អ្នកជំនាញកំពុងផ្គុំព្រះសិវៈមួយអង្គដែលមានថ្មល្អិតតូចធំប្រមាណ១ម៉ឺនបំណែក

ជាតិ

បទយកការណ៍ / បទសម្ភាសន៍

អ្នកជំនាញកំពុងផ្គុំព្រះសិវៈមួយអង្គដែលមានថ្មល្អិតតូចធំប្រមាណ១ម៉ឺនបំណែក

16, Jul 2019 , 10:39 pm

រូបភាព

ដោយ: អុីសា រ៉ហានី (Isa Rohany)

សៀមរាប៖ ក្រុមអ្នកជំនាញរបស់ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បាននិងកំពុងធ្វើការផ្គុំព្រះសិវៈមួយអង្គ ជាព្រះសិវៈរាំដែលយកមកពីប្រាសាទក្រហមក្នុងក្រុមប្រាសាទកោះកែរ។ ដោយសារពេលវេលា និងការបំផ្លាញក្នុងសម័យសង្គ្រាម ធ្វើឱ្យព្រះសិវៈរាំដែលសង់ក្នុងស.វទី១០នេះរងការខូចខាតស្ទើរតែទាំងស្រុង។ តាមរយៈកំណាយនៅទីតាំងនោះ ក្រុមអ្នកបុរាណវិទ្យាបានរកឃើញនិងប្រមូលបានមកនូវបំណែកថ្មនៃបដិមានេះសរុបប្រមាណ១ម៉ឺនបំណែក ដែលមានទាំងថ្មល្អិតៗ តូចៗ និងបំណែកធំមានចំនួនតិចតួចប៉ុណ្ណោះ។

ចង់ដឹងថា ក្រុមអ្នកជំនាញនឹងធ្វើការផ្គុំរូបព្រះសិវៈរាំនេះដោយវិធីសាស្ដ្របែបណា ហើយថាតើការងារនេះប្រឈមនឹងផលវិបាកអ្វីខ្លះ សូមស្ដាប់បទយកការណ៍របស់អ្នកនាង អ៊ីសា រ៉ហានី រាយការណ៍ពីខេត្តសៀមរាបដូចតទៅ៖

យើងសាកស្រមៃបន្ដិចទៅមើល៍ នៅពេលគេយកថ្មតូចៗមកផ្គុំជារូបបដិមាមួយអង្គ ថាតើការងារនេះ បើធៀបនឹងការដែលគេឆ្លាក់ថ្មមួយដុំធ្វើរូបបដិមាថ្មី មួយណាងាយស្រួលជាង? ច្បាស់ណាស់ថា ចម្លើយគឺការធ្វើថ្មីគឺមានភាពងាយស្រួលនិងលឿនជាងរាប់សិបដងឯណោះ។ បំណែកថ្មតូចធំជាច្រើនពាន់បំណែក ត្រូវបានដាក់តម្រៀបតាមហិប កេសដោយមានរបៀបក្នុងឃ្លាំងនៃអភិរក្សដ្ឋានអង្គរខេត្តសៀមរាប។ នៅទីនោះ ក្រុមអ្នកជំនាញកំពុងរិះរកគ្រប់មធ្យោបាយនិងវិធីសាស្ដ្រផ្សេងៗក្នុងការផ្គុំបំណែកថ្មទាំងនោះ ឱ្យក្លាយជារូបបដិមាដើមវិញ។ បំណែកថ្មនោះ គឺត្រូវបាននាំយកពីប្រាសាទក្រហមក្នុងក្រុមប្រាសាទកោះកែរ ខេត្តព្រះវិហារ ដែលក្រុមអ្នកបុរាណវិទ្យាបានធ្វើកំណាយក្នុងអំឡុងឆ្នាំ២០១២។

ដោយមានឱកាសបានទៅកាន់ឃ្លាំងកំពុងជួសជុលព្រះសិវៈរាំក្នុងអភិរក្សដ្ឋានអង្គរ កាលពីដើមសប្ដាហ៍ទី២នាខែ កក្កដា ខ្ញុំបានស្វែងយល់បានមួយផ្នែកធំលើការងារផ្គុំព្រះសិវៈនេះ ដោយមានការបង្ហាញពីក្រុមអ្នកជំនាញនៅទីនោះ។ លោក ឆាន់ ចំរើន អនុប្រធានអភិរក្សដ្ឋានអង្គរ ដែលបច្ចុប្បន្នដូរមកជា នាយកដ្ឋានគាំពារ និងអភិរក្សសំណង់បុរាណនៃក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានចំណាយពេលជាងមួយម៉ោង ពន្យល់ពីការងារដែលក្រុមការងារលោកកំពុងផ្គុំបដិមាដ៏ចំណាស់នេះ។

