លោក គឹម ហាក់ ថាគម្រោង«រស់រាន»មិនមែនមានតម្លៃត្រឹមកម្ពុជា តែសម្រាប់ពិភពលោក

ជាតិ

បទយកការណ៍ / បទសម្ភាសន៍

លោក គឹម ហាក់ ថាគម្រោង«រស់រាន»មិនមែនមានតម្លៃត្រឹមកម្ពុជា តែសម្រាប់ពិភពលោក

03, Aug 2019 , 9:29 pm

រូបភាព

ដោយ: ប៉ូ សាគុន

ភ្នំពេញ៖«រស់រាន» គឺជាគម្រោងរុករកបែបផ្សងព្រេងមួយ របស់ លោក គឹម ហាក់ ដែលផ្ដើមពីស្រុកកំណើតរបស់ខ្លួន ទៅបណ្ដាប្រទេសមួយចំនួនក្នុងពិភពលោក ដើម្បីស្វែងរកប្រជាជនខ្មែរ ដែលនៅរស់រានមានជីវិត ក្រោយរបបខ្មែរក្រហម។ តាមរយៈការចងចាំរបស់ប្រជាជនខ្មែរ ដែលបានឆ្លងផុត ពីសេចក្ដីស្លាប់ ក្នុងសម័យសង្គ្រាមលោក គឹម ហាក់ សង្ឃឹមថា វានឹងក្លាយជាកញ្ចក់ឆ្លុះ ដល់សង្គ្រាមនៅជុំវិញពិភពលោក ដែលប្រៀបបាននឹងភ្នំភ្លើងផ្ទុះ បំផ្លាញជីវិតមនុស្សមិនរើសមុខនោះ។

នាវេលាយប់ម៉ោងប្រមាណ ៧ ពន្លឺព្រះអាទិត្យបានចាកចោលភពផែនដី ដោយជំនួសមកវិញនូវពន្លឺអគ្គិសនីដ៏ស្រទន់ ដើម្បីបំភ្លឺរូបថតចំនួន១៨ផ្ទាំង ដែលបានតាំងពិព័រណ៍ក្នុងមជ្ឈមណ្ឌលបុប្ផាណា។ រូបថតបង្ហាញពីគ្រឿងអលង្ការ វត្ថុបុរាណ ក្រមា ដែលដាក់នៅលើអង្រឹង ទៃអង្ករ ដែលមានកន្ត្រៃនៅពីលើ ឯកសារជាសៀវភៅ ខ្សែលួស វត្ថុប្រើប្រាស់ក្នុងផ្ទះបាយ និងមានច្រើនទៀត ដែលរំលេចពណ៌ដ៏ស្រស់ស្អាតរបស់ខ្លួន ចេញពីក្នុងស៊ុមពណ៌ខ្មៅ។ វាហាក់បង្ហាញពីភាពឈឺចាប់ ដែលនៅពីក្រោយភាពរីករាយដូច្នោះដែរ។

ស្ថិតក្នុងចំណោមមនុស្សប្រមាណ ៤០នាក់ ដែលមកចូលរួមក្នុងថ្ងៃសម្ពោធពិព័រណ៍របស់ខ្លួន លោក គឹម ហាក់ ថាយ៉ាងហោចណាស់ លោកត្រូវការពេលប្រមាណជា១០ឆ្នាំ ដើម្បីបញ្ចប់គម្រោង«រស់រាន»នេះ។ ឆ្លើយប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ ចំថ្ងៃបើកសម្ពោធ ការតាំងពិព័រណ៍រូបថតក្នុងជំពូកទី៣ សិល្បករឯករាជ្យ គឹម ហាក់ ថាពិព័រណ៍ថ្ងៃនេះ ផ្ដោតសំខាន់លើបទពិសោធជនអន្តោប្រវេសខ្មែរ ដែលរស់នៅក្នុងប្រទេសនូវែលសេឡង់។ ពិព័រណ៍នេះ ភាគច្រើនបង្ហាញពីគ្រឿងអលង្ការ និងរបស់របរប្រើប្រាស់ ជាប់ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងសម័យសង្គ្រាម ដែលអ្នករស់រានមានជីវិតបានរក្សាទុក។

