កំណើនការទទួលកម្ចីដោយផ្ទាល់ពីម្ចាស់បុរី ឬក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យ បានធ្វើឲ្យមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ពីធនាគារកណ្តាលកម្ពុជា បង្កើនការយកចិត្តទុកដាក់ ហើយបានក្រើនរំឭកដល់អ្នកទិញផ្ទះ ឲ្យបង្កើនការប្រុងប្រយ័ត្ន និងពិចារណាឲ្យបានហ្មត់ចត់ ពីអត្រាការប្រាក់។
ថ្លែងក្នុងឱកាស នៃការធ្វើបទបង្ហាញពីលទ្ធផលឆមាសទីមួយ ឆ្នាំ២០១៩ របស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ លោកស្រី ជា សិរី អគ្គនាយិកាធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា វិស័យអចលនទ្រព្យនៅកម្ពុជា មានការកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំង ហើយតម្រូវការប្រាក់កម្ចីទិញផ្ទះ ក៏កំពុងកើនឡើង។ លោកស្រីបានបន្តថា គូស្រករវ័យក្មេងកាន់តែច្រើន តែងចង់បានរបៀបនៃការរស់នៅថ្មីដោយរស់នៅដាច់ដោយឡែកពីឱពុកម្តាយតាមរយៈការមានផ្ទះដោយខ្លួនឯង ដោយការទទួលកម្ចី។
តាមរយៈនិន្នាការនេះ លោកស្រី សិរី បានជំរុញឱ្យអ្នកទិញអចលនទ្រព្យ ស្រាវជ្រាវដោយខ្លួនឯងឲ្យបានលម្អិត មុនពេលសម្រេចចិត្ត ដោយសារថាការទិញផ្ទះបង់រំលស់ពីម្ចាស់បុរី ដោយផ្ទាល់ តែងមានអត្រាការប្រាក់ខ្ពស់ជាងឆ្ងាយ ធៀបនឹងការទទួលកម្ចីពីធនាគារ។
គម្រោងតែងតែចង់ឲ្យអ្នកទិញបង់ផ្ទាល់
ដោយមិនបញ្ចេញចំឈ្មោះ លោកស្រី សិរី បានលើកឡើងថា មានក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍ខ្លះមានចេតនាអូសបន្លាយពេលអ្នកទិញផ្ទះ ឲ្យបង់កម្ចីតាមក្រុមហ៊ុន ជៀសជាងតាមធនាគារ ដោយអូសបន្លាយការផ្តល់ប្លង់កម្មសិទ្ធិ។ លោកស្រីថ្លែងថា៖«ម្ចាស់គម្រោងខ្លះ គាត់អត់ចង់ចេញប្លង់ហ្នឹងឲ្យយើងទេ គាត់អត់ជួយសម្រួលយើងជាមួយធនាគារ ព្រោះគាត់ចង់ទុកយើងឲ្យខ្ចីលុយគាត់ ហើយឲ្យការប្រាក់គាត់»។
លោកស្រីបន្តថា៖«មានគម្រោងខ្លះ [អ្នកទិញ] បានលុយកម្ចីពីធនាគារ ហើយយកទៅឲ្យម្ចាស់គម្រោង តែម្ចាស់គម្រោងអត់យកភ្លាមៗទេ។ គាត់ទុកឲ្យយើងចិញ្ចឹមគាត់មួយឆ្នាំ ១៨ ភាគរយ»។
ដោយសារក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យ ស្ថិតនៅក្រោមដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា ដូច្នេះធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា មិនមានទិន្នន័យទំហំ ប្រាក់កម្ចីទិញផ្ទះដែលអ្នកទិញ ធ្វើតាមក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យនោះទេ។
ការទិញផ្ទះដោយការបង់រំលស់ពីម្ចាស់បុរី ឬ ម្ចាស់គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យដោយផ្ទាល់ បានចាប់ផ្តើមកក្រើកខ្លាំង នៅរយៈពេលបី ទៅបួនឆ្នាំចុងក្រោយ។ ជាទូទៅម្ចាស់បុរីបានអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកទិញផ្ទះ ទិញដោយមានលក្ខខណ្ឌងាយស្រួល ដោយមិនចាំបាច់មានប្រាក់តម្កល់ដំបូង មិនមានការត្រួតពិនិត្យប្រវត្តិឥណទាន ឬមិនមានវាយតម្លៃពីលទ្ធភាពសងត្រលប់ ព្រមទាំងអនុញ្ញាតឲ្យមានការបង់រំលស់ រយៈពេលវែង ដល់ទៅ ២០ ឬ ៣០ឆ្នាំ។
ការប្រាក់អាចកើនពីរដង ឬបីដងនៃថ្លៃដើម
ទោះបីប្រាក់កម្ចីពីបុរី ឬម្ចាស់គម្រោងអចលនទ្រព្យទាំងនេះ ដំបូងមើលទៅគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ សម្រាប់អ្នកទិញក៏ដោយ តែអត្រាការប្រាក់គឺកើនឡើងទ្វេដង ឬបីដង នៃតម្លៃផ្ទះ នៅពេលប្រាក់កម្ចី ត្រូវបានសងត្រលប់ទាំងស្រុង។
ខុសគ្នាពី ម្ចាស់បុរីធនាគាររបស់ប្រទេសកម្ពុជា ជាធម្មតាតម្រូវឱ្យអ្នកទិញផ្ទះត្រូវមានប្រាក់យ៉ាងហោចណាស់ ៣០ ភាគរយ នៃតម្លៃផ្ទះ និងមានការត្រួតពិនិត្យរយៈពេលវែង លើប្រវត្តិឥណទាន និងសមត្ថភាពក្នុងការសង។ តែអត្ថប្រយោជន៍ គឺអត្រាការប្រាក់សម្រាប់ប្រាក់កម្ចីពីធនាគារ មានអត្រាចន្លោះពី៧ ទៅ ១២ ភាគរយ ក្នុងមួយឆ្នាំ។
យោងតាមទិន្នន័យចុងក្រោយរបស់ការិយាល័យឥណទានកម្ពុជា (ស៊ីប៊ីស៊ី) ប្រាក់កម្ចីទិញផ្ទះនៅកម្ពុជា បានកើនដល់ចំនួន ៣.២ ពាន់លានដុល្លារ គិតត្រឹមដំណាច់ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩នេះ គឺការកើនឡើង ៣៤ ភាគរយ ធៀបនឹងដំណាច់ខែមិនាឆ្នាំមុន។
លោក អឿ សុធារ័ត្ន នាយកប្រតិបត្តិ ស៊ីប៊ីស៊ី បានប្រាប់ Realestate.com.kh ថា៖ «ការផ្តល់កម្ចីទិញផ្ទះដោយស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុ កំពុងដំណើរការយ៉ាងល្អ នៅក្នុងទីផ្សារប្រទេសកម្ពុជា»។លោកបន្តថា៖«និន្នាការនេះ កំពុងកើនឡើងក្នុងល្បឿនដូចឆ្នាំមុន ហើយស្របនឹងកំណើន វិស័យអចលនទ្រព្យទូទៅ»៕
(អត្ថបទពាណិជ្ជកម្ម)