ភ្នំពេញ៖ ជំងឺឆ្កែឆ្កួតជាជំងឺបង្កឡើងដោយមេរោគដែលកើតមានទាំងសត្វស្រុក និងសត្វព្រៃ ដូចជាឆ្កែ ឆ្មា ប្រចៀវ ស្វា និងសត្វចិញ្ចឹមកូនដោយទឹកដោះផ្សេងទៀត។ នៅកម្ពុជាជំងឺឆ្កែឆ្កួតឆ្លងមកកាន់មនុស្សភាពច្រើនបំផុតតាមរយៈឆ្កែខាំ។ ជំងឺនេះអាចព្យាបាលបានដោយការចាក់ថ្នាំបង្ការ។ ប្រសិនបើជនរងគ្រោះមិនបានចាក់ថ្នាំបង្ការជំងឺនេះបានទាន់ពេលវេលា និងគ្រប់គ្រាន់បន្ទាប់ពីខាំ ពួកគេនឹងត្រូវស្លាប់។ នេះបើតាមនាយកដ្ឋានប្រយុទ្ធនឹងជំងឺឆ្លង CDC ។
វិធីបង្ការជំងឺឆ្កែឆ្កួត ត្រូវអនុវត្តន៍បីជំហាន ដើម្បីជៀសវាងការឆ្លងជំងឺឆ្កែឆ្កួត។ ទី១ លាងសម្អាតមុខរបួសឱ្យបានលឿន ដោយទឹកបង្ហូររយៈពេល១៥នាទី និងសាប៊ូ។ បើមិនមានសាប៊ូ ត្រូវលាងដោយទឹកបង្ហូរក៏បាន។ នេះជាការសង្គ្រោះបឋមដែលមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការព្យាបាលជំងឺឆ្កែឆ្កួត។ ទី២ ត្រូវសម្អាតមុខរបួស ដោយថ្នាំសម្លាប់មេរោគ (ប្រសិនបើមាន)។ និងទី៣ ត្រូវទៅកាន់មណ្ឌលសុខភាពដែលនៅជិតអ្នកជាបន្ទាន់ តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ដើម្បីចាក់ថ្នាំបង្ការជំងឺឆ្កែឆ្កួត ក្រោយពេលសត្វខាំ។
សេវាព្យាបាលជំងឺឆ្កែឆ្កួត ក្រោយពេលសត្វខាំអាចរកបាននៅមជ្ឈមណ្ឌលប៉ាស្ទ័រកម្ពុជា វិទ្យាស្ថានជាតិសុខភាពសាធារណៈ របស់ក្រសួងសុខាភិបាល។
មិនត្រូវរុំមុខរបួសនឹងក្រណាត់ ឬបង់បិតដំបៅ ព្រោះវាអាចធ្វើឱ្យមុខរបួសវិវត្តន៍ទៅជាអាក្រក់។ មិនត្រូវព្យាបាលដោយខ្លួនឯងទេ និងមិនត្រូវស្វែងរកការព្យាបាលពីគ្រូឱសថបុរាណផងដែរ។ អ្នកជំងឺមិនត្រូវដាក់ ឬបិតម្សៅដែលធ្វើឱ្យក្រហល់ក្រហាយលើមុខរបួសដូចជា ម្សៅ ម្ទេស រុក្ខជាតិ ឬអាស៊ីត។
ជំងឺឆ្កែឆ្កួតចម្លងទៅមនុស្សតាមរយៈការខាំ លិត និងក្រញៅលើស្បែកធ្វើឱ្យដាច់ ឬរលាត់។ ភាគច្រើនបំផុតមនុស្សកើតជំងឺឆ្កែឆ្កួត តាមរយៈឆ្កែឆ្កួតខាំ។ កុមារក្រោមអាយុ១៥ឆ្នាំ មានការប្រឈមខ្ពស់នឹងការឆ្លងជំងឺនេះ ព្រោះពួកគេចូលចិត្តលេងជាមួយសត្វ ហើយពេលមានរបួសពួកគេមិនបានរាយការណ៍ពីករណីខាំនោះ។ ប្រសិនបើអ្នករងគ្រោះចេញរោគសញ្ញាជំងឺឆ្កែឆ្កួតហើយ មិនអាចព្យាបាលបានឡើយ។
ឆ្កែមានជំងឺឆ្កែឆ្កួតវាបង្ហាញលក្ខណៈខុសប្រក្រតី។ ជំងឺនេះវិវត្តន៍លឿនដោយចាប់ចេញពីគ្រុនក្ដៅ ដែលមានរោគសញ្ញាតិចតួច ដូចជាមិនរត់មករកយើងពេលហៅវា មិនចង់ស៊ីចំណី ឬលេងអស់កម្លាំង នៅសណ្ឋានស្រួចស្រាល។
សត្វដែលមានផ្ទុកមេរោគឆ្កែឆ្កួតបង្ហាញសញ្ញា២យ៉ាង។ ទី១សត្វឆ្កែដែលមានជំងឺឆ្កែឆ្កួតខាំ៖ អាចបង្ហាញពីភាពប្រែប្រួលអាកប្បកិរិយា និងអាកប្បកិរិយាវាយប្រហារអ្នកដទៃ ឈ្លានពាន ស្រែកច្រើន ប្រកាច់ ភ័យខ្លាចទឹក ឬទឹកមាត់ហូរច្រើន ទីបំផុតពួកវាស្លាប់។ ទី២សត្វឆ្កែដែលមានជំងឺឆ្កែឆ្កួតបែបពិការភាព៖ វាអាចបង្ហាញពីភាពទន់ខ្សោយ ផ្នែកសាច់ដុំមិនអាចទប់លំនឹងខ្លួនបាន និងមិនអាចលេបចំណីអាហារបាន។ ដំណាក់កាលក្រោយទៀតវានឹងខ្វិន ធ្លាក់ថ្កាមក្រោមចុះ និងចេញទឹកមាត់ច្រើន ទីបំផុតពួកវាក៏ស្លាប់។ សត្វដែលកើតជំងឺឆ្កែឆ្កួតនឹងស្លាប់ក្នុងអំឡុងពេល១០ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីលេចចេញរោគសញ្ញា។
ត្រូវជូនដំណឹងដល់បសុពេទ្យក្នុងតំបន់ និងភ្នាក់ងារសុខភាពថ្នាក់ភូមិឬ អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ដើម្បីរាយការណ៍ពីករណីឆ្កែខាំ និងស្នើសុំឱ្យចាប់បង្ខាំងឆ្កែនោះទុក។ រាយការណ៍អំពីករណីឆ្កែខាំទៅមណ្ឌលសុខភាព និងបសុពេទ្យក្នុងតំបន់ ឬភ្នាក់ងារសុខភាពសត្វភូមិ។
ជំងឺឆ្កែឆ្កួតបង្ករឱ្យស្លាប់ ប៉ុន្តែវាអាចបង្ការបាន។ នាយកដ្ឋានប្រយុទ្ធនឹងជំងឺឆ្លង ទូរសព្ទ ១១៥ ៕