ភ្នំពេញ៖ និស្សិតជាប់អាហារូបករណ៍រដ្ឋាភិបាលជប៉ុន ដែលត្រូវទៅសិក្សានៅប្រទេសនោះមានក្ដីប្រាថ្នាត្រឡប់មកជួយអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសកម្ពុជាវិញ តាមជំនាញរៀងៗខ្លួន។ ដើម្បីពង្រឹងជំនាញឱ្យកាន់តែច្បាស់ ពួកគេគិតថានឹងធ្វើការនៅទីនោះ២ទៅ៣ឆ្នាំមុនមកកម្ពុជាវិញ។
សូមស្ដាប់បទយកការណ៍ស្ដីពីការតាំងចិត្តរបស់និស្សិតអាហារូបករណ៍ ទៅសិក្សានៅប្រទេសជប៉ុន ដែលរៀបចំដោយកញ្ញ ប៉ូ សាគុន ដូចតទៅ៖
ខ្ញុំបានជួបសម្ភាសជាមួយនិស្សិតជាប់អាហារូបករណ៍រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនចំនួន៤រូប ក្នុងបន្ទប់មួយនៃស្ថានទូតជប៉ុន ពីគោលបំណង និងការរំពឹងទុករបស់ពួកគេ ពីការសិក្សានៅប្រទេសជប៉ុន។ និស្សិត៤រូប ក្នុងចំណោម២៥រូបដែលខ្ញុំបានជួបសម្ភាស ពួកគេសុទ្ធតែមានសុទិដ្ឋិនិយមចំពោះភាពរីកចម្រើនក្នុងប្រទេសជប៉ុន។ ពួកគេតាំងចិត្តយ៉ាងមុតមាំថានឹងត្រឡប់មកជួយអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសកម្ពុជាវិញ ក្រោយពីទទួលបានបទពិសោធគ្រប់គ្រាន់។
មានសម្ដីលឿនតែច្បាស់ នោះគឺនិស្សិត សឿន ថារិទ្ធ។ ថារិទ្ធ រៀនបរិញ្ញាបត្រ២ជំនាញ គឺផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងច្បាប់។ និស្សិតវ័យ២២ឆ្នាំរូបនេះ និងទៅរៀនថ្នាក់អនុបណ្ឌិតផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រហិរញ្ញវត្ថុទៅប្រទេសជប៉ុន។ ថារិទ្ធ បានមើលឃើញវិស័យអចលនទ្រព្យនៅកម្ពុជាកំពុងរីកចម្រើន តែក៏នៅមានបញ្ហាប្រឈមទៅលើភាពសុក្រិតនៃតម្លៃទិញលក់ដែរ។ អ្នកភ្នំពេញរូបនេះ សង្ឃឹមថាខ្លួនអាចធ្វើកិច្ចការនោះបាន បន្ទាប់ពីឆ្លងកាត់បទពិសោធការងារនៅជប៉ុនក្រោយពីរៀនចប់។
«ខ្ញុំចូលចិត្តវិស័យអចលនទ្រព្យ។ ខ្ញុំរៀនខាងគ្រប់គ្រងអចលនទ្រព្យ រៀនពីស្ថិតិ និងសេដ្ឋកិច្ច។ វាអាចជួយដល់ប្រទេស នៅពេលដែលយើងវាយតម្លៃដល់ថ្លៃពិតរបស់អចលនទ្រព្យនោះ។ ការទិញដីនិងអចលនទ្រព្យផ្សេងៗវាមានតម្លៃរាប់ម៉ឺនរាប់លានដុល្លារ បើសិនជាគាត់ឆកល្វែងត្រង់ចំណុចហ្នឹង វាខាតរាប់លានដុល្លារ។ ខ្ញុំចង់រកវិធីមួយដើម្បីកុំឱ្យការទិញនោះថ្លៃពេក ឬថោកពេក ឱ្យវាមានតម្លៃមួយពិតប្រាកដ។ បើសិនជាអាចខ្ញុំចង់ចំណាយពេលខ្លះធ្វើការនៅប្រទេសគេ ដើម្បីឱ្យដឹងថាប្រទេសគេមានប្រព័ន្ធធ្វើការយ៉ាងម៉េច ដើម្បីទាញមកប្រទេសខ្មែរ»។ នេះជាការបញ្ចាក់របស់និស្សិត សឿង ថារិទ្ធ។
កញ្ញា ហាស់ ដាណេ ជានិស្សិតឆ្នាំទី១រៀននៅសាកលវិទ្យាល័យក្នុងក្រុងភ្នំពេញ។ ក្នុងអាយុ១៨ឆ្នាំនេះ ដាណេ ជាអតីតសិស្សដែលចូលចិត្តរៀនមុខវិទ្យាគណិត រូប និងគីមី នៅថ្នាក់វិទ្យា។ ដាណេ ដាក់អាហារូបករណ៍សិក្សាជំនាញវិស្វកម្មគីមីទៅប្រទេសជប៉ុន។ និស្សិតវ័យក្មេងរូបនេះ មើលឃើញនៅកម្ពុជា វិស័យនេះនៅមិនទាន់រីកចម្រើនខ្លាំងនៅឡើយ។ កញ្ញាមើលឃើញដូច្នេះ ៖«យើងអាចចាប់ផ្ដើមដោះស្រាយវាម្ដងមួយៗបាន ដូចជាទឹកមិនស្អាត អាហារនាំចូលមានផ្ទុកគីមី ដែលប៉ះពាល់ដល់សុខភាពប្រជាជន កម្ពុជាកំពុងតែជួបបញ្ហាអស់ទាំងហ្នឹង»។
ជាប្រទេសដែលស្ថិតក្នុងក្ដីស្រមៃ ហើយក៏ជាប្រទេសមានភាពរីកចម្រើនខ្លាំង ព្រមដោយការប្រកួតប្រជែងខ្ពស់ យុវតី ដាណេ សង្ឃឹមថាការចំណាយពេល៤ឆ្នាំនៅជប៉ុន ខ្លួនអាចនាំយកសមិទ្ធផលមកជួយអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសជាតិវិញ។
ជានារីខ្មែរអ៊ីស្លាមកញ្ញា អូស្មាន រ៉ស៊ីណា នឹងទៅជប៉ុនសិក្សាជំនាញស្ថាបត្យកម្ម។ ឆ្នាំនេះ រ៉នស៊ីណា រៀនឆ្នាំទី៣ផ្នែកគណិតវិទ្យាតែនាងត្រូវបោះបង់ចោល ព្រោះត្រូវដើរតាមក្ដីប្រាថ្នាដែលមានតាំងពីវិទ្យាល័យ។ មកពីខេត្តត្បូងឃ្មុំនិស្សិតរូបនេះ ទៅរៀននៅជប៉ុនត្រឹមវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលពិសេស ឬអាចស្មើនឹងថ្នាក់បរិញ្ញាបត្ររងនៅកម្ពុជា។ រៀនជំនាញដែលពេញនិយមសម្រាប់បុរស នារីវ័យ២០ឆ្នាំរូបនេះថា ភាពលំបាកនៃជំនាញមិនមែនជាឧបសគ្គឡើយ តែនាងបារម្ភពីការប្រើភាសាជប៉ុន ការរស់នៅ និងអាហារទៅវិញទេ។ នាងបង្ហាញពីក្ដីព្រួយបារម្ភ ៖«បើជំនាញមិនសូវពិបាកទេ តែពិបាកភាសា ព្រោះនៅទីនោះរៀនភាសាជប៉ុនបានមួយឆ្នាំមែន តែខ្លាចស្ដាប់ការបង្រៀនមិនទាន់។ ហើយប្រពៃណីខាងសាសនារបស់ខ្ញុំមានការតមច្រើន ដូចជាខាងម្ហូបអាហារ ខ្ញុំមិនញ៉ាំអាហារដែលមានសាច់ជ្រូក ឬក៏ជាតិអាកុល»។
អូស្មាន រ៉ស៊ីណា រូបស្ថានទូតជប៉ុន
ចំណែកនិស្សិត យ៉ាន ប៊ុនថេប ត្រូវទៅរៀនថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រនៅជប៉ុនផ្នែកវិស្វកម្មសំណងស៊ីវិល។ វាជាការលំបាកសម្រាប់ ប៊ុនថេប មុនប្រឡងជាប់អាហារូបករណ៍នេះ។ លោកត្រូវស្រាវជ្រាវឯកសារដែលធ្លាប់ចេញប្រឡងក្នុងអំឡុង១០ឆ្នាំមុន និងសៀវភៅមួយចំនួនទៀត ដើម្បីរៀនត្រៀមមុនប្រឡង។ ប៊ុនថេប ពន្យល់៖«ទោះបីយើងចេះហើយ យ៉ាងហោចណាស់យើងត្រូវរៀនត្រៀមមុខកន្លះឆ្នាំ។ ធ្វើលំហាត់ដែលធ្លាប់ចេញឆ្នាំចាស់ៗ ប្រហែលជាក្នុងអំឡុង១០ឆ្នាំ ដែលមាននៅក្នុងអ៊ីនធើណេត។ យើងមិនត្រូវរៀនតែត្រឹមប៉ុណ្ណឹងទេ តែអាចស្រាវជ្រាវសៀវភៅ ដែលទាក់ទងជាមួយកម្មវិធីសិក្សា នៅប្រទេសខ្មែរនឹងប្រទេសជប៉ុនខុសគ្នាអ្វីខ្លះ ហើយយើងរៀនតម្រូវតាមកម្មវិធីរបស់គេ»។
ជាមួយគ្នានេះដែរ ថារិទ្ធ ក៏បានចែករំលែកពីបទពិសោធក្នុងការត្រៀមប្រឡងយកអាហារូបករណ៍យ៉ាងដូច្នេះថា ៖«ការស្វែងរកអាហារូបករណ៍ខ្ញុំគិតថា ត្រូវចាប់ផ្ដើមពីរបស់អ្វីដែលយើងចង់រៀនមុន។ ខ្ញុំដឹងថាខ្លួនឯងចូលចិត្តរៀនពីការវិនិយោគ ពីអចលនទ្រព្យ ដូច្នេះខ្ញុំមើលប្រទេសច្រើន ដូចជាអូស្ត្រាលី សឹង្ហបុរី អាមេរិក។ ជប៉ុនខ្ញុំស្រឡាញ់តាំងពីដើមដូច្នេះខ្ញុំដាក់ដំបូងជាប់តែម្ដង។ ត្រូវមើលថាខ្លួនឯងស្រឡាញ់អ្វី ចង់រៀនអ្វី ហើយទៅស្រាវជ្រាវសិនថាប្រទេសណាបង្រៀនជំនាញនោះល្អជាងគេ។ ពេលនោះយើងរៀបចំដើម្បីតម្រូវតាមអាហារូបករណ៍ ព្រោះអាហារូបករណ៍ផ្សេងគ្នា តម្រូវការផ្សេងគ្នា»។
និស្សិតវ័យ២០ឆ្នាំ យ៉ាន ប៊ុនថេប ថាខ្លួនទទួលបានការសិក្សាដោយមិនគិតថ្លៃ និងទទួលបានប្រាក់ឧបត្ថម្ភថ្លៃចំណាយ ១២ម៉ឺនយ៉េន ឬប្រមាណជា១ពាន់ដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយខែ។ ក៏ដូចជានិស្សិតដទៃទៀតដែរ ប៊ុនថេប នឹងយកជំនាញរបស់ខ្លួនមកកម្ពុជាវិញ។ «អាហារូបករណ៍នេះផ្ដល់ទីមួយថ្លៃសាលា គឺយើងមិនចាំបាច់បង់ទេ។ ទី២ប្រាក់ជាប្រចាំខែ ១២ម៉ឺនយេន ដែលប្រហែលជា១ពាន់ដុល្លារ។ ខ្ញុំមិនចោលស្រុកខ្មែរទេ ខ្ញុំចង់ចូលរួមអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសយើង»។
សូមបញ្ជាក់ថានិស្សិតចំនួន២៥រូប ដែលបានជាប់អាហារូបករណ៍រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនឆ្នាំ២០១៩នេះ នឹងត្រូវចេញដំណើរទៅសិក្សានៅប្រទេសជប៉ុននៅថ្ងៃទី១មេសា ឆ្នាំ២០១៩ ខាងមុខ៕