាល់សាធារណរដ្ឋចិន (តៃវ៉ាន់) ជាសម្ព័ន្ធមិត្តខ្លួន និងថែមទាំងបានរក្សាកៅអីនៅក្នុងអង្គការសហប្រជាជាតិទៀតផង។ ស្ថានការណ៍ចាប់ផ្តើមប្រែប្រួលនៅអំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០ ក្រោយពីទំនាក់ទំនងរវាងចិនកុម្មុយនីស និងសហភាពសូវៀតហាក់មានភាពល្អក់កករ។ ស្ថិតក្នុងសង្គ្រាមត្រជាក់នៅឡើយ អាមេរិកមានបំណងចង់បង្កើតចំណងទាក់ទងការទូតជាមួយចិនប្រជាមានិតក្នុងគោលដៅទប់ទល់សហភាពសូវៀត។
ឆ្លើយតបនឹងបំណងនេះ ចិនដីគោកដែលដឹកនាំដោយ ម៉ៅ សេទុង បានស្នើឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកទទួលស្គាល់ «គោលការណ៍ចិនតែមួយ» ដែលក្នុងន័យនេះ ចិនកុម្មុយនីស្តតែមួយប៉ុណ្ណោះតំណាងឲ្យចិន ហើយតៃវ៉ាន់ជាផ្នែកមួយនៃប្រទេសចិន ដែលដឹកនាំរបស់ប៉េកាំង។ ចុងក្រោយ ក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៩ ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានបង្កើតចំណងការទូតជាផ្លូវការជាមួយក្រុងប៉េកាំង ក្រោមអាណត្តិរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក ជីមី កាទ័រ (Jimmy Carter) ។ ជាលទ្ធផល សហរដ្ឋអាមេរិកបានសម្រេចបិទស្ថានទូតប្រចាំក្រុងតៃប៉ិ។
ដោយពុំចង់កាត់ផ្តាច់ទំនាក់ទំនងទាំងស្រុងជាមួយតៃវ៉ាន់ សភាអាមេរិកក៏បានអនុម័តច្បាប់ស្តីពីទំនាក់ទំនងតៃវ៉ាន់ ដែលធានាឲ្យបាននូវការគាំទ្រសម្រាប់កោះតៃវ៉ាន់ ជាពិសេសផ្នែកសន្តិសុខ។ តួយ៉ាង ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោននៅតែអាចបន្តលក់អាវុធទៅកាន់តៃវ៉ាន់ដដែល។ ទន្ទឹមនឹងគ្នានេះ សហរដ្ឋអាមេរិកក៏បានរក្សាទំនាក់ទំនងក្រៅផ្លូវការមួយនៅក្នុងទីក្រុងតៃប៉ិ ដោយប្រើប្រាស់វិទ្យាស្ថានអាមេរិកក្នុងប្រទេសតៃវ៉ាន់ ។ វិទ្យាស្ថាននេះគឺស្ថាប័នឯកជនមួយដែលភាគច្រើនធ្វើសកម្មភាពផ្នែកការទូត៕
Tag:
ចិន
គោលនយោបាយចិនតែមួយ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