បុរសរាងខ្ពស់សម្បុរស្រអែមរូបនេះ បញ្ជាក់ស្របពេលអ្នកទស្សនាដើរមើលរូបថតរបស់ខ្លួននាយប់ថ្ងៃទី១ សីហា ឆ្នាំ២០១៩ បន្តថា៖«ពិព័រណ៍នេះ ខ្ញុំផ្ដោតសំខាន់លើរបស់របរ ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងសម័យខ្មែរក្រហម។ របស់ខ្លះ វាមានវត្តមានមុនសម័យសង្គ្រាម។ ខ្លះទៀត នៅក្នុងសម័យសង្គ្រាម ហើយខ្លះទៀត ក្រោយសង្គ្រាម។ របស់ខ្លះ ពួកគាត់ភៀសខ្លួនទៅហើយ ទើបគាត់មាន។ ខ្ញុំបង្ហាញពីវត្ថុ ព្រោះខ្ញុំគិតថា វាអាចត្រូវនឹងរឿងរបស់មនុស្សច្រើនគ្នា។ វាហាក់បង្ហាញពីសិល្បៈច្រើន ប៉ុន្តែនៅពីក្រោយរូបភាពទាំងនោះ វាបានបង្កត់នូវរឿងជាច្រើន»។

មុនតាំងបង្ហាញនៅប្រទេសកម្ពុជា រូបថតដាក់ក្នុងស៊ុមកញ្ចក់ពណ៌ខ្មៅ ចំនួន១៨ផ្ទាំងដែលនីមួយៗមានទំហំប្រមាណមួយម៉ែត្រនោះ បានតាំងបង្ហាញក្នុងវិចិត្រសាល Objectspace នៅឯទីក្រុង Auckland ប្រទេសនូវែលសេឡង់ កាលពីថ្ងៃទី១ ខែមិថុនា រហូតដល់ថ្ងៃទី២០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៩ ដែលមានចំនួន៣០ផ្ទាំង រួមជាមួយនឹងវត្ថុទាំងនោះផង។

ដោយមានការគាំទ្រពីមូលនិធិ Rei Foundation ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ លោក គឹម ហាក់ អាចចំណាយពេលជាមួយប្រជាជនកម្ពុជា ចំនួន១២គ្រួសារ នៅប្រទេសនូវែលសេឡង់ ដើម្បីធ្វើកិច្ចការរបស់ខ្លួន។ ស្ថិតក្នុងវ័យ៣៨ឆ្នាំ លោក គឹម ហាក់ ដែលមានស្រុកកំណើត នៅខេត្តបាត់ដំបង ត្រូវប្រឹងប្រែងស្រាវជ្រាវបញ្ចប់គម្រោងរបស់ខ្លួន ព្រោះតែការមើលឃើញថា មនុស្សចាស់ៗកាន់តែបាត់បង់ជាបន្តបន្ទាប់។ ចាយពេលអស់៥ឆ្នាំ ទើបអាចបញ្ចប់បាន៣ជំពូក សិល្បកររូបនេះ ត្រូវការពេលយ៉ាងហោចណាស់៥ឆ្នាំបន្តទៀត ដើម្បីបញ្ចប់៤ជំពូកបន្ទាប់។

ការស្វែងរកប្រភព គឺជារឿងដ៏លំបាកមួយ ប៉ុន្តែអ្វីដែលកាន់តែលំបាកជាងនេះទៅទៀត គឺការស្វែងរកជំនួយ។ លោក គឹម ហាក់ ត្អូញត្អែរនៅចំកណ្ដាលវិចិត្រសាលនាមជម្ឈមណ្ឌលសោតទស្សន៍បុប្ផាណា ខណៈពេលអ្នកទស្សនា កំពុងពិភាក្សា គ្នាពីរូបថតដែលពួកគេកំពុងមើលដូច្នេះថា៖«វាពិតជារឿងលំបាក ក្នុងការស្វែងរកជនជាតិខ្មែររស់នៅរបទេស ដែលធ្លាប់ឆ្លងកាត់សង្គ្រាម។ខ្ញុំត្រូវស្វះស្វែងរកពួកគាត់ តាមរយៈសហគមន៍ខ្មែរ នៅតាមប្រទេសទាំងនោះ។ ពេលខ្លះ ខ្ញុំបានជួបគាត់ហើយ ប៉ុន្តែគាត់មិនចង់រំឭករឿងឈឺចាប់ទាំងនោះទៀត។ ហើយអ្វីដែលជាឧបសគ្គធំ គឺជំនួយ។ ម្ចាស់ជំនូយ គេទាមទារឯកសារច្រើនណាស់ ព្រោះតែខ្ញុំត្រូវការប្រាក់ច្រើន»។

