ជនត្រូវចោទមិនអាចជាប់ឃុំលើស១៨ខែ តែលោក កឹម សុខា មិនត្រូវបានចាត់ទុកថាជាប់ឃុំ

ជាតិ

នយោបាយជាតិ

ជនត្រូវចោទមិនអាចជាប់ឃុំលើស១៨ខែ តែលោក កឹម សុខា មិនត្រូវបានចាត់ទុកថាជាប់ឃុំ

04, Mar 2019 , 9:39 pm

រូបភាព

លោក កឹម សុខា អង្គុយនៅមុខផ្ទះ។ រូបពីហ្វេសប៊ុករបស់លោក មុត ចន្ថា ជំនួយការលោក កឹម សុខា

ដោយ: ថ្មីៗ

បើលោក កឹម សុខា (ជនត្រូវចោទ) ស្ថិតក្នុងពន្ធនាគារ រហូតដល់ថ្ងៃទី៣ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩ ដែលគ្រប់រយៈពេល១៨ខែ ចៅក្រមស៊ើសួរ ត្រូវជ្រើសរើសយកផ្លូវមួយក្នុងចំណោមផ្លូវពីរ គឺទម្លាក់បទចោទ ហើយដោះលែងលោកឲ្យមានសេរីភាព ឬបើមិនដូច្នោះទេ ត្រូវបញ្ជូនលោក ទៅជំនុំជម្រះ។ ប៉ុន្តែ បច្ចុប្បន្ន លោក កឹម សុខា មិនមែនជាជនត្រូវចោទ ដែលជាប់ឃុំទេ គឺជាជនត្រូវចោទ នៅក្រៅឃុំ។

អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយ ដោយទាមទារឲ្យដោះលែងប្រធានរបស់ខ្លួន គឺលោក កឹម សុខា។ ការទាមទារជាថ្មីនេះ គឺធ្វើឡើងក្រោយលោក កឹម សុខា ជាប់ឃុំអស់រយៈពេល១៨ខែ ដោយគិតពីថ្ងៃចាប់ខ្លួន រហូតដល់ថ្ងៃទី៣ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩។

តាមរយៈសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ដែលត្រូវផ្សព្វផ្សាយលើបណ្តាញសង្គម អតីតគណបក្សប្រឆាំង មិនត្រឹមតែទាមទារឲ្យដោះលែងលោក កឹម សុខា ទេ តែថែមទាំងឆ្លៀតអំពាវនាវឲ្យសហគមន៍អន្តរជាតិ ដាក់សម្ពាធលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឲ្យកាន់តែខ្លាំងថែមទៀត។ អតីតគណបក្សប្រឆាំង នៅតែហៅការឃុំលោក កឹម សុខា ទាំងក្នុងពន្ធនាគារ រហូតដល់យកទៅឃុំក្នុងផ្ទះរបស់លោក ថាជាការរំលោភបំពានច្បាប់និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។

អតីតគណបក្សប្រឆាំង បានលើកតម្កើងលោក កឹម សុខា យ៉ាងដូច្នេះថា៖«លោកប្រធាន កឹម សុខា គឺជានិមិត្តរូបនៃការផ្លាស់ប្តូរជាវិជ្ជមាន និងការតស៊ូដោយអហិង្សា ដើម្បីសិទ្ធិសេរីភាព ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។ ការចាប់និងការឃុំលោកប្រធាន កឹម សុខា គឺជាចេតនានយោបាយសុទ្ធសាធ ក្នុងការកម្ចាត់គូប្រកួតប្រជែងនយោបាយដ៏មានសក្តានុពល និងជាការបំបាក់ស្មារតីអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ ដែលស្រឡាញ់សិទ្ធិសេរីភាព ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងយុត្តិធម៌»។

