សៀមរាប៖ ប្រទេសកម្ពុជា កំពុងប្រឈមនឹងការចរាចរណ៍ឱសថអន់គុណភាព ឬឱសថក្លែងក្លាយ។ បញ្ហានេះ ក៏កើតមាន នៅតាមបណ្ដាប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានផងដែរ។ កាលពីពេលកន្លងទៅ ក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា បានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំកិច្ចប្រជុំមួយស្ដីពី ការទប់ស្កាត់ឱសថក្លែងក្លាយ ក្នុងកម្រិតថ្នាក់តំបន់អាស៊ាន។ កិច្ចប្រជុំនេះ ធ្វើឡើងដើម្បីចែករំលែកបទពិសោធន៍ ការគ្រប់គ្រង និងវិធានការដោះស្រាយ ក្នុងការចរាចរណ៍ឱសថក្លែងក្លាយ ពីបណ្ដាប្រទេសជាសមាជិក។ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា អះអាងថា ការងារប្រយុទ្ធប្រឆាំងការប្រើប្រាស់ឱសថក្លែងក្លាយឬឱសថអន់គុណភាព នេះ ត្រូវការការចូលរួមជាចាំបាច់ ពីប្រជាពលរដ្ឋ។
ដើម្បីជ្រាបលម្អិត សូមស្ដាប់បទយកការណ៍ដែលរៀបរៀងដោយអ្នកនាង អ៊ីសា រ៉ហានី នៃសារព័ត៌មានថ្មីៗ ពីខេត្តសៀមរាបដូចតទៅ៖
រូបភាពដុតបំផ្លាញឱសថក្លែងក្លាយ ឬគ្មានច្បាប់អនុញ្ញាត ត្រូវបានអាជ្ញាធរកម្ពុជារៀបចំជាច្រើនលើកច្រើនសារមកហើយ ដើម្បីបញ្ជាក់ពីលទ្ធផល ដែលខ្លួនបានចូលរួមក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំង យ៉ាងខ្លាំងក្លា លើបញ្ហាដ៏រស៊ើបនេះ។ ជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជាមានការផលិតឱសថក្នុងស្រុកបានមួយផ្នែកតូចប៉ុណ្ណោះ ហើយពឹងផ្អែកស្ទើរតែទាំងស្រុង លើឱសថនាំចូលពីបរទេស។ មូលហេតុដូច្នេះហើយ ទើបកម្ពុជាក្លាយជាគោលដៅមួយ សម្រាប់ក្រុមឈ្មួញខិលខូច ប្រើប្រាស់កម្ពុជា ជាទីតាំងនាំចូល និងចែកចាយឱសថក្លែងក្លាយ ឬអន់គុណភាព។ ឱសថក្លែងក្លាយ ឬអន់គុណភាពនេះ មិនបានជួយព្យាបាលជំងឺប្រជាពលរដ្ឋនោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ វាបង្កជាគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាព ក៏ដូចជាខាតបង់ចំណូល ដ៏ច្រើនសន្ធឹក។
កាលពីដើមខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៩ ក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា បានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ ក្នុងកិច្ចប្រជុំថ្នាក់អាស៊ាន ស្ដីពីការទប់ស្កាត់ឱសថក្លែងក្លាយ ដែលរៀបចំនៅខេត្តសៀមរាប។ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា បានទទួលស្គាល់ថា មានការចរាចរណ៍ឱសថក្លែងក្លាយនៅកម្ពុជា ប៉ុន្តែមន្ត្រីដដែល បានការពារខ្លួនភ្លាមថា បញ្ហានេះ ក៏កើតមានដូចគ្នានៅប្រទេសសមាជិកអាស៊ានដទៃទៀតដែរ។
លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងសុខាភិបាល លើកឡើងថា បញ្ហាឱសថក្លែងក្លាយនេះ មិនមែនជាកង្វល់សម្រាប់តែកម្ពុជានោះទេ តែជាកង្វល់រួមសម្រាប់ប្រទេសអាស៊ានទាំងមូល និងប្រទេស៣ទៀតមានចិន កូរ៉េ និងជប៉ុនផងដែរ។ លោកស្រីបន្តថា បំណងសំខាន់នៃជំនួបនេះ គឺដើម្បីចែករំលែកបទពិសោធន៍ ការជជែកគ្នា ស្វែងរកចំណុចរួមសំខាន់ៗ ដើម្បីលើកជាសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួម ដាក់ទៅអង្គប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីសុខាភិបាលអាស៊ាន លើបញ្ហាឱសថក្លែងក្លាយនេះ ដែលកិច្ចប្រជុំគ្រោងធ្វើនៅចុងខែ សីហា ខាងមុខ ហើយកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ។ ជាមួយគ្នានេះដែរ កិច្ចប្រជុំនេះ នឹងរិះរកគំនិតរួមមួយ ដើម្បីធ្វើការជាមួយអង្គការសុខភាពពិភពលោក លើការប្រយុទ្ធប្រឆាំងឱសថក្លែងក្លាយនេះផងដែរ។
