ភ្នំពេញ៖ មេបញ្ជាការកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស និងជាប្រធានគណៈកម្មការជាតិដើម្បីទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិ លោក សៅ សុខា បានស្នើឲ្យមានការចូលរួមការពារព្រៃឈើដែលនៅសេសសល់ តាមរយៈការសហការជាមួយអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ ដោយបញ្ចៀសការយកបញ្ហាព្រៃឈើមកវាយប្រហារលើការដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាល ។
តាមរយៈសារសំឡេងមកកាន់អ្នកកាសែតក្នុងបណ្ដាញសង្គមនោះ លោក សៅ សុខា បានពោលពាក្យស្នើសុំការសហការពីអ្នកសារព័ត៌មានលើការចុះផ្សាយអត្ថបទ ជាជាងការបន្ដុះបង្អាប់លើការដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងការទប់ស្កាត់បញ្ហាព្រៃឈើ។ ក្នុងន័យនេះលោក សៅ សុខា ចង់បានសហការគ្នាជាធ្លុងមួយ ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាព្រៃឈើ ដើម្បីកុំឲ្យបន្តបាត់បង់ដែលនាំឲ្យខ្មាសប្រទេសជិតខាង។
ប្រធានគណៈកម្មការជាតិដើម្បីទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិរូបនេះ បាននិយាយតាមបណ្ដាញសង្គមស្នើទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មាន ហើយត្រូវបានចែកចាយតៗគ្នា យ៉ាងដូច្នេះថា៖«សូមបងប្អូនធ្វើការជាមួយគ្នា ស្រុះដៃស្រុះជើងគ្នា ដើម្បីយើងគាំទ្រប្រតិបត្តិការនេះធ្វើឱ្យបានជោគជ័យ ដើម្បីអាយុជីវិតជាតិ ធនធានធម្មជាតិ សម្រាប់យើងថ្ងៃហ្នឹង សម្រាប់កូនចៅយើងថ្ងៃក្រោយ កុំឱ្យខ្មាសបរទេសជិតខាង។ ខ្ញុំបានទទួលព័ត៌មានប្រទេសជិតខាងយើង សល់ព្រៃ៦០ភាគរយនៃផ្ទៃដី ផ្ទុយទៅវិញគេបានចំណូលពីការនាំឈើចេញដល់រាប់ពាន់លានដុល្លារ។ រីឯប្រទេសរបស់យើងព្រៃឈើបាត់បង់ លុយចូលថវិកាជាតិអត់មាន។ នេះជាការខ្មាសអៀនមួយធំណាស់»។
ក្រៅពីលើកយកបញ្ហាព្រៃឈើមកបកស្រាយហើយ លោក សៅ សុខា ក៏ស្នើឲ្យអ្នកកាសែតចុះផ្សាយព័ត៌មានច្បាស់លាស់ពីរឿងព្រៃឈើ ហើយបញ្ចៀសការចុះផ្សាយក្នុងចេតនាវាយប្រហារមកលើរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីបំពេញបំណងអ្វីមួយទៀត។
លោក អេង ហ៊ី អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិដើម្បីទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិ បាននិយាយថា បទល្មើសព្រៃឈើខុសច្បាប់ធំៗ ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចបង្ក្រាបអស់ហើយ នៅឡើយតែបទល្មើសព្រៃឈើខុសច្បាប់តូចៗប៉ុណ្ណោះ។ បើតាមលោក អេង ហ៊ី បទល្មើសព្រៃឈើខុសច្បាប់ទាំងនោះ បានប្ដូររូបភាពពីធំមកតូច តាមរយៈកាប់ឈើដឹកតាមម៉ូតូ និងគោយន្តជាដើម ដែលជាមូលហេតុនាំឲ្យគណៈកម្មាធិការជាតិដើម្បីទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិ ចេញវិធានការដុតកម្ទេចចោលនៅនឹងកន្លែង។
ក្រសួងកសិកម្មបានបង្ហាញរបាយការណ៍សម្រាប់ត្រីមាសទី ១ ឆ្នាំ២០១៩ ថា ក្រសួងបានចំណូលពីថ្លៃសួយសារផល អនុផលព្រៃឈើសរុបចំនួន ៩,៣០៤,៧៦៩,២៩០ រៀល (ជាង ២លានដុល្លារ) និង ៦៩,២៨១ ដុល្លារ សម្រាប់ត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ២០១៩នេះ។
ក្នុងរបាយការណ៍ដ៏ដែលបានបន្តថា មានក្រុមហ៊ុនចំនួន ៥ បាននាំចេញផលិតផលគ្រឿងសង្ហារឹម និងរានទេវតាពីឈើនាំចូល និងឈើកែឆ្នៃ ទៅក្រៅប្រទេស និងបានផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណនាំចេញដល់ ៣ក្រុមហ៊ុន និងផ្ដល់អាជ្ញាប័ណ្ណនាំចូលអនុផលព្រៃឈើដល់ ២ក្រុមហ៊ុន។ ក្រសួងក៏បានចុះពិនិត្យលក្ខណៈបច្ចេកទេសលើ ក្រុមហ៊ុន សិប្បកម្មអារ-កែច្នៃឈើ ចំនួន ១៥ កន្លែងផងដែរ។ ក្រសួងកសិកម្ម បានឃាត់ និងដកហូតឈើ និងសត្វព្រៃខុសច្បាប់ ដូចជាឈើមូល -ជ្រុង ចំនួន ៩៦ ម៉ែត្រគូប, ឈើអារចំនួន ៣៤២ ម៉ែត្រគូប, គ្រាក់ក្រញូង ចំនួន ២ ម៉ែត្រគូប និងសត្វព្រៃចម្រុះចំនួន ១,៤៦៧ ក្បាល និងទម្ងន់ ៨០ គីឡូក្រាម។ ចំណែកសំណុំរឿងកាប់រានព្រៃមាន ៦ករណី លើទំហំដីចំនួន ២២៦ ហិកតា ត្រូវបានបញ្ជូនទៅតុលាការ។
រយៈប្រមាណ៥ឆ្នាំ ពោលគិតចាប់ពីឆ្នាំ២០១៤ ដល់ឆ្នាំ២០១៨ រដ្ឋបាលព្រៃឈើ សហការជាមួយរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិ ជាពិសេសការចូលរួមយ៉ាងសកម្មរបស់គណៈកម្មការជាតិដើម្បីទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិ ចាប់ឃាត់បទល្មើសព្រៃឈើ សត្វព្រៃ និងដីព្រៃ ៨,៦០០ករណី។ ក្នុងនោះពិន័យអន្តរកាលចំនួន ២,៨៨៤ករណី បញ្ជូនទៅតុលាការ ៥,៧១៦ករណី។ ចាប់ឃាត់ឈើមូលជ្រុង ចម្រុះប្រភេទចំនួន ១០,៦៨៣ម៉ែត្រគូប, ឈើអាចម្រុះប្រភេទ ២៤,៣១៤ម៉ែត្រគូប។ ឈើក្រញូងក្រាក់ និងក្រញូងសាច់ចំនួន ៣៦២ម៉ែត្រគូប និង២០,៥៨៤គីឡូក្រាម។ នេះបើតាមលោក សួន សុវណ្ណ ប្រធាននាយកដ្ឋាននីតិកម្ម និងពង្រឹងការអនុវត្តន៍ច្បាប់នៃរដ្ឋបាលព្រៃឈើ ។
គួររម្លឹកថា ក្រសួងប្រមូលបានចំណូលសរុបប្រមាណជាង ៤,៥លានដុល្លារ ពីរសួយសារផល អនុផលព្រៃឈើ កាលពីឆ្នាំ២០១៨៕