តាមប្រវតិ្ត ព្រះសិវៈរាំអង្គនេះសង់នៅស.វទី១០ ដែលគេរៀបចំតាំងនៅប្រាសាទក្រហម ដែលជាប្រាសាទឥដ្ឋ នៃក្រុមប្រាសាទកោះកែរ និងជាប្រាសាទដ៏ធំមួយ។ ក្នុងជំនឿព្រហ្មញ្ញសាសនា ព្រះសិវៈនេះគឺរាំបំផ្លាញសភាវៈអាក្រក់។ តាមប្រាសាទបុរាណ គេកម្រសង់បដិមាធំបែបនេះណាស់ គឺគេឃើញមានជារូបចម្លាក់តូចៗតាមជញ្ជាំង ហោជាង ឬនៅតាមដុំថ្មលម្អនៅកំពូលប្រាសាទជាដើម។

ក្រោយមានការបំផ្លាញក្នុងសម័យសង្គ្រាម សាលាបារាំងចុងបូព៌ា សហការជាមួយក្រសួងវប្បធម៌តាមរយៈអាជ្ញាធរជាតិព្រះវិហារ និងអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ធ្វើកំណាយបំណងដើម្បីជីកយកបំណែកមកជួសជុលឡើងវិញ។ ជាលទ្ធផល គេបានរកឃើញបំណែកប្រមាណ១ម៉ឺន ដែលមានទាំងតូចទាំងធំ យកមកដាក់ក្នុងសារមន្ទីរព្រះនរោត្តម សីហនុ-អង្គរ។

ការងារផ្គុំបំណែកបដិមាមានបញ្ហានៅសារមន្ទីរក្រហម ឬសារមន្ទីរព្រះនរោត្តម សីហនុ-អង្គរ ដ្បិតថាកម្ពស់បដិមានេះខ្ពស់ជាងពិដានក្នុងសារមន្ទីរ ទើបគណៈកម្មការជួសជុលសម្រេចយកការងារនេះមកអនុវត្តន៍ក្នុងអភិរក្សដ្ឋានអង្គរ។ លោក ឆាន់ ចំរើន បានឱ្យដឹងថា ក្រោយផ្គុំហើយបដិមាព្រះសិវៈរាំនេះអាចមានកម្ពស់រហូត៥ម៉ែត្រ។ ការងារនេះទើបនឹងចាប់ផ្តើមនៅដើមឆ្នាំ២០១៩នេះតែប៉ុណ្ណោះ។ «ធម្មតាបដិមានៅសម័យកោះកែរគេធ្វើធំៗ ធំជាងរូបដែលគេធ្វើមុននិងក្រោយ (សម័យនេះ)។ ការងារនេះយើងចែកជា២ក្រុម ដោយមួយក្រុមរកបំណែកខាងក្នុងសាច់ (ក្នុងសាច់ថ្ម) និងមួយទៀតរកផ្នែកជាប់ស្បែក (ខាងក្រៅ) យើងបានអនុវត្តតាំងពីខែមីនាមក»។ នេះជាការបញ្ជាក់បន្ថែមរបស់លោក ឆាន់ ចំរើន ដែលគ្រប់គ្រងការក្នុងឃ្លាំងជួសជុលនេះ។

នៅក្នុងទសវត្សឆ្នាំ១៩៦០ បារាំងបានទៅដល់ទីតាំងរូបបដិមានេះ និងឃើញប្រាសាទនេះមានសភាពទ្រុឌទ្រោមទៅហើយ។ នៅពេលនោះ បារាំងបានរើសយកបំណែកមុខ២ និងដៃឬព្រះហស្ថចំនួន៥ទៀត មករក្សាទុកនៅសារមន្ទីរជាតិភ្នំពេញ។ ដែលបច្ចុប្បន្ន បំណែកទាំងនោះត្រូវបាននាំយកមកទុកក្នុងឃ្លាំងដើម្បីទទួលការផ្គុំឡើងវិញ។ រូបដើមនៃព្រះសិវៈរាំនេះមានមុខ៥ និងដៃ៧។ បំណែកមុខ៣ទៀត បានបាត់នៅសម័យសង្គ្រាម។

