ពីនេះ ពីនោះ
«ធ្វើស្រែឱ្យមើលស្មៅ ទុកដាក់កូនចៅឱ្យមើលផៅសន្ដាន»៖ ត្រឹមត្រូវ១០០%ទេ?
× ភ្នំពេញ៖ ដើម្បីផ្ដល់ការអប់រំសីលធម៌ ចំណេះដឹង បទពិសោធន៍ជីវិត និងការក្រើនរំឭកដល់កូនចៅរបស់ខ្លួន បុព្វបុរសខ្មែរជំនាន់ដើមដែលមានចំណេះដឹងខ្ពស់ និង បទពិសោធន៍ ច្រើន តែងតែបានរិះរកវិធីផ្សេងៗ ដូចជា ការនិទានរឿង ការសូត្រកំណាព្យ ការច្រៀង ចម្រៀងអាយ៉ៃ ចម្រៀងចាប៉ី និងការលើកឡើងនូវពាក្យស្លោកផ្សេងៗ ជាដើម ដោយបង្កប់ អត្ថន័យអប់រំគំនិតទស្សនវិជ្ជាផ្សេងៗ។ ជាក់ស្ដែង ដើម្បីផ្ដល់ចំណេះដឹង និងបទពិសោធន៍ទាក់ទងនឹងការធ្វើស្រែចម្ការ និងការជ្រើសរើសគូស្រករ បុព្វបុរសខ្មែរជំនាន់ដើមបានលើកឡើងនូវសុភាសិតមួយថា «ធ្វើស្រែឱ្យមើលស្មៅ ទុកដាក់កូនចៅឱ្យមើលផៅសន្ដាន»។ តើសុភាសិត នេះ មានអត្ថន័យ និងគោលគំនិតសំខាន់យ៉ាងណាខ្លះក្នុងការអប់រំ?
សុភាសិតនេះ មានពីរឃ្លា គឺធ្វើស្រែឱ្យមើលស្មៅ និងទុកដាក់កូនចៅឱ្យមើលផៅសន្ដាន។ «ធ្វើស្រែឱ្យមើលស្មៅ»ជាឃ្លាមួយដែលចង់ផ្ដល់ជាគំនិតថា បើចង់ធ្វើស្រែឱ្យបានផលល្អ គឺត្រូវ ជ្រើសយកដីណាដែលមានស្មៅដុះល្អ ពីព្រោះដីណាដែលមានស្មៅដុះល្អ មានន័យថាជាដី ដែលមានជីល្អគ្រប់គ្រាន់ ហើយវាក៏អាចធ្វើស្រែបានផលល្អដែរ។ ដូច្នេះ ប្រសិនបើយើងធ្វើ ស្រែលើដីនោះប្រាកដណាស់ថាយើងនឹងទទួលបានផលច្រើនជាក់ជាមិនខាន។ គំនិតនេះក៏អាចយកទៅអនុវត្តចំពោះការដាំដំណាំផ្សេងៗក្រៅពីដំណាំស្រូវផងដែរ។ លើសពីនេះទៀត គេក៏អាចយកគំនិតនេះទៅប្រើប្រាស់ចំពោះការប្រកបមុខរបរផ្សេងៗទៀតបានដែរ ដូចជា ប្រសិនបើយើងចង់ប្រកបមុខរបរណាមួយឱ្យទទួលបានជោគជ័យ យើងតែត្រូវពិនិត្យមើល ថាតើមុខរបររបស់យើង មានសក្ដានុពលគ្រប់គ្រាន់ មានតម្រូវការខ្ពស់ពីអតិថិជនភាគច្រើន ឬ មានទីផ្សារទូលំទូលាយដែរឬទេ។ ប្រសិនបើវាមានកត្តាទាំងនេះពេញលេញ នោះមុខរបរ របស់យើងនឹងទទួលបានជោគជ័យ ដូចដែលយើងទទួលបានផលស្រូវច្រើនដូច្នោះដែរ។
«ទុកដាក់កូនចៅឱ្យមើលផៅសន្ដាន»ជាឃ្លាមួយដែលចង់ផ្ដល់ជាគំនិតថា ឪពុកម្ដាយគ្រប់រូបបើចង់ជ្រើសរើសគូស្រករឱ្យកូនចៅរបស់ខ្លួនបានល្អ ត្រូវតែពិនិត្យមើលឪពុកម្ដាយ ជីដូនជីតា ពូជអម្បូរ ឬផៅសន្ដានរបស់កូនក្រមុំ ឬកូនកម្លោះដែលត្រូវជ្រើសរើសនោះជាមុនសិន ប្រសិន បើគ្រួសារ ពូជអម្បូរ ឬផៅសន្ដានរបស់គេល្អ នោះការផ្គូផ្គងកូនចៅរបស់យើងជាមួយកូនចៅរបស់គ្រួសារនោះពិតជាមិនខុសឡើយ។ គំនិតនេះក៏មានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នានឹងពាក្យស្លោកមួយទៀតដែលបានលើកឡើងថា«ស្លឹកឈើជ្រុះមិនឆ្ងាយពីគល់» ដែលមាន ន័យថា ឪពុកម្ដាយយ៉ាងណាកូនក៏យ៉ាងនោះដែរ។ គំនិតនេះគេក៏អាចយកទៅអនុវត្តចំពោះ ការជ្រើសមិត្តភក្ដិ ឬដៃគូក្នុងការរកស៊ីបានដែរ មានន័យថា ប្រសិនបើនរណាម្នាក់ចង់ជ្រើស រើសមិត្តភក្ដិ ឬដៃគូរកស៊ីឱ្យបានល្អ គេត្រូវតែពិន្យិមើលពូជអម្បូរ ឬផៅសន្ដានជាមុនសិន បើមិនដូចនោះទេ គេនឹងមិនមិនអាចជ្រើសរើសមិត្តភក្ដិ ឬដៃគូរកស៊ីបានល្អឡើយ។
ប្រសិនបើយើងពិនិត្យមើលសើរៗលើអត្ថន័យនៃពាក្យស្លោកនេះ«ធ្វើស្រែឱ្យមើលស្មៅ ទុក ដាក់កូនចៅឱ្យមើលផៅសន្ដាន» យើងអាចគិតថា គំនិតរបស់វាមានភាពពេញលេញ និង គតិបណ្ឌិតល្អឥខ្ចោះ។
តែទៅជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏សុភាសិតនេះហាក់នៅមានជ្រុងចន្លោះប្រហោងរបស់វាដែរ ដូចក្នុងករណីដីណាមួយដែលមានស្មៅដុះច្រើនក៏ដោយ ក៏មិនប្រាដកថាស្រូវដែលគេនឹងដាំ ឬ ព្រោះលើដីនោះល្អមួយរយភាគរយដែរ ពីព្រោះស្មៅ និងស្រូវអាចមិនប្រាកដថាត្រូវការ ជីដូចគ្នាទាំងស្រុងនោះទេ។ លើសពីនេះទៀត បើគ្រាន់តែមានដីមានជីល្អក៏មិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ ដែរ តាមពិតដំណាំស្រូវនៅត្រូវការទឹកនិងពន្លឺគ្រប់គ្រាន់ ព្រមទាំងការភ្ជួររាស់ដីឱ្យបានល្អ និង ការថែទាំងហ្មត់ចត់ ជាប្រចាំទៀត ទើបអាចទទួលបានផលស្រូវល្អ។
ដូចគ្នាដែរ កូនចៅដែលចេញមកពីគ្រួសារ ពូជអម្បូរ ឬផៅសន្ដានល្អ ក៏មិនប្រាកដថា ពួក គេ សុទ្ធតែជាមនុស្សល្អទាំងអស់នោះដែរ សមដូចសុភាសិតខ្មែរមួយទៀតថា «ដូងមួយធ្លាយ មានតក់មាននាល»។ លើសពីនេះទៀតបើទោះបីជាពួកគេជាកូនល្អចេញពីគ្រួសារដែលមានផៅសន្ដានល្អក៏ដោយ ប្រសិនបើពួកគេមិនបានទទួលការអប់រំល្អៗបន្ថែមទៀត ហើយការរស់ នៅក្នុងទំនាក់ទំនងជាប្ដីប្រពន្ធ មិត្តភក្ដិ គ្រួសារ ឬដៃគូរកស៊ី ដោយមិនចេះសន្សំសុខ មិនព្យាយាមយល់ចិត្តគ្នា មិនគោរពគ្នា មិនស្មោះត្រង់ មិនមានសេចក្ដីស្រឡាញ់ពិត មិនមានការអត់ឱន មិនឧស្សាហ៍ព្យាយាម មិនបំពេញភារកិច្ច កាតព្វកិច្ចរៀងៗខ្លួន ទៅ តាមគោលការណ៍សីលធម៌ គុណធម៌ និងច្បាប់ទេ ពួកគេក៏មិនអាចទទួលបានសុខុមាលភាព សុភមង្គល និងសុខដុមភាពពេញលេញដែរ៕
និពន្ធ និងពន្យល់ដោយលោក ឈត ប៊ុនថង
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com