តាមច្បាប់ ជនត្រូវចោទ មិនអាចត្រូវបានឃុំឲ្យលើសពីរយៈពេល១៨ខែឡើយ។ ក្នុងអំឡុង១៨ខែនៃការឃុំខ្លួន ឬរហូតដល់គ្រប់១៨ខែ ចៅក្រមស៊ើបសួរ ត្រូវចេញដីកាដំណោះស្រាយមួយ ដែលដីកាដំណោះស្រាយនោះ តែងមានសេចក្តីសម្រេចពីរយ៉ាង គឺថាតើ ត្រូវទម្លាក់បទចោទចេញពីជនត្រូវចោទ ហើយដោះលែងឲ្យមានសេរីវិញ ឬក៏ត្រូវបញ្ជូនទៅជំនុំជម្រះ។

បើលោក កឹម សុខា ពិតជាមានឈ្មោះថាជាអ្នកជាប់ឃុំមែននោះ ការបន្តឃុំលោកឲ្យលើសពី១៨ខែបែបនេះ អាចនឹងខុសច្បាប់។ ប៉ុន្តែ ទាំងតុលាការ ទាំងក្រសួងយុត្តិធម៌ បានបកស្រាយថា តាមពិត លោក កឹម សុខា ត្រូវបានដោះលែងជាបណ្តោះអាសន្នហើយ មិនមែនជាប់ឃុំទេ គ្រាន់តែលោក «ត្រូវបានដាក់ឲ្យស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការប៉ុណ្ណោះ»។

ក្រសួងយុត្តិធម៌ ធ្លាប់ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍កាលពីអំឡុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨ ដោយពន្យល់ត្រង់ចំណុចនេះ យ៉ាងដូច្នេះថា៖«[….] លោក កឹម សុខា ត្រូវបានដាក់ឲ្យស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការ និងមិនស្ថិតក្នុងការឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្ន ដែលទាក់ទងនឹងរយៈពេលយ៉ាងច្រើន១៨ខែនោះឡើយ […..]»។

តុលាការនិងក្រសួងយុត្តិធម៌ ក៏បកស្រាយដែរថា លោក កឹម សុខា មានសិទ្ធិសេរីភាពគ្រប់គ្រាន់ ដូចប្រជាពលរដ្ឋដទៃទៀតដែរ ដោយលោក គ្រាន់តែជាប់បម្រាមខ្លះៗពីតុលាការប៉ុណ្ណោះ ដែលរួមមាន មិនឲ្យធ្វើដំណើរផុតពីព្រំដែនកំណត់ មិនឲ្យជួបអតីតថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង និងមិនឲ្យជួបជនបរទេស ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរឿង។

ពួកអ្នកប្រឆាំង មិនបានចាត់ទុកថា លោក កឹម សុខា ត្រូវបានដោះលែងនិងមានសេរីភាពនោះទេ។ ពួកគេ ចាត់ទុកថា លោក កឹម សុខា នៅតែជាប់ឃុំដដែល ដោយគ្រាន់តែប្តូរពីការជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារ មកជាការជាប់ឃុំក្នុងផ្ទះប៉ុណ្ណោះ។

ដោយសំអាងលើច្បាប់ ដែលចែងថា ជនត្រូវចោទ មិនអាចត្រូវបានឃុំខ្លួនឲ្យលើពីរយៈពេល៨ខែនេះហើយ ទើបបានជាលោក សម រង្ស៊ី ហ៊ានអះអាងថា លោក កឹម សុខា នឹងត្រូវបានដោះលែងនៅត្រឹមថ្ងៃទី៣ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩ ព្រោះវា គឺគ្រប់រយៈពេល១៨ខែនៃការឃុំលោក កឹម សុខា។ លោក សម រង្ស៊ី ដល់ថ្នាក់ហ៊ានភ្នាល់ជាមួយសម្តេច ហ៊ុន សែន ទៀតថា លោក នឹងដើរចូលស្រុកឲ្យសមត្ថកិច្ចចាប់ បើលោក កឹម សុខា មិនត្រូវបានដោះលែង ដូចការអះអាងរបស់លោក។