ការងារផ្គុំបដិមានេះ មិនមែនជារឿងងាយស្រួលឡើយ។ លោក ឆាន់ ចំរើន ពន្យល់ថាបើធៀបនឹងការជួសជុលប្រាសាទដែលលើកដុំថ្មដែលជ្រុះធ្លាក់មកដាក់វិញ គឺការផ្គុំបដិមាដែលមានបំណែកថ្មតូចធំខ្ទង់ម៉ឺននេះ ពិបាករាប់សិបដង និងត្រូវប្រើពេលវេលាយូរជាង។ លោក ឆាន់ ចំរើន មិនទាន់អាចវាស់វែងបាននៅឡើយ ថាតើការងារនេះនឹងបញ្ចប់នៅពេលណា ដោយលោកគ្រាន់តែបញ្ជាក់ថា ការងារនេះមានភាពស្មុគស្មាញ ទាំងលើការងាររើសថ្មមកបិទភ្ជាប់គ្នា និងព្យាបាលថ្មជាដើម។

ដ្បិតថា មានបំណែកថ្ម១ម៉ឺនបំណែកក៏ពិតមែន តែបើមើលតាមរយៈរូបភាព 3D ដែលគេសាកល្បងផ្គុំ គឺមានប្រមាណ៣០ភាគរយប៉ុណ្ណោះនៃរូបទាំងមូល។ ហេតុដូច្នេះហើយ ការផ្គុំនិងជួសជុលនៃបដិមាអង្គនេះមិនអាចជៀសផុតពីការយកថ្មថ្មីមកជំនួសឡើយ។ លោក ឆាន់ ចំរើន ពន្យល់ថា ថ្មខ្លះបានបាត់បង់ទៅហើយ ដូច្នេះគណៈកម្មការបច្ចេកទេសនឹងពិភាក្សាថានឹងដាក់ថ្មថ្មីកម្រិតណានោះ គឺនៅមិនទាន់ដឹងនៅឡើយ តែការងារនេះជៀសប្រើថ្មថ្មីមិនបានឡើយ។

ក្នុងឃ្លាំងអភិរក្សដ្ឋានអង្គរ ក្រុមអ្នកជំនាញប្រមាណ ៥នាក់ កំពុងធ្វើការដោយខ្លះលើកថ្មឡើងចុះៗ ផ្គុំពីថ្មមួយទៅថ្មមួយដោយស្មារតីយកចិត្តទុកដាក់បំផុត។ ដូចបានជម្រាបពីខាងដើមអ៊ីចឹង ការងារនេះគឺមានការលំបាកខ្លាំង ព្រោះបំណែកថ្មដែលរងការខូចខាតមានរាប់ពាន់បំណែក។ បើនិយាយពីបំណែកថ្មមួយដុំ មានមុខកាត់ចាប់ពី៥ ខ្លះមានមុខកាត់ជាង១០ឯណោះ។ សម្រាប់លោក ឆាន់ ចំរើន អ្នកដែលមិនយល់ពីការងារនេះអាចគិតថា ជារឿងដែលឥតប្រយោជន៍និងប្រើពេលច្រើន ដែលមកអង្គុយយកថ្មតូចៗមកផ្គុំគ្នារបៀបនេះ តែសម្រាប់ក្រុមអ្នកបុរាណវិទ្យាដូចជារូបលោកជាដើម នេះជាតម្លៃបុរាណវត្ថុរបស់ខ្មែរ ហើយវាមានតម្លៃមិនអាចកាត់ថ្លៃបាន។ ការងារនេះទាមទារការយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ ហើយអ្នកធ្វើការនេះត្រូវយកបេះដូងមកធ្វើ មានបេះដូងស្រឡាញ់វត្ថុបុរាណដែលជារបស់ជាតិ។

ក្នុងនាមជាបុរាណវិទូមួយរូប លោក ឆាន់ ចំរើន យល់ថាការថែរក្សាសម្បត្តិដូចតា ការថែរក្សាបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ជាតិ គឺជាការងាររបស់ពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់រូបមិនមែនតែជាការងាររបស់អ្នកជំនាញឬស្ថាប័នណាមួយឡើយ។ ការងារនេះ គឺត្រូវការការចូលរួមពីប្រជាជន អ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ដើម្បីថែរក្សាសម្បត្តិវប្បធម៌នេះឱ្យបានគង់វង្សទៅថ្ងៃក្រោយ៕