សម្រាប់ការងារប្រយុទ្ធប្រឆាំងឱសថក្លែងក្លាយនេះ តាមការបញ្ជាក់ ពីរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសុខាភិបាល មន្ត្រីពាក់ព័ន្ធបានធ្វើការយ៉ាងសកម្ម និងដុតដៃដុតជើង ហើយជាលទ្ធផលក្រសួង បានចុះបញ្ជីកា នូវឱសថប្រើប្រាស់ជាង ២ម៉ឺនមុខ និងប្រភេទគ្រឿងសំអាង ជាង១ម៉ឺនមុខ រួមនឹងសម្ភារ បរិក្ខារជាច្រើនទៀត។ ដ្បិតថា ការងារនេះ ទទួលបានលទ្ធផលច្រើនយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្នុងនោះក៏នៅមានជនខិលខូចមួយចំនួន លួចលាក់ចរាចរណ៍ឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាពនេះនៅកម្ពុជា។ យ៉ាងណាក៏ដោយ តាមរយៈគណៈកម្មាធិការប្រយុទ្ធប្រឆាំងផលិតផលក្លែងក្លាយ លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន ជឿជាក់ថា នឹងជួយទប់ស្កាត់ការចរាចរណ៍នេះ ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់។
លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន លើកឡើងថាការងារទប់ស្កាត់បញ្ហាឱសថក្លែងក្លាយ ជាកិច្ចការមួយដែលពិបាក ព្រោះតម្រូវឱ្យមានការចូលរួមពីផ្នែកពាក់ព័ន្ធច្រើន ទាំងផ្នែកច្បាប់ តម្រូវការនៃការអនុវត្តនៃនីតិវិធីច្បាប់ ពង្រឹងការយល់ដឹងនិងផ្សព្វផ្សាយដល់ប្រជាពលរដ្ឋពីអ្វីទៅជាឱសថក្លែងក្លាយនិងអន់គុណភាព។ ការចូលរួមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋគឺជាកត្តាសំខាន់បំផុត។ ការផ្សព្វផ្សាយផលិតផលតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ ក៏រិតតែពិបាកទៀតសម្រាប់អ្នកអនុវត្តន៍ច្បាប់ ព្រោះវាមានភាពសុំាញុំា និងពិបាករកប្រភពរបស់វា។ លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន គាំទ្រចំពោះច្បាប់គ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត នៅកម្ពុជា ព្រោះច្បាប់នេះ អាចឱ្យរឹតបន្ដឹងការផ្សព្វផ្សាយនេះបាន។
មានវត្តមានក្នុងកិច្ចប្រជុំនៅខេត្តសៀមរាបដែរ តំណាងអង្គការសុខភាពពិភពលោក ប្រចាំតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកខាងលិច លោកស្រី សូកូរ៉ូ អេស្ដាលេនតេ បានវាយតម្លៃខ្ពស់ ចំពោះកិច្ចប្រជុំដ៏មានសារសំខាន់នេះ។ លោកស្រីថា ការនាំគ្នាប្រយុទ្ធប្រឆាំងឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាព ជារឿងដ៏ត្រឹមត្រូវមួយ ព្រោះឱសថទាំងនេះ បង្កជាមហន្តរាយធ្ងន់ធ្ងរ ដល់មនុស្សជាតិ។ ក្រៅពីមិនជួយព្យាបាលជំងឺហើយ ឱសថប្រភេទនេះ ប៉ះពាល់ទាំងសុខភាពអ្នកប្រើប្រាស់ធ្ងន់ធ្ងរ ហើយធ្វើឲ្យខាតបង់ថវិកាជាច្រើនផងដែរ។
ក្នុងការងារជួយប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការងារទាំងនេះ អង្គការសុខភាពពិភពលោក បានបង្កើតយន្តការរួមមួយ ក្នុងនោះ ប្រទេសទាំងអស់ ត្រូវរាយការណ៍ពីវត្តមាន ឬការសង្ស័យណាមួយ ទៅលើឱសថក្លែងក្លាយ។ បន្ទាប់មកអង្គការនេះ នឹងរាយការណ៍តាមប្រព័ន្ធអនឡាញមួយ ទៅកាន់បណ្ដាប្រទេសនានាជុំវិញពិភពលោក។ តាមការបញ្ជាក់ពីលោកស្រី សូកូរ៉ អេស្ដាលេនតេ អង្គការសុខភាពពិភពលោក នឹងបន្តជួយប្រទេសអាស៊ាន ក្នុងការរៀបចំនីតិវិធីច្បាប់ដើម្បីអនុវត្តន៍ឱ្យខ្លាំងក្លា ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងឱសថក្លែងក្លាយនេះ។ បច្ចុប្បន្ន មានប្រទេសមួយចំនួនបានដំណើរការច្ចាប់ប្រយុទ្ធប្រឆាំងឱសថក្លែងក្លាយនេះជាបណ្ដើរៗហើយដែរ។
ដើម្បីទប់ស្កាត់ការប្រើប្រាស់ឱសថក្លែងក្លាយឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព អ្នកនាំពាក្យក្រសួងសុខាភិបាល យល់ថា មានតែប្រជាពលរដ្ឋទេដែលចាំបាច់ត្រូវចូលរួម ដូចជាប្រឆាំងក្នុងការប្រើប្រាស់ឱសថទាំងនោះជាដើម។ ចំណែកជនខិលខូច ដែលកំពុងចរាចរណ៍លក់ឱសថទាំងនេះ មន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាលលើកទឹកចិត្តឱ្យទៅចុះបញ្ជីកាត្រឹមត្រូវស្របតាមផ្លូវច្បាប់ ជៀសវាងមានការដាក់ទណ្ឌកម្មណាមួយ៕