គម្រោង«រស់រាន»បែងបែកជា៧ជំពូក។ មកដល់ពេលនេះ សិល្បករឯករាជ្យ គឹម ហាក់ បញ្ចប់គម្រោងរបស់ខ្លួនបាន ៣ជំពូក ដោយនៅសល់ ៤ ជំពូកទៀត។ ជំពូកទី១ លោក គឹម ហាក់ បានជាមួយប្រជាជនខ្មែរនៅក្នុងប្រទេស។ ចំណែកជំពូកទី ២ ធ្វើការជាមួយប្រជាជនខ្មែរនៅអូស្ត្រាលី និងជំពូកទី៣ ជាមួយខ្មែរនៅប្រទេសនូវែលសេឡង់។

សម្រាប់ជំពូកទី៤ ដែលជាការងារបន្ទាប់លោក គឹម ហាក់ គ្រោងដាក់ទៅជប៉ុន។ បន្ទាប់មកគម្រោងទី៥ ទៅបារាំង ហើយគម្រោងទី៦ ទៅអាមេរិក និងដំណើរចុងក្រោយ គឺទៅប្រទេសកាណាដា។ បន្ទាប់ពីបានទៅគ្រប់ប្រទេសទាំងអស់ ដែលមាននៅក្នុងគម្រោងរួចហើយ អ្នកស្រាវជ្រាវរូបនេះ មានការងារមួយចុងក្រោយមួយទៀត គឺធ្វើការជាមួយកូនខ្មែរ ដែលកើតនៅបរទេស ប៉ុន្តែពួកគេបានត្រឡប់មកកម្ពុជា ដែលជាប្រទេសកំណើត របស់ម្ដាយឪពុកពួកគេ ដើម្បីស្វែងរកឫសគល់។

អះអាងទាំងមិនសូវមានទំនុកចិត្ត លោក គឹម ហាក់ ថា ទោះជាយ៉ាងណាជំពូកទាំង៤ចុងក្រោយ ដែលស្ថិតក្នុងគម្រោងនៅឡើយនោះ លោកនឹងប្រឹងប្រែងស្វែងរកជំនួយបន្ត។ «ទោះជាយ៉ាងណា ខ្ញុំនឹងធ្វើទៅតាមលទ្ធភាព។ រាល់ការងារទាំងអស់ ខ្ញុំចាប់ផ្ដើមសរសេរគម្រោងសុំជំនួយជាបណ្ដើរៗ។ ខ្ញុំមិនចាំឱ្យការងារចាស់ចប់ហើយ ទើបខ្ញុំចាប់ផ្ដើមសុំជំនួយនោះទេ»។ នេះជាការបញ្ជាក់បន្ថែម របស់លោក គឹម ហាក់។

បុរសដែលកើតក្រោយសម័យសង្គ្រាមប៉ុលពត ត្រឹម២ឆ្នាំរូបនេះ ត្រូវចំណាយប្រាក់រាប់ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិក សម្រាប់ការងារស្រាវជ្រាវ តាមប្រទេសនីមួយៗ ដែលការងារនេះ បានចាប់ផ្ដើម តាំងពីឆ្នាំ២០១៤មកនោះ។

មិនរារែកក្នុងការប្រាប់ពីបំណងធំរបស់ខ្លួន សិល្បករឯករាជ្យ គឹម ហាក់ ថានឹងចងក្រងអ្វី ដែលលោកប្រមូលបានជាសៀវភៅ សម្រាប់ទុកជាឯកសារនៃការចងចាំ ដល់ក្មេងជំនាន់ក្រោយ។ ទោះជាយ៉ាងណា មុនចងក្រងសឿវភៅក្បាលធំ លោក ហាក់ នឹងបោះពុម្ពសៀវភៅស្ដីពីជំពូកទី៣របស់ខ្លួន នៅក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះ។ លោកបញ្ជាក់បន្ថែមដូច្នេះ៖«យើងត្រូវតែដឹងពីរឿងប្រវត្តិសាស្ត្រខ្លួន។ ខ្មែរជំនាន់ក្រោយ មិនអាចប្រហែសខ្លួនបានទេ បើពុំដូចនោះទេ យើងអាចនឹងដើរជាន់ដានចាស់។ ពិភពលោក នៅតែមានសង្គ្រាម។ ដូច្នេះឯកសារមួយនេះ នឹងក្លាយជាសារមួយព្រមានជាសកល»។

ការតាំងពិព័រណ៍រូបថតក្នុងគម្រោង«រស់រាននេះ ចាប់ផ្ដើមពីថ្ងៃទី១ ខែសីហា ដល់ថ្ងៃទី៣១ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩៕