អន្តរជាតិ
លោក លី ក្វាងយូ បិតាស្ថាបនិកសិង្ហបុរី
×![]()
ដោយ: គី ចំណា
មានប្រទេសជាច្រើន ដែលមានប្រវត្តិដ៏វេទនាក្នុងការទាមទារឯករាជ្យភាពជូនប្រទេសជាតិរបស់ខ្លួន។ ការដាក់អាណានិគម និងអាណាព្យាបាលពីសំណាក់ប្រទេសដែលមានឥទ្ធិពល និងអំណាចបានធ្វើឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរស្ថានភាពភូមិសាស្ត្រនយោបាយ ភូមិសាស្ត្រប្រជារាស្ត្រ វប្បធម៌ ជំនឿសាសនា ប្រពៃណីជាច្រើន។ ក្នុងនោះ ប្រទេសកោះតូចមួយដែលមានឈ្មោះថា សិង្ហបុរី ក៏បានជួបប្រទះកាលៈទេសៈស្រដៀងគ្នានឹងបណ្តាប្រទេសជាច្រើនទៀតក្នុងពិភពលោកដែរ។ ហេតុអ្វីបានជាប្រទេសមួយនេះត្រូវទាមទារយកឯករាជ្យភាព? តើមានរឿងរ៉ាវអ្វីខ្លះដែលបានកើតឡើងក្នុងពេលនោះ? 
សិង្ហបុរី ជាប្រទេសកោះតូចមួយ មានទីតាំងនៅចុងខាងត្បូងនៃឧបទ្វីបម៉ាឡេ តែជាច្រកសមុទ្រតូចមួយសំខាន់ក្នុងការធ្វើដំណើរតាមនាវា និងនាវាពីផ្នែកមួយទៅផ្នែកមួយទៀតនៃផែនដី។ នៅចុងដែលវែងបំផុត ប្រទេសសិង្ហបុរីមានប្រវែងរហូតទៅដល់៤៨គីឡូម៉ែត្រ និងមានប្រជាជនរស់នៅដល់ទៅជាង ៥,៥លាននាក់។
តាមការបកស្រាយរបស់ទស្សនាវដ្តី The Economist ប្រវត្តិសាស្ត្រទំនើបនៃប្រទេសសិង្ហបុរីបានចាប់ផ្តើមឡើងក្នុងសតវត្សរ៍ទី១៩ ជាមួយនឹងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់ចក្រភពអង់គ្លេសម្នាក់ដែលមានឈ្មោះថា លោក Stanford Raffle ។ លោក Raffle បានចាប់យកទឹកដីនៃកោះសិង្ហបុរីជាផ្នែកមួយនៃការគ្រប់គ្រងដែនសមុទ្រ និងកន្លែងដោះដូរទំនិញសម្រាប់ក្រុមហ៊ុន «ឥណ្ឌាខាងកើត» ដែលជាក្រុមហ៊ុននាំចេញនាំចូលទំនិញមួយយ៉ាងធំរបស់ចក្រភពអង់គ្លេសកាលពីសម័យកាលនោះ។
សិង្ហបុរី គឺជាចំណុចសំខាន់មួយក្នុងចំណុចសំខាន់់ចំនួនបីក្នុងតំបន់មួយនេះ។ ចំណុចសំខាន់ពីរទៀតមានដូចជា តំបន់កំពង់ផែ Malaka និង Penang នៃប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។ ចក្រភពអង់គ្លេស បានអំពាវនាវឲ្យប្រជាជននៅតាមតំបន់អាស៊ីខាងត្បូង (មានដូចជាជនជាតិឥណ្ឌា) និងប្រជាជនដែលចង់ចាកចេញពីប្រទេសចិនដីគោក អាចមករស់នៅ និងធ្វើការលើកោះមួយនេះបាន។
នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៥៩ ចក្រភពអង់គ្លេស បានប្រគល់ការគ្រប់គ្រងភាគច្រើនរបស់ខ្លួនមកឲ្យប្រទេស
សិង្ហបុរីវិញ ដោយក្រោយមក លោក លី ក្វាងយូ បានជាប់ឆ្នោតជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។ ក្នុងពេលនេះ ថ្នាក់ដឹកនាំនៃប្រទេសសិង្ហបុរី បានគិតថា ដើម្បីអភិវឌ្ឍប្រទេសឲ្យបានទៅមុខ សិង្ហបុរីត្រូវបង្កើតកិច្ចសហការជាមួយនឹងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ដែលជាប្រទេសជិតខាងខ្លួន។ ក្នុងឆ្នាំ១៩៦៣ ប្រទេសសិង្ហបុរីបានរួមសហការជាមួយនឹង «សហព័ន្ធម៉ាឡាយា» ឬជាភាសាអង់គ្លេស «Federation of Malaya» ។ ប៉ុន្តែកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមួយនេះ មិនបានប្រព្រឹត្តិទៅយូរអង្វែងនោះទេ។
ថ្នាក់ដឹកនាំម៉ាឡេស៊ី កាលសម័យនោះ មានភាពមិនទុកចិត្តថា ប្រជាជនចិនដ៏ច្រើនលើសលប់ដែលរស់លើទឹកដីសិង្ហបុរី អាចមានឥទ្ធិពលខ្លាំងមកលើអរិយធម៌ម៉ាឡេស៊ី។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ម៉ាឡេស៊ី ក៏បានគិតដែរថា ប្រទេសសិង្ហបុរី អាចនឹងទាញយកផលចំណេញពីថវិកាជាតិខ្លួន ក្នុងពេលខាងមុខតទៅទៀត។ ដោយសារតែហេតុនេះ ភាពតានតឹងមួយ បានកើតឡើងក្នុងឆ្នាំ១៩៦៤ នៅពេលដែលបាតុកម្មពូជសាសន៍មួយបានផ្ទុះឡើង ដែលធ្វើឲ្យមនុស្សមួយចំនួនបានបាត់បង់ជីវិត។
ក្នុងឆ្នាំ១៩៦៥ ម៉ាឡេស៊ី បានសម្រេចបោះឆ្នោតដកសិង្ហបុរីចេញពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការខ្លួន។ ក្រោយមក លោក លី ក្វាងយូ នៅថ្ងៃទី៩ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៦៥ បានប្រកាសសិង្ហបុរីជារដ្ឋឯករាជ្យក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ តែទោះបីជារឿងរ៉ាវ បានកើតឡើងបែបនេះក៏ពិតមែន សិង្ហបុរី បានទទួលការរីកចម្រើនយ៉ាងរហ័សក្នុងរយៈពេលជាច្រើនទសវត្សរ៍កន្លងទៅនេះ ជាមួយនឹងការវិនិយោគលើសកម្មភាពកំពង់ផែក្នុងតំបន់ផ្លូវសមុទ្រម៉ាឡាកា។ ក្រៅពីនេះ សិង្ហបុរី ក៏បានអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមហ៊ុនវិនិយោគជាច្រើនមកធ្វើវិនិយោគក្នុងទឹកដីខ្លួនផងដែរ។
សព្វថ្ងៃ ប្រទេសសិង្ហបុរី គឺជាទីតាំងសេដ្ឋកិច្ច និងទេសចរណ៍ដ៏ចម្បងមួយលើឆាកអន្តរជាតិ។ ទេសចរណ៍ជាច្រើនសែននាក់ក្នុងមួយឆ្នាំៗ បានធ្វើដំណើរកម្សាន្ត និងលំហែកាយក្នុងប្រទេសមួយនេះ។ បើទោះបីជាសិង្ហបុរី ជាប្រទេសមួយដែលពិបាករកមើលក្នុងផែនទីពិភពលោកក៏ពិតមែន តែប្រជាជនជាច្រើនលាននាក់ អាចស្គាល់ច្បាស់អំពីប្រទេសមួយនេះជាមួយនឹងមធ្យោបាយជាច្រើនផ្សេងៗទៀត៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