សម្តេច ហ៊ុន សែន មិនខ្លាចលោក សម រង្ស៊ី ទេ ហើយក៏ភ្នាល់ជាមួយលោក សម រង្ស៊ី ថា សម្តេច នឹងចុះចេញពីតំណែង បើលោក កឹម សុខា ពិតជាត្រូវបានដោះលែង តែបើអត់ទេ លោក សម រង្ស៊ី ត្រូវហ៊ានមកកម្ពុជា តាមការសន្យា។

មកដល់ពេលនេះ លទ្ធផលនៃការភ្នាល់គ្នា បានចេញហើយ គឺលោក កឹម សុខា នៅតែជាប់ឃុំក្នុងផ្ទះ ហើយលោក សម រង្ស៊ី ក៏មិនទាន់វិលមកកម្ពុជា។ ដោយដឹងថា លោក សម រង្ស៊ី មិនហ៊ានចូលស្រុកតាមការសន្យា សម្តេច ហ៊ុន សែន ក៏និពន្ធចម្រៀងដល់ទៅពីរបទ ដែលបង្កប់ន័យចំអកឲ្យលោក សម រង្ស៊ី ហើយប្រកាសថា ឆាប់ៗនេះ នឹងចេញបទថ្មីមួយថែមទៀត។

ក្នុងពិធីបើកការដ្ឋានសាងសង់សំណង់ ក្នុងគម្រោងការពារទឹកជំនន់និងកែលម្អប្រព័ន្ធប្រឡាយ-លូ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ នាព្រឹកថ្ងៃទី៤ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩នេះ សម្តេច ហ៊ុន សែន ឆ្លៀតចំអកឲ្យលោក សម រង្ស៊ី ម្តងទៀត ដោយសម្តេច ធ្វើជាសួរគេឯងថា «តើថ្ងៃទី៣ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩ ម្សិលមិញ គឺជាថ្ងៃអ្វី?» បន្ទាប់មក សម្តេច ហ៊ុន សែន ក៏ឆ្លើយខ្លួនឯងយ៉ាងដូច្នេះថា៖«យើងដឹងន័យហើយ តែខ្ញុំមិនចង់សំដៅទេ»។

ក្រៅពីចំអកឲ្យលោក សម រង្ស៊ី សម្តេច ហ៊ុន សែន ក៏បានផ្ញើសារទៅកាន់អ្នកប្រឆាំងដែរថា គ្មានការចរចា ឬការដោះលែងអ្នកណាឡើយ ដោយរួមទាំងលោក កឹម សុខា ផងដែរ។ លើសពីនេះ សម្តេច ហ៊ុន សែន បានដាស់តឿនពួកគេ ឲ្យឆាប់គិតគូរពីការធ្វើសំណើសុំសិទ្ធិនយោបាយ បើពុំដូច្នេះទេ ឱកាសនេះ អាចនឹងលែងមាន នៅមុនឬក្រោយចូលឆ្នាំខ្មែរ។ សម្តេច ហ៊ុន សែន ព្រមានបែបនេះថា៖«ទ្វារបានបើកហើយ ហើយក៏អាចបិទទៅវិញដែរ បើអ្នក ព្រហើយកន្តើយ ហើយនៅតែឈ្លើយ»។

ក្នុងចំណោមអតីតថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងទាំង១១៨នាក់ (ស្លាប់ម្នាក់) មានតែ៣ម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ គឺលោក គង់ គាំ លោក គង់ បូរ៉ា និងលោក ស៊ឹម សុវណ្ណនី ដែលស្ម័គ្រចិត្តធ្វើសំណើសុំសិទ្ធិនយោបាយវិញ ហើយពួកគេ ក៏ទទួលបានសិទ្ធិនយោបាយ តាមរយៈព្រះរាជក្រឹត្យ៕