ជាតិ
បញ្ហាចម្បងរបស់កម្ពុជាក្នុងការពង្រឹងចំណងការទូតជាមួយបរទេសគឺ ខ្វះអ្នកការទូតជំនាញនិងធនធាន
×![]()
លោក Raoul Marc Jennar បច្ចុប្បន្នជាទីប្រឹក្សារដ្ឋាភិបាលបានបញ្ជាក់ថា ទុនវិនិយោគ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយចិនជាប្រយោជន៍សំខាន់សម្រាប់កម្ពុជា។ ប៉ុន្តែលោកអះអាងថាកម្ពុជាត្រូវការតុល្យភាពទំនាក់ទំនង ដោយចាប់ដៃជាមួយមិត្តទាំងអស់ទាំងអាមេរិក ទាំងអឺរ៉ុបក្តី។ ប៉ុន្តែក្នុងពេលដែលកម្ពុជាកំពុងប្រឹងប្រែងធ្វើពិពិធកម្មដៃគូសហប្រតិបត្តិការ ទីប្រឹក្សាការទូតរូបនេះយល់ឃើញថា បញ្ហាចម្បងរបស់កម្ពុជាគឺ ខ្វះអ្នកការទូតមានជំនាញ និងធនធានហិរញ្ញវត្ថុនៅឡើយ។ 
ក្នុងជំនួបជាមួយអ្នកសារព័ត៌មានថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ដើម្បីរំលឹកពីការធ្វើដំណើរមកកម្ពុជា និងជំនួបលើកដំបូងជាមួយមេដឹកនាំកម្ពុជាសម្តេច ហ៊ុន សែន កាលពី ៣០ឆ្នាំមុន លោក Raoul Marc Jennar ដែលជនជាតិបែលហ្សិកនិងបច្ចុប្បន្នជាទីប្រឹក្សាការទូត បានផ្តល់យោបល់ខ្លះៗពី ទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងប្រទេសខាងក្រៅ។ ទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយចិន និងការប្រឹងប្រែងពង្រឹងទំនាក់ទំនងការទូតបន្ថែមជាមួយប្រទេសដទៃរបស់កម្ពុជា បានក្លាយជាប្រធានបទសំខាន់។
ពេលសាកសួរថា តើលោកយល់ឃើញបែបណាពេលដែលមានការរិះគន់ឥទ្ធិពលចិននៅកម្ពុជា លោកMarc Jennar បានឆ្លើយតបថា វាតែងតែមានការលើកឡើង និងមានការរិះគន់ឥទ្ធិពលបរទេសនៅកម្ពុជាធម្មតា បើតាមប្រវត្តិសាស្ត្រ។
« អំឡុងឆ្នាំ ១៩៨០ គេនិយាយពីឥទ្ធិពលវៀតណាម។ ក្រោយមានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស មានក្រុមហ៊ុនថៃចូលមកបណ្តាក់ទុនរកស៊ីច្រើននៅកម្ពុជា គេនិយាយពីឥទ្ធិពលផ្តាច់មុខរបស់ថៃ។ ក្រោយមកមានឥទ្ធិពល ជប៉ុន និងកូរ៉េខាងត្បូងជាដើម»។
ប៉ុន្តែសម្រាប់ទីប្រឹក្សារដ្ឋាភិបាលរូបនេះ ទុនវិនិយោគ និងពាណិជ្ជកម្មរបស់ចិនមានសារសំខាន់ណាស់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍរបស់កម្ពុជា ហើយគោលនយោបាយរបស់កម្ពុជាកំពុងអនុវត្តគឺដើរស្របទៅនឹងប្រយោជន៍របស់កម្ពុជាប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែលោកសង្កត់ធ្ងន់ថា អ្វីដែលត្រូវចោទសួរនោះគឺថា តើ«កិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយចិននោះវាប៉ះពាល់ដល់អធិបតេយ្យកម្ពុជាឬអត់?»
យ៉ាងណាក៏ដោយ វាមានការរិះគន់កន្លងមកពីកំណើនវិនិយោគរបស់ចិននៅកម្ពុជាដោយសារ ថ្វីបើចិនជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំបំផុតរបស់កម្ពុជាក៏ដោយ មហាអំណាចនេះនាំចូលកម្ពុជារហូតដល់ ៧០ភាគរយឯណោះនៃទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគី ហើយទុនវិនិយោគបរទេសនៅកម្ពុជាវិញ ចិនកាន់កាប់អស់ ៧០ភាគរយដែរ។
ត្រឡប់មកវិញ និយាយពីបញ្ហាផលប្រយោជន៍ លោក Marc Jennar រម្លឹកផងដែរថា ប្រទេសទាំងអស់ការពារតែផលប្រយោជន៍រៀងខ្លួនប៉ុណ្ណោះ ហើយបទពិសោធន៍ និងមេរៀនសំខាន់ដែលកម្ពុជាធ្លាប់រៀនកន្លងមក គឺក្នុងពេលដែលកម្ពុជាមានបញ្ហាព្រំដែនជាមួយថៃលើប្រាសាទព្រះវិហារ។
«ខ្ញុំមិនឯកភាពចំពោះយោបល់ដែលថា ជំហររបស់កម្ពុជាលើបញ្ហាតំបន់ដូចជាសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងបង្កើតទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយចិននឹងនាំផលមិនល្អឡើយ។ ខ្ញុំសូមរម្លឹកថា កម្ពុជាបានរៀនសូត្រពីពិសោធន៍ដ៏ជូរចត់ក្នុងអាស៊ានកន្លងមកក្នុងសំណុំរឿងប្រាសាទព្រះវិហារ»។
លោករៀបរាប់ថា ពេលមានបញ្ហា កម្ពុជាធ្លាប់រត់ទៅសុំជំនួយពីអាស៊ានឲ្យជួយដើរតួនាទីផ្សះផ្សាតែគ្មានចំណាត់ការ។ កម្ពុជាបានរត់ទៅពឹងពាក់វៀតណាមដែលកាលនោះជាសមាជិកមិនអចិន្ត្រៃយ៍នៃក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ក៏គ្មានការឆ្លើយតប។ កម្ពុជាក៏រត់ទៅពឹងឥណ្ឌូណេស៊ីដែលធ្លាប់មានតួនាទីផ្សះផ្សាពីអតីតកាលនោះ ក៏មិនមានការផ្តល់ជំនួយទៀត។
«អ្វីដែលកម្ពុជារៀនសូត្រគឺ គ្មានការសាមគ្គីគ្នាទេក្នុងអាស៊ាន ហើយប្រទេសទាំងអស់នោះគិតតែពីប្រយោជន៍រៀងខ្លួនប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះកម្ពុជាក៏ការពារប្រយោជន៍របស់ខ្លួនផ្ទាល់ដែរ។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលសំខាន់កម្ពុជាមិនឈរខាងអ្នកណាឡើយ។ សម្តេចព្រះបរមរតនកោដ្ឋ នរោត្តម សីហនុ ធ្លាប់មានបន្ទូលថា ប្រទេសគ្មានមិត្តទេ មានតែប្រយោជន៍ នេះជាពិភពលោកពិត។ ដូច្នេះកុំទាមទារឲ្យកម្ពុជាធ្វើច្រើនជាងអ្នកដទៃ ហើយកុំទាមទារឲ្យកម្ពុជាចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ប្រឆាំង ខណៈដែលកម្ពុជាទទួលបានប្រយោជន៍ច្រើនពីចិន»។ លោក Marc Jennar បកស្រាយដូច្នេះ។
-រក្សាតុល្យភាពទំនាក់ទំនងការបរទេសចាំបាច់តែមិនងាយស្រួល
ទីប្រឹក្សាការទូតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជារូបនេះ បានបន្ថែមថា កម្ពុជាត្រូវការការពារអធិបតេយ្យ ហើយកម្ពុជាត្រូវការតុល្យភាពក្នុងទំនាក់ទំនងការបរទេស មិនមែនត្រូវការសត្រូវ ឬត្រូវការតែកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតែជាមួយចិនទេ។
«កម្ពុជាស្វាគមន៍ទុនវិនិយោគ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការពីប្រទេសជាមិត្តផ្សេងទៀតដូចជាអឺរ៉ុប អាមេរិក ឥណ្ឌា កូរ៉េខាងត្បូង និងជប៉ុនជាដើមដើម្បីតុល្យភាពនៃទំនាក់ទំនង។ កម្ពុជាមិនចង់ធ្វើជាសត្រូវជាមួយអ្នកណាមួយឡើយ កម្ពុជាចង់ក្លាយជាមិត្តជាមួយប្រទេសទាំងអស់។ ពេលនិយាយពីការការពារអធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា គឺកម្ពុជាប្រាប់ទៅកាន់ប្រទេសទាំងអស់រួមទាំងចិនដែរ»។
ពេលសាកសួរថា ហេតុអ្វីកម្ពុជាត្រូវការតុល្យភាព លោក Marc Jennar បានឆ្លើយតបថា៖ «យើងដឹងហើយថា នយោបាយវាមានដំណើរការបែបម៉េច។ បើសិនជាយើងទទួលប្រយោជន៍ច្រើនពីអ្នកណាមួយ នៅពេលណាមួយគេនឹងទាមទារឲ្យយើងធ្វើអ្វីមួយដើម្បីជាថ្នូរមិនខាន»។
«តុល្យភាពជារឿងចាំបាច់ដើម្បីការពារអធិបតេយ្យ។ ប៉ុន្តែវាមិនមែនជារឿងងាយស្រួលឡើយក្នុងការធ្វើឲ្យមានតុល្យភាព ដ្បិតថាក្នុងពិភពលោកជាក់ស្តែង ធម្មតាទេ កាលណាបើគេខ្លាំង គេចង់ប្រើប្រាស់ឥទ្ធិពលរបស់គេជាធម្មតា»។
យ៉ាងណាក៏ដោយចុះ ជុំវិញការធានាតុល្យភាពទំនាក់ទំនងជាមួយដៃគូ និងកាត់បន្ថយការពឹងផ្អែកលើប្រទេសដទៃផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច លោក Marc Jennar យល់ថា បច្ចុប្បន្ននេះកម្ពុជាត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាកង្វះធនធានមនុស្ស។
លោក និយាយដូច្នេះ៖ «បញ្ហាកង្វះធនធានមនុស្សឬអ្នកមានជំនាញជាបញ្ហាចម្បងរបស់កម្ពុជា។ យើងឃើញសាលាគ្រប់គ្រងបើកច្រើន តើគេនឹងគ្រប់គ្រងអ្វី? កម្ពុជាត្រូវការមនុស្សមានជំនាញបច្ចេកវិទ្យា ជំនាញបច្ចេកទេស វិស្វកម្ម និងគ្រឿងម៉ាស៊ីនជាដើមដើម្បីការរីកចម្រើន។ បើសិនជាកម្ពុជាចង់មានឯករាជភាពផ្នែកនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ចនោះ គេត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាធនធានមនុស្សនេះឯង»។
- កម្ពុជាប្រឹងបង្កើតមិត្ត តែនៅខ្វះអ្នកការទូតជំនាញ
មកដល់បច្ចុប្បន្នកម្ពុជាស្ថិតនៅក្នុងដំណាក់កាលធ្វើពិពិធកម្មដៃគូនៅក្រៅប្រទេសដើម្បីបង្កើនពាណិជ្ជកម្ម និងទំនាក់ទំនងការទូត។ លោក Marc Jennar និយាយថា ខណៈដែលទំនាក់ទំនងកម្ពុជា ជាមួយអឺរ៉ុប និងអាមេរិកប្រឈមបញ្ហាខ្លះ វាជារឿងចាំបាច់ដែលត្រូវបន្តពង្រឹងការអនុវត្តគោលនយោបាយបង្កើតមិត្តជាមួយប្រទេសដទៃឲ្យកាន់តែច្រើន។
ប៉ុន្តែអ្នកជំនាញរូបនេះពន្យល់ថា លោកមានក្តីបារម្ភពេលនិយាយដល់ការបង្កើតទំនាក់ទំនងរបស់កម្ពុជាជាមួយប្រទេសជាច្រើនលើពិភពលោក នៅពេលដែលកម្ពុជាខ្វះខាតមនុស្សមានជំនាញ និងហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់បម្រើបេសកកម្មការទូត។
«ការបង្កើតមិត្តភាពបន្ថែម គឺពង្រីកទីផ្សារនិងពាណិជ្ជកម្ម។ ប៉ុន្តែក្តីបារម្ភធំរបស់យើង គឺការបង្កើនទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសដ៏ច្រើនលើលោក។ វាមិនមែនជារឿងងាយស្រួលទេ។ ជាធម្មតា ដើម្បីបើកស្ថានទូត យើងត្រូវមនុស្សមានសមត្ថភាព និងជំនាញ និងហិរញ្ញវត្ថុផងដែរ។ ដូចឃើញស្រាប់ នៅអនុតំបន់សាហារ៉ានៃទ្វីបអាហ្វ្រិក យើងមិនមានស្ថានទូតផង។
«ឥឡូវយើងមានស្ថានទូតខ្មែរនៅក្រុង គែរ អេហ្ស៊ីបសម្រាបប់ទ្វីបអាហ្វ្រិក។ ពីមុនយើងមានស្ថានទូតនៅសេណាហ្គាល់ ទីក្រុងដាកា ក្រោយមកក៏បិទវិញ។ បច្ចុប្បន្នយើងលក់ថ្នាំពេទ្យឲ្យសេណេហ្គាល់ ប៉ុន្តែយើងគ្មានតំណាងការទូតនៅទីនោះសោះ។ វាគួរមានបន្ថែមទៀតព្រោះវាមិនគ្រាន់ទេ»។ លោក Marc Jennar បកស្រាយបែបនេះ។
ពេលចោទសួរបន្ថែមពីដំណោះស្រាយលើបញ្ហាសមត្ថភាពនិងជំនាញ លោក Marc Jennar បានកត់សម្គាល់ថា ក្រសួងការបរទេសព្យាយាមដោះស្រាយបញ្ហាកង្វះធនធានមនុស្សតាមរយៈការបើកវិទ្យាស្ថានការទូត និងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិដើម្បីបណ្តុះបណ្តាល និងបង្កើនសមត្ថភាពមន្ត្រីការទូត។ ទីប្រឹក្សារូបនេះមានសុទិដ្ឋិនិយមថា ការបណ្តុះបណ្តាលភាសារបរទេស ជំនាញផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ និងជំនាញពាក់ព័ន្ធដល់មន្ត្រីការទូតនេះនឹងមានផ្លែផ្កា និងអាចដោះស្រាយបញ្ហាកង្វះធនធានមនុស្សបាននៅពេលខាងមុខ៕
Tag:
លោក Raoul Marc Jennar
នយោបាយការបរទេស
កម្ពុជា
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រេសិត»មានន័យដូចម្តេច?
5 ថ្ងៃ
